«Παιχνίδια κρίκετ» του Β. Λαδά
Ο Βασίλης Λαδάς έχει εμμονές. Ούτε ο πρώτος είναι ούτε ο τελευταίος. Μόνο που ο ίδιος δεν καταβάλλεται από αυτές, ούτε παρεξηγείται. Αντίθετα: Τις εμμονές του τις μετατρέπει σε δημιουργία, σε κείμενα και βιβλία, με τέτοιο πάθος που τελικά τις μοιράζονται και τις συμμερίζονται όλοι όσοι τον διαβάζουν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, τα «Παιχνίδια κρίκετ», το νέο του βιβλίο που κυκλοφόρησε πριν λίγες εβδομάδες από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη.
Οι δύο βασικές εμμονές του Λαδά, φανερές (πότε η κάθε μία μόνη της πότε και οι δυο μαζί) και στα πέντε πεζά που έχει κυκλοφορήσει την τελευταία δεκαετία, είναι η Πάτρα και οι μετανάστες.
Η Πάτρα. Όχι με την έννοια της πόλης – «πύλη προς τη Δύση» με το σπουδαίο αστικό παρελθόν και τη λάμψη του καρναβαλιού, αλλά με την έννοια ενός αστικού κέντρου που έχει μεν μεγάλη ιστορία, αλλά ακόμα μεγαλύτερες αντιφάσεις, πολλά κρυμμένα πάθη και πολλές γοητευτικές αν και άγνωστες γωνιές. Στο Λαδά αρέσει να μπλέκει την Πάτρα με αρκετούς μύθους και μισές ή ολόκληρες αλήθειες, σε τέτοιο βαθμό που να τη μετατρέπει κάποιες φορές σε μια πόλη, όχι φανταστική, όμως εντελώς δική του.
Οι μετανάστες. Ο Λαδάς και ως δικηγόρος και ως συγγραφέας, ξέρει κι έχει υπερασπιστεί πολλές φορές τα δικαιώματα των μεταναστών (και μην αρχίσουμε τώρα τη συζήτηση για «επιχειρήσεις σκούπα» ή νόμους – εδώ μιλάμε για ανθρώπινες ψυχές). Γνωρίζει από πρώτο χέρι τις αντοχές της τοπικής κοινωνίας που δοκιμάζονται από τη λαθρομετανάστευση τις τελευταίες δεκαετίες κι έχει γράψει γι’ αυτό το θέμα το καλύτερό του βιβλίο, ένα εκπληκτικό χρονικό που πρέπει να υπάρχει σε κάθε σπίτι και σχολείο της πόλης («Μουσαφεράτ», Futura 2008).
Στα «Παιχνίδια κρίκετ», τοποθετημένα χρονικά το τελευταίο τρίμηνο του 2010, δύο συνεργεία από τρεις Έλληνες και τρεις μετανάστες μαζεύουν ελιές ως την τελευταία τους ελπίδα κόντρα στην ανεργία και την ανέχεια. Μοιραία η συνάντηση και πολλές φορές η συνύπαρξη δεν μπορεί να είναι ούτε εύκολη, ούτε επιφανειακή. Θα βρεθούν σε κοινά στέκια, θα δουλέψουν σε διπλανούς ελαιώνες, θα μοιραστούν ανάλογες αγωνίες, θα σκέφτονται έρωτες και οικογένειες, αλλά η ταυτότητα και η εθνικότητά τους θα είναι πάντα παρούσα, σε κάθε τους κίνηση.
Θα τους ενώσει και θα τους χωρίσει το κρίκετ, το αγαπημένο παιχνίδι των μεταναστών όπου κι αν βρίσκονται, στο οποίο οι ήρωες του Λαδά επιδίδονται κάθε Κυριακή σε ένα εγκαταλειμμένο γήπεδο.
Η εξέλιξη του παιχνιδιού, όπως και του βιβλίου, έχει και νικητές και ηττημένους. Μόνο που όταν το «γήπεδο» γίνεται μια ολόκληρη πόλη, η Πάτρα, κι όταν δεν μιλάμε για κρίκετ, αλλά για ένα παιχνίδι ισορροπιών σε μια κοινωνία που υποφέρει, διχάζεται και αγωνιά, η εξέλιξη είναι συχνά τραγική…
ΑΝΔΡΕΑΣ ΤΣΙΛΙΡΑΣ
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Σύμβουλος Επιχειρήσεων», 10/8/2012
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου