Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου
Παρουσιάζει ξεχωριστό ενδιαφέρον η μεγάλη κινητικότητα που παρατηρείται τον τελευταίο καιρό σε τομείς της εξωτερικής πολιτικής, από συγκεκριμένους ιεράρχες της Εκκλησίας της Ελλάδος. Βέβαια ανάλογα φαινόμενα έχουν παρατηρηθεί και στο πρόσφατο παρελθόν, αλλά τώρα φαίνεται πως το πράγμα υπερβαίνει τα συνήθη.
Για πρώτη φορά στην ιστορία ένας έλληνας μητροπολίτης γράφει απευθείας, ανοιχτή επιστολή σε Τούρκο πρόεδρο. Είναι γνωστό πως ο μητροπολίτης Πειραιώς Σεραφείμ, απέστειλε πολυσέλιδη επιστολή προς τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, την οποία δημοσιοποίησε, διότι αυτός – μάλλον - ήταν ο σκοπός του.
Το θέμα στην συγκεκριμένη επιστολή δεν είναι το φινάλε της, δηλ. η …cult πρόσκληση του Πειραιώς στον Ερντογάν να βαπτιστεί Ορθόδοξος, με ανάδοχο τον Πούτιν (sic), ούτε ακόμα η ανασκευή (;) του Ισλάμ, αλλά οι πολιτικές θέσεις του Πειραιώς που αναπτύσσονται στο πρώτο μέρος της επιστολής. Οι αναφορές στην πρόσφατη απόπειρα πραξικοπήματος στην γείτονα, η πορεία της ένταξής της στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι μεταρρυθμίσεις Ερντογάν, η συνθήκη της Λωζάνης, η σχέση με τον ISIS κ.ο.κ.
Ο Πειραιώς, όμως, πάει και πιο πέρα. Εκφράζει άποψη για θέμα που άπτεται των σχέσεων Ελλάδος – Τουρκίας. Γράφει απροκάλυπτα στον Ερντογάν: «…θά ἤθελα νά Σας πῶ ὅτι διαφωνῶ ἀπολύτως μέ τήν μή ἔκδοσι τῶν πραξικοπηματιῶν Τούρκων πού κατέφυγαν στήν Ἑλλάδα, διότι ἡ αἰτιολογία τῆς ἀπόφασης τοῦ Ἀρείου Πάγου εἶναι ἀπαράδεκτη νομικῶς διότι δέν νομιμοποιεῖται νά κρίνει μιά δημοκρατική χώρα μέλος τοῦ ΟΗΕ καί τοῦ ΝΑΤΟ ὡς ἡ γείτων Τουρκία, ὡς χώρα πού δέν εἶναι χώρα δικαίου τήν στιγμή πού ἡ ΕΕ καί ἡ Ἑλλάς ἔχουν συνυπογράψει μετά τῆς Τουρκίας σύμβαση ἐπιστροφῆς τῶν παρατύπων μεταναστῶν στήν Τουρκία ὡς «ἀσφαλῆ χώρα» καί ἑπομένως χώρα δικαίου.».
Επομένως, ο μητροπολίτης Πειραιώς αμφισβητεί ευθέως απόφαση του Αρείου Πάγου, του ανωτάτου Δικαστηρίου της χώρας του, συντασσόμενος με την βούληση της γείτονος πάνω στο συγκεκριμένο θέμα.
Στην επιστολή Πειραιώς προς τον Ερντογάν δεν υπήρξε καμία αντίδραση του Υπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδος. Λες και η κίνησή του ήταν ό,τι πιο φυσικό συμβαίνει από έναν έλληνα ιεράρχη και δημόσιο λειτουργό. Αντίδραση δεν υπήρξε και όταν ακόμη ο Πειραιώς μας αποκάλυψε ότι: «παρεκλήθημεν ἀπό κύκλους τῆς γείτονος χώρας, νά δημοσιοποιήσωμε μία κριτική ἀποδόμησι τῆς ἀνθρωποκατασκευασμένης θρησκείας τοῦ Ἰσλάμ, πού ἀποτελεῖ τό κοσμοείδωλο καί τόν πυλώνα τοῦ μοντέλου ἐξουσίας τοῦ Προέδρου Ἐρντογάν.». Ο Πειραιώς στη συνέχεια μας αφήνει μια χαραμάδα φωτός για τους «κύκλους» αυτούς: «Ἤδη οἱ κύκλοι πού ἀνέφερα, οἱ ὁποῖοι ἐμφανίζονται ὡς δῆθεν Μουσουλμάνοι, ἐνῶ εἶναι περισσότερον πιστοί ἀπό ἐμᾶς στόν Ἀληθινό Τριαδικό Θεό, μέ ἐνημέρωσαν ὅτι σέ μέσα κοινωνικῆς δικτύωσης τό συγκεκριμένο κείμενο ἔχει 4.158.354 «χτυπήματα» καί συνεχίζεται ἡ κυκλοφόρησίς του.».
Άρα, πρόκειται, μάλλον, για κρυπτοχριστιανούς της Τουρκίας (;)… Σε κάθε περίπτωση, ο Πειραιώς δηλώνει δημόσια ότι σε επαφή με «κύκλους της γείτονος χώρας…» και πάντως όχι με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το οποίο έχει εκφράσει την δυσαρέσκειά του για την περίπτωσή του, με επιστολή που απέστειλε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος στον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο.
Σε όλα τα παραπάνω, το ΥΠΕΞ είναι απαθής θεατής, ενώ υπουργοί και στελέχη της Κυβέρνησης δεν παύουν να συμμετέχουν σε εκδηλώσεις του Πειραιώς.
Εκεί που φαίνεται ότι υπήρξε κάποια παρέμβαση ήταν στην περίπτωση των Ιεροσολύμων. Η Εκκλησία της Ελλάδος είχε ορίσει ως εκπρόσωπό της τον Πειραιώς, στην τελετή του Αγίου Φωτός στα Ιεροσόλυμα, το Μ. Σάββατο. Τελικά στην θέση του πήγε ο μητροπολίτης Ιλίου Αθηναγόρας. Την «επίσημη ενημέρωση» για το θέμα μας την έκανε ο ίδιος ο Μητροπολίτης Πειραιώς Σεραφείμ δια της δημοσιοποιήσεως σχετικού – μακροσκελέστατου, όπως το συνηθίζει - ανακοινωθέντος: «…ἡ Ἰσραηλινή Κυβέρνηση, ἐρχομένη σέ τηλεφωνική ἐπικοινωνία, μέ τόν Ἐξοχώτατο Πρωθυπουργό κ. Ἀλέξιο Τσίπρα, διεμήνυσε ὅτι ἡ ἐλαχιστότητά μας εἶναι ἀνεπιθύμητο πρόσωπο (persona non grata) στό Ἰσραήλ, ἐπειδή κατά καιρούς ἔχουμε ἐκφράσει δῆθεν «ἀντισημιτικές» δηλώσεις.».
Ο Σεβ. Πειραιώς δεν παραλείπει να δηλώσει απερίφραστα: «Μέ τό παρόν ἀνακοινωθέν, διαμαρτύρομαστε ἐντονότατα καί καταγγέλλουμε δημόσια τήν ἀντικανονική παρέμβαση τοῦ Ἰσραήλ στήν χώρα καί τήν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, καί βέβαια θά ἀποστείλουμε ἔντονη διαμαρτυρία γιά τήν καταπάτηση τῶν θρησκευτικῶν μας δικαιωμάτων.».
Άρα, η Ελληνική Κυβέρνηση – κατά τον Πειραιώς – αναγκάστηκε να τον …αποσύρει, κατόπιν πιέσεων του Ισραήλ, χωρίς βεβαίως ποτέ να ψελλίσει κάτι για την όλη στάση του και τα γραφόμενά του.
Την ίδια ώρα, ο μητροπολίτης Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης Ανδρέας, ο οποίος έχει πάρει …εργολαβία την υπεράσπιση της Βορείου Ηπείρου, σε σχετικό ψήφισμά του διατρανώνει: «Ξεπερνῶντας τὴν ἀναποτελεσματικὴ μέχρι τώρα μέθοδο τῆς Αὐτονομίας συντασσόμαστε πλέον μὲ τὴν Ἕνωση τῆς Βορείου Ἠπείρου μὲ τὴν Ἑλλάδα».
Ο μητροπολίτης αυτονομείται πλήρως τόσο από την Ελληνική Πολιτεία, όσο και από την Ορθόδοξη Εκκλησία, γιατί δεν υπολογίζει – χρόνια τώρα – ότι η Βόρειος Ήπειρος δεν είναι έδαφος της κανονικής δικαιοδοσίας του για να εκφράζεται κατ’ αυτόν τον τρόπο. Ανήκει στην Ορθόδοξη Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Αλβανίας. Τέτοιες τοποθετήσεις μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στον Αρχιεπίσκοπο Αλβανίας Αναστάσιο, τον οποίο πάντα έχουν στο στόχαστρο εθνικιστικοί κύκλοι στην Αλβανία, επειδή είναι Έλληνας. Παρά το γεγονός ότι ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος ασκεί από την αρχή την υπερεθνική και υπερφυλετική διακονία του, όπως επιτάσσει η Ορθόδοξη Εκκλησία.
Η δήλωση του Κονίτσης Ανδρέα δεν είναι απλή. Ζητάει την ένωση της Βορείου Ηπείρου με την Ελλάδα! Αποτελεί αυτό αίτημα της εξωτερικής μας πολιτικής;
Και σ’ αυτή την περίπτωση το Ελληνικό ΥΠΕΞ σιωπά…
Ο μητροπολίτης Καλαβρύτων και Αιγιαλείας Αμβρόσιος, είναι γνωστός για τις ακραίες απόψεις και εκφράσεις του. Πρόσφατα έστειλε (άλλη μία) ανοιχτή επιστολή στον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, εγκαλώντας τον για την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Ορθοδοξίας, που πραγματοποιήθηκε στην Κρήτη τον περασμένο Ιούνιο. Ανάμεσα σε πολλά άλλα γράφει στον Πατριάρχη να παύσει τις «διώξεις των διατυπωσάντων αντιρρήσεις Κληρικών, Μοναχών και Πιστών τέκνων της Εκκλησίας μας (βλ. και την περίπτωση των 100 Μοναχών και Ασκητών του Αγ. Όρους)…». Και στη συνέχεια παραθέτει στο ιστολόγιό του έγγραφα που αφορούν σε συγκεκριμένες αγιορειτικές υποθέσεις.
Το Άγιον Όρος είναι γνωστόν πως έχει το αυτοδιοίκητον, έχει Πολιτικό Διοικητή, υπάγεται πνευματικά στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, και δεν είναι δουλειά του καθενός – και δη μητροπολίτου της Εκκλησίας της Ελλάδος και δημόσιου λειτουργού – να παρεμβαίνει με όποιον τρόπο αυτός νομίζει.
Όλα τα παραπάνω – άκρως ενδεικτικά – συνιστούν μια σημερινή πραγματικότητα, με πρωταγωνιστές έλληνες αρχιερείς και θεατές την Ελληνική Κυβέρνηση και σύσσωμο τον πολιτικό κόσμο της χώρας.
Και το αστείο είναι ότι κάποιοι ακόμα μιλούν για …χωρισμό Εκκλησίας – Κράτους.