Ανθολογούμε σήμερα, επί τη μεγάλη εορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, τα δύο περιώνυμα δοξαστικά: "Δεύτε άπαντα τα έθνη" σε ήχο β' του Εσπερινού και "Σήμερον προέρχεται..." των Αίνων σε ήχο πλ.β', αλλά και το δοξαστικό της Λιτής της εορτής "Του Τιμίου Σατυρού σου...", σε ήχο δ' στο μέλος του Ιακώβου Πρωτοψάλτου και σε απαράμιλλη ερμηνεία του αείμνηστου διακο - Διονύση Φιρφιρή από τις περίφημες ηχογραφήσεις του Μανόλη Χατζηγιακουμή.
Και τα τρία μέλη περιλαμβάνονται στην σειρά Μνημεία Εκκλησιαστικής Μουσικής, στο Σώμα Τρίτο Δοξαστικά Ιακώβου Πρωτοψάλτου (Δοξαστικά Σεπτεμβρίου CDΙΙ). Το δοξαστικό "Σήμερον προέρχεται..." ανθολογεί ο Χατζηγιακουμής - λόγω ακριβώς της εξαιρετικής ερμηνείας του π. Διονυσίου - και στην Εκλογή των Δοξαστικών Ιακώβου Πρωτοψάλτου (2ο cd).
Όλες οι προαναφερθείσες εκδόσεις είναι του Κέντρου Ερευνών και Εκδόσεων.
Ευτυχώς ο Μανόλης Χατζηγιακουμής ηχογράφησε ολόκληρο το Δοξαστάριο του Ιακώβου Πρωτοψάλτου, το οποίο έψαλλε ο διακο - Διονύσης στις πανηγύρεις του Αγίου Όρους. Πρόκειται για κυριολεκτικό μνημείο πολιτισμού!
Για το δοξαστικό των αίνων ο Χατζηγιακουμής σημειώνει:
"Το δοξαστικό του Iακώβου πρωτοψάλτου στην Ύψωση του Tιμίου Σταυρού "Σήμερον προέρχεται" ηχ πλ β’, ως κείμενο έχει ως εξής: Σήμερον προέρχεται ο Σταυρός του Κυρίου και πιστοί εισδέχονται αυτόν εκ πόθου και λαμβάνουσιν ιάματα ψυχής τε και σώματος και πάσης μαλακίας. Αυτόν ασπασώμεθα τη χαρά και τω φόβω· φόβω μεν διά την αμαρτίαν, ως ανάξιοι όντες, χαρά δε διά την σωτηρίαν, ην παρέχει τω κόσμω ο εν αυτώ προσπαγείς Χριστός ο Κύριος, ο έχων το μέγα έλεος. Μέλος από τα πιο χαρακτηριστικά του Δοξασταρίου του Ιακώβου, με ιδιαίτερα πλούσιο και ποικιλματικό ηχόχρωμα, στον κλασικό ήχο του πλαγίου δευτέρου. Στο Δοξαστικό αυτό η απαράμιλλη εκφραστική δύναμη του πατρός Διονυσίου βρίσκεται σε μια κορυφαία της στιγμή. Η μακρά λειτουργική χρήση του μέλους (το έψαλλε για πολλά χρόνια στην Ι. Μ. Ξηροποτάμου) έχει δώσει στην ερμηνεία ιεροπρέπεια και γνησιότητα μοναδική, ενώ αποτυπώνονται εξαίρετα σ’ αυτήν τα πνευματικά αισθήματα της ικεσίας, του δέους και, κυρίως, της ευφρόσυνης χαράς για τη λύτρωση και τη σωτηρία του κόσμου. Η εκφραστικότητα της ερμηνείας συμβαδίζει απόλυτα με τις έννοιες του κειμένου και τη μελική τους διατύπωση, καθώς η αρχική περιγραφική είσοδος και πρόοδος του μέλους κορυφώνεται έντονα, μέσα σε μια σπάνια ψυχική μέθεξη, στις έσχατες, και εξαιρετικά δυναμικές, μουσικές φράσεις (ειδικά στις υψίτονες “τη χαρά και τω φόβω” και “ήν παρέχει τω κόσμω”). Tο δοξαστικό αυτό, όπως ψάλλεται, δείχνει ανάγλυφα πόσο ανυπολόγιστης σημασίας γεγονός είναι η ηχογράφηση του Δοξασταρίου του Iακώβου που μας άφησε ο μακαριστός Γέροντας".
"Το δοξαστικό του Iακώβου πρωτοψάλτου στην Ύψωση του Tιμίου Σταυρού "Σήμερον προέρχεται" ηχ πλ β’, ως κείμενο έχει ως εξής: Σήμερον προέρχεται ο Σταυρός του Κυρίου και πιστοί εισδέχονται αυτόν εκ πόθου και λαμβάνουσιν ιάματα ψυχής τε και σώματος και πάσης μαλακίας. Αυτόν ασπασώμεθα τη χαρά και τω φόβω· φόβω μεν διά την αμαρτίαν, ως ανάξιοι όντες, χαρά δε διά την σωτηρίαν, ην παρέχει τω κόσμω ο εν αυτώ προσπαγείς Χριστός ο Κύριος, ο έχων το μέγα έλεος. Μέλος από τα πιο χαρακτηριστικά του Δοξασταρίου του Ιακώβου, με ιδιαίτερα πλούσιο και ποικιλματικό ηχόχρωμα, στον κλασικό ήχο του πλαγίου δευτέρου. Στο Δοξαστικό αυτό η απαράμιλλη εκφραστική δύναμη του πατρός Διονυσίου βρίσκεται σε μια κορυφαία της στιγμή. Η μακρά λειτουργική χρήση του μέλους (το έψαλλε για πολλά χρόνια στην Ι. Μ. Ξηροποτάμου) έχει δώσει στην ερμηνεία ιεροπρέπεια και γνησιότητα μοναδική, ενώ αποτυπώνονται εξαίρετα σ’ αυτήν τα πνευματικά αισθήματα της ικεσίας, του δέους και, κυρίως, της ευφρόσυνης χαράς για τη λύτρωση και τη σωτηρία του κόσμου. Η εκφραστικότητα της ερμηνείας συμβαδίζει απόλυτα με τις έννοιες του κειμένου και τη μελική τους διατύπωση, καθώς η αρχική περιγραφική είσοδος και πρόοδος του μέλους κορυφώνεται έντονα, μέσα σε μια σπάνια ψυχική μέθεξη, στις έσχατες, και εξαιρετικά δυναμικές, μουσικές φράσεις (ειδικά στις υψίτονες “τη χαρά και τω φόβω” και “ήν παρέχει τω κόσμω”). Tο δοξαστικό αυτό, όπως ψάλλεται, δείχνει ανάγλυφα πόσο ανυπολόγιστης σημασίας γεγονός είναι η ηχογράφηση του Δοξασταρίου του Iακώβου που μας άφησε ο μακαριστός Γέροντας".
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου