ΤΑ ΤΡΙΣΑΓΙΑ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ: ΛΑΔΙ ΣΤΟ ΑΝΕΣΠΕΡΟ ΚΑΝΤΗΛΙ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου

Μία κίνηση του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου που πάντα με συγκινεί και δεν είναι απ' αυτές που ...φαίνονται, είναι τα τρισάγια!
Ο Πατριάρχης δεν παραλείπει να προσευχηθεί υπέρ αναπαύσεως της ψυχής των προκατόχων Του, των ευεργετών του Γένους, πάντων των χριστιανών, θεωρώντας την κίνησή Του αυτή ως χρέος έναντι των κεκοιμημένων, αλλά, νομίζω, πως πρόκειται και για κάτι περισσότερο. Είναι γι' Αυτόν μια ανάγκη!
Γιατί ο Πατριάρχης διασχίζει στην κυριολεξία την Πόλη προκειμένου να τελέσει ένα τρισάγιο. Στη μνήμη του προκατόχου Του Δημητρίου και των άλλων Πατριαρχών, στη μνήμη Προκαθημένων Ορθοδόξων Εκκλησιών, στη μνήμη του Γέροντά του Χαλκηδόνος Μελίτωνος, του Ηρακλείας Φωτίου (που εποίμανε την γενέτειρά Του Ίμβρο επί έτη πολλά), του Αμερικής Ιακώβου και δεκάδων άλλων ιεραρχών του Θρόνου. Τρισάγια που τελεί ο Πατριάρχης όχι μόνο στην επέτειο της εις Κύριον εκδημίας αυτών, αλλά και στην επέτειο των ονομαστηρίων τους και σε κάθε ευκαιρία!
Και στις Εκκλησιές της Πόλης που πηγαίνει και χοροστατεί, επίσης δεν παραλείπει να τελέσει τρισάγιο στη μνήμη όσων Ρωμιών αναπαύονται στα κοιμητήρια των Κοινοτικών Ναών. Και στα προσκυνηματικά του ταξίδια στην Καππαδοκία κι εκεί τρισάγια, για να αγάλλονται τα πνεύματα των Πατέρων μας.
Αλλά και στις ανά την οικουμένη ειρηνικές επισκέψεις του ο Πατριάρχης θα τελέσει τρισάγιο όπου πρέπει. Όπως έκανε πρόσφατα στη Ρωσία, τιμώντας τη μνήμη του μακαριστού Πατριάρχου Μόσχας Αλεξίου Β', του Μητροπολίτου Λένινγκραντ Νικοδήμου κ.ο.κ.

Κι ακόμη τρισάγια και λίγα λουλούδια στους τάφους μεγάλων προσωπικοτήτων του πνεύματος: στου ποιητή Κωνσταντίνου Καβάφη στην Αλεξάνδρεια, στου μεγάλου λογοτέχνη Φιοντόρ Μιχαήλοβιτς Ντοστογιέβσκι και στου συνθέτη Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόσφσκι στην Αγία Πετρούπολη, στους Διδασκάλους του Γένους, και η λίστα δεν έχει τέλος...
Ακόμα και στα Ονομαστήριά Του ο Πατριάρχης τελεί τρισάγιο, στο τέλος του Εσπερινού, στη μνήμη του διδασκάλου του Γένους Βαρθολομαίου Κουτλουμουσιανού του Ιμβρίου (1772-1851).
Τα όσα γράφω είναι άκρως ενδεικτικά γι' αυτήν την κίνηση του Πατριάρχη του Γένους, αλλά νομίζω πως καταδεικνύουν ότι Ούτος συνέχεται από τη μνημοσύνη και από την πίστη στην Ανάσταση εν τη εσχάτη ημέρα.
Οι νεκροί για τον Πατριάρχη είναι σάρκα από τη σάρκα μας. Δεν τους λησμονούμε ούτε στιγμή, αλλά τους θεωρούμε αοράτως συνόντες, και εκζητούμε την ευχή τους και καταφεύγουμε στην παραμυθία τους.
Ο Πατριάρχης κρατάει άσβεστο το καντήλι της Ρωμιοσύνης. Μη υπολογίζοντας κόπους, συνεχώς ρίχνει λάδι στο καντήλι της μνημοσύνης, καθιστώντας το ανέσπερο και δίνοντάς μας το μήνυμα ότι ζώντες και τεθνεώτες, όλοι είμαστε ένα εν Χριστώ Ιησού.

Και βέβαια ο Πατριάρχης είναι η ένσαρκη απόδειξη αυτού που λέει ο Λορεντζάτος: “Από σένα εξαρτάται να είναι η παράδοση ζωντανή ή νεκρή”. Και επειδή για τον Λορεντζάτο “η παράδοση είναι η ζωή, και μάλιστα η ανώτερη φάση της ζωής που δεν ξεχωρίζει πεθαμένους από ζωντανούς”, κάθε τρισάγιο που τελεί ο Πατριάρχης, μόνος του ή με λίγους πιστούς παρόντες, αποτελεί πλουτισμό της παράδοσης.
Το “Αιωνία η μνήμη” ψαλλόμενον υπό του Πατριάρχου εις τους κεκοιμημένους, δηλώνει την ακοίμητη ευθύνη Του. Και την πίστη του στην αλήθεια ότι “η παράδοση ζει στο αιώνιο τώρα” (Ζήσιμος Λορεντζάτος).

φωτό του Ν. Μαγγίνα: Ο Οικουμενικός Πατριάρχης στο κοιμητήριο της Μονής Μεταμορφώσεως Αντιγόνης (5.8.2009) και στους τάφους του Ντοστογιέφσκι και του Τσαϊκόφσκι στην Αγία Πετρούπολη (30.5.2010)