Τρίτη 31 Αυγούστου 2021

ΩΣ ΕΝ ΟΥΡΑΝΙΩ ΕΑΡΙ ΕΝ ΣΚΙΑΘΩ (ΒΙΝΤΕΟ)


Ως εν ουρανίω έαρι
O λυρισμός του Οδυσσέα Ελύτη συναντά τη μαγεία του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη 
Ο Δήμος Σκιάθου, με αφορμή τη συμπλήρωση 170 χρόνων από τη γέννηση του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, διοργάνωσε την Κυριακή 29 Αυγούστου 2021, στο ανοιχτό θέατρο Μπούρτζι, την εκδήλωση "Ως εν ουρανίω έαρι”, όπου ο λυρισμός του Οδυσσέα Ελύτη συνάντησε τη μαγεία του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. 
Ένα ιδιαίτερο αφιέρωμα στον Οδυσσέα Ελύτη και τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη με ποιήματα και αποσπάσματα διηγημάτων, τραγούδια και μουσική του Γιώργου Κουρουπού. 
Μελοποιήσεις ποιημάτων του Ελύτη, τραγούδια βασισμένα σε ονόματα και λέξεις του Παπαδιαμάντη, - όπως το "ως εν ουρανίω έαρι" του Ελύτη απ τον Μικρό Ναυτίλο, - κομμάτια για σόλο πιάνο διαμορφώνουν, μαζί με τις απαγγελίες και τις αφηγήσεις, το τοπίο μιας ξεχωριστής συνάντησης ποίησης, πεζογραφίας και μουσικής. 
Τραγουδά η σοπράνο Άρτεμις Μπόγρη 
Στο πιάνο ο Γιάννης Τσανακαλιώτης 
Απαγγελία-αφήγηση: Ιουλίτα Ηλιοπούλου 
Μουσική και τραγούδια: Γιώργος Κουρουπός 
Παραθέτουμε στη συνέχεια το βίντεο της εκδήλωσης. 

 

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ 
Εισαγωγή: Μια μέρα το παρελθόν –Οδυσσέας Ελύτης, Η μαγεία του Παπαδιαμάντη 
- Τοσοδούλα Τύχη - Οδυσσέας Ελύτης, Τα ρω του έρωτα
- Ολόγυρα στη Λίμνη, απόσπασμα- Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης 
- Η Πεντάμορφη στον Κήπο - Οδυσσέας Ελύτης, Προσανατολισμοί 
Όπου, φωνάζω, και να βρίσκεστε - Οδυσσέας Ελύτης, Τα πάθη ΙΑ, Το Άξιον Εστί 
- Κατασταλαγμένη μουσική, Οδυσσέας Ελύτης, Αιθρίες, ΧΧ, Προσανατολισμοί 
- Ακόμα μια φορά, Οδυσσέας Ελύτης, Η συναυλία των Γυακίνθων Χ, Προσανατολισμοί 
- Γεγονός του Αυγούστου, Οδυσσέας Ελύτης,Το Φωτόδεντρο 
- Στάσου λιγάκι πιο κοντά, Οδυσσέας Ελύτης, Η συναυλία των Γυακίνθων Ι, Προσανατολισμοί 
- Όλβια Ντόννα, Οδυσσέας Ελύτης, Προσανατολισμοί 
- Όνειρο στο κύμα, απόσπασμα, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης 
- Ως εν ουρανίω έαρι, Οδυσσέας Ελύτης, Ο μικρός Ναυτίλος 
- Η Νοσταλγός, απόσπασμα, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης 
- 13/8 σόλο πιάνο 


- Μικρή πράσινη θάλασσα, Οδυσσέας Ελύτης, Το Φωτόδεντρο 
- Βαρκαρόλα στα νερά του Παπαδιαμάντη, Ιουλίτα Ηλιοπούλου 
Άνεμος της Παναγίας, Οδυσσέας Ελύτης, Προσανατολισμοί 
Λίγο για μια στιγμή να παίξεις, Οδυσσέας Ελύτης, Μικρός Ναυτίλος 
- Τ΄αγνάντεμα, απόσπασμα, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης 
- Αμέτρητα όγδοα με αγάπη, σόλο πιάνο 
- Το άνθος του γιαλού, Απόσπασμα, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης 
- Χρυσό κλειδί, Οδυσσέας Ελύτης, Τα ρω του έρωτα 
- Ψαρεύοντας έρχεται η θάλασσα, Οδυσσέας Ελύτης, Σηματολόγιον 
Επίλογος: Να που βρίσκεται η αληθινή μαγεία, Οδυσσέας Ελύτης, Η μαγεία του Παπαδιαμάντη 
- Τύχη, Οδυσσέας Ελύτης,Τα ρω του έρωτα.


Κυριακή 29 Αυγούστου 2021

“ΠΡΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΜΟΝ” ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ ΒΛΑΝΤΗ (ΒΙΝΤΕΟ)


Λίγες ημέρες πριν την Σύναξη των ιεραρχών του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Κωνσταντινούπολη, ένας εκ των εισηγητών, ο εγκρατής θεολόγος κ. Γεώργιος Βλαντής, Διευθυντής του Συμβουλίου των Χριστιανικών Εκκλησιών της Βαυαρίας, βρέθηκε στην Αθήνα και παραχώρησε συνέντευξη στον Παναγιώτη Ανδριόπουλο, στο πλαίσιο της εκπομπής “Προς Εκκλησιασμόν”, που είναι μια παραγωγή του Ι. Ναού Αγίου Γεωργίου Νέου Ψυχικού. 

 

Ο Γεώργος Βλαντής γεννήθηκε στην Αθήνα το 1980. Σπούδασε θεολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στη συστηματική θεολογία και τη φιλοσοφία της θρησκείας στα Πανεπιστήμια Αθηνών και Μονάχου. Υπηρέτησε ως επιστημονικός συνεργάτης της Ορθόδοξης Ακαδημίας Κρήτης (2009-2011) και της Έδρας Ορθόδοξης Συστηματικής Θεολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου (2011-2016), ενώ από το 2012 μέχρι σήμερα είναι επιστημονικός συνεργάτης της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου. 
Από το Μάιο του 2016 είναι διευθυντής του Συμβουλίου των Εκκλησιών της Βαυαρίας. Ως εκπρόσωπος του Οικουμενικού Πατριαρχείου (Ι. Μητρόπολις Γερμανίας) έχει συμμετάσχει σε διάφορους οικουμενικούς οργανισμούς, συνέδρια και εκδηλώσεις, όντας επίσης μέλος διαφόρων θεολογικών, οικουμενικών και επιστημονικών εταιριών και συλλόγων. Έχει δημοσιεύσει ποικίλα άρθρα για ζητήματα φιλοσοφίας της θρησκείας, ιστορίας της θεολογίας, συστηματικής και ιδίως οικουμενικής θεολογίας, κ.λπ., όπως π.χ. για τον αποφατισμό, τις πατερικές θεωρήσεις του αθεϊσμού, την πρόσληψη οικουμενικών κειμένων στην Ορθοδοξία και την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο. Το 2015 κυκλοφορήθηκε από το Ίδρυμα «Άρτος Ζωής» η μετάφρασή του της Προς Ρωμαίους Επιστολής του Karl Barth στα ελληνικά.


Ο Γιώργος Βλαντής έγραψε για την συνέντευξη: 
"Ορθοδοξία και Οικουμενισμός". Μια 70 λεπτη συνέντευξη μου στα ελληνικά, όπου με χαρά εξηγώ τη θεολογία και τις δομές του διαχριστιανικού διαλόγου εδώ και πολύ καιρό. Βεβαίως, επίκεντρο συζήτησης ο γερμανικός οικουμενισμός, η ΑΚΕ και η Βαυαρία. Ευχαριστώ πολύ τον αγαπητό φίλο Παναγιώτη Ανδριόπουλο, θεολόγο, μουσικό, blogger και πολλά άλλα, για την πρόσκλησή του και την ευκαιρία που μου έδωσε να μιλήσω στη μητρική μου γλώσσα για τον οικουμενικό διάλογο και την παρουσία της Ορθοδοξίας στην Ευρώπη. Η συνέντευξη ήταν η εικοστή εκπομπή σε σειρά που παράγεται από την υποδειγματική ενορία του Αγίου Γεωργίου στο Νέο Ψυχικό, Αθήνα.  
Η σειρά «Προς εκκλησιασμόν» είναι αξιοθαύμαστη (αξίζει να δείτε τις εκπομπές), αλλά και η όλη δουλειά της ενορίας του Αγίου Γεωργίου Νέου Ψυχικού είναι υποδειγματική. 
Ευχαριστώ πολύ τον εφημέριο του ναού, αρχιμανδρίτη π. Μιχάηλ Σταθάκη, για την υποστήριξη της ιδέας της συνέντευξης, την κυρία Αδαμαντία Μαρκαναστασάκη για τη φιλοξενία και την κυρία Κάρεν Λεονάρδου, που είχε τη φροντίδα της κάμερας, της επεξεργασίας του βίντεο και της προβολής του. Πολλοί ωραίοι άνθρωποι με ενέπνευσαν με το μεράκι τους. Να είναι καλά.

Σάββατο 28 Αυγούστου 2021

"ΩΣ ΕΝ ΟΥΡΑΝΙΩ ΕΑΡΙ" ΣΤΗ ΣΚΙΑΘΟ ΜΕ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ, ΕΛΥΤΗ ΚΑΙ ΚΟΥΡΟΥΠΟ


Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 
Τη χρονιά που πέθανε ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης (1911), γεννήθηκε ο Οδυσσέας Ελύτης. 
Έτσι, φέτος συμπληρώνονται 110 χρόνια από τον θάνατο του πρώτου και από τη γέννηση του δεύτερου. Κι ακόμα, συμπληρώθηκαν 170 χρόνια από την γέννηση του κυρ Αλέξανδρου. 
Επομένως άξιον και δίκαιον το ιδιαίτερο αφιέρωμα στον Οδυσσέα Ελύτη και τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη, μέσα από ποιήματα, αποσπάσματα διηγημάτων, μέσα από τραγούδια και μουσική του Γιώργου Κουρουπού, που θα πραγματοποιηθεί στη Σκιάθο την Κυριακή 29 Αυγούστου, στις 9 το βράδυ, στο θέατρο Μπούρτζι. 
Μελοποιήσεις ποιημάτων του Ελύτη, τραγούδια βασισμένα σε ονόματα και λέξεις του Παπαδιαμάντη, - όπως το "ως εν ουρανίω έαρι" του Ελύτη απ' τον "Μικρό Ναυτίλο", - κομμάτια για σόλο πιάνο διαμορφώνουν, μαζί με τις απαγγελίες και τις αφηγήσεις, το τοπίο μιας ξεχωριστής συνάντησης ποίησης, πεζογραφίας και μουσικής. 
Τραγουδά η σοπράνο Άρτεμις Μπόγρη
Στο πιάνο ο Γιάννης Τσανακαλιώτης. 
Απαγγελία-αφήγηση: Ιουλίτα Ηλιοπούλου
Θυμάμαι σαν τώρα εκείνη τη συναυλία στο Παλλάς στα 1989 με την Ορχήστρα των Χρωμάτων να αποδίδει το έργο του Γ. Κουρουπού με αποσπάσματα από τον "Μικρό Ναυτίλο" του Ελύτη, υπό τη διεύθυνση του Μάνου Χατζιδάκι. Ο ίδιος ο Χατζιδάκις είχε ζητήσει από τον Κουρουπό να γράψει ένα λυρικό, συμφωνικό έργο για την Ορχήστρα των Χρωμάτων που μόλις είχε ιδρυθεί. Εκείνος επέλεξε τον «Μικρό Ναυτίλο». Κι ο Κουρουπός μελοποίησε και το εις ύφος παπαδιαμανικόν 
Ως εν ουρανίω έαρι ραντισμούς 
Μυρίους ακτίνων εκλικμίζουσα 
Φαιοπράσινος επεφάνης.. 
Στον Ταξιδιωτικό του Σάκο (ΟΤΤΩ ΤΙΣ ΕΡΑΤΑΙ), πάλι στον «Μικρό Ναυτίλο», ο Ελύτης δεν παραλείπει τον Παπαδιαμάντη. 
της γηραιάς δρυός, όπου με τα κυμβαλίζοντα πέταλα των φυλλο- 
μανούντων κλώνων της διηγείτο τας αναμνήσεις των αιώνων 
Τότε, δια του ανοικτού παραθύρου είδα εν άστρον να λάμπη εις το 
εσωτερικόν της μικράς οικίας  
Άρα, λοιπόν, η Μουσική Ποιητική στην Σκιάθο υπομνηματίζει την συνύπαρξη Παπαδιαμάντη και Ελύτη, στο νησί του κυρ Αλέξανδρου. 
Ας δούμε, με την ευκαιρία, το περίφημο δοκίμιο του Ελύτη για τον Παπαδιαμάντη και τις Παναγιές που αναδεικνύονται κι από τους δύο.

Το δοκίμιο του Οδυσσέα Ελύτη "Η μαγεία του Παπαδιαμάντη" πρωτοεκδόθηκε από τις εκδόσεις Ερμείας το 1976. Το εξώφυλλο και η διακόσμηση του βιβλίου ήταν του Γιάννη Μόραλη. 
Δέκα χρόνια αργότερα (1986), το δοκίμιο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Γνώση». 
Το 1996 έγινε η έκδοση του δοκιμίου από τις εκδόσεις Ύψιλον, σε επιμέλεια του Άρη Μπερλή. 
Το δοκίμιο, τελικά, συμπεριλήφθηκε στον τόμο με πεζά του ποιητή «Εν λευκώ». 
Ο Ελύτης επισημαίνει, μεταξύ άλλων, ότι ο Σκιαθίτης πεζογράφος είχε τρισδιάστατη αίσθηση της ακοής: «με τη μια διάσταση άκουγε τους αγέρηδες και τον παφλασμό των κυμάτων, με την άλλη την ελληνική λαλιά στην αρχική φθογγολογική της σύσταση, και με την τρίτη τον κόσμο των νοημάτων από της Ιωνίας τους καιρούς κι εδώθε». Από τις αναφορές του Ελύτη προκύπτει η οριακή απλότητα του κοσμοκαλόγερου της λογοτεχνίας, η πλήρης ανεξαρτησία του από τα υλικά αγαθά και τον έξω κόσμο, καθώς και η ιδιαίτερη σχέση του με το νησί του, που στο έργο του παίρνει «τη σημασία ολόκληρης ηπείρου». 


Ιδού μερικά αποσπάσματα από το περίφημο δοκίμιο του Ελύτη. 
"Ο Παπαδιαμάντης εστάθηκε απατηλός. Και απέχει τόσο από την εικόνα που δίνει ο ίδιος για τον εαυτό του όσο απέχει, θα λέγαμε, η ολιγάρκειά του από τον ασκητισμό. 
... Nα πού βρίσκεται η αληθινή μαγεία του Παπαδιαμάντη. Δε ζητά να τεντώσει τα νεύρα μας, να σείσει πύργους και να επικαλεστεί τέρατα. Οι νύχτες του, ελαφρές σαν το γιασεμί, ακόμη κι όταν περιέχουν τρικυμίες, πέφτουν επάνω στην ψυχή μας σαν μεγάλες πεταλούδες που αλλάζουν ολοένα θέση, αφήνοντας μια στιγμή να δούμε στα διάκενα τη χρυσή παραλία όπου θα μπορούσαμε να 'χαμε περπατήσει χωρίς βάρος, χωρίς αμαρτία. Είναι εκεί που βρίσκεται το μεγάλο μυστικό, αυτό το "θα μπορούσαμε" είναι ο οίακας που δε γίνεται να γυρίσει, μόνο μας αφήνει με το χέρι μετέωρο ανάμεσα πίκρα και γοητεία, προσδοκώμενο και άφταστο. "Σα να 'χανε ποτέ τελειωμό τα πάθια και οι καημοί του κόσμου". 
... Η ποιητική νοημοσύνη του Παπαδιαμάντη διατρέχει τις σελίδες του, συνεγείρει και μαγνητίζει τις λέξεις, τις υποχρεώνει να συναντηθούν σε μια φράση όπως ο αέρας τα λουλούδια σ' έναν αγρό. Παράξενη ελευθερία που η συμβατική αντίληψη για τη σύνταξη του άλλου Σκιαθίτη [δηλ. του Μωραϊτίδη] δεν της επιτρέπει ν' απλωθεί. Αυτές οι νησίδες των παρομοιώσεων και των μεταφορών που αφθονούν στα κείμενα του πρώτου, χωρίς ποτέ να τα μεταβάλλουν σε πεζοτράγουδα, κάποτε και οι απλές περιγραφές, με μια μόνον, ίσως, ανάμεσά τους ανορθοδοξία (που κι αυτήν είναι δύσκολο να την εντοπίσεις με την πρώτη ματιά), τέλος μερικές, κατά μέρη άνισα, εισβολές της δημοτικής, απροσδόκητες, αρκούν, για ν' αποσπάσουν τη γλώσσα αυτή απ' την παγερότητα και να κυματίσουν την επιφάνειά της μ' έναν τρόπο που δεν έχει τον όμοιό του στα πεζογραφήματα της εποχής."


Το δοκίμιο του Ελύτη για τον Παπαδιαμάντη συμπληρώνει, θα λέγαμε, το ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ του Ελύτη. Ο Ελύτης ανθολογεί αποσπάσματα διηγημάτων του Σκιαθίτη, κι έτσι κατανοούμε σε ένα βαθμό τι είναι αυτό που ο Ελύτης έβρισκε στον Παπαδιαμάντη. 
Στο Ανθολόγιο συναντούμε και διηγήματα της Παναγιάς. 
Γλυκοφιλούσα, Κατευοδώτρα, Κουνίστρα.
Ο Ελύτης ανθολογεί και βάζει δικούς του τίτλους στα αποσπάσματα. 
Έτσι έχουμε: 
- «Το σπιτάκι στη θάλασσα» από το διήγημα «Η Γλυκοφιλούσα» 
- «Το εξωκκλήσι της Παναγιάς της Κατευοδώτρας» από «Τ’ αγνάντεμα» 
- «Η Παναγία η Γλυκοφιλούσα» από το διήγημα «Η Γλυκοφιλούσα» 
- «Ο νεκρός ταξιδιώτης», από το ομώνυμο διήγημα, όπου υπάρχει εκτενής αναφορά στην Παναγία την Κουνίστρα ή Κ΄νιστριώτισσα. 


Η ΕΚΠΟΜΠΗ "ΠΡΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΜΟΝ" ΜΕ ΤΟΝ ΔΗΜΗΤΡΗ ΠΑΠΑΔΗΜΟΥΛΗ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ EUREOPE


Η Ομάδα Ευρωπαϊκών Θεμάτων του Ελληνικού Οργανισμού Πολιτικών Επιστημόνων ιδρύθηκε με στόχο να συμβάλει στην πολιτική σκέψη αλλά και να φέρει τους πολίτες της Ελλάδας, ιδιαίτερα τη νέα γενιά, πιο κοντά στην Ευρώπη. 
Προς επίτευξη αυτού του σκοπού αναπτύσσει διάφορες αξιόλογες δράσεις, μεταξύ των οποίων και η έκδοση περιοδικού, πληροφοριακού και σχολιαστικού χαρακτήρα, με το τίτλο: EUREOPE
Στο ειδικό ένθετο του τεύχους 3 (Απρίλιος – Μάϊος 2021), με τον τίτλο ESTORIES/40 χρόνια, 19 Ευρωβουλευτές, περιλαμβάνονται εκτενείς και διαφωτιστικές συνεντεύξεις των σημερινών Ελλήνων Ευρωβουλευτών. 
Η Νεφέλη Καραλέκα, Managing Editor του περιοδικού, Πολιτική Επιστήμων – Ερευνήτρια, παίρνει συνέντευξη από τον Αντιπρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρη Παπαδημούλη. 
Σε μια ερώτησή της αναφέρεται στην εκπομπή που πραγματοποιήσαμε με τον Δ. Παπαδημούλη, στο πλαίσιο της σειράς «Προς Εκκλησιασμόν» - μία παραγωγή του Ι. Ναού Αγίου Γεωργίου Νέου Ψυχικού, όπου ο Δ. Παπαδημούλης είναι ενορίτης. 
Η ερώτηση της Νεφέλης Καραλέκα έχει ως εξής: 
«Σε συνέντευξή σας στην εκπομπή (13-3-2021) «Προς Εκκλησιασμόν» του Παναγιώτη Ανδριόπουλου αναφερθήκατε στο ότι σκοπεύετε να οργανώσετε ένα φόρουμ διαλόγου ανάμεσα σε εκπροσώπους διαφορετικών θρησκειών και πολιτικούς ευρέως φάσματος το οποίο θα εστιάζει σε κοινωνικά ζητήματα. Πιστεύετε ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μπορεί να προωθήσει μια τέτοια πρωτοβουλία, προκειμένου να υπάρξει σύμπραξη κρατών μελών ή στοχεύετε στην ενεργοποίηση και φορέων /ατόμων εκτός των αυστηρών ορίων της ΕΕ;» 
Παραθέτουμε εδώ την σχετική σελίδα του περιοδικού, με την απάντηση του Δ. Παπαδημούλη, αλλά και την εκπομπή μας.

 

Παρασκευή 27 Αυγούστου 2021

"Η ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ" ΣΤΑ "ΝΟΜΟΚΑΝΟΝΙΚΑ ΠΑΡΑΦΥΛΛΑ"


Οι ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΣΑΚΚΟΥΛΑ A.E. μας πληροφορούν: 
"Η συμπλήρωση δεκαπενταετίας από την έκδοση της Επιθεωρήσεως Εκκλησιαστικού και Κανονικού Δικαίου ΝΟΜΟΚΑΝΟΝΙΚΑ και η καθιέρωσή της στον επιστημονικό κόσμο της χώρας μας ως πηγής έγκυρης και έγκαιρης πληροφόρησης για τα ζητήματα των δύο κλάδων, έδωσε την ιδέα και υπήρξε η αφορμή για την ίδρυση της νέας σειράς με τίτλο «Νομοκανονικά Παράφυλλα». 
Η σειρά αυτή περιλαμβάνει νομοκανονικές επιστημονικές μελέτες ευρύτερου ενδιαφέροντος, σε εύληπτο ύφος, έτσι, ώστε να απευθύνονται, πέρα από νομικούς, κανονολόγους και ειδικούς του εκκλησιαστικού δικαίου, και σε ένα ευρύτερο κοινό που ασχολείται ή απλώς θέλει να είναι ενήμερο για το αντικείμενο κάθε έργου". 
Μέχρι τώρα έχουν κυκλοφορηθεί τρία τεύχη: 
- Γ. Ανδρουτσόπουλος, Οι ανεξάρτητες αρχές για ζητήματα θρησκείας, 2018 
- Ι. Σαρμάς, Σχέσεις πολιτείας και εκκλησίας, 2019 
- Γ. Ανδρουτσόπουλος/Β. Μάρκος, Το δίκαιο της ταφής και της αποτέφρωσης, 2021. 
Στεκόμαστε στο πρόσφατο, 3ο τεύχος, το οποίος παρουσιάζει συστηματικά το δίκαιο της ταφής και της αποτέφρωσης των νεκρών, ενόψει των πολυάριθμων νομοθετικών ρυθμίσεων των τελευταίων ετών.
Στο πρώτο μέρος, υπό τον τίτλο «Ταφή και κοιμητήρια», εξετάζεται η εκκλησιαστική και η λεγόμενη «πολιτική» κηδεία και προσεγγίζεται το ζήτημα του ενταφιασμού και της αποτέφρωσης, ως δύο όψεων της εξαφάνισης του λειψάνου. 
Στις πρώτες σελίδες του τεύχους (3-5), υπάρχει μια «ιστορική προσέγγιση» της αποτέφρωσης. Εκεί γίνεται αναφορά στην περίπτωση του μεγάλου μαέστρου Δημήτρη Μητρόπουλου, ο οποίος είχε επιλέξει την καύση. Είχαμε αναφερθεί στο θέμα σε παλαιότερο κείμενό μας για τον Δ. Μητρόπουλο, στο οποίο παραπέμπει ο εκ των συγγραφέων  του τεύχους, Γ. Ανδρουτσόπουλος. 


Συγκεκριμένα αναφέρουν: «Ωστόσο, το ζήτημα βρέθηκε το πρώτον, και μάλιστα μετ’ επιτάσεως, στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης στη χώρα μας, το 1960, με τον θάνατο και την αποτέφρωση του μουσικού Δ. Μητρόπουλου, ο οποίος ζήτησε με διαθήκη του να καεί στο εξωτερικό και η τέφρα του να ενταφιαστεί στην Ελλάδα». 
Στην σχετική παραπομπή (υπ. αρ. 9), αναφέρεται: «Ο Μητρόπουλος υπήρξε, παρά τις ορθόδοξες καταβολές του «αιρετικός» ως προς το θέμα της ταφής του: «Η σορός μου να μη εκτεθεί εις κοινή θέαν και να αποτεφρωθή άνευ τελετής και κατά τον πλέον σύμφορον τρόπον». Όπως παρατηρεί ο Π. ΑΝΔΡΙΟΠΟΥΛΟΣ, σε Τιμητικό Τόμο «Φιόρα Τιμής» για τον Μητροπολίτη Ζακύνθου Χρυσόστομο Β΄ (Συνετό), Ζάκυνθος 2009, σ. 159 επ., εδώ σ. 168 επ: «Η επιλογή του Μητρόπουλου για καύση ήταν απολύτως συνειδητή και πρωτοποριακή για την εποχή. Η ιδιωτική του οδός του επέβαλε την αποφυγή κάθε συμβατικού τέλους». 
Π.Α.Α.

Τετάρτη 25 Αυγούστου 2021

Η ΕΙΡΗΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΠΟΛΥΤΑ ΕΠΙΤΥΧΗΣ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ


Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 
Ποιοι είναι αυτοί στην Ελλάδα που αντιδρούν στην απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου να χορηγήσει Αυτοκεφαλία στην Εκκλησία της Ουκρανίας και επικρίνουν και την Εκκλησία της Ελλάδος επειδή ακολούθησε το Πατριαρχείο στην απόφασή του αυτή; 
Φαίνεται, τελικά, πως είναι πολλών και ποικίλων αποχρώσεων, διαφορετικών προελεύσεων και ιδεολογιών, αλλά – φευ! – συγκλίνουν στο Ουκρανικό. 
Όσοι αντιτίθενται στην απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου είναι, εν πολλοίς, οι ίδιοι που εναντιώνονται στον διαχριστιανικό και διαθρησκειακό διάλογο, αυτοί που πολέμησαν λυσσαλέα την σύγκληση της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδοξίας, οι ίδιοι, σχεδόν, που αρνούνται τον κορωνοϊό ή – έστω – θεωρούν προδοσία την στάση της Εκκλησίας της Ελλάδος να συμπορευτεί με την Κυβέρνηση στα μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας. 
Ποιοι είναι αυτοί, τέλος πάντων; Είναι μέλη παρεκκλησιαστικών οργανώσεων, «αποτειχισμένοι» κληρικοί και λαϊκοί, που όμως έχουν επιρροή στο σώμα της Εκκλησίας (τόση ώστε να τους φοβούνται αρκετοί), «καλοπροαίρετοι» πιστοί, που έχουν όμως …αλλεργία στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, εθνικιστές που κλείνουν μονίμως το μάτι στη Μόσχα, ως την …σωτηρία της Ελλάδος (sic), αλλά και αριστεροί, οι οποίοι θεωρούν το Φανάρι «αμερικανοκίνητο» και επομένως η Ρωσία είναι πάντα καλύτερη. Είτε με κομμουνισμό είτε με Πούτιν. Αμερική να μην είναι και Ρωσία ας είναι ό,τι να ναι.
Επομένως έχουμε ένα ενδιαφέρον αμάλγαμα συντηρητικών πιστών (έως ταλιμπάν), δεξιών εθνικιστών και …ξεχασμένων αριστερών, σα να ‘χει σταματήσει γι’ αυτούς το ρολόι της ιστορίας στο «Έξω οι [αμερικανικές] βάσεις του θανάτου». Σήμερα η «βάση» γι’ αυτούς είναι το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Το διαδίκτυο κατακλύζεται από τοποθετήσεις αριστεροφρόνων θεολόγων (στα μάτια μου μοιάζουν απολιθώματα), που κατακεραυνώνουν το Φανάρι για το Ουκρανικό, όντες βέβαιοι ότι ενεργεί κατ’ επιταγήν των ΗΠΑ. 
Φυσικά δεν είναι εύκολο να κάνεις διάλογο μαζί τους, αφού είναι οχυρωμένοι πίσω από τον «αντιαμερικανισμό» τους που εδώ συμπίπτει με τον «αντιπατριαρχισμό» τους. Δεν χρειάζεται, ίσως, ένας τέτοιος διάλογος. Ο καθένας μπορεί να έχει τις απόψεις του και να τις εκφράζει. Το θέμα είναι, όμως, μέχρι ποίου σημείου. Και εξηγούμαι. 
Ο καλός θεολόγος Βασίλης Ξυδιάς, με αφορμή ένα fake news που αφορούσε «πιστό» της εν Ουκρανία Ρωσικής εκκλησιαστικής παρουσίας, έκανε μία ανάρτηση στο facebook με την οποία υπερέβη τα εσκαμμένα. Ενώ παραδέχθηκε ότι υπάρχει και η άλλη εκδοχή για την συγκεκριμένη είδηση, δεν δίστασε να γράψει το εξής: «Αν υπάρχουν σώφρονες άνθρωποι εντός ή πέριξ του Οικουμενικού Πατριαρχείου θα έπρεπε, αν μη τι άλλο, να πείσουν τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο να εκβιάσει τους Ουκρανούς συνομιλητές του, ώστε η πατριαρχική ευλογία να πάψει να αποτελεί πρόσχημα για βιαιότητες. Ας απαιτήσει τρεις μήνες απόλυτης ενδοεκκλησιαστικής ειρήνης και σταμάτημα κάθε είδους ενόπλων συγκρούσεων πριν να επισκεφθεί την Ουκρανία το καλοκαίρι, όπως έχει προγραμματίσει. Αν δεν το κάνει αυτό, η επίσκεψή του θα έχει ως αποτέλεσμα νεκρούς». 
Αυτό το τελευταίο είναι πραγματική απειλή! Μας λέει ότι η επικείμενη Πατριαρχική επίσκεψη στο Κίεβο μπορεί να έχει «ως αποτέλεσμα νεκρούς», αν δεν γίνουν αυτά που προτείνει. 
Προφανώς ο κ. Ξυδιάς δεν είχε παρακολουθήσει τα της επισκέψεως του Οικουμενικού Πατριάρχου στο Κίεβο το 2008. Το κλίμα πριν την επίσκεψη ήταν κυριολεκτικά «πολεμικό»! Όλοι περίμεναν πως θα χορηγήσει την συνεχώς αιτούμενη από το κράτος της Ουκρανίας Αυτοκεφαλία της Εκκλησίας «εδώ και τώρα», οπότε η ανατροπή θα ήταν μεγάλη. Όχι μόνο δεν συνέβη αυτό, αλλά ο Οικουμενικός Πατριάρχης με την όλη στάση του κατά την επίσκεψή του στο Κίεβο …ανάγκασε τον τότε Πατριάρχη Μόσχας Αλέξιο Β’ να μεταβεί στο Κίεβο και να συλλειτουργήσει με τον Οικουμενικό Πατριάρχη. 
Το σίγουρο, μάλλον, στην επικείμενη Πατριαρχική επίσκεψη είναι ότι ο Μόσχας Κύριλλος δεν μπορεί να μεταβεί στην Ουκρανία, αφού είναι ανεπιθύμητο πρόσωπο. 
Σε κάθε περίπτωση το να μιλάει ο κάθε κ. Ξυδιάς για «νεκρούς» με αφορμή την Πατριαρχική επίσκεψη στο Κίεβο τον ερχόμενο Αύγουστο, είναι τουλάχιστον αφροσύνη, για να μην πω ρωσική προπαγάνδα. Αφού στην ουσία την ρωσική εκδοχή γι’ αυτή την επίσκεψη αναπαράγει ο κ. Ξυδιάς. 
Η κινδυνολογία και η καταστροφολογία σε σχέση με το Οικουμενικό Πατριαρχείο είναι στην ημερήσια διάταξη της Μόσχας. Και ας το καταλάβουν όλοι πια. Το σχίσμα είναι υπόθεση της Μόσχας, όχι του Οικουμενικού Πατριαρχείου. 
Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος μνημονεύει στην Θεία Λειτουργία «Κυρίλλου Μόσχας», όπως και οι άλλοι προκαθήμενοι που έχει διαγράψει από τα Δίπτυχα ο Πατριάρχης Μόσχας. Ακόμα και ο Κιέβου Επιφάνιος μνημονεύει «Κυρίλλου Μόσχας»! Ποιος, λοιπόν, …μυγιάζεται για σχίσμα; 
Πάντως, ας μην ανησυχεί ο κ. Ξυδιάς. Νεκροί δεν θα υπάρχουν κατά την επίσκεψη Βαρθολομαίου στη Μόσχα. Μάλλον εξαιτίας της θα …αναστηθούν! Όσοι λευκοφόροι εννοήτωσαν! 
Τα παραπάνω γράφαμε τον περασμένο Μάρτιο. 
Η επίσκεψη του Οικουμενικού Πατριάρχου στην Ουκρανία πραγματοποιήθηκε απολύτως ειρηνικά και με απόλυτη επιτυχία! Όχι νεκροί δεν υπήρξαν, αλλά το παραμικρό δεν συνέβη. Η εν Ουκρανία εκκλησιαστική ρωσική παρουσία, λούφαξε… Γιατί κατάλαβε πως με την επίσκεψη του Οικουμενικού Πατριάρχου, που με τόση λύσσα προσπάθησε να αποτρέψει, γύρισε πραγματικά η σελίδα στην Ουκρανία. 
Τώρα ας ακούν και ας ξανακούν την ομιλία του Ουκρανού Προέδρου Ζελένσκι, για να την εμπεδώσουν: 
“Είμαστε οι κληρονόμοι ενός κράτους που υπήρχε πριν από περισσότερα από χίλια χρόνια. Και αρχίζουμε να γιορτάζουμε την Ημέρα της Ουκρανικής Κρατικής Υπόστασης. Θεωρούμε ως αφετηρίας της το έτος ίδρυσης του Κιέβου. Της πρωτεύουσας των Κιεβινών Ρως-Ουκρανίας, η οποία δικαίως ονομάζεται η πόλη από την οποία ξεκίνησαν όλα. Η Ορθοδοξία των Ρως ξεκίνησε εδώ, η παλαιά σλαβονική γλώσσα ξεκίνησε εδώ, διάδοχος της οποίας είναι η σύγχρονη ουκρανική γλώσσα. Εδώ ξεκίνησε η κρατική μας υπόσταση. Θα γιορτάζουμε τη γέννηση του κράτους μας την ημέρα που ξεκίνησε η άνθησή του: την Ημέρα της Βάπτισης των Κιεβινών Ρως-Ουκρανίας. Και για όλα αυτά υπογράφω σήμερα το αντίστοιχο Διάταγμα.”

Τρίτη 24 Αυγούστου 2021

Η ΤΑΙΝΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΝΕΚΤΑΡΙΟ ΤΟΥ ΓΡΗΓΟΡΗ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ (1969)


Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 
Σε λίγες μέρες βγαίνει στους κινηματογράφους η πολυδιαφημισμένη ταινία της Yelena Popovic «Ο άνθρωπος του Θεού», που αναφέρεται στον Άγιο Νεκτάριο, τον Άγιο του 20ου αιώνα. Έτσι, μας έρχεται αυθόρμητα στο νου μια άλλη ελληνική κινηματογραφική ταινία: «Ο Άγιος Νεκτάριος – ο προστάτης των φτωχών» του 1969, σε παραγωγή Τζέϊμς Πάρις. 
 Ένα κοινωνικό δράμα σε σκηνοθεσία του σπουδαίου Γρηγόρη Γρηγορίου και σενάριο Κικής Σεγδίτσας και Αντώνη Δαυίδ. Το σενάριο κινείται σε δύο χρόνους, στη σύγχρονη εποχή και με φλας μπακ στη ζωή του Αγίου Νεκταρίου. 
Στους βασικούς ρόλους: 
- Χρήστος Πολίτης, Άγιος Νεκτάριος 
- Ανδρέας Μπάρκουλης, Τάσος Μαντάς 
- Βέρα Κρούσκα, Βέρα Μαντά. 
Παίζουν ακόμα ο Στέφανος Στρατηγός, ο Μάκης Ρευματάς και αρκετοί άλλοι ηθοποιοί. 
Η ταινία στην πρώτη της προβολή έκοψε 93.443 εισιτήρια και ήλθε 62η σε σύνολο 99 ταινιών της περιόδου. Πρόκειται για τη δεύτερη κατά σειρά ταινία στην οποία ο Ανδρέας Μπάρκουλης υποδύεται έναν ρόλο με το όνομα "Μαντάς". Η άλλη ήταν η δημοφιλής ταινία "Τζένη – Τζένη". 


Η ταινία γυρίστηκε 8 χρόνια μετά την επίσημη αγιοκατάταξη του Αγίου Νεκταρίου από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, επί Πατριάρχου Αθηναγόρου. 
Η υπόθεση της ταινίας έχει ως εξής και δικαιώνει, θα λέγαμε, το «θαυματουργός» που συνοδεύει μέχρι σήμερα τον Άγιο Νεκτάριο. 
Μια χορεύτρια, η Βέρα, είναι παντρεμένη μ’ έναν πυρηνικό επιστήμονα, τον Τάσο. Η ίδια πάσχει από σκλήρυνση κατά πλάκας και βρίσκεται σε πολύ δύσκολη κατάσταση. Σ’ ένα εκκλησάκι της Αίγινας, σύμφωνα με φήμες, συμβαίνουν υπερφυσικά πράγματα. Αληθινά θαύματα. Πρόεδρος της κοινότητας είναι ο πατέρας του Τάσου, έτσι ο δεύτερος έχει την ευκαιρία να ζήσει από κοντά πολλά ανάλογα περιστατικά. Η κατάκοιτη Βέρα διαβάζει τη βιογραφία του Αγίου Νεκταρίου, πολιούχου Αγίου του νησιού, τη ζωή του οποίου παρακολουθούμε παράλληλα. Αυτό συντελεί στην ενδυνάμωση της θρησκευτικής πίστης, τόσο της ηρωίδας, όσο και του συζύγου της. Μια νεότερη διάγνωση αλλάζει τα δεδομένα, και η Βέρα με μια χειρουργική επέμβαση θεραπεύεται εντελώς. 


Είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι στην ταινία …μπλέκεται η πίστη με την επιστήμη, αφού η ηρωίδα που χρήζει ιάσεως είναι σύζυγος πυρηνικού επιστήμονα στο Δημόκριτο. Η σχέση της με τον Άγιο ξεκινάει από την ανάγνωση του βίου του. 
Παρά τον …αναπόφευκτο μελοδραματισμό της υπόθεσης, η ταινία στα χέρια του έμπειρου σκηνοθέτη Γρηγόρη Γρηγορίου αποκτά ανθρωπιά και χαρακτηρίζεται από λεπτές ψυχολογικές αποχρώσεις. Το κομμάτι που αφορά στη ζωή του Αγίου, είναι άψογα κινηματογραφημένο και αποτελεί από μόνο του ένα ντοκιμαντέρ για τον Άγιο. 
Ο Χρήστος Πολίτης, ο ζεν πρεμιέ της εποχής, με την καθοδήγηση του Γρηγόρη Γρηγορίου, ανταποκρίνεται με ταλέντο στην ενσάρκωση του Αγίου, από τη νεαρή του ηλικία μέχρι τα γεράματά του. Μάλιστα, με πειστικότητα υπηρετεί και το λειτουργικό κομμάτι της ταινίας, που αφορά στις Ακολουθίες της Εκκλησίας τις οποίες τελεί υποδυόμενος τον Άγιο. 


Επίσης, η ταινία έχει καταγράψει προσκύνημα στο μοναστήρι του Αγίου Νεκταρίου στην Αίγινα, με τους χιλιάδες πιστούς και τον Ανδρέα Μπάρκουλη και την Βέρα Κρούσκα ανάμεσά τους. 
Η ταινία ανήκει πλέον στην εταιρία Καραγιάννης-Καρατζόπουλος και έχει να προβληθεί στην τηλεόραση 20 χρόνια. 
Με τη νέα ταινία, της Yelena Popovic, ο Άγιος Νεκτάριος κατακτά ένα κινηματογραφικό ...ρεκόρ, καθώς είναι ο μοναδικός Άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας για τον οποίο έχουν γυριστεί δύο ταινίες, σε διάστημα 50 ετών.


Δευτέρα 23 Αυγούστου 2021

ΜΕΛΟΠΟΙΗΜΕΝΟΣ ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΩΣΤΑ ΤΕΛΑΚΗ ΜΕ ΤΗΝ ΔΑΦΝΗ ΠΑΝΟΥΡΓΙΑ


Μελοποιημένα ποιήματα του Κώστα Καρυωτάκη (και ένα της Μαρίας Πολυδούρη) από τον καθηγητή μουσικής και κλαρινετίστα Κώστα Τελάκη.
ΤΑ ΝΗΠΕΝΘΗ: Σπάνιος δίσκος του 1994, ενός ακριβοθώρητου δημιουργού. Τραγουδούν: Δάφνη Πανουργιά, Γιάννης Σιαμσιάρης. 
Επιλέγουμε και σας παρουσιάζουμε τα ποιήματα ΕσπέραΤο φεγγαράκι απόψε, Χαρά και Σταδιοδρομία που τραγουδά η Δάφνη Πανουργιά.

ΕΣΠΕΡΑ 
Έτσι προχθές ήταν γλυκιά η εσπέρα... 
Η σκέψη μου νοσταλγικά ενυχτώθη 
στον κήπο, στη λιμνούλα και στη σέρα 
που εσβήνανε τριαντάφυλλα σαν πόθοι 
κι επέθαινε στα τζάμια πάνω η μέρα. 
Έτσι προχθές ήταν γλυκιά η εσπέρα... 
Ένας καημός που ακόμα δεν εδόθη 
γινόταν άστρο. Σύννεφο από πέρα 
μεγάλωνε (ίδιο σάβανο που κλώθει 
με μοχθηρή σπουδή μοιραία μητέρα). 
Έτσι προχθές ήταν γλυκιά η εσπέρα... 
Όταν το δέος μου αξήγητον απλώθη, 
το στερνο ρόδο θα 'χανε η σέρα 
και η λίμνη με νεκρόφυλλα θα εστρώθη. 
Τ' άστρα ζυγώνανε, καημοί , από πέρα. 
Έτσι προχθές ήταν γλυκιά η εσπέρα...


[Το φεγγαράκι απόψε…] 
Το φεγγαράκι απόψε στο γιαλό 
θα πέσει, ένα βαρύ μαργαριτάρι. 
Κι απάνω μου θα παίζει το τρελό 
τρελό φεγγάρι. 
Όλο θα σπάει το κύμα ρουμπινί 
στα πόδια μου σκορπίζοντας αστέρια. 
Οι παλάμες μου θα ’χουνε γενεί 
δυο περιστέρια· 
θ’ ανεβούν —ασημένια δυο πουλιά—, 
με φεγγάρι —δυο κούπες— θα γεμίζουν, 
με φεγγάρι τους ώμους, τα μαλλιά 
θα μου ραντίζουν. 
Το πέλαγο χρυσάφι αναλυτό. 
Θα βάλω τ’ όνειρό μου σε καΐκι  
ν’ αρμενίσει. Διαμάντι θα πατώ 
λαμπρό χαλίκι. 
Το γύρω φως ως θαν τη διαπερνά, 
η καρδιά μου βαρύ μαργαριτάρι. 
Και θα γελώ. Και θε να κλαίω… Και 
νά, νά το φεγγάρι!


ΧΑΡΑ 
Ἐλπίζω τὸ λουλούδι καὶ ἀπ᾿ τὰ σχίνα. 
Γελάει τὸ χλόισμα σὰν τὸν ἔρωτά μου. 
Τὸ πεῦκο παίζει ἁβρὸ μὲ τὴν ἀχτίνα. 
Θὰ εὐώδιασαν οἱ τάφοι, κλῖνες γάμου. 

Παλμὸς τοῦ δάσους, φεύγει μία ἐλαφίνα. 
Καὶ δίπλα ποὺ ξαπλώσαμε δῶ χάμου, 
τὴν ψυχούλα τους στάζουν ἄγρια κρίνα 
κι ἀνοίγει, ρόδο αἱμάτινο, ἡ χαρά μου. 

Τὴ βλέπω -- στὰ μαλλιά σου πνέει -- τὴν αὔρα. 
Εἶναι βαθιὰ τὰ μάτια σου ὅπως νά ῾βρᾷ 
τὸ δρόμο τῆς ζωῆς μου, τὸν Ἀπρίλη. 

Πιὰ δὲν πονῶ μηδὲ τὴν ἀνεμώνη, 
στῆς γῆς ἡ ἐρωτοπάλη ποὺ τὴ λειώνει, 
καθὼς ὁρμάω γιὰ νὰ σοῦ πιῶ τὰ χείλη.

 

Σταδιοδρομία 
Ερμηνεύουν: Δάφνη Πανουργιά και Δέσποινα Ρεβίθη. 

Τη σάρκα, το αίμα θα βάλω 
σε σχήμα βιβλίου μεγάλο. 

«Οι στίχοι παρέχουν ελπίδες» 
θα γράψουν οι εφημερίδες. 

«Κλεαρέτη Δίπλα-Μαλάμου» 
και δίπλα σ’ αυτό τ’ όνομά μου. 

Την ψυχή και το σώμα πάλι 
στη δουλειά θα δίνω, στην πάλη. 

Αλλά, με τη δύση του ηλίου, 
θα πηγαίνω στου Βασιλείου. 

Εκεί θα βρίσκω όλους τους άλλους 
λογίους και τους διδασκάλους. 

Τα λόγια μου θα ’χουν ουσία, 
η σιωπή μου μια σημασία. 

Θηρεύοντας πράγματα αιώνια, 
θ’ αφήσω να φύγουν τα χρόνια. 

Θα φύγουν, και θα ’ναι η καρδιά μου 
σα ρόδο που επάτησα χάμου.

 

Δίπλα στον σημαντικό δίσκο της Λένας Πλάτωνος με μελοποιημένη ποίηση του Κώστα Καρυωτάκη μπαίνει στην πρώτη γραμμή κι ένας άλλος δίσκος αφιερωμένος στον ποιητή με τίτλο "Τα νηπενθή", έστω κι αν παραμένει άγνωστος για το ευρύ κοινό, παρόλο που είναι μια υπέροχη δουλειά που αγαπώ ιδιαίτερα. 
Ο δίσκος υπογράφεται από έναν άγνωστο συνθέτη, τον Κώστα Τελάκη (γενν. 1961), που αυτή είναι και η μοναδική δισκογραφική του κατάθεση και περιλαμβάνει μια σειρά πολύ όμορφα τραγούδια, αν και εντελώς αδικαιολόγητα αγνοήθηκαν επιδεικτικά και πέρασαν νωρίς στα αζήτητα. 


Τα τραγούδια λοιπόν αυτά του Κώστα Τελάκη, βασισμένα σε μερικά από τα γνωστότερα ποιήματα του Καρυωτάκη, έχουν εμφανείς αναφορές στο χατζιδακικό πρότυπο, μελωδικά και ενορχηστρωτικά. Όργανα χαμηλόφωνα και αέρινα (φλάουτο, όμποε, κλαρινέτο, κόρνο, κιθάρα, βιολί και πιάνο) συνθέτουν ένα κλίμα απόλυτα προσαρμοσμένο στην ποιητική ατμόσφαιρα. 
Μαζί με τα οκτώ ποιήματα του Καρυωτάκη ο δίσκος περιλαμβάνει κι ένα ποίημα της Μαρίας Πολυδούρη, την εξαίσια άρια "Αγαπημένε αν τη ζωή", ένα ελληνόφωνο της Κάτω Ιταλίας, ένα υπέροχο ορχηστρικό θέμα κι ένα σύντομο επίλογο πάνω στο θέμα της εισαγωγής. 
Βασική ερμηνεύτρια είναι η εξαιρετική σοπράνο Δάφνη Πανουργιά, ενώ συμμετέχουν ο Γιάννης Σαμψιάρης, η Δέσποινα Ρεβίθη και ολιγομελής χορωδία. Το εξώφυλλο σχεδίασε ο Γιώργος Σταθόπουλος. 

Κυριακή 22 Αυγούστου 2021

Ο ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ, Ο ΦΕΛΙΝΙ ΚΑΙ ΤΟ ΑΥΓΟΥΣΤΙΑΤΙΚΟ ΦΕΓΓΑΡΙ 28 ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΙΝ...


Κυριακή 8 Αυγούστου 1993 
"Ο Μάνος Χατζιδάκις στην εντατική στο «Ιπποκράτειο» με μερική κόπωση της καρδίας αλλά τους θεράποντες γιατρούς του, ευτυχώς, αισιόδοξους. Ο Φεντερίκο Φελίνι στο νοσοκομείο του Ρίμινι, με εγκεφαλικό και παράλυτη την αριστερή του πλευρά, να μπορεί να αστειεύεται, «είμαι μόνος με τρεις νοσοκόμες». Είναι όμως κοντά του και η Τζουλιέτα Μασίνα. Όπως είναι κοντά στον Μάνο οι δικοί του άνθρωποι. Αγρυπνά και για τους δυο το αυγουστιάτικο φεγγάρι. Σελήνη 20 ημερών. Ο μόνος προβολέας που τους ταιριάζει... " (Εφημερίδα Καθημερινή). 
Ο Χατζιδάκις και ο Φελίνι εξακολουθούν να υπάρχουν ανάμεσά μας, μέσα από τις μουσικές και τις ταινίες τους που ύμνησαν το φεγγάρι. Όχι συναισθηματικά, μα μ' ένα τρόπο ολοδικό τους, μαγικό...
Και οι δύο υπήρξαν "η φωνή του φεγγαριού", όπως ήταν το τίτλος της ταινίας του Φελίνι στα 1990. 
Νομίζω πως και οι δύο ήσαν σαν τον Ιβο, τον πρωταγωνιστή αυτής της ταινίας του Φελίνι, που ήταν και το κύκνειο άσμα του. Ένας ονειροπαρμένος άνθρωπος που ζει στο δικό του κόσμο και πιστεύει ότι σε κάθε πανσέληνο ακούει ερωτικά κελεύσματα από τη σελήνη. 
Ούτε ο Χατζιδάκις, βέβαια, ούτε ο Φελίνι υπήρξαν ονειροπαρμένοι ή αλαφροϊσκιωτοι. 
Υπήρξαν, όμως, εραστές του φεγγαριού, δηλαδή ενός κόσμου ονειρικού, όπου θα μπορούσαν να ζήσουν την ύπαρξη στην πληρότητά της. 
Ο Φελίνι απέδρασε στ' άστρα δυόμισι μήνες από την Αυγουστιάτικη πανσέληνο του 1993, στις 31 Οκτωβρίου. Ο Χατζιδάκις άντεξε μέχρι τον Ιούνιο του 1994. 
Η αποψινή πανσέληνος αφιερωμένη σ' αυτούς που έζησαν ως "η φωνή του φεγγαριού". 
Π.Α.Α.


Παρασκευή 20 Αυγούστου 2021

O Charles Baudelaire του Λεωνίδα Κανάρη με την Δάφνη Πανουργιά και τη Νικόλ Καραλή


Ο συνθέτης, κιθαριστής και καθηγητής μουσικής Λεωνίδας Κανάρης είναι αναμφισβήτητα από τους πιο αξιόλογους συνθέτες της γενιάς του στο χώρο της σύγχρονης μουσικής. 'Ενα αντιπροσωπευτικό δείγμα της δουλειάς του περιέχεται στον δίσκο - προσωπογραφία One night when... (Sabways) διάρκειας 75 λεπτών. 
Έργα για σόλο πιάνο, για διάφορους συνδυασμούς οργάνων, για φωνητικό σύνολο, καθώς και δέκα μελοποιήσεις του πάνω σε ποίηση Σαρλ Μπωντλαίρ, Κωνσταντίνου Καβάφη, Κώστα Καρυωτάκη και Θέμη Τασούλη, ερμηνευμένα από τους Δάφνη Πανουργιά (σοπράνο), Νικόλ Καραλή (πιάνο), Στέλλα Τσάνη (βιολί), Λευκή Κολοβού (τσέλο), Έλενα Χούντα (πιάνο), Γκέρτα Σινάι (βιόλα) και με τη συμμετοχή του Slowind Wind Quintet, του Μιχάλη Τρανουδάκη (αφήγηση) και του φωνητικού συνόλου Εμμέλεια, υπό τη διεύθυνση του Βαλέρι Ορέσκιν. 
Ο ίδιος ο συνθέτης σημειώνει για τη μουσική του στο ένθετο του δίσκου: 
Θεμελιώδης οδηγός στη σύνθεση της μουσικής μου είναι ο καθορισμός και η οργάνωση των εντυπώσεων, έως και των επιδράσεων που αυτή μπορεί να προκαλέσει στην ανθρώπινη διάθεση και ψυχισμό. Αυτό γίνεται τόσο με καθαρά μουσική σκέψη, όσο και με εξωμουσική (ψυχολογία, αισθητική, ρητορική, εσωτερισμός κ.ά.). Κεντρικό αποδέκτη των έργων μου θεωρώ τον μέσο ‘μυημένο’ ακροατή στην έντεχνη δυτικότροπη μουσική. Η μουσική μου όμως εκφράζει πρώτιστα τις δικές μου ανησυχίες, τις οποίες με μία ‘ψυχαναλυτική’ πρόθεση αισθάνομαι την ανάγκη να κοινοποιήσω και να μοιραστώ με άλλους, σαν ένας τρόπος έκφρασης και επικοινωνίας με ‘μηνύματα’ που μόνο η μουσική με τον δικό της τρόπο μπορεί να μεταφέρει. Γενικότερα η μουσική αποτελεί για μένα την ατραπό για τη γνώση και την αυτογνωσία. 
Στον δίσκο περιέχονται τρία τραγούδια σε ποίηση Charles Baudelaire: 
-The Pagan’s Prayer 
-The Possessed 
-One Night When…
Εδώ παραθέτουμε τα όντως ατμοσφαιρικά και έντεχνα τρία αυτά τραγούδια με την σοπράνο Δάφνη Πανουργιά και την Νικόλ Καραλή στο πιάνο.  
Π.Α.Α.


«Η Προσευχή ενός Ειδωλολάτρη»
Α! μη τις φλόγες σου τις λιγοστεύεις!
πάλι την κρύα μου ζέστανε ψυχή,
εσύ ηδονή που τις καρδιές παιδεύεις!
Ω! Diva, supplicem exaudi!

Θεά πού είσαι στ' αγέρι σκορπισμένη,
φλόγα στο σπήλαιό μας το κρυφό,
άκουσε μιά ψυχή παγωμένη,
που ύμνο σου προσφέρει από χαλκό.

Γίνου ηδονή, μόνη μου βασίλισσα!
Σειρήνας μάσκα φόρεσε, θεά μου,
με σαρκοβελούδινη ομορφιά,

ή δώσε τις βαρύπνιες σου σ' εμένα
μέσ' τα άυλα κρασιά τα μαγεμένα,
ω ηδονή, άπιαστη εσύ σκιά!

 

«Ο Δαιμονισμένος» 
Ο ήλιος σκεπάστηκε από ένα μαύρο πέπλο. Όπως κι αυτός, 
φεγγάρι της ζωής μου, καλύψου απ' τη σκιά. 
Κοιμήσου ή κάπνιζε αν θες, σώπαινε συλλογίσου, 
και πέσε ολόκληρος βαθιά στης πλήξης τον βυθό. 

Μ' αρέσεις έτσι! Μα, αν σήμερα το θες, 
σαν έν' αστέρι που 'λειπε κι απ' το λυκόφως βγαίνει, 
περήφανα να εμφανισθείς στα μέρη τα φραγμένα απ' την παράνοια. 
Έχει καλώς! Bγες απ' τη θήκη σου λεπίδι θελκτικό! 

Άναψε στα μάτια σου φλόγα πολυελαίων! 
Άναψε την αποθυμιά στα μάτια των χυδαίων! 
Όλα σου μ' ευχαριστούν, τρελά ή νοσηρά. 

Γιν' ότι θες, μαύρια νυχτιά ή ρόδινη αυγή. 
Δεν υπάρχει μια ίνα στο τρεμάμενο κορμί μου 
που δεν κράζει: O mon cher Belzebuth, je t' adore!

 

«Μια Νύχτα που...» 
Μια νύχτα που κοντά σε μιαν απαίσια Εβραία κοιτόμουν, 
όπως σε πτώματος πλευρό πτώμα άλλο ξαπλωμένο, 
κοιτώντας πλάι μου το κορμί 'κείνο το πουλημένο 
τη λυπημένη ομορφιά που λαχταρώ σκεφτόμουν. 

Τη γονική της αρχοντιά ο νους μου αναπολούσε, 
το δυνατό το βλέμμα της με χάρες οπλισμένο, 
την κόμη στο κεφάλι της σαν πέπλο μυρωμένο, 
κι η θύμηση αυτή μέσα μου τον έρωτα ξυπνούσε. 

Γιατί τρελά το ευγενικό κορμί σου θα φιλούσα, 
κι απ' τα δροσάτα πόδια σου ως τα μαύρα σου μαλλιά, 
τι θησαυρούς από βαθιά χάδια θε να σκορπούσα, 

αν μια νυχτιά τα μάτια σου μπορούσαν να μου δώσουν 
μόν' ένα δάκρυ αληθινό, ω πέτρινη καρδιά! 
που θα 'κανε τις παγερές κόρες τους να θαμπώσουν.

Τετάρτη 18 Αυγούστου 2021

π. Αντώνιος Καλλιγέρης: Απορίες...


π. Αντώνιος Καλλιγέρης 
Απορίες...

Πώς νικιέται ο θάνατος; 
Με την αγνότητα μιας έφηβης 
Με την συνέργεια που συνοδοιπορεί 
Με την σιωπή που δημιουργεί 
Με την υπακοή που κυοφορεί 
Με την ομορφιά που υφαίνει την αιωνιότητα 
Με την αγωνία που γίνεται χαρά 
Με την χαρά που γίνεται θαύμα 

Πού νικιέται ο θάνατος; 
Στο σώμα μιας Γυναίκας 
Στην αγκαλιά της, 
πνίγεται στο αίμα της, 
στο γάλα των μαστών της 
Στην κλίνη του αποχαιρετισμού της 
Στο κλείσιμο των ματιών της που ευωδιάζει Ανάσταση...

Πού νικιέται ο θάνατος; 
Στη Γυναίκα, που κάρπισε η Ανατολή της καινής Ζωής 
η Ημέρα που καρτερούμε 
Στη Γυναίκα, την εύφορη γη που ριζώνει ο ορίζοντάς μας, 
την θάλασσα που αγκαλιάζει την Βασιλεία 
την πατρίδα που γεννήθηκε στην εξορία 
Κοιμήθηκες Μητέρα μακρινή αλλά ζεις τόσο κοντά που σε αγγίζουν 
τα ακροδάκτυλα των πικραμένων 
των μοναχικών 
Απαρχή του σήμερα 
σε αντικρύζω στις εικόνες των Εκκλησιών 
στο χαμόγελο των ανθρώπων, 
στο ψωμί του τραπεζιού 
στα λουλούδια των γλαστρών των μπαλκονιών, 
στον ήλιο του μεσημεριού, 
στον πρωινό αέρα στο χέρι της αγαπημένης, 
στις ζωγραφιές των παιδιών 
στην σιωπή του δειλινού 
στο τέλος που γεννά πάντα την αρχή. 

Τρίτη 17 Αυγούστου 2021

ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΚΘΕΣΗ: "ΕΠΤΑΝΗΣΙΑΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ - ΑΠΟ ΤΟ ΧΘΕΣ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΑ" (ΒΙΝΤΕΟ)


Σε καιρούς καραντίνας, το Μουσείο Σολωμού & Επιφανών Ζακυνθίων, πιστεύοντας στο όραμα του νεοσύστατου Δικτύου Μουσείων Ιονίων Νήσων (ΔιΜΙΝ) και για να συσφίξει ακόμα περισσότερο τις σχέσεις των ανθρώπων που αποτελούν την ψυχή του, οργάνωσε την ψηφιακή περιοδική έκθεση με τίτλο: "Επτανησιακός Πολιτισμός: Από το Χθες στο Σήμερα" past2future.gr, η οποία αποτελεί μια συνέργεια του Μουσείου Σολωμού και του πυρήνα του ΔιΜΙΝ, μαζί με έξι σύγχρονους καλλιτέχνες που δραστηριοποιούνται στον ίδιο γεωγραφικό χώρο. 
Στόχος της έκθεσης είναι η ανάδειξη και εξερεύνηση της ιδιαίτερης ταυτότητας των Ιονίων Νήσων χωρίς γεωγραφικά και χρονικά εμπόδια, με την ουσιαστική συμβολή νέων μορφών έκφρασης σύγχρονων καλλιτεχνών, που εμπνέονται και παρακινούνται από τις συλλογές των Μουσείων που συμμετέχουν στο Δίκτυο. 
Συμμετέχοντες Φορείς: 
1) Μουσείο Σολωμού & Επιφανών Ζακυνθίων 
2) Μουσειακές Συλλογές Ιονίου Πανεπιστημίου 
3) Εθνική Πινακοθήκη Παράρτημα Κέρκυρας 
4) Κοργιαλένειο Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο 
5) Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη – Μουσείο Ληξουρίου - Ιακωβάτειος 
6) Μουσείο Άγγελου Σικελιανού 
7) Πνευματικό Κέντρο Λευκαδας 
8) Ιστορική Λαογραφική Εταιρεία Κέρκυρας «ΝΙΚΟΣ ΠΑΚΤΙΤΗΣ» 
9) Μουσείο Γρηγορίου Ξενόπουλου-Σύλλογος Φίλων Ξενοπούλειου Βιβλιοθήκης 
10) Λαογραφικό Μουσείο Καμιναράτων 
11) Ναυτικό και Λαογραφικό Μουσείο Ιθάκης. 


Συμμετέχοντες Καλλιτέχνες: 
Α. Εικαστικοί: Αλέξης Αυλάμης, Ελένη Γούναρη και Στεφανία Στρούζα 
Β. Μουσικοί: Μίκης Ζησίου, Πέτρος Κλαμπάνης και Ανδρέας Μνιέστρης. 
Οι καλλιτέχνες με κατατοπιστικά βιντεάκια εξηγούν τη σύγχρονη δημιουργία τους. 
Συντελεστές έκθεσης: 
Στέλλα Αντιόχου, Ελένη Βασιλάκη, Ιωάννης-Πορφύριος Καποδίστριας, Ρουμπίνη Οικονομίδου, Μηνάς Περγαντής. Εθελοντές: Σταύρος Βλίζος, Ανδρέας Γιαννακουλόπουλος, Κατερίνα Δεμέτη, Ιωάννης Δραγώνας, Ελισσάβετ Κώστα, Αριστείδης Λαμπρογεώργος, Ανδρέας Μνιέστρης. 
Το έργο υλοποιήθηκε με την υποστήριξη του Εργαστηρίου Διαδραστικών Τεχνών inArts του Τμήματος Τεχνών Ήχου & Εικόνας του Ιονίου Πανεπιστημίου. 
Η έκθεση πραγματοποιείται με την οικονομική υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και θα διαρκέσει μέχρι το τέλος του χρόνου.


"ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ": ΜΙΑ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΣΤΙΣ ΟΙΝΟΥΣΣΕΣ (ΦΩΤΟ)


"Να υπάρχεις Ελληνικός", ήταν ο τίτλος της μεγάλης συναυλίας που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 7 Αυγούστου 2021, στην πλατεία Ναυτοσύνης στις Οινούσσες για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, σε επιμέλεια και διεύθυνση του Γεωργίου Αντ. Παυλάκου.
Μια συναυλία με το "Τη Υπερμάχω" του Πέτρου Μανέα σε μινόρε, το "Πήραν την Πόλιν πήρανε..." του Μανώλη Καλομοίρη, το επίγραμμα του Δ. Σολωμού για το ολοκαύτωμα των Ψαρών σε μουσική Γεωργίου Παυλάκου, τραγούδια των Μ. Χατζιδάκι, Μ. Θεοδωράκη, Στ. Ξαρχάκου, Δ. Σαββόπουλου κ.α. Και βέβαια σημαντικά κείμενα του Κ.Π. Καβάφη, του Δημήτρη Λιαντίνη, το ποίημα του Γεωργίου Στρατήγη "Ο Ματρόζος" κ.α.
Παραθέτουμε εδώ χαρακτηριστικά στιγμιότυπα απ' αυτή την συναυλία. 


Συντελεστές
Τραγούδι: 
Δάφνη Πανουργιά 
Παντελής Θεοχαρίδης Χορωδία Δήμου Οινουσσών συνοδεία του κουαρτέτου τραγουδιστών/χορωδών Μαρίας Ζαβίτσα, Λώρας Βοβώνη, Valery Oreskin και Παναγιώτη Ζαβίτσα. 
Συμμετείχαν οι μουσικοί: 
Γιώργος Παναγιωτόπουλος, βιολί 
Μαρίνος Γαλατσινός, κλαρινέτο 
Αρετή Κοκκίνου, μαντολίνο 
Βαγγέλης Ζωγράφος, μπάσο 
Σωκράτης Γανιάρης, κρουστά. 
Αφηγήτρια: Χριστίνα Παπατριανταφύλλου 
Αφηγητής -χορωδός: Παναγιώτης Ανδριόπουλος. 
Διοργάνωση: Δήμος Οινουσσών.
Την συναυλία έκλεισε με θερμούς λόγους ο Δήμαρχος Οινουσσών Γιώργος Δανιήλ. 


Related Posts with Thumbnails