Την Τετάρτη 27 Μαρτίου 2024, στην κατάμεστη από κόσμο Αίθουσα διδασκαλίας της Μουσικής Βιβλιοθήκης, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, παρουσιάστηκε ο ψηφιακός δίσκος του συνθέτη Γιώργου Δούση, με τίτλο EXODUS.
Ο δίσκος περιλαμβάνει δύο έργα για σόλο πιάνο και ένα για βιολί και πιάνο.
Πρόκειται για μια σκιαγράφηση της συνθετικής πορείας του συνθέτη όπως αυτή διαμορφώθηκε κατά την δεκαετία 2010-2020.
Τα έργα για πιάνο, Five Moments και Pencil Sketches, έργα υψηλής τεχνικής δυσκολίας, εντάσσονται χρονικά στην αρχή της υπό εξερεύνηση δεκαετίας, ενώ το εξίσου απαιτητικό - τόσο τεχνικά όσο και ερμηνευτικά- Three Portraits- για βιολί και πιάνο αποτελεί το πιο πρόσφατο δείγμα γραφής του συνθέτη.
Το CD κυκλοφόρησε το 2021 από την ΙΡΙΔΑ, αλλά παρουσιάστηκε τώρα λόγω της πανδημίας.
Την εκδήλωση χαιρέτισε η μουσικολόγος Στεφανία Μεράκου, εκ μέρους της Μουσικής Βιβλιοθήκης.
Για το συνθέτη, τα έργα και το δισκογράφημα μίλησαν οι:
Μαγδαληνή Καλοπανά - Μουσικολόγος
Θωμάς Ταμβάκος - Μουσικογράφος, Κριτικός, Ερευνητής, Συγγραφέας
Ανδρέας Τσελίκας – Μαέστρος.
Ερμήνευσαν οι συντελεστές του δίσκου:
Δήμητρα Μαντζουράτου, πιάνο
Δημήτρης Σέμσης, βιολί.
Στο τέλος της εκδήλωσης μίλησε και ο συνθέτης.
Παραθέτουμε στη συνέχεια την ομιλία του Θωμά Ταμβάκου.
Καλησπέρα σε όλες και όλους σας
Σας καλωσορίζω με τη σειρά σου στην παρουσίαση της εξαιρετικής δισκογραφικής έκδοσης του χαρισματικού, πολυπράγμονος και αγαπητού μουσικού δημιουργού Γιώργου Δούση με τίτλο «ΕΞΟΔΟΣ». Ευχαριστώ από καρδιάς τον Γιώργο και τη δισκογραφική εταιρεία ΙΡΙΔΑ για την πρόκλησή τους να είμαι ομιλητής μαζί με τους αγαπητούς και εκλεκτούς φίλους, την Μαγδαληνή που προηγήθηκε και τον Ανδρέα που θ’ ακολουθήσει.
Για λίγα λεπτά θα προσπαθήσω να παρουσιάσω τη χωροχρονική παρουσία και μερικά σημαντικά σημεία της βιωτής του Γιώργου.
Ποιος είναι λοιπόν ο Γιώργος Δούσης; Όλοι όσοι είμαστε απόψε εδώ τον γνωρίζουμε. Ίσως όμως κάποιες πτυχές της τριαντάχρονης λαμπρής καλλιτεχνικής και δημιουργικής πορείας του να μην είναι γνωστές.
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Η σημερινή παρουσίαση του δισκογραφήματος συμπίπτει με τα επικείμενα, σε πέντε μέρες, τεσσαρακοστά ένατα γενέθλιά του.
Γεννήθηκε λοιπόν την πρώτη Απριλίου του 1975 στην Τρίπολη της Αρκαδίας όπου ο πατέρας του υπηρετούσε ως δημόσιος υπάλληλος.
Έζησε στην αρκαδική πόλη έως τα δεκαοκτώ του. Το 1993 ήρθε στην Αθήνα έχοντας περάσει στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του ΕΚΠΑ. Μαζί του έφερε τα πρώτα μουσικά εφόδια ως σπουδαστής πιάνου και θεωρητικών στο Απολλώνιο Ωδείο Τρίπολης. Τα μουσικά μαθήματα ξεκίνησαν το 1982. Μεγάλη συμβολή σε αυτή την κατεύθυνση διαδραμάτισε το ευνοϊκό οικογενειακό περιβάλλον με δύο προικισμένους γονείς και με πιάνο στην οικία του. Τα περισσότερα παιδιά παιδιά της ηλικίας έπαιζαν άλλα παιχνίδια, όμως ο Γιώργος αφιέρωσε αμέτρητες ώρες μελετώντας και αυτοσχεδιάζοντας σε αυτό το πιάνο, πριν καν να ξεκινήσει ωδειακές σπουδές.
Παράλληλα με τις πανεπιστημιακές σπουδές του στην μουσικολογία, συνέχισε τις σπουδές πιάνου και θεωρητικών στο Απολλώνιο Ωδείο της Αθήνας, με την πιανίστα Βιβή Βατικιώτη και τον συνθέτη Βασίλη Δέλλιο, αείμνηστους πλέον. Επιμελής στις μουσικές σπουδές, αλλά και εξ αρχής ταλαντούχος, δεν αργεί να γίνει πτυχιούχος ωδικής το 1993, αρμονίας το 1994 και ενοργάνωσης και διεύθυνσης μπάντας το 1995.
Είναι ήδη είκοσι ετών. Από την εφηβεία του είχε δημιουργήσει δικό του συγκρότημα ροκ μουσικής. Ήρθε επίσης σ’ επαφή με τον υπέροχο κόσμο της τζαζ μουσικής, μέσα από, μετά μανίας, ακούσματα δίσκων της. Αυτό τον επηρέασε και συνεχίζει να τον επηρεάζει στην κατοπινή του μουσική εξέλιξη.
Είναι επίσης, η περίοδος που γνωρίζεται με τον αξέχαστο Θόδωρο Αντωνίου, κορυφαία μουσική προσωπικότητα. Λίγα χρόνια μετά, ενώ έκανε επίσης σπουδές ανωτέρων θεωρητικών με τον συνθέτη Νίκο Ξανθούλη στο Εθνικό Ωδείο, γίνεται δεκτός στην τάξη της σύνθεσης του Αντωνίου την οποία που διατηρούσε στα ωδεία που συνεργαζόταν. Και σκεφτείτε ότι αυτό έγινε, χωρίς ο Γιώργος τυπικά δεν είχε ολοκληρώσει τις σπουδές στην αντίστιξη και τη φούγκα.
Ολοκλήρωσε όμως τις σπουδές στο πιάνο το 1997, παίρνοντας το δίπλωμά του με άριστα και πρώτο βραβείο.
Με την επιμέλεια, την προσήλωση και το πάθος του για τη μουσική τέχνη, το 1998 πήρε το πτυχίο αντίστιξης και το πτυχίο μουσικολογίας από το ΤΜΣ του ΕΚΠΑ.
Το 2000, με υποτροφία από το Ίδρυμα Προποντίς για την συνέχεια των σπουδών του στη σύνθεση, γράφτηκε στο Τμήμα Μουσικής του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ στο Ηνωμένο Βασίλειο για μεταπτυχιακές σπουδές. Νομίζω όλοι το γνωρίζουν ότι είναι ένα από τα κορυφαία πανεπιστήμια στον κόσμο. Με έναν χρόνο εντατικών σπουδών και με την καθοδήγηση του συνθέτη και καθηγητή του Μάρτιν Κίτσκο, το 2001 πήρε πανάξια το “Μaster in Arts” με διάκριση, στο αντικείμενο «σύνθεση για τον κινηματογράφο και το θέατρο».
Με αυτό το δίπλωμα, το 2002 διορίσθηκε στο Μουσικό Σχολείο Τρίπολης ύστερα από γραπτές εξετάσεις του ΑΣΕΠ. Ένα χρόνο αργότερα μετατέθηκε στο Μουσικό Σχολείο Ιλίου και το 2008 στο Μουσικό σχολείο Παλλήνης όπου υπηρετεί έως τις μέρες μας.
Συνέχισε επίσης τα μαθήματα ανωτέρων θεωρητικών με τον Ξανθούλη και σύνθεσης με τον Αντωνίου. Οι σπουδές του περατώνονται με πτυχίο φούγκας στο Δημοτικό Ωδείο Καλαμάτας το 2004 και με το δίπλωμα σύνθεσης στο Ωδείο Μουσικοί Ορίζοντες της Αθήνας το 2009, με άριστα και πρώτο βραβείο.
Η δεκαετία του 2000 είναι πολύ γόνιμη, με τα πρώτα εκλεκτά έργα στην εργογραφία του, αρχής γενομένης από το 2002 με το Κουαρτέτο Εγχόρδων αριθμός 1 που ήταν παραγγελία του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών.
Έως το τέλος της δεκαετίας συνέθεσε άλλα τριάντα έργα από τα οποία μόνο τα δέκα παραμένουν ανεκτέλεστα. Ενδεικτικό της αξιοσύνης του είναι οι πανάξιες διακρίσεις του. Σας αναφέρω τρείς από αυτές. Το δεύτερο βραβείο καλύτερης οργανικής σύνθεσης για το έργο του Pictures στον πρώτο διαγωνισμό μουσικής σύνθεσης με υπολογιστή, το 2002. Το τρίτο βραβείο για το έργο Χωροχρόνος Σύγχρονος για πιάνο, κλαρινέτο, μαγνητοταινία και προβολείς στον δεύτερο διαγωνισμό σύνθεσης στη μνήμη του Δημήτρη Δραγατάκη το 2005. Τέλος, η τιμητική διάκριση για το Κουαρτέτο εγχόρδων αρ. 2 στο Τρίτο Πανελλήνιο Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου, το 2005 επίσης.
Για αυτή τη δεκαετία, μνημονεύω επίσης, τα σεμινάρια σύνθεσης που παρακολούθησε στο εξωτερικό με διαπρεπείς σύγχρονους συνθέτες. Μνημονεύω επίσης την εκπόνηση της διδακτορικής διατριβής του στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με επιβλέποντα καθηγητή τον συνθέτη Μιχάλη Λαπιδάκη. Απόρροια της διατριβής του η οποία ολοκληρώθηκε το 2011, ήταν η σύνθεση της πρώτης και μονόπρακτης όπεράς του με τίτλο Οι δούλες, βασισμένης στο ομώνυμο θεατρικό έργο του Ζαν Ζενέ.
Πάμε στην επόμενη δεκαετία, αυτή του 2010. Ώριμος πλέον ως συνθέτης, με στέρεες βάσεις και γνώσεις, με διδακτορικό στη σύνθεση, μέλος της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών από το 2012, ο Γιώργος χαράζει τον δικό του δρόμο μέσα από την κατακτημένη προσωπική του μουσική γλώσσα και ύφος. Αλλά και με τη γνώση την απόλυτης ελευθερίας να μπορεί ν’ ακολουθήσει όποιο μουσικό ιδίωμα επιθυμούσε, με τιθάσευση του συνθετικού του λόγου. Και βεβαίως με την αποφυγή της πλάνης, όπως ο Γιώργος τονίζει, από τη γλυκιά πρόκληση της αυθαίρετης δημιουργίας.
Ο δημιουργικός του οίστρος για τη δεκαετία του 2010 αποτυπώνεται εύγλωττα σε είκοσι τρία έργα. Ξεχωρίζουν τα ακόλουθα: το Πυκνό χρώμα σε μία λεία επιφάνεια για πιάνο και ορχήστρα, η ραδιοφωνική όπερα That person, το έργο Δανάη και ο Περσέας για συμφωνική ορχήστρα το οποίο επιλέχθηκε από τη Συμφωνική Ορχήστρα Great Falls της Μοντάνα των Η.Π.Α. για να εκτελεσθεί στην περίοδο 2024-2025.
Συνεχίζω με τα υπόλοιπα εκλεκτά έργα του Γιώργου σε αυτή δεκαετία: η μονόπρακτη όπερα Παιχνίδι κοχυλιών, η τετράπρακτη όπερα Έντα Γκάμπλερ, τα Τρία πορτρέτα για βιολί και πιάνο που είναι στο δισκογράφημα το οποίο παρουσιάζουμε απόψε και τέλος, η δίπρακτη όπερα Τα μαγικά μαξιλάρια που ενθουσίασε κοινό και κριτικούς όταν παρουσιάσθηκε το 2021 στην Εθνική Λυρική Σκηνή.
Στην τρέχουσα δεκαετία, η εργογραφία του συμπληρώνεται με δέκα πέντε έργα. Το σύνολο πλέον της μουσικής εργογραφίας περιέχει εξήντα οκτώ έργα. Εύχομαι πολύ σύντομα να ξεπεράσει τα εκατό.
Η αδιαμφισβήτητη πλέον θαυμάσια μουσική δημιουργία του είναι στον μεγαλύτερο βαθμό ευκρινής στις δύο νέες όπερες με τίτλους Η νύχτα της Πλειόνης και Νιζίνσκι η προφητεία της φωτιάς η οποία βασίζεται σε αρχαιοελληνικούς μύθους. Σε αυτά τα δύο αριστουργήματα προσθέτω τα δύο κοντσέρτα του, το Κοντσέρτο για βιολοντσέλο και ορχήστρα και το Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα που γνώρισε την πρώτη εκτέλεση πριν από δύο χρόνια με τον Ανδρέα Τσελίκα ως αρχιμουσικό. Αυτό ο σπουδαίος εργογραφικός κατάλογος κλείνει προσωρινά με Μεγάλο ταξίδι για υψίφωνο, χορωδία και οργανικό σύνολο, ανάθεση του ελληνικού Ελ Σιστέμα και τέλος, με τον 25ο Ανατολικό Μεσημβρινό για ορχήστρα που εκτελέστηκε στη Λισσαβόνα πέρυσι. Εξάλλου αρκετά έργα του γνώρισαν εκτελέσεις σε ευρωπαϊκές χώρες.
Η αγάπη του για την τζαζ ήταν η αιτία να απολαύσουμε τη «Συνομιλία με τον ποταμό», το προηγούμενο από την «Έξοδο» δισκογράφημα, που κυκλοφόρησε επίσης από την ΙΡΙΔΑ. Πρόκειται για μία εξαιρετική επίσης, παραγωγή, με τον Γιώργο στο πιάνο και με κλασικό τζαζ τρίο, με τη σύμπραξη φωνητικών σε οκτώ συνθέσεις του. Πιστοποίησε, για μία ακόμη φορά, την ευστροφία του να κινείται τόσο άνετα μεταξύ τζαζ και λόγιας μουσικής, με θαυμαστά αποτελέσματα. Να τονίσω επίσης, ότι προηγήθηκαν τρία ακόμη δισκογραφήματα τζαζ μουσικής με το «Μόμο Τρίο».
Ο Γιώργος έχει πολλά πεπραγμένα έως τις μέρες μας αλλά και ευφάνταστα σχέδια για το μέλλον. Δεν θέλω όμως να σας κουράσω άλλο με αυτά, γιατί σε λίγο, μετά και την ομιλία του Ανδρέα, ξεκινά το μουσικό πρόγραμμα που σίγουρα θα μας συναρπάσει, όπως και στο δισκογράφημα.
Καλή συνέχεια στα σχέδιά σου αγαπητέ μου Γιώργο.
Θερμά συγχαρητήρια σε όλους τους συντελεστές της δισκογραφικής έκδοσης.
Αν δεν την έχετε ήδη αποκτήσει, πράξτε το σήμερα. Είμαι απόλυτα βέβαιος ότι ουδέποτε θα το μετανιώσετε.
Σας ευχαριστώ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου