Σάββατο 29 Απριλίου 2017

Μπαρίς: Το βιολί της ειρήνης και των τύψεων


Του Γιάννη Γιγουρτσή
Φιλολόγου της Μεγάλης του Γένους Σχολής


Ο Μπαρίς Γιαζγκί γεννήθηκε στο Σιίρτ, μια φτωχή και ορεινή περιοχή στην ΝΑ Τουρκία όπου κυριαρχεί ο κουρδικός πληθυσμός. Δύσκολα τα περνούσαν οι γονείς, κτηνοτρόφοι και οι δύο τους, που έκαναν κάμποσα παιδιά για να έχουν βοήθεια και χέρια στην οικογένεια. Την εποχή που γεννήθηκε ο μικρότερός τους γιος, τα πράγματα ήταν πολύ άσχημα στην περιοχή τους. Μαίνονταν οι συγκρούσεις ανάμεσα στις κυβερνητικές δυνάμεις και τους αυτονομιστές, ενώ ο τρόμος και ο θάνατος ήταν κομμάτι της καθημερινότητας. Έτσι ο πατέρας του τού έδωσε το όνομα αυτού που ευχόταν πιο πολύ για την οικογένειά του: Μπαρίς στα τουρκικά σημαίνει ειρήνη Ειρηνική ήταν η ψυχή του μικρού Μπαρίς που γρήγορα έδειξε την ευαισθησία του, το ταλέντο του στην μουσική και ειδικότερα την κλίση του στο βιολί. Ξεκίνησε να μαθαίνει μόνος του μουσική, μέχρι που κάποιος δάσκαλος που διέκρινε το ταλέντο του, τού έδωσε κάποια μαθήματα στο σχολείο. 
Ένας θείος του πάλι, αδελφός της μάνας του, που έπαιζε βιολί στους γάμους - διάσημοι οι κούρδικοι γάμοι, κρατάνε τρεις μέρες και οι καλεσμένοι χορεύουν ακατάπαυστα. Σε εκείνο το βιολί λοιπόν έμαθε να κινεί το δοξάρι ο μικρός Μπαρίς. Όταν έφτανε στο Λύκειο, οι γονείς έστειλαν το στερνοπούλι τους στην Πόλη, να τελειώσει το σχολείο εκεί, μένοντας κοντά στον μεγάλο του αδελφό, τον Φατίχ, που ζούσε εκεί Ήταν και αυτός μουσικός,το μουσικό ταλέντο μάλλον κληρονομιά από τη μάνα που είχε και εκείνη υπέροχη φωνή, δεν έλειπε από την οικογένεια. Κλαρίνο έπαιζε ο Φατίχ. Δούλευε σε πανηγύρια και γάμους συμπατριωτών του. Καμιά φορά έπαιζε και σε κανένα μαγαζί , σε κάποιο από τα πολλά "Türkü evi" μαγαζιά που παίζουν τους σκοπούς της Ανατολίας, τούρκικα τραγούδια μα και πολλά κούρδικα. 
Εκεί στους παράδρομους του Ταξίμ είναι όλα αυτά και τον φώναζε πού και που κάποιος έμπειρος ουστάς να βοηθήσει. Ταλέντο είχε και ο Φατίχ μα δεν μπόρεσε να ξεπεράσει τον εαυτό του. Έβλεπε όμως στον μικρό αδελφό την δική του συνέχεια και τον χαιρόταν. 
«Ας έρθει εδώ» είπε στους γονείς, ο Φατίχ για τον Μπαρίς. «Ο μικρός έχει ταλέντο, εγώ δουλειές έχω, θα τελειώσει το σχολείο, θα δουλεύει και μαζί μου, θα βγάζει το μεροκάματο». Έτσι και έγινε. 
Ο Ειρηναίος, έτσι θα λέγανε ίσως τον Μπαρίς αν ήταν Έλληνας, ενθουσιάστηκε. Ο μεγάλος του αδελφός, ο άμπης του, πάνω από δέκα χρόνια τον περνούσε, του στάθηκε σαν πατέρας, τον βοήθησε να σταθεί στα πόδια του. Τον έπαιρνε μαζί για να παίζει στους γάμους και κάποτε σε κάποια μαγαζιά που έπαιζε και εκείνος. Στην αρχή τον έβαζε να παίζει το μπεντίρ ή την ταραμπούκα, βιολί δεν είχε δικό μου ο Μπαρίς, εκείνου όμως η ψυχή χτυπούσε αλλού. Μόλις έβρισκε την ευκαιρία δανειζόταν το βιολί κάποιου μουσικού από την ορχήστρα και έπαιζε. Με τα πρώτα χρήματα που έβγαλε αγόρασε ένα βιολί, ό,τι καλύτερο μπορούσε να βρει με το κομπόδεμά του. Χρεώθηκε και ένα ποσό σημαντικό για εκείνον, δανείστηκε μα τα κατάφερε τελικά να το αγοράσει. Η χαρά του ήταν απερίγραπτη όταν το πήρε στα χέρια του. Ο μαγαζάτορας, ένας έμπειρος οργανοποιός και έμπορος μουσικών οργάνων εκεί στην Γκαλίπ Ννεντέ, στον Γαλατά, κατάλαβε το πάθος του μικρού και του διάλεξε ένα καλό βιολί και του έκανε ό,τι καλύτερο μπορούσε στην τιμή. Πετούσε ο μικρός. Σταμάτησε στη μέση του Γιουκσέκ Καλντερίμ, καθώς κατέβαινε για το Καράκιοϊ να πάρει το τραμ, και άρχισε να παίζει Δεν άντεχε να περιμένει να φτάσει στο σπίτι Ο αδελφός του πάλι τον μάλωσε που ξόδεψε όλα του τα λεφτά και που χρεώθηκε κιόλας, μα κατά βάθος τον καμάρωνε για το πάθος και το ταλέντο του. Ο μικρός έκανε ήδη όσα και ο ίδιος θα ήθελε να κάνει μα δεν τόλμησε. Ο Μπαρίς βρήκε και έναν δάσκαλο και ξεκίνησε μαθήματα. Του μάθαινε παραδοσιακό βιολί ο χότζας, τα οθωμανικά και ανατολίτικα μακάμια, αλλά το βράδυ στο διαδίκτυο άκουγε στα ραδιόφωνα και τα μουσικά κανάλια τους μεγάλους ερμηνευτές της δυτικής μουσικής και τον έπιανε το ξημέρωμα... Θαύμασε τον Γεχούντι Μενουχίν και τον Νταβίντ Όϊστραχ, τον εντυπωσίασε ο Αντρέ Ριέ, γοητεύτηκε από την όμορφη Βανέσα Μέι. 
Ήξερε πως αυτή είναι η μουσική που ήθελε να γνωρίσει και να κατακτήσει. Ένας υπέροχος νέος κόσμος που τον μεθούσε. 
Το καλοκαίρι που πέρασε τον κάλεσε ένας άλλος αδελφός του; στο Βέλγιο. Στην Αμβέρσα ζούσε εκείνος μετανάστης. Ξεκίνησε εργάτης σε εργοστάσιο σοκολάτας, μα είχε ανοίξει ένα δικό του μαγαζάκι τώρα, ένα ζαχαροπλαστείο που πουλούσε μαζί με τις σοκολάτες μπακλαβάδες και μουχαλέμπια στους πολυάριθμους Τούρκους, Κούρδους και Άραβες πελάτες της γειτονιάς. «Έλα να δεις εδώ τι γίνεται» του είπε, «Ίσως βρεις δουλειά, ίσως μπορέσεις να μείνεις» Ο Φατίχ είχε μιλήσει με στον αδερφό του στο Βέλγιο για το ταλέντο του μικρού και αποφάσισαν να συνεργαστούν για να τον βοηθήσουν. 
Η βίζα του ήταν μόνο για δύο μήνες, τόσο μπορούσε να πάρει σαν σπουδαστής της γλώσσας. Με άλλη ιδιότητα δεν μπορούσε να πάει στο Βέλγιο. Μα εκείνοι οι δύο μήνες του άλλαξαν τη ζωή. Πήγε σε συναυλίες, σε κονσέρτα, άκουσε ζωντανά την δυτική μουσική που ως τότε άκουγε μόνο από το ίντερνετ. Ζήτησε να μάθει πώς μπορεί να τη σπουδάσει. Πήγε στο καλύτερο ωδείο και του είπαν να κάνει πρώτα από όλα μια δοκιμαστική παρουσίαση . «Κάνετε αίτηση» του είπαν, «στείλτε μας ένα βιογραφικό και κάποιο δείγμα της δουλείας σας βιντεοσκοπημένο ή ηχογραφημένο και θα σας απαντήσουμε, κλείνοντας σας ραντεβού». 
«Δεν προλαβαίνω» τους είπε. 
«Φεύγω σε μία εβδομάδα και δεν ξέρω πότε θα έρθω πάλι... Θέλω να με ακούσετε. Μόνο για 10 λεπτά, δώστε μου μόνο 10 λεπτά.» 
«Δεν γίνεται του είπαν» κύριε. «Υπάρχει μια διαδικασία.» επανέλαβε ψυχρά η ψηλόλιγνη γραμματέας του κονσερβατουάρ με τα καστανά καρέ μαλλιά το λευκό δέρμα και τα μικρά καστανά μάτια. 
Αντί για άλλη απάντηση ο Μπαρίς έβγαλε το βιολί του και άρχισε να παίζει εκείνη τη στιγμή μπροστά στα μάτια όλων το Πρώτο Καπρίτσιο για βιολί του Παγκανίνι, έργο πολύ απαιτητικό δεξιοτεχνικά που το είχε μάθει μόνος του κατεβάζοντας την παρτιτούρα από το διαδίκτυο. Δυο μέρες αργότερα στεκόταν μπροστά σε μια επιτροπή από καθηγητές που άκουγαν τον σγουρομάλλη φέρελπι νέο από την Ανατολία να τους ξεδιπλώνει το ταλέντο και τις μουσικές του δεξιότητες. 
«Σας δεχτήκαμε κατ’ εξαίρεσιν» του είπαν. 
«Μας άρεσε αυτό που ακούσαμε και θα σας πάρουμε να φοιτήσετε εδώ στο ωδείο μας ως εξαιρετικό ταλέντο. Κανονίστε τα διαδικαστικά και σας περιμένουμε από το εαρινό εξάμηνο, γιατί οι θέσεις για το χειμώνα έχουν κλείσει».


Γύρισε ενθουσιασμένος στην Πόλη και άρχισε να ετοιμάζεται για το μεγάλο ταξίδι. Πετούσε. Στο μεταξύ δούλευε σαν τρελός για να μαζέψει ένα κομπόδεμα. Η χώρα ζούσε στον πυρετό που ακολούθησε το πραξικόπημα του καλοκαιριού και ετοιμαζόταν για το δημοψήφισμα του Απριλίου, μα ο Μπαρίς δεν νοιαζόταν για αυτά. Έβλεπε μπροστά του μόνο έναν δρόμο. Αυτόν της μουσικής που περνούσε μέσα από τις σπουδές στο κονσερβατουάρ της Αμβέρσας. «Και αυτό θα είναι μόνο η αρχή», σκεφτόταν. «Πόσοι δρόμοι ανοίγουν μετά» Ήξερε καλά πως αυτός και όχι άλλος είναι ο δρόμος του και τον ονειρευόταν λαμπρό και γεμάτο μουσική. 
Όταν γύρω στα τέλη της χρονιάς πήγε να ζητήσει βίζα για το Βέλγιο έφαγε την πρώτη ψυχρολουσία. «Δεν δίνουμε βίζα για μουσικές σπουδές στο ωδείο» του είπαν. «Δεν έχετε τα τυπικά προσόντα για να εγγραφείτε. Δεν μπορείτε να κάνετε ανώτερες μουσικές σπουδές, χωρίς κάποιο πτυχίο και τις άλλες τυπικές προϋποθέσεις που ο νόμος απαιτεί». 
«Μα στο κονσερβατουάρ με δέχτηκαν ως εξαιρετικό ταλέντο». 
«Ναι το βλέπουμε. Αυτοί κάνουν την δουλειά τους και εμείς την δική μας. Οι τυπικές προϋποθέσεις δεν ισχύουν για εσάς. Αν ήσασταν πολίτης της ΕΕ θα ήταν αλλιώς». 
Πήγε και ξαναπήγε, αλλά μάταια. 
«Δώστε μου τουλάχιστον βίζα 2-3 μηνών για γλώσσα». 
«Ούτε και αυτό μπορούμε. Δεν κάνατε καλή χρήση την προηγούμενη φορά που βρεθήκατε στο Βέλγιο. Πήρατε για γλώσσα και δεν φοιτήσατε τελικά, δεν έχετε να μας δείξετε αποδεικτικό». 
«Λυπάμαι πολύ» είπε στο τέλος κοφτά η υπάλληλος. «Απλά δεν γίνεται».  
Ένιωσε να χάνεται η γη κάτω από τα πόδια του. Η Αμβέρσα, το κονσερβατουάρ που τον περίμενε, οι μουσικές σπουδές, τα όνειρα για την καριέρα, όλα φάνηκε να εξανεμίζονται με μιας. 
«Πως δε γίνεται, όλα γίνονται» σκέφτηκε σε μια στιγμή. «Εγώ θα πάω στο Βέλγιο. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα πάω.» και ξεκίνησε να καταστρώνει το σχέδιό του. 
Στα μέσα του Απρίλη, αμέσως μετά το Πάσχα οι ελληνικές λιμενικές αρχές και η FRONTEX εντόπισαν το ναυάγιο μιας μεγάλης βάρκας γεμάτης με πρόσφυγες και μετανάστες ανοιχτά της Μυτιλήνης. Ο καιρός ήταν καλός και η θάλασσα γαλήνια. Η βάρκα ωστόσο βούλιαξε για άγνωστο λόγο. Ίσως ήταν παραφορτωμένη με κόσμο ίσως να μετακινήθηκαν οι επιβάτες μέσα της. Μετά ο πανικός, πολλοί δεν ήξεραν κολύμπι,,τα βαριά ρούχα....Τα σωστικά συνεργεία έσωσαν κάμποσους επιβάτες. Ανάμεσά τους και μια έγκυος γυναίκα. Περισυνέλεξαν όμως και 16 νεκρούς. Πρόσφυγες από την Συρία και το Ιράκ, Αφγανοί, Πακιστανοί. 
Ανάμεσά τους εντοπίστηκε και ένας νέος άντρας που γρήγορα αναγνωρίστηκε ως πολίτης της Τουρκίας. Είχε άλλωστε πάνω την ταυτότητά του. "Μπαρίς Γιαζγκί, ετών 22, υπηκοότητα τουρκική," έγραφε η αναφορά των αρχών. Στο χέρι του βρέθηκε περασμένη μια θηλιά από σκοινί. Στην άλλη άκρη του σκοινιού ήταν δεμένο ένα βιολί. 
«Εγώ θα πάω στο Βέλγιο, Φατίχ άμπη» είπε στον αδερφό του πριν τρεις μέρες που τον αποχαιρέτησε και άφησε το σπίτι τους στην Πόλη. «Καλά πὠς θα πας, τι σκέφτεσαι. Αφού δεν σου δίνουν βίζα Πρόσεξε» «Μη σε νοιάζει, άμπη», συνέχισε ο μικρός «Εγώ θα πάω και θα σπουδάσω βιολί, και μετά θα πάρω και εσένα εκεί, να σε ακούσουν και εσένα και να δουν τι σπουδαίος μουσικός είσαι. Θα πάρω και εσένα εκεί, ακούς. Εδώ δεν έχουμε ζωή πια.» 
Ο Φατίχ αποχαιρέτησε τον μικρό με δάκρυα στα μάτια. 
«Ποιος είναι ο άμπης και ποιος ο μικρός αδελφός, τελικά ανάμεσά μας,», σκεφτόταν καθώς τον φιλούσε στο μέτωπο «Καλή αντάμωση, αδελφέ μου, ο Θεός μαζί σου». 
Αυτή είναι η ιστορία του Μπαρίς, ενός νέου βιολιστή από την Ανατολή που ήθελε να κατακτήσει τον κόσμο. Ή αυτή θα μπορούσε να είναι. Μικρή σημασία έχει. 
Συνοψίζω την είδηση παρατακτικά: 
Ο Μπαρίς Γιαζγκί ήταν ένας νέος από το Σίιρτ που αγαπούσε το βιολί. 
Ο Μπαρίς πνίγηκε στα γαλήνια νερά του Αιγαίου στην προσπάθειά του να περάσει στην Ελλάδα παράνομα. 
Ο Μπαρίς είχε σκοπό να πάει στο Βέλγιο για να συνεχίσει τις σπουδές του στην μουσική και στο βιολί. Αποφάσισε να μπει παράνομα στην ΕΕ καθώς δεν μπόρεσε να πάρει βίζα από τις βελγικές αρχές. 
Ο Μπαρίς ήταν μόλις 22 χρονών. Όταν τον ανέσυραν από τα παγωμένα νερά βρήκαν να έχει δεμένο στο χέρι του το βιολί του. 
Ο Μπαρίς πέρασε στο θάνατο έχοντας στην αγκαλιά του ό,τι αγάπησε περισσότερο στην σύντομη ζωή του. 
Ο Μπαρίς που το όνομά του σημαίνει Ειρήνη, είναι μία ακόμα τύψη του δικού μας πολιτισμού.
Εύχομαι να γίνει ένα αστέρι στον ουρανό, έτσι όπως έζησε στην γη, για να φωτίζει και τους δικούς μας σκοτεινούς ορίζοντες 
Καλό ταξίδι Μπαρίς. Ας πλουτίζεις τώρα με το γλυκόηχο βιολί σου την ορχήστρα του παραδείσου. 
Η είδηση από την τουρκική Τζουμχουριέτ. 

Παρασκευή 28 Απριλίου 2017

ΚΟΠΕΛΕΣ ΔΙΑΒΑΖΟΥΝ ΕΜΜΕΛΩΣ ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ (ΒΙΝΤΕΟ)


Ιερός Ναός Αγίας Ειρήνης Ριγανοκάμπου Πατρών. 
Κυριακή του Πάσχα, 16 Απριλίου 2017. 
Κατά την Ακολουθία του Εσπερινού της Αγάπης, το Ευαγγέλιο σε διάφορες γλώσσες ανέγνωσαν – και μάλιστα εμμελώς – νεαρές κοπέλες της Νεανικής Ομάδας Αγίας Ειρήνης. 
Επαινετή η πρωτοβουλία και η υλοποίηση. 
Χριστός Ανέστη!



Η ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΚΟΥΤΛΟΥΜΟΥΣΙΟΥ ΔΕΙΧΝΕΙ ΤΟΝ ΔΡΟΜΟ


Η Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου του Αγίου Όρους είναι όχι μόνο η πρώτη Αγιορείτικη Μονή, αλλά ίσως η πρώτη «εκκλησιαστική αρχή» - ας την πούμε έτσι – που αντιμετωπίζει όπως πρέπει τις περιπτώσεις των αμόναχων μοναχών που ανέλαβαν, οικεία βουλή και προαιρέσει, ρόλο «κριτού της οικουμένης» και «σωτήρος». 
Σε σχετική ανακοίνωση της Μονής αναφέρεται: «Δεν νοείται μέλος του Κοινοβίου να αποφασίζει την διακοπή της πνευματικής κοινωνίας με την αδελφότητα και εντούτοις να θέλει να παραμείνει εντός της Μονής. Ο ίδιος έχει θέσει τον εαυτό του εκτός αυτής. Τούτο συνέβη και με τους πρώην αδελφούς. Έθεσαν τον εαυτό τους εκτός του Κοινοβίου και η Μονή προέβη στην διαγραφή τους. Ωστόσο, οι εν λόγω μοναχοί δεν αρκέσθηκαν στην διακοπή της κοινωνίας, αλλά προχώρησαν, χάριν της μακροθυμίας του Καθηγουμένου και της αδελφότητας, και για μεγάλο χρονικό διάστημα, και σε άλλες αντικοινοβιακές ενέργειες που δημιούργησαν κλίμα συγχύσεως και ανησυχίας…». 
Η ίδια λογική θα έπρεπε να ισχύει και για τους εν κόσμω κληρικούς. Ακούστηκε και γράφτηκε το πρωτοφανές: «Γιατί να ενοχλούνται ή να «διώκονται» οι κληρικοί που διακόπτουν το μνημόσυνο του επισκόπου τους; Τι πειράζει αν ένας – δύο ιερείς δεν μνημονεύουν τον επίσκοπό τους;» Όπως και οι μοναχοί της Κουτλουμουσίου, έτσι και οι κληρικοί που διακόπτουν το μνημόσυνο τους επισκόπου τους, επικαλούμενοι «θέματα πίστεως», έχουν θέσει εαυτούς εκτός Εκκλησίας. Η Εκκλησία μακροθυμεί και δεν αποβάλει τα σαπρά μέλη αμέσως. Ενώ αυτό πρέπει, διότι δυστυχώς οι εν λόγω περιπτώσεις όχι απλώς παραμένουν αμετανόητες, αλλά δημιουργούν και κλίμα ταραχής και σύγχυσης. 
Και εφ’ όσον αυτή η Εκκλησία στην οποία ανήκαν μέχρι τώρα, δεν τους αναπαύει, ας φτιάξουν τη δική τους. Τέτοιους «καθαρούς» και «ομολογητές» δεν χρειάζεται η Εκκλησία του Χριστού. 
Ζήσηδες, Μανώληδες, Σάββες, "Αγιορείτες Πατέρες", Γκοτσόπουλοι, Χιρς, Αγγελακόπουλοι και λοιποί, έξω λοιπόν. Στην δική τους «ομολογιακή» Εκκλησία, κι όχι στην Εκκλησία του Χριστού, όπου «αγώνες πίστεως» σαν τους δικούς τους, δεν χωρούν. 
Π.Α.Α.

Πέμπτη 27 Απριλίου 2017

ΤΡΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΛΥΚΟΥΡΓΟ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟ - ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ


Το “Καλλιτεχνικό Σύνολο Πολύτροπον” (υπεύθυνος: Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος), διοργανώνει εκδήλωση μνήμης για τον δάσκαλο της εκκλησιαστικής μας μουσικής, ιδρυτή και χοράρχη της “Ελληνικής Βυζαντινής Χορωδίας” (ΕΛ.ΒΥ.Χ.), Λυκούργο Αγγελόπουλο, με αφορμή τη συμπλήρωση τριών ετών από την εκδημία του (2014-2017). 
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στην Αίθουσα Διδασκαλίας της Μεγάλης Μουσικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος “Λίλιαν Βουδούρη”, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, την Πέμπτη 18 Μαΐου 2017, στις 8 μ.μ. Είναι ακριβώς η ημέρα που συμπληρώνονται τρία χρόνια από την αναχώρηση του Λυκούργου Αγγελόπουλου.  
Στο αφιέρωμα συμμετέχουν: 
Σωτηρία Αδάμ, συνθέτις –μουσικολόγος 
Στέλλα Αρκέντη, σκηνοθέτης - παραγωγός 
Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος, θεολόγος – μουσικός 
Roni Bou Saba, θεολόγος, φιλόλογος
Ας σημειωθεί πως η Στέλλα Αρκέντη και η Σωτηρία Αδάμ, μέσω της ARKADAM Productions, έχουν πραγματοποιήσει αρκετές τηλεοπτικές παραγωγές για το έργο του Λυκούργου Αγγελόπουλου και της Ελληνικής Βυζαντινής Χορωδίας επί των ημερών του. 

Λυκούργος Αγγελόπουλος, Σωτηρία Αδάμ, Στέλλα Αρκέντη 

Κατά την διάρκεια της εκδήλωσης θα προβληθεί ανέκδοτο υλικό για τον Λυκούργο Αγγελόπουλο. 
Χάρη στη συνεργασία της Σωτηρίας Αδάμ, της Στέλλας Αρκέντη και του Λυκούργου Αγγελόπουλου πραγματοποιήθηκαν συνολικά εννέα κινηματογραφικά αφιερώματα τα οποία μεταδόθηκαν από τον «Τηλεοπτικό Σταθμό της Βουλής» και τα οποία παραθέτω παρακάτω κατά χρονολογική σειρά: 
1. Ο Πάπυρος της Οξυρύγχου. Το Τέλος μιας Εποχής και η Αρχή μιας Άλλης. 40 λεπτά 
2. Λυκούργος Αγγελόπουλος. 1978 -2008. Τα Τριάντα Χρόνια της Ελληνικής Βυζαντινής Χορωδίας.1 ώρα 40 λεπτά 
3. Ακολουθία εις τους Αγίους Τρεις Παίδας τους εν τη Καμίνω. 1 ώρα 01 λεπτό 
4. Χριστούγεννα. Μια κορυφαία στιγμή της μουσικής και της υμνογραφίας με τους βυζαντινούς χορούς της Αγίας Ειρήνης Aθηνών. 4 ώρες 04 λεπτά (2DVDies) 
5. Μεγάλη Εβδομάδα. Μια κορυφαία στιγμή της μουσικής και της υμνογραφίας με τους βυζαντινούς χορούς της Αγίας Ειρήνης Aθηνών. 8 ώρες 57λ (4DVDies) 
6. Κωνσταντίνος Μαφίδης. Ένας Ψάλτης στην Κωνσταντινούπολη. 1 ώρα 09 λεπτά (DVD) 
7. Ιωάννης Κουκουζέλης. ΕΡΓΑ Ι. 1 ώρα 40 λεπτά 
8. Ιωάννης Κουκουζέλης. ΕΡΓΑ ΙΙ. 1 ώρα 46 λεπτά 
9. Εισαγωγή στην Θεία Λειτουργία του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου. 3 ώρες 50 λεπτά (2 DVDies)


Υπενθυμίζεται ότι το “Καλλιτεχνικό Σύνολο Πολύτροπον”, σε συνεργασία με το “Αρχείο Ελλήνων Μουσουργών Θωμά Ταμβάκου”, είχε πραγματοποιήσει και πέρυσι (16-5-2016), στον ίδιο χώρο, αφιέρωμα με θέμα: «Η συμβολή του Λυκούργου Αγγελόπουλου στη σύγχρονη λόγια ελληνική μουσική».


Τετάρτη 26 Απριλίου 2017

Η ΟΠΕΡΑ "ΜΑΧΑΓΚΟΝΥ" ΤΩΝ ΜΠΡΕΧΤ - ΒΑΪΛ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙ - ΒΟΛΑΝΑΚΗ (ΒΙΝΤΕΟ)


Πριν 40 χρόνια, το 1977, στην Εθνική Λυρική Σκηνή ανέβαινε, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, η όπερα «Μαχάγκονυ» των Μπέρτολντ Μπρεχτ και Κουρτ Βάιλ. 
Παραθέτουμε εδώ το συλλεκτικό, πλέον, πρόγραμμα εκείνης της παραγωγής και ένα βίντεο - ντοκουμέντο με σκηνές από τις δοκιμές της όπερας των Kurt Weill και Brecht "Austieg und Fall der Stadt Mahagony". Στις δοκιμές διηύθυνε ο Μάνος Χατζιδάκις, ενώ στην παράσταση ο Χανς Βέρνερ Πίντγκεν. 
Τη σκηνοθεσία υπέγραφε ο Μίνως Βολανάκης.



Τρίτη 25 Απριλίου 2017

"Ο ΣΚΛΗΡΟΣ ΑΠΡΙΛΗΣ ΤΟΥ '45" ΤΟΥ ΜΑΝΟΥ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙ


Ο Απρίλης είναι ο μήνας ο σκληρός, γεννώντας 
Μες απ’ την πεθαμένη γη τις πασχαλιές, σμίγοντας 
Θύμηση κι επιθυμία, ταράζοντας 
Με τη βροχή της άνοιξης ρίζες οκνές… 
Η αρχή από την «Έρημη Χώρα» του Έλιοτ, σε μετάφραση του Γιώργου Σεφέρη. 
Από τον Έλιοτ εμπνεύστηκε τον τίτλο ο Χατζιδάκις και μας χάρισε τον δίσκο «Ο σκληρός Απρίλης του ‘45». Μια επιλογή παλιών ρεμπέτικων τραγουδιών (πέμπτη εργασία του συνθέτη για το ρεμπέτικο τραγούδι, ενορχηστρωμένα απ΄ τον ίδιο) για μικρή ορχήστρα, με μπουζούκι, κιθάρες, βιολί, μαντολίνο, άρπα, κοντραμπάσο και κρουστά. Τα ρεμπέτικα που επέλεξε ο Χατζιδάκις εκφράζουν τις δύσκολες μέρες του εμφυλίου, αλλά και υπαινίσσονται τις αντίστοιχες δύσκολες μέρες που ζούσε ο τόπος μεσ΄ στη δικτατορία. 
Ο δίσκος ηχογραφήθηκε τον Οκτώβριο 1972 και κυκλοφόρησε την ίδια χρονιά από τον ΕΟΤ. Με τον παρόντα τίτλο πρωτοκυκλοφόρησε το Δεκέμβριο του 1974 και συνολικά έκανε τέσσερις εκδόσεις, με τελευταία αυτή του 2008. 
Περιεχόμενο: «Ο σκληρός Απρίλης του ’45» ήταν η διαφορετική ενορχηστρωτική προσέγγιση του Μάνου Χατζιδάκι σε μια σειρά ρεμπέτικων τραγουδιών, που γράφτηκαν από το Μιχάλη Σουγιούλ, το Βασίλη Τσιτσάνη, το Μάρκο Βαμβακάρη, το Γρηγόρη Μπιθικώτση , τον Απόστολο Καλδάρα , το Δημήτρη Γκόγκο ή Μπαγιαντέρα , τον Ευάγγελο Παπάζογλου, το Στέλιο Κηρομύτη , τον Πρόδρομο Τσαουσάκη και το Γιώργο Μητσάκη. «Ο καθρέφτης» αποτελεί αυτοσχεδιασμό του Μάνου Χατζιδάκι ειδικά για την παρούσα έκδοση. 
Το εξώφυλλο είναι έργο του Γιάννη Μόραλη, ζωγραφισμένο ειδικά για το δίσκο (1974).


Ο Κώστας Ταχτσής γράφει, μεταξύ των άλλων, για το δίσκο: 
«...Η φρίκη της κατοχής ήταν ακόμα ζωντανή στη μνήμη και τη σάρκα μας, είχαμε περάσει ξυστά πλάι στο θάνατο και θέλαμε να το ξεχάσουμε, θέλαμε να ζήσουμε, και ζωή, βέβαια, σ΄εκείνη την ηλικία, ήταν πάνω απ΄ όλα ο έρωτας και το τραγούδι. 
Αλλά τι τραγούδι; 
Τα τανγκό και τα βαλσάκια είχαν καταρρεύσει με τον καταχτητή. Τα τραγούδια πού ΄χαν φέρει μαζί τους οι «απελευθερωτές» και που μιμήθηκαν αμέσως οι αγοραίοι συνθέτες μας, ήταν η ίδια βράκα φορεμένη ανάποδα. Έμεναν βέβαια τα δημοτικά τραγούδια.Αλλ΄ αυτά τα περιφρονούσαμε: ασχέτως τοπικής ή κοινωνικής καταγωγής, είμασταν παιδιά της μεγαλούπολης, δεν τα ξέραμε, δεν μας εκφράζανε. Δεύτερο και κυριότερο, τά ΄χαμε συνδέσει με μια ξεπερασμένη αισθητική ψευτοηρωισμού και πατριδοκαπηλίας, ασυμβίβαστη μ΄αυτό που αναζητούσαμε -δηλαδή, μία νέα, σύγχρονη Ελλάδα, που να μπορούμε να λέμε πατρίδα, χωρίς αισθήματα ντροπής ή κατωτερότητας. Τότε ανακαλύψαμε τα ρεμπέτικα. 
...Στο βαθμό που πραγματοποιήθηκε το νεανικό μας αυτό όραμα, ένα μεγάλο μέρος οφείλεται χωρίς αμφιβολία στην ιδιοφυία του Μάνου Χατζιδάκι... 
Στο «Σκληρό Απρίλη του ’45», - αναφορά, όπως παλιότερα οι «Πασχαλιές μέσα από τη νεκρή γη» σε στίχο απ’ την «Έρημη Χώρα» του Τ. Σ. Έλιοτ - ο Μάνος Χατζιδάκις στο ’να κομμάτι μετά το άλλο, γυρίζει σε κείνες τις, για μας τουλάχιστο, κοσμογονικές μέρες της νιότης μας, όχι σ’ αναζήτηση κανενός «χαμένου καιρού», αλλά σε μια προσπάθεια να τις δει σ’ όλες τους τις δυνατές διαστάσεις: έτσι όπως ήταν στην πραγματικότητα, έτσι όπως νομίσαμε τότε ότι ήταν κι έτσι όπως θα τις βλέπαμε αν μπορούσαμε να τις δούμε απ’ την απόσταση που τις βλέπουμε τώρα. Ν’ ακούσει όλους τους τους ήχους. Όχι μόνο μπουζούκι και διπλοπενιά, αλλά και μπουζούκι ιδωμένο λίγο σα να ’ταν μαντολίνο, ύστερα και τα δύο μαζί εναλλάξ κι ανάμεσά τους και γκόνγκ και πένθιμα τύμπανα - τους ξερούς κρότους των πολυβόλων ενός συμφωνημένα καταδικασμένου αγώνα, λέω εγώ με το νου μου κι η απελπισμένη ρυθμική πορεία μιας νέας, αλλιώτικης προσφυγιάς… "Ο σκληρός Απρίλης του ’45" είναι ένα ρέκβιεμ σ’ εκείνο το ωραίο και τόσο γόνιμο νεανικό μας όραμα κι ίσως έτσι η ενδόμυχη υπόσχεση μιας το ίδιο γόνιμης χρήσης του λίγου χρόνου που μας μένει ακόμα».

Δευτέρα 24 Απριλίου 2017

Η Εκκλησία στη δικτατορία 1967 – 1974


50 χρόνια πριν, όταν ξημέρωνε η 21η Απριλίου 
Του Χάρη Ανδρεόπουλου * 
Την 21η Απριλίου 1967 δεν ξημέρωσε δύσκολη μέρα μόνο για τη Δημοκρατία, αλλά και για την Εκκλησία. Την ημέρα εκείνη, με την επιβολή της δικτατορίας των συνταγματαρχών, ξεκίνησε η μεγάλη περιπέτεια της Επταετίας στη διάρκεια της οποίας αφ’ ενός μεν καταλύθηκε το δημοκρατικό πολίτευμα της ελληνικής Πολιτείας, αφ’ ετέρου δε σαρώθηκε το συνοδικό – φύσει δημοκρατικό, από την εποχή των Αποστόλων – σύστημα διοικήσεως της Εκκλησίας. Οι παρεμβάσεις της δικτατορίας αυτής – της μακροβιότερης εν Ελλάδι στη διάρκεια του 20ού αιώνος – στις πλείστες των περιπτώσεων υπήρξαν κατάφωρα αντίθετες προς το Κανονικό Δίκαιο και την κανονική τάξη της Εκκλησίας. Αυτό, όμως, δεν ήταν τόσο περίεργο. Το πραγματικά περίεργο ήταν ότι οι αντικανονικές αυτές παρεμβάσεις έγιναν δεκτές ή προκλήθηκαν από την ίδια τη διοίκηση της Εκκλησίας, όπως αυτή προέκυψε μετά από μεθοδευμένες νομοθετικές παρεμβάσεις της δικτατορίας, από τις πρώτες ημέρες της επιβολής της, με σκοπό να υπηρετηθούν αφ’ ενός μεν ιδεολογικές σκοπιμότητες του δικτατορικού καθεστώτος, αφ’ ετέρου δε ιδιοτελή συμφέροντα νομής εξουσίας διαφόρων εκκλησιαστικών ομάδων. 
Κατά την πρώτη φάση της δικτατορίας (21.04.1967 – 24.11.1973, επί Γ. Παπαδοπούλου) ο νόμιμος και κανονικός Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β΄ (Χατζησταύρου) αρνούμενος να υποκύψει στις πιέσεις για παραίτηση προκειμένου να προωθηθεί διάδοχος αρεστός και συνεργάσιμος στο καθεστώς, θα είναι το πρώτο θύμα της δικτατορίας. Θα απομακρυνθεί «αυτοδικαίως» με την προδήλως αντικανονική διάταξη περί ορίου ηλικίας. Ο διάδοχός του Ιερώνυμος Α΄ (Κοτσώνης) αφού κατέλαβε «νόμιμα» μεν αλλά αντικανονικά τον αρχιεπισκοπικό θρόνο και η διορισθείσα 8μελής «Αριστίνδην» Ιερά Σύνοδος που αντικατέστησε – και υποκατέστησε – την κανονική «μικρά» (Δ.Ι.Σ.) και «μεγάλη» Ιερά Σύνοδο (Ιεραρχία), θα συμπορευθούν με την «εθνοσωτήριο» στρατιωτική Κυβέρνηση αναλαμβάνοντας το «εκκλησιοσωτήριο» έργο της. Με αντικανονικές διαδικασίες και μεθοδεύσεις τον δρόμο προς την έξοδο θα δουν άλλοι δεκαπέντε (15) κανονικοί και νόμιμοι Μητροπολίτες της «παλαιάς» Ιεραρχίας στο πλαίσιο ενός συντονισμένου σχεδίου αλλοιώσεως της συνθέσεως της Ιεραρχίας, το οποίο για να ολοκληρωθεί περιέλαβε και την εκλογή είκοσι εννέα (29) νέων Μητροπολιτών προσκειμένων, ως επί το πλείστον, στις χριστιανικές αδελφότητες οι οποίες εξαρχής συντάχθηκαν με το όραμα που εκπροσωπούσε ο Ιερώνυμος Α΄ για την «κάθαρση» στην Εκκλησία και για μια «Καινούργια Ελλάδα». Ο στόχος, όμως, παρά τη συντελεσθείσα αλλοίωση της Ιεραρχίας δεν θα επιτευχθεί. Το οικοδόμημα του Ιερωνύμου θα καταρρεύσει όταν ο τότε Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος (Α΄) επιχειρώντας – συνεργούσης και της δικτατορίας – να καταστρατηγήσει τις πατριαρχικές διατάξεις που ορίζουν τόσο τη σχέση της κανονικής ενότητας με το Πατριαρχείο (Πατριαρχικός Τόμος του 1850), όσο και τα κανονικά δικαιώματα αυτού στις «Νέες Χώρες» (Πατριαρχική Πράξη του 1928), θα βρει απέναντί του την πλειονοψηφία της Ιεραρχίας, η οποία με την αντίθεσή της στις επιλογές του θα δρομολογήσει τη δική του έξοδο. Πρωταγωνιστές στην ανατροπή του συστήματος Ιερωνύμου (Α΄) οι τότε Μητροπολίτες Ελευθερουπόλεως Αμβρόσιος Νικολάου και Φλωρίνης Αυγουστίνος Καντιώτης, οι οποίοι είχαν προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας (Σ.τ.Ε.) πετυχαίνοντας τον Απρίλιο του 1973 την ακύρωση της συνθέσεως της «μικράς» Συνόδου (Δ.Ι.Σ.) που είχε συγκροτηθεί δι΄ εκλογής, σύμφωνα με το σύστημα Ιερωνύμου, και όχι κατά τα πρεσβεία αρχιερωσύνης, όπως όριζαν οι πατριαρχικές πράξεις. Ο Αυγουστίνος στην κρίσιμη συνεδρίαση της Ιεραρχίας της 10ης Μαϊου 1973, μετά την επικράτηση της προτάσεως για συγκρότηση της Δ.Ι.Σ. βάσει των πρεσβείων (33 ψήφοι) που σήμανε την ήττα του Ιερωνύμου (η πρόταση του οποίου για συγκρότηση δι΄ εκλογής έλαβε 29 ψήφους), θα δηλώσει: «Πατριαρχικόν και Ιερωνύμειον σύστημα συνεκρούσθησαν. Ενίκησεν όχι το “Αριστίνδην” του κ. Ιερωνύμου, αλλά το Πατριαρχικόν, η αδιάβλητος αρχή συνθέσεως της Συνόδου κατά πρεσβεία αρχιερωσύνης, η οποία εξασφαλίζει την ισότητα δικαιωμάτων μεταξύ όλων των ιεραρχών και προφυλάσσει την Ιεραρχίαν από φατριαστικάς ενεργείας, φιλονικείας και έριδας, αι οποίαι ήτο επόμενον να παρουσιάζωνται κατά το Ιερωνύμειον σύστημα, το επινοηθέν επί σκοπώ συγκεντρώσεως όλης της εξουσίας εις το πρόσωπον του ενός. Αυτό το φατριαστικόν και απολυταρχικόν πνεύμα διοικήσεως της Εκκλησίας κατεπολεμήθη κατά την χθεσινήν εκλογήν» (βλ. εφημ. «Μακεδονία», 11.05.1973, σ. 4). Από της 10ης Μαϊου 1973 και εντεύθεν ο Ιερώνυμος (Α΄) χάνει τον έλεγχο της Συνόδου, καθίσταται ουσιαστικά προκαθήμενος «υπό επιτροπείαν». Η εξέλιξη αυτή θ΄ αποτελέσει την κύρια αιτία της εν συνεχεία σταδιακής – και γι΄ αυτό ιδιαίτερα τραυματικής για το κύρος της διοικούσας Εκκλησίας και επώδυνης για τον ίδιο σε προσωπικό επίπεδο – καταρρεύσεώς του από τον αρχιεπισκοπικό θρόνο. 
Μετά το νοεμβριανό ενδοστρατιωτικό πραξικόπημα της 25ης Νοεμβρίου 1973 και την ανατροπή του Γ. Παπαδοπούλου ξεκινά η δεύτερη φάση της δικτατορίας (25.11.1973 – 23.07.1974). Ο νέος δικτάτωρ, ταξίαρχος Δ. Ιωαννίδης αγνοεί επιδεικτικά τον Ιερώνυμο εξαναγκάζοντάς τον σε παραίτηση. Τον παραιτηθέντα τον Δεκέμβριο του 1973 Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο (Α΄) θα διαδεχθεί, ως εκλεκτός της νέας («ιωαννιδικής») ηγεσίας, ο από Ιωαννίνων Σεραφείμ (Τίκας), ο οποίος τον Ιανουάριο του 1974 θα εκλεγεί κανονικά σε ήδη χηρεύοντα θρόνο. Η εκλογή του «κυοφορήθηκε» εντός της ανερχομένης και ήδη ελέγχουσας (από την 10η Μαϊου του ΄73) τα εκκλησιαστικά πράγματα μερίδας της «παλαιάς» (προ της 21ης Απριλίου ΄67) Ιεραρχίας, της αποκληθείσης «Πρεσβυτέρας». Η επιλογή της νέας ηγεσίας της δικτατορίας να συμπράξει με τον ισχυρό πόλο που εκπροσωπούσε η «Πρεσβυτέρα Ιεραρχία» και ο εξ αυτής τότε Ιωαννίνων Σεραφείμ (Τϊκας) δεν είχε ιδεολογικό έρεισμα˙ αποτελούσε «μονόδρομο» που τον υπαγόρευε η πολιτική σκοπιμότητα των στιγμών. Το γεγονός ότι ο Σεραφείμ είχε γνωριμία με τον Ιωαννίδη, από την εποχή που ήταν συμπολεμιστές την εποχή της γερμανικής κατοχής στον «Ε.Δ.Ε.Σ.» του στρατηγού Ναπολέοντος Ζέρβα, δεν ήταν αυτό που δρομολόγησε τις εξελίξεις, ασφαλώς, όμως, τις επιτάχυνε. Το καθεστώς Ιωαννίδη έδωσε στη – διάδοχη της «ιερωνυμικής» – «σεραφειμική» παράταξη απεριόριστες ελευθερίες, των οποίων όμως η παράχρηση υπό της νέας εκκλησιαστικής ηγεσίας εξελίχθηκε σ’ ένα είδος «revanche» προς την προηγουμένη. Αν για τον Ιερώνυμο η πλέον «μελανή σελίδα» της αρχιεπισκοπείας του υπήρξε η κατάφωρα αντικανονική εκλογή του, για τον Σεραφείμ «μελανή σελίδα» στη δική του αρχιεπισκοπεία υπήρξε η απομάκρυνση χωρίς δίκη και απολογία – ούτε καν ακρόαση – των δώδεκα «ιερωνυμικών» λεγομένων Μητροπολιτών γεγονός που δημιούργησε μια πρωτοφανή ανωμαλία στη μετέπειτα ζωή της Εκκλησίας της Ελλάδος που εξακολουθούσε να την ταλανίζει μέχρι τα πρόσφατα χρόνια. 
* Ο Χάρης Ανδρεόπουλος είναι καθηγητής Θρησκευτικών στη Β/θμια Εκπ/ση, Δρ. Εκκλησιαστικής Ιστορίας ΑΠΘ (xaan@theo.auth.gr), συγγραφέας της υπό έκδοσιν μελέτης «Η Εκκλησία κατά τη δικτατορία 1967 – 1974. Ιστορική και νομοκανονική προσέγγιση» που πρόκειται να κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Επίκεντρο.

Ο ISRAEL GALVAN ΣΤΟ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ (ΦΩΤΟ ΚΑΙ ΒΙΝΤΕΟ)


O Israel Galván, o Pedro G. Romero και ο Niño de Elche, στο πλαίσιο της διοργάνωσης documenta14, χρησιμοποίησαν για ένα τριήμερο (19-21 Απριλίου) το Νομισματικό Μουσείο Αθηνών (στην οδό Πανεπιστημίου) σαν αυτοσχέδιο θέατρο για να "μιλήσουν" περί σχέσεων μεταξύ του ιερού και του βλάσφημου, μεταξύ χρήματος και σεξουαλικότητας, αλλά και μεταξύ του σώματος και του νομίσματος. 
Κατά τις δύο πρώτες μέρες συμμετείχαμε με το Καλλιτεχνικό Σύνολο "Πολύτροπον", σ' αυτή την ιδιότυπη παραγωγή, με τίτλο: La farsa monea
Την Παρασκευή 21 Απριλίου 2017 ο διάσημος χορευτής φλαμένκο και χορογράφος Israel Galván χόρεψε στον κήπο του Νομισματικού Μουσείου.
Παραθέτουμε εδώ χαρακτηριστικά στιγμιότυπα της τέχνης του Israel Galván. 
Φωτογραφίες-βίντεο: Ιδιωτική Οδός


Σάββατο 22 Απριλίου 2017

ΑΝΕΡΑΣΤΟΙ ΟΣΟΙ ΠΙΣΤΕΥΟΥΝ ΟΤΙ Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ

Μιχάλης Οικονόμου, Βυζαντινή Εκκλησία. Ιδιωτική Συλλογή.
Η απόκοσμη εκκλησία, μνημείο του παρελθόντος, καθρεφτίζεται στο νερό.

Ηρακλής Φίλιος 
Βαλκανιολόγος, Θεολόγος

Ακούγεται συχνά πυκνά στο χώρο της εκκλησιαστικής και θεολογικής πραγματικότητας η άποψη ότι η Εκκλησία κινδυνεύει. Τολμώ δε να πω πως η άποψη αυτή έχει τις ρίζες της στην ελλαδική πραγματικότητα. Και αυτό μόνο προβληματισμό γεννά για την πορεία των θεολογικών πραγμάτων.
Η Εκκλησία εδώ και 2.000 χρόνια πέρασε τέτοιες μπόρες που κανένα σύστημα, θεωρία, οργάνωση δεν έχει δεχτεί. Κι όμως επέζησε. Και είναι λογικό να επιζήσει των ανελέητων διωγμών, των αιρέσεων, τον πολέμων, γιατί η ίδια δεν είναι ένας οργανισμός, κάτι που ανάγεται στη σφαίρα της κτιστότητας, η οποία λόγω της φύσεως της έχει μέσα της την τρεπτότητα και κίνηση προς το αγαθό ή το μη αγαθό. Επικαλούμαι τον άγιο Ιωάννη Χρυσόστομο να μας υπενθυμίσει μία αλήθεια που αγνοούμε, και πιστέψτε με ηθελημένα. Σημειώνει για την Εκκλησία τα εξής: «Η Εκκλησία, εφόσον είναι σώμα Χριστού, που σκοπό έχει την σωτηρία των ανθρώπων, δεν κινδυνεύει να αφανιστεί, να καταποντιστεί, να χαθεί» (PG52, 429). 
Έχω πλέον την αίσθηση πως το να υποστηρίζουμε ότι η Εκκλησία κινδυνεύει καταντά ύβρις απέναντι στο μυστήριο του Θεού, ήτοι της ένσαρκης αποκεκαλυμμένης αλήθειας που χωροχρονικά φανερώνει την μυστηριακή της οντολογία, πραγματικότητα εν τέλει στην κτίστη δια των ενεργειών της θείας χάριτος. Η Εκκλησία δεν είναι σύστημα για να καταρρεύσει, πολιτική οργάνωση για να ξεπεραστεί, ηθική φιλοσοφία για να θεωρείται αναχρονιστική και να αντικατασταθεί από ένα επόμενο φιλοσοφικό ρεύμα. Παραμένει σταθερή, ασάλευτη, ίδια σε όλους τους αιώνες. Η φθορά δεν την αλλοιώνει, δεν αφήνει τα πεπερασμένα σημεία του χρόνου στη φύση της γιατί η φύση της ναι μεν έχει ισχύ στον κόσμο τούτο (αλλά και εσχατολογικά όπου μόνο το μυστήριο της θείας Ευχαριστίας θα έχει ισχύ) αλλά «οὐκ ἐκ τοῦ κόσμου τούτου». Και αυτή είναι η αμφισημία της, η αναγκαιότητα του κόσμου που δεν θα είναι αναγκαίος στη Βασιλεία του Θεού. 
Ο φόβος πάντοτε αποτελούσε και αποτελεί το ισχυρότερο μέσο για την επιβολή μιας άποψης, θέσης. Καλλιεργείται ο φόβος για να συσπειρωθεί ένα σύνολο, μία ομάδα ατόμων γύρω από τη θέση που κάποιος θέλει να επιβάλλει ως επικρατούσα. Ο φόβος είναι το όπλο ελέγχου του άλλου. Αν δεν φοβηθεί ο άλλος, αν δεν νιώσει αυτή την έλλειψη που θα του δημιουργήσει η ανάγκη για να οχυρωθεί πνευματικά, κοινωνικά, πολιτικά, οικονομικά ώστε να εξαλειφθούν τα στοιχεία απειλής, δεν μπορεί να επικρατήσει η άποψη, η θέση που θέλει κάποιος ή κάποιοι να περάσουν. Ο φόβος είναι το όπλο του ανέραστου, εκείνου του προσώπου που δεν ερωτεύεται τον Χριστό παρά διατηρεί μία συναισθηματική σχέση μαζί του. Ο ανέραστος φοβάται, δειλιάζει, θεωρεί ότι κινδυνεύει, αλλά ποτέ δεν αγαπά. Έχω την αίσθηση πως όποιος αγαπά τον Χριστό δεν φοβάται, πόσο δε μάλλον δεν κατασκευάζει εχθρούς. 
Στην ελληνική πραγματικότητα ο φόβος καλά κρατεί. Αντίστοιχα στο εξωτερικό, τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά. Η τάση δημιουργίας εχθρών, φαντασμάτων, πολιορκητών δεν έχει όρια στη χώρα μας. Αισθανόμαστε την Εκκλησία δικό μας βιλαέτι. Δική μας εξουσία, προσωπική μας ιδιοκτησία. Και σε κάθε ξένο άκουσμα φρίττουμε και τρέμουμε μη μπορώντας να συναντηθούμε με το κάθε άλλο ξένο. Το εξορκίζουμε, το πολεμάμε με μίσος και κακότητα. Πώς μπορούμε εξάλλου να υπάρχουμε, αν δεν αφανίσουμε τον άλλον; Πάντα και παντού βλέπουμε εχθρούς, δαίμονες, σχέδια, οργανωμένα εγκλήματα μα ποτέ δεν καταφέραμε να δούμε εμάς απέναντι στην Εκκλησία. Τοιουτοτρόπως, μη αντέχοντας να τοποθετήσουμε τον εαυτό μας απέναντι στην Εκκλησία, πρέπει να εφευρίσκουμε συνεχώς κάποιους που μας απειλούν. Η ύπαρξη μας έχει ισχύ μόνο αν κατασκευάσουμε εχθρούς. Σκεφτείτε για παράδειγμα όλους αυτούς που ανερυθρίαστα δεν μνημονεύουν τον Επίσκοπο τους, αν θα είχαν λόγο και παρουσία τη στιγμή που ο Επίσκοπος καταδίκαζε την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο. 
Η Εκκλησία δεν κινδυνεύει. Το αγιοπνευματικό στοιχείο και η θεία χάρης δεν μπορεί να εμπίπτει στις κατηγορίες του όντος, της φθοράς, της αλλοίωσης, του φόβου. Κινδυνεύει όμως ο άνθρωπος. Είναι θέμα αποκλειστικά του τρόπου τοποθέτησης του στη σχέση του με τον τριαδικό Θεό. Είναι θέμα αυτογνωσιακής προσέγγισης και όχι σύνολης έκφρασης του εαυτού. Δεν μπορεί ο κάθε εαυτός να διαλαλεί τον κίνδυνο της Εκκλησίας, όταν ο ίδιος αυτός εαυτός δεν έχει βρει το δρόμο της δικής του τοποθέτησης μέσα στην Εκκλησία, στη σχέση του με τον Χριστό, στη σχέση του με το συνάνθρωπο. 
Ο Χριστός αναστήθηκε. Κινδυνεύει η Εκκλησία; Ο θάνατος καταπατήθηκε. Κινδυνεύει η Εκκλησία; Ο διάβολος καταργήθηκε. Κινδυνεύει η Εκκλησία; «Ὁ ἅδης ἐπικράνθη˙ καί γάρ ἐνεκρώθη». Κινδυνεύει η Εκκλησία; «Ἀνέστη Χριστός καί πεπτώκασι δαίμονες». Κινδυνεύει η Εκκλησία; Έτσι, λοιπόν τίθεται θέμα συγκρότησης του προσώπου, της υπόστασης του καθενός εντός της Εκκλησίας και όχι φαντασιακής υιοθέτησης φοβιών και εχθρών. Όσο ο άνθρωπος δεν συνειδητοποιεί ότι η Εκκλησία δεν κινδυνεύει αλλά ο ίδιος είναι ικανός με τη θέληση του να φτάσει έως και τον προσωπικό του εκμηδενισμό, τόσο θα ζει στην πλάνη πιστεύοντας ταυτοχρόνως πως η σωτηρία επιβάλλεται δια του φόβου. 

Παρασκευή 21 Απριλίου 2017

ΜΕ ΤΟ "ΠΟΛΥΤΡΟΠΟΝ" ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΕΡΑ ΤΗΣ LA FARSA MONEA


Με το Καλλιτεχνικό Σύνολο "Πολύτροπον" (υπεύθυνος: Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος), συμμετείχαμε και στην δεύτερη μέρα – Πέμπτη 20 Απριλίου 2017 - της πρωτοποριακής δράσης «La Farsa Monea», στο πλαίσιο της documenta14. 
Μια ξεχωριστή παραγωγή που παρουσιάστηκε από τον διάσημο Ισπανό χορευτή φλαμένκο και χορογράφο Israel Galván, τον τραγουδιστή Niño de Elche και τον καλλιτέχνη Pedro G. Romero.
Ψάλαμε ενδεικτικούς ύμνους της Θείας Ευχαριστίας, όπως μας ζήτησαν οι διοργανωτές. Το χερουβικό και κοινωνικό της Μ. Πέμπτης «Του δείπνου σου του μυστικού…», σε ήχο πλ. β’, το «Άξιον εστί…» στα Αραβικά, σε ήχο πλ. α’ – το απέδωσε ο Roni Bou Saba – και ένα απόσπασμα από το Αποστολικό ανάγνωσμα της Μ. Πέμπτης. 
Αυτή η παρουσίαση πραγματοποιήθηκε μέσα στο Νομισματικό Μουσείο, στο υπέροχο αυτό κτίριο σε σχέδια του Τσίλλερ, σε μια θαυμάσια αίθουσα του αρχοντικού του Σλήμαν. 
Στο πενταμελές σχήμα του «Πολύτροπον» συμμετείχαν οι: Παναγιώτης Ανδριόπουλος, Χαράλαμπος Καλαπανίδας, Βασίλης ΠαπαΪωάννου, Roni Bou Saba, Δημήτρης Καραδήμας. 
Μετά από μας ανέλαβε ο σπουδαίος perfomer και τραγουδιστής Niño de Elche, ο οποίος διάβασε και ερμήνευσε δυναμικά, κείμενα για το χρήμα, που ήταν και το θέμα της δράσης.


Πέμπτη 20 Απριλίου 2017

ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΣΑΓΓΑΡΙΟ ΑΓΙΕ ΠΕΙΡΑΙΩΣ! ΟΙ ΚΡΥΠΤΟΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ ΣΑΣ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΝ!


Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 
Ο Σεβ. Μητροπολίτης Πειραιώς κ. Σεραφείμ, δημοσίευσε σήμερα (20-4-2017) ένα κείμενο, διευκρινιστικό τού εγχειρήματός του να αποστείλει επιστολή στον Τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, στην οποία γράφει λόοοοογιααααα! Πολλά λόοοοογιαααα. 
Όπως συνηθίζει ο άγιος Πειραιώς, η «εσχάτη πλάνη είναι χείρων της πρώτης». Έτσι στο σημερινό κείμενό του μας αποκαλύπτει ότι: «παρεκλήθημεν ἀπό κύκλους τῆς γείτονος χώρας, νά δημοσιοποιήσωμε μία κριτική ἀποδόμησι τῆς ἀνθρωποκατασκευασμένης θρησκείας τοῦ Ἰσλάμ, πού ἀποτελεῖ τό κοσμοείδωλο καί τόν πυλώνα τοῦ μοντέλου ἐξουσίας τοῦ Προέδρου Ἐρντογάν.». 
Και κάθε λογικός άνθρωπος θαυμάζει το γεγονός, ότι δηλαδή στην γείτονα υπάρχουν «κύκλοι» οι οποίοι «παρακαλούν» τον Μητροπολίτη Πειραιώς να «αποδομήσει» το Ισλάμ. Άραγε, τι «κύκλοι» είναι αυτοί, θα διερωτηθεί κανείς. Πατριαρχικοί, πολιτικοί, εκκλησιαστικοί, οικονομικοί, ομογενειακοί, επιχειρηματικοί, καλλιτεχνικοί κ.ο.κ.; 
Ο ίδιος ο Σεβασμιώτατος μας αφήνει μια χαραμάδα φωτός για τους «κύκλους» αυτούς: «Ἤδη οἱ κύκλοι πού ἀνέφερα, οἱ ὁποῖοι ἐμφανίζονται ὡς δῆθεν Μουσουλμάνοι, ἐνῶ εἶναι περισσότερον πιστοί ἀπό ἐμᾶς στόν Ἀληθινό Τριαδικό Θεό, μέ ἐνημέρωσαν ὅτι σέ μέσα κοινωνικῆς δικτύωσης τό συγκεκριμένο κείμενο ἔχει 4.158.354 «χτυπήματα» καί συνεχίζεται ἡ κυκλοφόρησίς του.» 
Άρα, πρόκειται, μάλλον, για κρυπτοχριστιανούς… 
Αυτό μας λέει εμμέσως πλην σαφώς ο άγιος Πειραιώς. Όμως, αν ο Σεβασμιώτατος έχει τέτοια επαφή και διείσδυση στους κρυπτοχριστιανούς της Τουρκίας, μήπως θα πρέπει να αξιοποιηθεί από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και να αποσταλεί ως εκχριστιανιστής στις περιοχές αυτές των τουρκόφωνων (;) κρυπτοχριστιανών; 
Έτσι, θα έχει όλη την άνεση να εκτυλίξει τον ιεραποστολικό του ζήλο και να φτάσει μέχρι και την βάπτιση – γιατί όχι; - του Ταγίπ Ερντογάν. Πάντως, θαυμάζω τον άγιο Πειραιώς έτσι κι αλλιώς, που παίζει τους πάντες μονότερμα! Γράφει και λέει τα απίθανα, ίσως και επικίνδυνα, ίσως και επιζήμια, αλλά δεν κουνιέται φύλλο. Είναι κι αυτό μια κατάκτηση, όχι μικρή. Όπως και τα "χτυπήματα" στα κείμενά του, που του προκαλούν μιαν αφόρητη ηδονή. 
Και στον Σαγγάριο, Σεβασμιώτατε! Οι κρυπτοχριστιανοί σας περιμένουν ως ελευθερωτή!

Τετάρτη 19 Απριλίου 2017

ΣΥΜΠΡΑΤΤΟΝΤΑΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΙΣΠΑΝΟΥΣ ΤΗΣ "LA FARSA MONEA" ΣΤΟ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ (ΦΩΤΟ ΚΑΙ ΒΙΝΤΕΟ)


Η σημερινή συμμετοχή μας, με το Καλλιτεχνικό Σύνολο "Πολύτροπον" (υπεύθυνος: Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος), στην πρωτοποριακή δράση «La Farsa Monea», στο πλαίσιο της documenta14 ήταν μια μοναδική εμπειρία. 
Η συνεργασία μας με τους ισπανούς καλλιτέχνες άψογη και αποδοτική. 
Τετάρτη στις 12 το μεσημέρι, ξεκινήσαμε με κρατήματα Τεριρέμ, έξω από τον Ναό του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτου των Καθολικών, επί της οδού Πανεπιστημίου στο κέντρο της Αθήνας. Μαζί μας αυτοσχεδίασε - ταυτόχρονα με το βυζαντινό μέλος - ο δεξιοτέχνης τραγουδιστής του φλαμένκο Niño de Elche. 
Η συνέχεια στο Νομισματικό Μουσείο (Ιλίου Μέλαθρον, Πανεπιστημίου 12), όπου ψάλλοντας ύμνους με θέμα τα αργύρια, και πάλι τραγουδούσε ταυτόχρονα ο Niño de Elche. 
Δημοσιεύουμε εδώ μερικά χαρακτηριστικά στιγμιότυπα από τη σημερινή μέρα (πρόβες και εμφανίσεις), καθώς και το βίντεο με τα τεριρέμ και θα επανέλθουμε.
Αύριο, Πέμπτη 20 Απριλίου, πάλι στις 12 το μεσημέρι στο Νομισματικό Μουσείο η δεύτερη μέρα της δράσης, όπου πάλι συμμετέχουμε με άλλο πρόγραμμα. 


Τρίτη 18 Απριλίου 2017

ΜΕ ΤΟ "ΠΟΛΥΤΡΟΠΟΝ" ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ "La farsa monea" ΣΤΟ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ


Τετάρτη 19 και Πέμπτη 20 Απριλίου, 12 – 2 το μεσημέρι, με το Καλλιτεχνικό Σύνολο «Πολύτροπον» (υπεύθυνος Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος)  συμμετέχουμε στην τριήμερη παρέμβαση με τίτλο La farsa monea, που θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα από 19-21 Απριλίου 2017, στο πλαίσιο της μεγάλης ευρωπαϊκής διοργάνωσης documenta 14. 
Πρόκειται για μια ιδιότυπη παραγωγή που θα παρουσιαστεί από τον διάσημο Ισπανό χορευτή φλαμένκο και χορογράφο Israel Galván, τον τραγουδιστή Niño de Elche και τον καλλιτέχνη Pedro G. Romero. 
Τετάρτη στις 12 το μεσημέρι, ξεκινάμε με κρατήματα Τεριρέμ, έξω από τον Ναό του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτου των Καθολικών, επί της οδού Πανεπιστημίου στο κέντρο της Αθήνας. Μαζί μας αυτοσχεδιάζει ο δεξιοτέχνης τραγουδιστής του φλαμένκο Niño de Elche. Η συνέχεια στο Νομισματικό Μουσείο (Ιλίου Μέλαθρον, Πανεπιστημίου 12). 
Η συγκεκριμένη παραγωγή πραγματεύεται την κοινωνική παραγωγή αξίας στην τέχνη των φτωχών, στις παραδόσεις του φλαμένκο και των πολιτικά υποδεέστερων, με μια επιλογή από τρία διαφορετικά νομίσματα που συνδέονται με τον υλισμό, την εικονομαχία και την πορνεία. Οι καλλιτέχνες παίζουν και χορεύουν με τα νομίσματα, μεταμορφώνοντας το όπου θα γίνει η παρέμβαση, σε υλικό και σωματικό θέατρο. 
Έτσι, μετά το ναό του Αγίου Διονυσίου θα μεταβούμε στο Νομισματικό Μουσείο, όπου θα ψάλουμε ύμνους για τα αργύρια, ενώ την Πέμπτη οι ύμνοι είναι της Θείας Ευχαριστίας.
Οι φωτογραφίες που δημοσιεύουμε εδώ είναι από την σημερινή πρόβα, με τον Niño de Elche και τον Pedro G. Romero. 


Δευτέρα 17 Απριλίου 2017

ΤΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΜΑ ΕΥΛΟΓΗΤΑΡΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΑΚΑΡΙΣΤΟ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΠΑΤΡΩΝ ΝΙΚΟΔΗΜΟ


Τα Αναστάσιμα Ευλογητάρια (ήχος πλ. α' Κε) του Πέτρου Πελοποννησίου όπως τα έψαλε ο αείμνηστος Μητροπολίτης Πατρών Νικόδημος στο πρόγραμμα ηχογραφήσεων του Μανόλη Χατζηγιακουμή. 
Περιλαμβάνονται στην 2η Ανθολογία της εκδοτικής σειράς Μνημεία Εκκλησιαστικής Μουσικής (Κέντρο Ερευνών και Εκδόσεων, Αθήνα 2000). 
Το 2012 κυκλοφορήθηκε από το Κέντρον Ερευνών και Εκδόσεων το Ειρμολόγιο των Καταβασιών του Πέτρου Πελοποννησίου, το οποίο έχει εκτελεσθεί ολόκληρο (1990-1991) κατά την α΄ έντυπη εκδοχή του (Κων/πολη 1825) από τον μακαριστό Μητροπολίτη Πατρών Νικόδημο Βαλληνδρά (†2008). Αποτελείται από εννέα (9) ψηφιακούς δίσκους (CD) και έχει ταξινομηθεί ως Σώμα Τέταρτο στη Σειρά «Μνημεία Εκκλησιαστικής Μου­σικής».
Στον ψηφιακό δίσκο αρ. 6 περιλαμβάνονται και τα Ευλογητάρια αυτά, τα οποία ψάλλονται (όπως και η πρώτη σειρά των Ευλογηταρίων του Πέτρου) κατά την Ακολουθία του Επιταφίου (Όρθρος Μ. Σαββάτου), αλλά και στον Όρθρο των Κυριακών του ενιαυτού. Τα Ευλογητάρια αυτά ψάλλονται (όπως και η πρώτη σειρά των Ευλογηταρίων του Πέτρου) κατά την Ακολουθία του Επιταφίου (Όρθρος Μ. Σαββάτου), αλλά και στον Όρθρο των Κυριακών του ενιαυτού.


Ο Μ. Χατζηγιακουμής θεωρεί το μέλος "αριστουργηματικό" και σημειώνει τα χαρακτηριστικά του: "Αργό ειρμολογικό, εύρυθμο και ηδύ, στο εξαγγελτικό ήθος του αρχαίου πλαγίου πρώτου τετραφώνου ήχου, αποτελεί λαμπρή μελική επένδυση σε κείμενα, στα οποία κυριαρχούν ρεαλιστικοί ποιητικοί τόνοι και το μεγάλο μήνυμα της Αναστάσεως". 
Η ερμηνεία του Πατρών Νικοδήμου είναι εδώ ανάλογη του Αναστασίμου μηνύματος. Πανηγυρική, μεγαλοπρεπής, στιβαρή. Μια ερμηνεία που δίνει τα κλειδιά για την κατά το δυνατόν εξήγηση του παραδόξου: πώς ο θάνατος πατείται θανάτω! 
Όσοι λευκοφόροι εννοήτωσαν!


Κυριακή 16 Απριλίου 2017

ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΤΟΥ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΑΚΑΡΙΣΤΟ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΠΑΤΡΩΝ ΝΙΚΟΔΗΜΟ


Σαν σήμερα, Κυριακή του Πάσχα το απόγευμα, κατά τα έτη της εν Πάτραις αρχιερατείας του, ο μακαριστός Μητροπολίτης Πατρών Νικόδημος, εκφωνούσε εμμελώς, με τον δικό του μοναδικό τρόπο, το Ευαγγέλιο του Εσπερινού του Πάσχα (της Αγάπης), από το Σύνθρονο του Ι. Ναού του Πολιούχου των Πατρών Αγίου Αποστόλου Ανδρέου.
Παραθέτουμε μία από τις ζωντανές ηχογραφήσεις του Ευαγγελίου, που εντοπίσαμε στο αρχείο μας.

 

GUSTAV MAHLER: ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ


Ήταν Ιούλιος του 1994, όταν σε ιδιωτική οικία της Πάτρας, τρεις φίλοι οργανώσαμε μια αυστηρή σύναξη για να τιμήσουμε τον Μάνο Χατζιδάκι, ένα μήνα μετά τον θάνατό του. 
Αφορμή η συμπλήρωση εκατό χρόνων (25 Ιουλίου 1894) από την Συμφωνία αρ. 2 του Μάλερ, που ο συνθέτης ονόμασε «Της Αναστάσεως». Εκεί όπου η σοπράνο τραγουδάει: «Ό,τι γεννιέται πρέπει να αφανισθεί. Ό,τι αφανίσθηκε πρέπει να αναστηθεί. Θ’ αναστηθείς σκόνη μου». Η δική μου ιδέα ήταν να ιχνογραφήσω την βαθειά πνευματική σχέση που είχε ο Χατζιδάκις με τον Μάλερ, αλλά και ο μεγάλος Δημήτρης Μητρόπουλος, ο οποίος μας πρότεινε με πάθος τον Μάλερ, διευθύνοντας τις συμφωνίες του και τελικά πεθαίνοντας στο πόντιουμ κατά τη διάρκεια πρόβας της 3ης του Μάλερ. 
Η βραδιά εκείνη εκδόθηκε! Το 1996 κυκλοφόρησε από τις τότε εκδόσεις ΠΑΡΟΥΣΙΑ το μικρό – πρωτότυπο νομίζω – βιβλίο «Τρία κείμενα για τον Gustav Mahler».  Η  αγαπημένη φίλη καθηγήτρια Μουσικολογίας στην Αμερική Έφη Παπανικολάου, μίλησε και έγραψε για την Συμφωνία «Της Αναστάσεως», την οποία παραθέτουμε στη συνέχεια από μια ιστορική ηχογράφηση. O Leonard Bernstein διευθύνει την Φιλαρμονική της Ν. Υόρκης και συμμετέχουν δύο μεγάλες σολίστ: Barbara Hendricks (soprano) και Christa Ludwig (mezzo-soprano). 
 Χριστός Ανέστη! 

Σάββατο 15 Απριλίου 2017

ΘΑΝΑΣΗ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ: ΣΧΟΛΙΟ ΣΤΟ "ΠΑΥΣΟΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΑ ΣΚΑΝΔΑΛΑ"


«Παύσον Εκκλησίας τα σκάνδαλα!» 
Είναι μια προσευχή που απευθύνεται στην Παναγία και ακούγεται στις εκκλησίες το βράδυ της Μ. Παρασκευής. Που σημαίνει ότι οι πιστοί καλούνται να γνωρίζουν την κατάσταση της Εκκλησίας τους, να γνωρίζουν ότι το σώμα της πληγώνεται, και να νοιάζονται γι’ αυτό. 
Το μεγαλύτερο ίσως σκάνδαλο στην ελλαδική Εκκλησία αυτή τη στιγμή είναι ο διασυρμός της Αλήθειας, στο όνομα τάχα της αλήθειας! Είναι η ολοένα και επιδεινούμενη εκδήλωση του δαιμονικού πειρασμού του «σταυροφορικού» πνεύματος: κραδαίνεις σταυρό, ομνύεις στον σταυρό, και τελικά κάνεις τον σταυρό όργανο μίσους το οποίο αναιρεί τον Σταυρό! 
Υπάρχει ένα πολύ δύσκολο σημείο στη χριστιανική ταυτότητα, το οποίο γίνεται δυσκολότερο σε εποχές αγριάδας και ανασφάλειας όπως η τωρινή μας. Το δύσκολο σημείο είναι ότι Χριστιανό δεν σε κάνει η αναφορά (ακόμα και η πιο παθιασμένη) στον Χριστό, αλλά η αναφορά στον Χριστό ΜΕ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ. Και γιατί το σημείο αυτό γίνεται δυσκολότερο στις μέρες μας; Διότι ο κόσμος αγωνιά για τις εθνικές απειλές, αγωνιά για τον ισλαμικό φονταμενταλισμό, αγωνιά για το μεταναστευτικό, αγωνιά για τη μνημονιακή υποθήκευση του μέλλοντος, και εύκολα ολισθαίνει σε έναν «Χριστιανισμό» του τραμπουκισμού, σταυροφορικό και μισαλλόδοξο. Σε έναν χυδαίο «Χριστιανισμ-ισμό», ο οποίος προσπερνά ως ανούσια ουτοπία τα βασικά του Ευαγγελίου (ο μητροπολίτης Αιγιαλείας Αμβρόσιος εδώ και καιρό χλευάζει ως «αγαπούληδες του Θεού» όσους εμμένουν στην ευαγγελική πρωτοκαθεδρία της αγάπης) και εισηγείται μεθ’ ηδονής έναν «Ορθόδοξο» τζιχαντισμό ως απάντηση στον Τζιχαντισμό. Εδώ, λοιπόν, στα ζόρικα και στα κρίσιμα οφείλει η Εκκλησία ως Σώμα (επισήμως δια στόματος της Ιεράς Συνόδου και του Αρχιεπισκόπου) να υπερασπιστεί ακριβώς την ευαγγελική ουτοπία. Αλλά δεν το βλέπουμε… 
Γράφω αυτές τις γραμμές τη Μ. Παρασκευή, 14 Απριλίου. Τι σύμπτωση! Πριν επτά χρόνια, στις 14 Απριλίου 2010, η Ιερά Σύνοδος είχε συνεδριάσει, ώστε ο μακαριστός μητροπολίτης Πρεβέζης Μελέτιος (+ 2012) να δώσει εξηγήσεις για τη μετάφραση των λειτουργικών κειμένων στην καθομιλούμενη γλώσσα! Ποιος; Ο Μελέτιος, ένα από τα ευάριθμα διαμάντια της σύγχρονης Εκκλησίας! Ο Μελέτιος (τι σύμπτωση, πάλι!) ήταν από εκείνους που είχαν καταδείξει ότι οι Χριστιανοί Κόπτες δεν είναι αιρετικοί! Ναι, πρόκειται γι’ αυτούς τους Κόπτες που σφαγιάστηκαν στην Αίγυπτο την Κυριακή των Βαΐων, και τους οποίους ο μαυροψυχισμός των ελλαδιτών «Ορθοδόξων» ζηλωτών δεν μπόρεσε να αναγνωρίσει ως μάρτυρες του Χριστού και ως αδελφούς! Η Ιερά Σύνοδος, λοιπόν, πέραν του κινδύνου του Μελετίου δεν έχει νιώσει την ανάγκη να καλέσει κανέναν άλλον επίσκοπο, για κανέναν άλλο λόγο! Ούτε καν για το ότι η Μεγάλη Βδομάδα τείνει να καθιερωθεί (με τον μητροπολίτη Αιγιαλείας πέρυσι, με τον μητροπολίτη Πειραιώς Σεραφείμ φέτος) ως χρόνος διατύπωσης σταυροφορικού λόγου! 
Δεν είναι στάση ουδετερότητας! Είναι σύνταξη με τις παρουσίες αυτές! Και πλήθος καίριων ζητημάτων μένουν μετέωρα: Ένας επίσκοπος της Ελλαδικής Εκκλησίας (ο Πειραιώς Σεραφείμ) δεν ζήτησε να συναντήσει τον Τούρκο Πρόεδρο Ερντογάν για να τον προσκαλέσει στην Ορθόδοξη πίστη, αλλά του έστειλε επιστολή 37 σελίδων, η οποία δημοσιεύτηκε σε ελληνικές ιστοσελίδες αυθημερόν (Μ. Τετάρτη, 12 Απριλίου)! Είναι, εν τέλει, επιστολή προς ποιον; Και με τη μόνιμη επωδό: λόγο περί της αιώνιας καταδίκης και αιωνίου κολασμού των αντιφρονούντων (όπως και στην επιστολή του προς τον Κόπτη Πατριάρχη τον Ιανουάριο). Κι αυτή τη φορά, με λόγο περί αιώνιας καταδίκης όχι απλώς του Ερντογάν, αλλά ολόκληρου του τουρκικού λαού! Πώς λέγεται η ενοχοποίηση συλλήβδην ενός λαού; Και πώς λέγεται η υφαρπαγή της τελικής κρίσης του μόνου Κριτή, του Χριστού;


Είναι ζητήματα πολύ σοβαρά, γιατί αφορούν τον προσανατολισμό μιας ολόκληρης τοπικής Εκκλησίας! Εξέφρασαν κάποιοι την ανησυχία τους ότι μετά από την επιστολή του Πειραιώς ενδέχεται να υπάρξει τζιχαντιστικό χτύπημα στη χώρα μας. Ποιος μπορεί να το αποκλείσει; Αλλά το εκκλησιαστικώς καίριο, κατά τη γνώμη μου, είναι κάτι παραδίπλα απ’ αυτό. Μπορεί κάποιος να απαντήσει ζηλωτικά ότι θα «ομολογεί την αλήθεια» με όποιο κόστος, ακόμα και με το μαρτύριό του. Το σταυροφορικό πνεύμα, ναι, θα το πει αυτό. Και με τη λογική του τραμπουκισμού θα πάρει και εύσημα γι’ αυτό. Όμως, στην παράδοση της Εκκλησίας υπάρχει άλλη λογική: Ο μισαλλόδοξος ηρωισμός, το ναρκισσιστικό μαρτύριο ΔΕΝ λογίζεται ως χριστιανικό μαρτύριο! 
«Παύσον Εκκλησίας τα σκάνδαλα!». Να υψώσουμε αυτή την προσευχή και να την δυναμώσουμε ως αίτημα στους Ιεράρχες. Η σιωπή ή οι ψίθυροι μεταξύ φίλων δεν αντισταθμίζουν την ευθύνη του δημόσιου λόγου και της ευαγγελικής μαρτυρίας. 
[ΥΓ: Το σκίτσο είναι του Μάριου Ζαμπίκου. Το μνημόνευσα στην παρουσίαση του βιβλίου του Αναστασίου, αρχιεπισκόπου Αλβανίας, «Συνύπαρξη: Ειρήνη, φύση, φτώχεια, τρομοκρατία, αξίες», στη «Σύναξη» 138 (2016). Άλλη γεύση…].
ΘΑΝΑΣΗΣ Ν. ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
Related Posts with Thumbnails