Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου
Έχουμε εκφράσει πάλιν και πολλάκις την θεολογική αντίθεσή μας στην πρακτική Μητροπόλεων, Μονών και Ενοριών, να περιάγουν ανά την επικράτεια ιερά λείψανα και εικόνες (εσχάτως δε και αντίγραφα εικόνων) ευκαίρως – ακαίρως, με «πανηγυρικό» - διάβαζε κιτς και αντιεκκλησιαστικό – τρόπο.
Δυστυχώς αυτή η πρακτική δεν αφήνει αλώβητη ούτε την περίοδο της Μ. Τεσσαρακοστής.
Είναι γνωστό πως αυτή η λειτουργική περίοδος της Εκκλησίας μας έχει ολωσδιόλου ιδιαίτερο χαρακτήρα και τυπικό, που συνάδουν με το όλο πνεύμα της Σαρακοστής.
Με την περιαγωγή και περιφορά λειψάνων από πόλη σε πόλη ή από χώρα σε χώρα, καταλύεται πανηγυρικά ο πένθιμος χαρακτήρας της Σαρακοστής, γιατί βιάζεται κυριολεκτικά το τυπικό της περιόδου.
Η υποδοχή των λειψάνων έχει πανηγυρικό χαρακτήρα (συν οι κιτς παράτες – φιέστες που οργανώνονται), που δεν αρμόζει στην περίοδο αυτή.
Για να …συντηρηθεί η προσκύνηση των λειψάνων, οι υπεύθυνοι μητροπολίτες ή ιερείς, τελούν καθημερινά την Προηγιασμένη Θ. Λειτουργία, ενώ κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται από το Τυπικό. Κι ακόμη τελούν και πανηγυρικές αγρυπνίες (συνήθως Παρασκευή προς Σάββατο), κάτι που είναι αδιανόητο για την λειτουργική πρακτική της Σαρακοστής.
Και ακόμα, λαμβάνουν επίσης χώρα και άλλες «εκδηλώσεις», που απάδουν προς το πνεύμα της Σαρακοστής.
Όλα αυτά, έχει σημασία, ότι γίνονται - συνήθως - από τους τάχα και παραδοσιακούς μητροπολίτες ή ιερείς, οι οποίοι θα περίμενε κανείς να είναι πιστοί τηρητές του Τυπικού της Εκκλησίας. Αλλά – φευ – αυτοί είναι τελικά οι οποίοι θεωρούν την Εκκλησία ιδιοκτησία τους και κάνουν ό,τι θέλουν.
Τα παραπάνω τα έγραψα για ιστορικούς και μόνο λόγους. Η διαφθορά του Τυπικού στις μέρες μας είναι τέτοια που την θεωρώ μη αναστρέψιμη, καθώς όλα τα πανηγυριτζίδικα περί των ιερών λειψάνων έχουν πλέον καθιερωθεί ως αυτονόητα.
Απλώς να μην κραυγάζουν περί της «παραδόσεως» οι εν λόγω, γιατί γνωρίζουμε πολύ καλά ότι μόνον ο εαυτός τους τούς νοιάζει. Τίποτα, μα τίποτα, άλλο.
5 σχόλια:
Μην ανησυχείτε! Θα τα φροντίσει όλα η σύνοδος...
Σε εμάς πάντως εδώ στη Βιέννη, αύριο φτάνει το τίμιο ξύλο...
Πόσο εύστοχες αυτές οι παρατηρήσεις και πόση τόλμη χρειάζεται και να τις διατυπώσει κανείς δεδομένου του αρνητισμού που επιφυλάσσεται στον εκκλησιαστικό χώρο σε αυτούς που τολμούν να δουν από μια άλλη οπτική , κάπως «αιρετική», τα νέα ήθη της εν Ελλάδι δεσποτοκρατίας. Μόνο που το πρόβλημα δεν περιορίζεται στην εμφάνιση αυτὠν των φαινομένων κατά την περίοδο της Μ. Τεσσαρακοστής αλλά στην ταχύτατη διάδοσή τους και καθιέρωσή τους εις βάρος του ήδη πολύπαθου τυπικού. Σαν να μην κομίζει το τυπικό από μόνο του τη μακραίωνη και ασφαλή λατρευτική εμπειρία γενεών και γενεών του πληρώματος της Εκκλησίας και περίμενε τους αυτοσχεδιασμούς και τις πρωτοβουλίες ενίων κληρικών του 21ου αιώνα για να το συμπληρώσουν ή και να το διορθώσουν. Ειδικά, η μόδα της απόκτησης εφεστίου θεομητορικής εικόνος αντιγράφου αγιορείτικης συνήθως, ενδεχομένως να υποθάλπει μια ιδιότυπη μαριολατρεία. Γενικά, δεν πρέπει να αναπαύεται η Κυρία Θεοτόκος όταν υπερβάλλουμε στην τιμή της σε βάρος και του Υιού της. Άλλες αξιοσημείωτες παρατυπίες από προσωπική εμπειρία προς έκπληξη των ενδιαφερομένων και των φίλων του τυπικού : στο μητροπολιτικό ναό μεγάλης πόλης ψάλλονται μετά τη Μικρά Είσοδο έντεκα απολυτίκια - πρέπει να κατέχει το ρεκόρ - εκτός αυτών της ημέρας, προς τιμή αγίων που τιμώνται με παρεκκλήσια ή των οποίων λείψανα φυλάσσει ο ναός και φυσικά προς τιμή της εφεστίου θεομητορικής εικόνος. Ακόμη και την περίοδο που διανύουμε οι παρακλήσεις αγίων εκτοπίζουν το μέγα απόδειπνο, ενώ κάθε παρασκευή βράδυ τελείται κανονική λειτουργία χωρίς να έχει προηγηθεί ο όρθρος του Σαββάτου που, έστω και αφ΄εσπέρας, κατ΄ οικονομία θα «δικαιολογούσε» την τέλεσή της, αλλά επισυνάπτεται στο απόδειπνο των Χαιρετισμών! Επίσης , οι νεοανακηρυχθέντες άγιοι υπερπροβάλλονται με ατυχείς παρεμβάσεις στις ακολουθίες με τρόπους που παραπέμπουν σε διαφημιστική εκστρατεία, ενώ τα καινοφανή εγκώμια των διαφόρων αγίων παρεισφρέουν στους πετσοκομμέμνους όρθρους με προτροπές από τους ιερείς για αγελαία συμμετοχή των πιστών στην απόδοσή τους χωρίς να διαθέτουν το σχετικό κείμενο. Αρκεί, ίσως, που σιγοντάρουν στο ρυθμό! Το χειρότερο είναι ότι αληθεύει η απαισιόδοξη διαπίστωσή σας ότι η κατάσταση είναι μη αναστρέψιμη.
"" Η διαφθορά του Τυπικού..." Μα, εφόσον, η διαφθορά έχει διαποτίσει όλους τους κοινωνικούς - πολιτικούς θεσμούς, είναι αναπόφευκτο να διάβρωσει και τα της Εκκλησίας! Καθόλου παράξενο!
Διογένης / εμ
Πέστα ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΕ
Δημοσίευση σχολίου