ΤΟ "ΞΙΦΙΡ ΦΑΛΕΡ" ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΚΑΚΟΥΡΗ ΣΕ ΑΝΑΘΕΩΡΗΜΕΝΗ ΚΑΙ ΕΠΑΥΞΗΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ

Π.Α. Ανδριόπουλος

Πριν εννιά χρόνια, τον Μάρτιο του 2009, κρατούσα στα χέρια μου το μυθιστόρημα της κυρίας Αθηνάς Κακούρη, με τον τίτλο "Ξιφίρ Φαλέρ" (Εκδόσεις Καστανιώτη). 

"Ξιφίρ Φαλέρ" ήταν η  μεγαλύτερη και πιο πολυδάπανη επιθεώρηση που ανέβηκε ποτέ στην Ελλάδα. Παρουσιάστηκε το 1916 στην Αθήνα, γνώρισε τεράστια εμπορική επιτυχία και έμεινε θρυλική για τη χλιδή και τη φαντασμαγορία της. Τα σκηνικά και τα κοστούμια ήταν του διάσημου Πάνου Αραβαντινού, ο οποίος ήταν ουσιαστικά και ο ...ποιητής του έργου. Ούτε λίγο ούτε πολύ, «ξιφίρ φαλέρ» σήμαινε «ασυναρτησίες», αλλά πολλές φορές και το αντίθετο, «σπουδαία πράγματα». Στην εποχή που παιζόταν η επιθεώρηση Ξιφίρ Φαλέρ επέλεξε να τοποθετήσει το ομώνυμο μυθιστόρημά της η Αθηνά Κακούρη. Η ελληνική πρωτεύουσα των αρχών του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, οι αστικές οικογένειες, οι λαϊκοί τύποι, τα καλά καφενεία και εστιατόρια αλλά και τα μαγερειά, τα φλερτ και οι βόλτες στο Φάληρο, οι εφημερίδες και ο ρόλος τους στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης, οι μυστικές διαπραγματεύσεις και τα παρασκηνιακά παιχνίδια των ξένων πρακτόρων, τα ήθη της εποχής και ο ιστορικός περίγυρος αναπαρίστανται με τρόπο αυθεντικό και συνθέτουν μιαν εντελώς διασκεδαστική ιστορία «καταστάσεων» και «παρεξηγήσεων» – μέχρι την προτελευταία παράγραφο...

Θυμάμαι αίφνης, πως στην παρουσίαση του βιβλίου στην Πάτρα (22-6-2009), αναφορικά με το πολιτικό σκέλος του "Ξιφίρ Φαλέρ", όπου ο Ελευθέριος Βενιζέλος δεν περιβάλλεται την αχλύ του μύθου, η Αθηνά Κακούρη απάντησε σε σχετική ερώτηση ότι οι Γάλλοι θεωρούν μεγάλο τον Ναπολέοντα, αλλά συζητούν ακόμα την περίπτωσή του. Δεν έκλεισε το θέμα με το "μέγας". Άρα, πρέπει και οι Έλληνες να συνειδητοποιήσουμε ότι καλό είναι να μην γυρεύουμε πια ιδεολογικά δεκανίκια και στεγανά ή να απλουστεύουμε πράγματα που από τη φύση τους είναι σύνθετα. Και ο χρόνος θα δείξει...

Εννιά χρόνια μετά, το "Ξιφίρ Φαλέρ" της Αθηνάς Κακούρη επανεκδίδεται από τις εκδόσεις της Εστίας, σε μία έκδοση "αναθεωρημένη και επαυξημένη" (Αθήνα 2018). Η δε κυρία Αθηνά αφιερώνει το βιβλίο "στον ταξιτζή που με διαβάζει"! 

Στο οπισφθόφυλλο του βιβλίου διαβάζουμε:

"Ενώ το μακελειό του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου αποδεκατίζει την Ευρώπη, στην ουδέτερη Αθήνα καταφθάνει από το Λονδίνο ο Νίκυ Πετρίδης, δήθεν τσιμπημένος με την τσαχπίνα εξαδέρφη του Κάτε Δελαμέλλα, στην πραγματικότητα όμως για να εξαγοράσει μυστικά τον Κυριάκο Κανιστράκη ιδιοκτήτη της εφημερίδος Προχωρείτε!. Αλλά η τύχη επεμβαίνει καταλυτικά: ο δαιμόνιος λουστράκος Όμηρος, σε εκ του συστάδην μάχη, ξεκολλάει την επωμίδα του ναυτικού ακολούθου της Γαλλικής Πρεσβείας ντε Τρεφέιγ, η δυσεντερία χτυπά αναπόφευκτα, λουκουμάδες προσφέρονται στο μεγαλοπρεπές ξενοδοχείον «Ακταίον», ένα μυστικό κρύβεται στην οικία Ζάχου ενώ κάποιο άλλο διαχειρίζονται η σοφή μοδίστρα Ιφιγένεια με τον τετραπέρατο μνηστήρα της Θανάση, ο ανύπαρκτος Ψηλός Ξανθός με το Μουστάκι αναζητείται πυρετωδώς, τις νύχτες μέσα στις σκιές παραμονεύει ο τριζάτος ταμπάκος, ενώ η Κάτε δραπετεύει απ’ τη φυλακή της χάρη στο καπέλο της. Μια ιστορία ξεκαρδιστική αλλά όχι αστεία, η κωμική πλευρά μιας τραγικής στιγμής της Ιστορίας μας."

Στο τέλος του βιβλίου υπάρχει συνοπτικά το ιστορικό πλαίσιο της εποχής και χρήσιμες, για τον αναγνώστη, σημειώσεις.

Τώρα, οι Εκδόσεις της Εστίας και το βιβλιοπωλείο «Επί Λέξει» (Ακαδημίας 32) μας προσκαλούν την Τετάρτη 13 Ιουνίου, στις 19:30, στην παρουσίαση του βιβλίου τής Αθηνάς Κακούρη "Ξιφίρ Φαλέρ". 
Ομιλητές:
Γιάννης Ευσταθιάδης, συγγραφέας
Βαγγέλης Χατζηβασιλείου,  κριτικός λογοτεχνίας
Αποσπάσματα θα διαβάσει η ηθοποιός Μελίσσα Κωτσάκη.
Και μία μουσική έκπληξη: Μελωδίες και τραγούδια της εποχής του Ξιφίρ Φαλέρ σε επιμέλεια του Γιάννη Ευσταθιάδη. 
Συντονίζει η Τίνα Μανδηλαρά, δημοσιογράφος 

Η Τίνα Μανδηλαρά που έγραψε πρόσφατα για το βιβλίο: 

"Πόσο ωραίο είναι να διαβάζεις στις σελίδες της Αθηνάς Κακούρη χαμένες λέξεις, όπως «άνθρωπος κατακυρώσιμος» ή «παρθενόκισσος», να ανιχνεύεις τη χαμένη μυρωδιά ενός φρέσκου λουκουμά, ενός ντελικάτου αρώματος ή ενός καλοραμμένου ρούχου. Θαρρείς και ο κόσμος που ανατέμνει με εκπληκτική ακρίβεια η διακεκριμένη συγγραφέας ανασταίνεται σύσσωμος στις σελίδες του Ξιφίρ Φαλέρ με τη γνωστή ατμόσφαιρα της Μπελ Επόκ και το δραματικό παρασκήνιο της πολιτικής και της Ιστορίας. Το βιβλίο επανεκδόθηκε πρόσφατα από την Εστία για να μας επαναφέρει στον τόσο μοντέρνα δομημένο αλλά και βγαλμένο από μια εντελώς άλλη εποχή κόσμο της Κακούρη, όπου πραγματικά πρόσωπα, όπως ο φιλέλληνας Ντενί Κοσέν ή ο πρώην βουλευτής και δημοσιογράφος Ανρί Τιρό, μπορούν να συνυπάρχουν με πρόσωπα φανταστικά. Θαρρείς πως η έκφραση «διαβόλου κάλτσα» που συναντάμε κάποια στιγμή στο βιβλίο ορίστηκε για να περιγράψει τη μοναδική περίπτωση της Κακούρη, μιας γυναίκας άλλης γενιάς, η οποία γράφει με ακρίβεια για την ελληνική Ιστορία, για ίντριγκες και για φόνους."

Μόλις 14 μέρες μετά την παρουσίαση του εντελώς καινούργιου της βιβλίου "Ουλάνοι στη Λάρισα", η κυρία Αθηνά Κακούρη μας καλεί και πάλι στον κόσμο της, στον οποίο δηλώνουμε μόνιμοι κάτοικοι! Και ας θυμηθούμε πως η επιθεώρηση "Ξιφίρ Φαλέρ" έκανε πρεμιέρα τέτοιες μέρες, πριν 102 χρόνια! Στις 16 Ιουνίου 1916. 

Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO 

Δείτε τις σχετικές αναρτήσεις της Ιδιωτικής Οδού:

- Η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΞΙΦΙΡ ΦΑΛΕΡ ΤΗΣ Α. ΚΑΚΟΥΡΗ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΑ
-  ΜΙΑ ΠΑΛΑΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΕ ΕΠΙΚΑΙΡΟΥΣ ΑΠΟΗΧΟΥΣ

Το εξώφυλλο της πρώτης έκδοσης