Σάββατο 31 Μαΐου 2025

ΒΑΓΓΕΛΗ ΣΑΪΤΗ: Ο ΠΕΠΙΤΟ ΣΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ


Στο σημερινό φύλλο της εφημερίδας ΤΑ ΝΕΑ (Σάββατο 31 Μαϊου 2025), δημοσιεύθηκε μια κανούργια ιστορία του Πεπίτο Γκονζάλες, κεντρικού χαρακτήρα του «Μικρού Σερίφη», την οποία εμπνεύστηκε και φιλοτέχνησε ο αρχιτέκτονας και σκιτσογράφος Βαγγέλης Σαΐτης, παλαιός συνεργάτης των περιοδικών «Μικρός Καουμπόυ» και «Μικρός αρχηγός». 
Θέμα της νέας ιστορίας του Πεπίτο είναι "Ο Πεπίτο στο δικαστήριο". Με ευφάνταστο τρόπο ο δόκιμος σκιτσογράφος Βαγγέλης Σαΐτης, ο οποίος έχει σχεδιάσει πάρα πολλές ιστορίες με τον Πεπίτο, σκαρφίζεται μια ιστορία όπου ένας καταπιεστικός πατέρας, ένας τραυλός δικηγόρος και ο ...γάιδαρος Πελεγκρίνο εμπλέκονται με κάποιον τρόπο στην ίδια υπόθεση.
Ο Βαγγέλης Σαΐτης έχει δηλώσει για τον Πεπίτο του: 
"Μ’ αρέσει πολύ ο Πεπίτο. Έχει μια απλοϊκή αθωότητα, ένα ανιδιοτελή ηρωισμό και μια εμμονή να γίνει σερίφης. Έχει όλο το πακέτο να χαρίζει γέλιο. Αν τον συναντούσα σήμερα θα τον έστελνα στο Voice και πιστεύω ότι οι coaches θα μονομαχούσαν στον κόκκινο ήλιο για να τον πάρουν". 
Παραθέτουμε εδώ την πρόσφατη ιστορία του Πεπίτο προς τέρψιν των αναγνωστών της Ιδιωτικής Οδού.



Νίκος Παλουμπιώτης: Πορφυρά σανδάλια

Φώτης Κόντογλου, 
Κωνσταντίνος Παλαιολόγος 

Νίκος Παλουμπιώτης 
Πορφυρά σανδάλια 

Σε εφτά λόφους ο μύθος ξανθός στο ηλιοβασίλεμα 
Νεφέλης ιστόρημα πώς να την ιστορήσεις; 
Χρυσές ανατολές μαβιά δειλινά 
Στην αχλή του κόσμου τους αιώνες δρασκελίζοντας 
Αυτοκράτειρα των θρύλων 
Λεν’ ότι σπαράχτηκε στο χρόνο 
Τα σπίτια σου μες το λιβάνι 
Στις εξώπορτες ο απήγανος 
Κίονες εκστασιασμένοι βαστάζουν τον Τρούλο της Σοφίας Σου 
Κόρη μονάκριβη της αιωνιότητας 
Ξανθό κερί μελισσοκέρι 
Οι αρμοί αχειροποίητων μαρμάρων Σου 
Πράσινο Θεσσαλικό – λευκό Βοσπόριο 
Πορφυρό από τις Θήβες – όνυχας ο Αιγύπτιος 
Κιτρινόλευκο με φλέβες αιμάτινες 
Ουράνιο εγκαλλώπισμα της μέλισσας το αντίδωρο 
Αγγέλματα ψαλμών τα ψηφιδωτά Σου 
Λυχναράκια που αχνοφέγγουν οι ψηφίδες Σου 
Στο χερουβικό και στη χορεία των αγίων 
Τους κήπους Σου αλλιώς τους ήξερα 
Πού τριγυρίζουν Άγγελοι 
Εκεί που περπατήσανε στερνή φορά 
Του βασιλιά σταυρόδετα τα πορφυρά σανδάλια του. 

Ανάτειλε τώρα ερημιά αιμόφυρτη και σταυροφορεμένη 
Ιδρώνουνε τα μάρμαρα ιδρώτα του αιμάτου 
Αρχάγγελος με τα φτερά του πλαταγίζοντας 
Αρπάζει τζιβαέρι Ηλιοποίκιλτο 
Πάγχρυση κόγχη η Πλατυτέρα 
Αμίλητη στο θρονί της η Περίβλεπτος 
Το βάρβαρο τώρα της οχλαγωγίας 
Κι η εξουσία των κοράκων 
Με γυμνά στήθη μπροστά οι επάλξεις, οι θαλασσοθέες 
Σκαλώνοντας πάνω τους σύννεφο σκόνης αιματοβαμμένης 
Σε αγώνα άνισο τα εξαπτέρυγα 
Συρτή φωνή μοιρολογιού του αϊτού 
Να πετάει με σπασμένα φτερά έστω 
Κι οι νύχτες αμέτρητες πάνω απ τους λόφους 
Άνεμος φονιάς περνά από καλντερίμια ματωμένα 
Κόκκινο το φεγγάρι στο μαύρο χώμα μύρισαν δάκρυα 
Τ’ άλογα ιδρωμένα σε κορμιά σκόρπια οι οπλές τους 

Όρθιος στην πύλη ο βασιλιάς 
Αντίκρυ σε στίφη λεριασμένων αλαλάζοντας 
Σαν Ναζωραίος 
Στο Πραιτώριο κι ούτε ένας πλάι του 
Σταματάει ν’ αντέχει 
Κι η ψυχή πετροχελίδονο πορεύεται πάνω απ τους τρούλους Σου 
Στου Ουρανού το μέσα μέρος 
Που δεν ακούγονται κλαγγές των όπλων 
Εκεί φωλιάζουν των άστρων οι ανταύγειες λαμπάδες αναμμένες 
Αφήνοντας στην Πύλη τα πορφυρά σανδάλια του 
Σταυρόδετα και σταυροφορεμένα 
Τώρα φαντάσματα καημοί 
Όρθιοι νεκροί πίσω από μυρωδάτες πέτρες 
Αυτοκράτειρα ευγενική η Θεοκτίστη 
Κείται κρυμμένη ταπεινά αιώνες τώρα 
Τις νύχτες το τριζόνι υμνεί τη μοναξιά σου 
Μύστης της ερημίας της νύχτας τροβαδούρος 
Απαγγέλει ραψωδίες δακρύων τ’ ουρανού τα πεφταστέρια 
Πληγή που θα κλείσει όταν κλείσουν του Ήλιου οι πληγές 
Σπίλωσαν τ’ όνομά σου στα βάθη των καιρών 
Μια λάμψη όμως αρκεί Λόγια μυστικά των παραδόσεων 
Φτάσανε έτσι ως εμάς 
Η προφητεία τούτη έτσι θάναι 
Αρχόντισσα λογία 
Εισπνέει τώρα το θλιμμένο γιασεμί της

Παρασκευή 30 Μαΐου 2025

ΟΥΤΕ ΒΗΜΑ ΠΙΣΩ ΣΤΟ ΟΥΚΡΑΝΙΚΟ


Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 
Λέγεται, γράφεται, ακούγεται ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ως Μητέρα Εκκλησία, πρέπει ή και οφείλει «να κάνει ένα βήμα πίσω», χάριν της ενότητος της Ορθοδοξίας, με αφορμή την ένταση που ξέσπασε από το 2019 λόγω της χορηγήσεως Αυτοκεφαλίας στην Εκκλησία της Ουκρανίας. 
Ξεχνούν άραγε ή είναι αφελείς όσοι τα υποστηρίζουν αυτά, ότι η «Αγία Ρωσία» εισέβαλε, στο μεταξύ, στην Ουκρανία την οποία σφυροκοπά ανελέητα εδώ και τρία χρόνια; Και αυτό συμβαίνει με τις πλουσιοπάροχες ευλογίες της Ρωσικής Εκκλησίας, η οποία δεν διανοείται να καταδικάσει τον ανίερο πόλεμο. 
Εάν αύριο το πρωί το Οικουμενικό Πατριαρχείο «κάνει ένα βήμα πίσω» θα …συγκινηθεί ο ρώσος πρόεδρος Πούτιν, ο οποίος δεν υπολογίζει ούτε τον αμερικανό πρόεδρο Τραμπ; Όσο διαρκεί η εισβολή στην Ουκρανία ΟΥΤΕ ΒΗΜΑ ΠΙΣΩ (η απολύτως προσωπική μου άποψη). 
Όσο διαρκεί η βάναυση εισβολή του Πατριαρχείου Μόσχας στην κανονική δικαιοδοσία του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας ΟΥΤΕ ΒΗΜΑ ΠΙΣΩ. 
Ας θυμηθούμε τον μακαριστό Πισιδίας Σωτήριο, όταν έγραψε στις 30 Δεκεμβρίου 2021 στο Φως Φαναρίου
«Ποτέ δεν περίμενα στας δυσμάς του βίου μου να νιώσω τόσο μεγάλο πόνο, όπως ένιωσα με την ανακοίνωση των αποφάσεων του Πατριαρχείου Μόσχας να εισπηδήσουν εντελώς αδιάντροπα και στην Αφρική! Όλοι γνωρίζουμε τα σχέδια του Πανσλαβισμού και της Τρίτης Ρώμης αιώνες τώρα, τα οποία με οποιοδήποτε πολιτικό καθεστώς, τσαρικό, κομμουνιστικό ή δημοκρατικό προωθούσαν πάντοτε οι Ρώσοι ηγέτες. Αλλά βλέποντάς τα τώρα να υλοποιούνται με καταλαμβάνει μεγάλη απογοήτευση για το Πατριαρχείο Μόσχας και λυπάμαι βαθύτατα για τους Ρώσους αδελφούς, που τόσο πολύ παιδιόθεν αγαπώ και επί δεκατίες διακονώ τόσον στην Επαρχία μου όσον και στην Κορέα παλαιότερα. Πίστευα μέχρι σήμερα ότι όσο κι εάν η πολιτική εξουσία πίεζε την σημερινή διοικούσα εκκλησία της Ρωσίας, οι ηγέτες της δεν θα υποχωρούσαν στις αξιώσεις τους, όπως το έκαναν οι ποιμένες της στην πλειοψηφία τους επί Στάλιν. Με άλλα λόγια πίστευα, αφελώς ίσως, ότι δεν θα διέγραφαν με μια μονοκοντυλιά το Κανονικό Δίκαιο της Ορθόδοξης Εκκλησίας για να διευρύνουν την εξουσία τους». 
Ο μακαριστός Πισιδίας πίστευε ότι η Ρωσική Εκκλησία δεν θα ήταν τόσο αδιάντροπη. Όπως και ο Οικουμενικός Πατριάρχης που έκανε φοβερές παραχωρήσεις προκειμένου να συμμετάσχει η Μόσχα στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Ορθοδοξίας. Και φυσικά δεν προσήλθε. ΟΥΤΕ ΒΗΜΑ ΠΙΣΩ, λοιπόν, στην ρωσική επηρμένη οφρύ. 
Η Ρωσική Εκκλησία, επίσης: 
- Εργαλειοποίησε και την Θεία Κοινωνία, απαγορεύοντας στους πιστούς της να κοινωνούν σε «σχισματικούς», δηλαδή στις Ορθόδοξες Εκκλησίες που αναγνώρισαν την αυτοκεφαλία της Ουκρανίας και η Μόσχα διέκοψε την μνημόνευση των Προκαθημένων των Εκκλησιών αυτών. 
- Κατήρτισε «μαύρη λίστα» όπου καταγράφονται όσοι ορθόδοξοι ιεράρχες συλλειτούργησαν με επισκόπους της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ουκρανίας. 
- Εμποδίζει – με το πρόσχημα του «μιασμού», ήτοι της μνημονεύσεως του Κιέβου Επιφανίου – τις ειρηνικές επισκέψεις των Πατριαρχών Σερβίας και Βουλγαρίας στις Ορθόδοξες Εκκλησίες που αναγνωρίζουν την Αυτοκεφαλία της Ουκρανίας. 
- Ίδρυσε δικές της Μητροπόλεις και Επισκοπές πάση τη κτίσει (όπου δεν υπήρχαν), προκειμένου να εκδικηθεί το Οικουμενικό Πατριαρχείο. 
- «Εξαφάνισε» τα πρωτοπαλίκαρά της, τον πρ. Βολοκολάμσκ Ιλαρίων και τον πρ. Κλιν Λεωνίδα («έξαρχο» στην Αφρική), με μεθόδους KGB. 
- Ψεύδεται ασυστόλως και εξακολουθητικώς για το εκκλησιαστικό ζήτημα της Ουκρανίας, σε όλα τα επίπεδα, όταν ο εν Κιέβω Ονούφριος, με αφορμή την επέτειο των τριών ετών από το Συμβούλιο της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας (UOC) που έλαβε χώρα στις 27 Μαΐου 2022 και με την οποία η Εκκλησία κήρυξε την ανεξαρτησία της από το Πατριαρχείο Μόσχας, δηλώνει τάχα και τελείως ανεξάρτητος από την Μόσχα. 
- Την ίδια στιγμή όλη η Ρωσία (κράτος και Εκκλησία) μαίνονται κατά του Οικουμενικού Πατριαρχείου και κατά πάντων, υπερασπιζόμενη τον Ονούφριο, ο οποίος ψεύδεται επίσης. 
- Λυσσαλέα προσπαθεί να μη χάσει την επιρροή της στην Εσθονία και τη Λιθουανία, που θέλουν να αποτινάξουν – επιτέλους – τον ζυγό του Πατριαρχείου Μόσχας. 
Για όλα τα παραπάνω και για πολλά ακόμα ΟΥΤΕ ΒΗΜΑ ΠΙΣΩ.

Πέμπτη 29 Μαΐου 2025

Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΜΑΝΩΛΗ ΚΑΛΟΜΟΙΡΗ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΕΤΡΟΥ ΠΕΤΡΙΔΗ


Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου
«...Πιστεύω πως μέσα στον Παλαιολόγο έκλεισα όλους τους ψαλμούς και τους χυμούς της γέρικης καρδιάς μου, σαν το παλιό δέντρο που, πριν φύγει για πάντα και γείρει τους κλώνους του να πέσει στη μαύρη γης, θέλει να ανθίσει μια τελευταία φορά και να χαρίσει στον κάμπο τη στερνή του ευωδιά και τα τελευταία του φύλλα. Γι' αυτό αντικρίζω τη μουσική του Παλαιολόγου με κάποιο δέος, ξέροντας πως είναι το στερνό μου τραγούδι...».
Με τις παραπάνω φράσεις συνόδευε στα 1961 ο 78χρονος τότε Μανώλης Καλομοίρης την πέμπτη, τελευταία και πλέον μεγαλόπνοη όπερά του με τίτλο «Κωνσταντίνος ο Παλαιολόγος», βασισμένη στο ομώνυμο έργο του Νίκου Καζαντζάκη. Μια μουσική τραγωδία - θρύλος! Το ποιητικό κείμενο είναι του συνθέτη. 
Με τον «Κωνσταντίνο Παλαιολόγο» κλείνει ο κύκλος της δημιουργίας αλλά και της ζωής του Μανώλη Καλομοίρη αφού λίγους μόλις μήνες μετά την ολοκλήρωση της σύνθεσης ο μεγάλος έλληνας συνθέτης, η δημιουργική πορεία του οποίου συνδέθηκε με την ιδέα μιας συμφωνικής μουσικής που θα «συμπύκνωνε» τα χαρακτηριστικά της εθνικής παράδοσης, έφυγε από τη ζωή. Ο θάνατος τον βρήκε στις 3 Απριλίου 1962 χωρίς να προλάβει να δει επί σκηνής το κύκνειο άσμα του, η πρεμιέρα του οποίου δόθηκε από την Εθνική Λυρική Σκηνή στις 12 Αυγούστου του ίδιου χρόνου και στο πλαίσιο του τότε Φεστιβάλ Αθηνών. Διηύθυνε ο Ανδρέας Παρίδης. 
Η πρεμιέρα του έργου στην Θεσσαλονίκη έγινε στις 26 Οκτωβρίου 1966 στο Θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, σε διεύθυνση πάλι του Ανδρέα Παρίδη. 


Η σύνθεση της τριμερούς όπερας είχε ολοκληρωθεί στις 23 Φεβρουαρίου 1961 και λίγο αργότερα εκδιδόταν η παρτιτούρα του έργου από την Εθνική Λυρική Σκηνή. Οι στίχοι και το εν γένει κείμενο του Καζαντζάκη διατηρήθηκαν αυτούσιοι ­ εκτός από κάποιες μικρές παρεμβολές ­ ενώ για λόγους «μουσικής οικονομίας», όπως ο ίδιος ο Καλομοίρης δήλωνε, η δραματική πλοκή τροποποιήθηκε ελαφρώς με τη συντόμευση ορισμένων σκηνών, χωρίς ωστόσο να αλλοιωθούν «ο χαρακτήρας και το χρώμα του έργου του μεγάλου συγγραφέως». Δημοτικό τραγούδι, βυζαντινό μέλος και θρύλοι απεδείκνυαν για μία ακόμη φορά την έντονη έλξη που ασκούσαν στον συνθέτη.
Η όπερα έχει διάρκεια 2 ώρες και 15 λεπτά. 

Στιγμιότυπο από την παράσταση του Φεστιβάλ Αθηνών 2001

Καταθέτοντας τον «Κωνσταντίνο Παλαιολόγο» στην Ακαδημία Αθηνών ο Μανώλης Καλομοίρης χαρακτήριζε αυτή την τελευταία του όπερα ό,τι καλύτερο είχε στο είναι του «από δύναμη, από ψυχή, από καρδιά, από απελπισία» μεταφράζοντας την τελευταία σε δημιουργική δύναμη.

«Όχι πως νομίζω ότι έγραψα ένα μουσικό αριστούργημα αντάξιο του θαυμαστού δραματικού λόγου» δήλωνε τότε ο συνθέτης. «Ο Θεός φυλάξοι! Πιστεύω όμως πως με τη μουσική μου στον "Παλαιολόγο" εχάραξα μια σελίδα στην ιστορία της Ελληνικής Τέχνης. Και όχι τόσο για το δούλεμα των βυζαντινών ήχων και ψαλμών όσο γιατί έδειξα πως εδώ στην μουσικήν Ελλάδα που δέρνεται από λογής λογής ανέμους και αμφιβολίες κρατώ ακλόνητα τα καλλιτεχνικά μου ιδανικά, τους πνευματικούς μου θεούς, την πίστη μου στην ελληνική μουσική ιδέα».
Ο Καλομοίρης σημείωνε κάπου αλλού δικαιολογώντας την «αθέτηση» μιας παλαιότερης δέσμευσής του: «Δεν ξεχνώ πως κάποτε υποσχέθηκα στον φίλο μου Αντίοχο Ευαγγελάτο να του χαρίσω τη μουσική του "Παλαιολόγου"· όμως το έργο, καθώς διαμορφώθηκε, ξεπέρασε κάθε μου προγενέστερη προσπάθεια... Γι' αυτό τον παρακαλώ να δεχτεί να αφιερώσω τον "Κωνσταντίνο Παλαιολόγο" στον ελληνικό λαό, από τον απλό λαό των ανίδεων και καλών ανθρώπων ως σε όλους που νιώθουνε, όπως ο ίδιος ο Αντίοχος, τον παλμό, τον πόνο και τη δόξα του έθνους και της φυλής...».
Νομίζω πως ο Καλομοίρης όταν έγραφε τα παραπάνω δεν θα μπορούσε να φανταστεί ότι την όπερά του αυτή θα σκηνοθετούσε κάποια στιγμή ο γιος του Αντίοχου Ευαγγελάτου, ο αείμνηστος Σπύρος Ευαγγελάτος, ο οποίος υπέγραψε την σκηνοθεσία στο ανέβασμα της όπερας τον Ιούλιο του 2001 στο Ηρώδειο. 

Από το ανέβασμα της όπερας στην Αθήνα το 1971

Την τελευταία αυτή όπερα του Καλομοίρη μπορείτε να ακούσετε, αγαπητοί φίλοι, από τους ψηφιακούς δίσκους 9-10 του σπουδαίου συλλογικού έργου Αντίς για όνειρο, που περιέχει Έργα Ελλήνων συνθετών 19ου και 20ου αιώνα. Η ηχογράφηση της όπερας προέρχεται από τη συναυλιακή παράσταση του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου στη Θεσσαλονίκη το Νοέμβριο του 1997. Διευθύνει ο αρχιμουσικός Βύρων Φιδετζής, ο "απόστολος" της νεοελληνικής μουσικής δημιουργίας.


Το θεατρικό έργο "Κωνσταντίνος ο Παλαιολόγος" του Ν. Καζαντζάκη, μπορείτε να ακούσετε στη συνέχεια από την "Θεατρική βραδιά" του Γ' Προγράμματος. Πρόκειται για μία ηχογράφηση του 1982.


Ο Πέτρος Πετρίδης, σπουδαίος συνθέτης της Εθνικής Μουσικής Σχολής, γεννήθηκε στη Νίγδη της Καππαδοκίας το 1892. Φοίτησε στο Ζωγράφειο Γυμνάσιο και στο Ροβέρτειο Κολλέγιο της Κωνσταντινούπολης, ενώ παράλληλα ξεκίνησε και ιδιωτικά μαθήματα πιάνου. Το 1911 μετέβη για σπουδές στο Παρίσι όπου διέμεινε αρκετά χρόνια της ζωής του, ενώ παράλληλα εργάστηκε ως μουσικοκριτικός συνεργαζόμενος με αρκετές ελληνικές εφημερίδες. Το 1958 εξελέγη μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας Καλών Τεχνών και ένα χρόνο αργότερα εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Πέθανε στην Κηφισιά το 1977. 
Ένα από τα πιο σημαντικά έργα του ήταν το Requiem pour l' Empereur / Ρέκβιεμ για τον Αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Παλαιολόγο: για σολίστ, χορωδία και ορχήστρα. Το ξεχωριστό αυτό έργο ηχογράφησε - ευτυχώς! - ο απόστολος της Ελληνικής Μουσικής Βύρων Φιδετζής, με πλειάδα σημαντικών συντελεστών και το δισκογράφημα κυκλοφόρησε από την NAXOS. 


Σε συνέντευξή του προς τον δημοσιογράφο της «Καθημερινής» Στέλιο Ι. Αρτεμάκη τον Απρίλιο του 1964, ο Πετρίδης αναφερόμενος στο έργο του αυτό λέει τα εξής χαρακτηριστικά: 
«… Η σύνθεσις Μνημοσύνου Ακολουθίας –Ρέκβιεμ– βασιζομένης με σταθεράν ισορροπίαν στα ορθόδοξα και στα καθολικά κείμενα πηγάζει από το παγχριστιανικόν, το υπερχριστιανικόν, το παγκόσμιον οικουμενικόν πνεύμα, που από διετίας φωτίζει έκλαμπρα τον ορίζοντα του πνευματικού ανθρώπου. Την πρωτοβουλία αυτή ήλθε να ενισχύση αισθητικός παράγων μεγίστης σημασίας. Ως γνωστόν η ορθόδοξος μνημόσυνος ακολουθία διακρίνεται για κατανυκτική τρυφερότητα, για άγχος ζοφερό, για ψυχική κάμψι μπρος στο φάσμα του θανάτου. Με μία μόνο εξαίρεσι, στερείται και των αδρών χαρακτηριστικών, που αγγέλλουν την οργή του Κυρίου έναντι του αμαρτωλού. Η αρμονική, αλληλοσυμπληρούσα συζυγία ορθοδόξων και καθολικών κειμένων προσφέρει πειστικήν εναλλαγή τρυφερών και σκληρών θεμάτων κι εξασφαλίζει πλατειά κι ευμελή αρχιτεκτονική δομή. Το καθαυτό σώμα της ακολουθίας πλαισιώνεται από το τυπικό που ήτο εν χρήσει στην βυζαντινή Αυλή. Πριν ή γίνη η εκφορά του θανόντος αυτοκράτορος ο επί τούτω εντεταλμένος αυλικός απήγγελλε: «Έξελθε, Βασιλεύ, καλεί σε ο Βασιλεύς των Βασιλευόντων και Κύριος των Κυριευόντων». Υπό το φως των ως άνω, το όλον Ρέκβιεμ παρουσιάζεται ως εξής: 


1. «Έξελθε βασιλεύ» 
2. «Ανάπαυσον ο Θεός τον δούλον Σου» (ορθόδοξον) 
3. α) «Ντίες Ίραι» (Ημέρα οργής) (καθολικόν), β) « Ηχούν αι σάλπιγγες» (καθολ.), γ) «Θάνατος και ζωή αναταράσσονται» (καθολ.), δ) «Βίβλος γεγραμμένη» (καθολ.), ε) «Τι νυν ο δυστυχής μαρτυρήσω» (καθολ.) στ) «Βασιλεύ φοβερού μεγαλείου» (καθολ.). 
4. «Άμωμοι εν οδώ, Αλληλούϊα» (ορθόδ.) 
5. «Ακούσωμεν τι κράζει ο Παντοκράτωρ» (ορθόδ.) 
6. «Αγνή Παρθένος» (ορθόδ.) 
7. «Άγιος, άγιος, Κύριος Σαββαώθ» (ορθόδ. και καθολ.) 
8. «Ο Αμνός του Θεού» (ορθόδ. και καθολ.) 
9. «Φως αιώνιον λάμψοι επ’ αυτοίς» (καθολ.) 
10. «Μακάριοι» (ορθόδ.) 
11. «Είσελθε Βασιλεύ» 
Στη σύνθεσι του έργου εδέησε να προβώ σε σημαντικές καινοτομίες εν σχέσει με τα μέχρι τούδε καθιερωμένα. Ο χειρισμός κάθε κομματιού ενός Ρέκβιεμ ακολουθούσε την μορφολογία μιας σκηνής μουσικού δράματος, κοινώς όπερας. Η μουσική γραφή έπαιρνε από εκεί πολύ μεγάλη στροφή προς την αρμονική, την κάθετη λεγομένη τεχνοτροπία. Τούτο, βέβαια, δεν εμπόδισε τον Μότσαρτ, τον Μπερλιόζ, τον Βέρντι να συνθέσουν τα γνωστά μνημειώδη έργα, που φέρουν τον τίτλο του Ρέκβιεμ. Η καθαρά πολυφωνική οριζόντια γραφή βρίσκει στα έργα αυτά ελαχίστη σχέσι. Σήμερα, με την ορμητικήν αναγέννησι του πολυφωνικού πνεύματος στην μουσική σύνθεσι, είμεθα υποχρεωμένοι, με αγαλλίασι μάλιστα, να χαράξωμε εκ διαμέτρου αντίθετη προς τους κλασσικούς γραμμή. Στο Ελληνολατινικό Ρέκβιεμ, που παρουσιάζω, η πολυφωνική οριζόντια γραφή κυριαρχεί σχεδόν αποκλειστικά με την κάθετη, αρμονική πλοκή περιωρισμένη σε συγχορδίες απλές, πλατειές, που εξασφαλίζουν στην πολυφωνία την μέχρις οκταφώνου χορικού άνεσι κινήσεως κι αναπτύξεως. 


Ήτο επόμενο η πολυφωνική γραφή να επιβάλη κι αντίστοιχην αισθητική στην μορφολογική δομή των διαφόρων κομματιών του έργου. Αντί μορφής σκηνής όπερας, έθεσα ως κεντρικό πυρήνα το σχήμα «Χορικό και Παραλλαγές». Κάθε μέρος του Ρέκβιεμ αυτού ξεκινά από ένα χορικό κι αναπτύσσεται πολυφωνικά ακουλουθώντας κι αποκρυσταλλώνοντας την δραματική, την λυρική κατάνυξι κι εξαΰλωσι των κειμένων. Η ευκαιρία ήταν υπέροχα ελκυστική για την αναβίωσι κι ευρύτατη χρησιμοποίησι του ύφους –στυλ– του κοντσέρτο γκρόσσο, που από αιώνος και πλέον έχει παραμεληθή από τους συνθέτες λόγω προφανώς των περιορισμών της κάθετης αρμονικής γραφής. Η παραμέλησις είναι ιδιαίτερα αισθητή στον τομέα της φωνητικής και δη της χορωδιακής συνθέσεως. Στο Ρέκβιεμ τούτο οι τέσσερεις σολίστ κι η χορωδία σπάνια μένουν απομονωμένοι. Συνεργάζονται στενώτατα με περιπτύξεις, αντιθέσεις, αμοιβαίες διεισδύσεις, με διαλόγους που εκτείνονται από διφωνία(ς) μέχρις οκταφώνου διπλού χορικού. 


Τέλος, όπως και στο ορατόριο Άγιος Παύλος, όπου ο αφηγητής χρησιμοποιεί το ύφος λειτουργικού ρετσιτατίβο και στο Ρέκβιεμ, η τεχνοτροπία αυτή διευρύνεται όχι μόνον εις τους σολίστ αλλά και εις την χορωδίαν. Ολόκληρος δε ο αριθμός των «δέκα» (Μακαρισμοί), χρησιμοποιεί την τεχνοτροπίαν του τετραφώνου λειτουργικού ρετσιτατίβο, δεδομένου ότι το κείμενο των μακαρισμών ανήκει εις ύφος στοχαστικόν και φιλοσοφικόν, παρά καθαρά λυρικόν. Κατά τυχόν ελληνικήν εκτέλεσιν, τα λατινικά κείμενα θα αποδίδωνται στα αντίστοιχα ελληνικά. Εκτός Ελλάδος τα ελληνικά κείμενα θα αποδίδωνται στα αντίστοιχα λατινικά. Το έργον αποτελείται από 336 σελίδες μεγάλου σχήματος, 28 πενταγράμμων η δε διάρκειά του θα καλύψη πιθανώς μίαν ώραν και σαράντα περίπου λεπτά. Όσον αφορά την πρώτην παγκόσμιον εκτέλεσιν, προβλέπω ότι το έτος 1965 θα είναι ευοίωνον.»
Παραθέτουμε στη συνέχεια αποσπάσματα του έργου από την μοναδική ηχογράφηση που πραγματοποίησε ο μαέστρος Βύρων Φιδετζής.

   

Σημείωση: Οι ενδεικτικές παρτιτούρες του έργου είναι από το αρχείο του συνθέτη στην Μουσική Βιβλιοθήκη "Λίλιαν Βουδούρη" στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. 

Τετάρτη 28 Μαΐου 2025

ΕΝΑ ΞΕΧΩΡΙΣΤΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΑ 100ΧΡΟΝΑ ΤΩΝ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙ - ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ


Τον 28ο χρόνο διανύει ο θεσμός Μουσικός Μάϊος, μια ιδέα της Βασιλικής Φιλιππαίου (Συνθέτις και Διευθύντρια του Ωδείου Πατρών) που έτυχε ανταπόκρισης και στήριξης από τη Φιλαρμονική Εταιρία Ωδείο Πατρών και διοργανώνεται από κοινού με το Ίδρυμα Ι. & Ε. ΤΟΠΑΛΗ.
Όλα αυτά τα χρόνια μέσα από τα προγράμματα του Μουσικού Μαΐου παρουσιάζεται ένα ευρύ φάσμα της μουσικής δημιουργίας, με έργα της Δυτικής μουσικής παράδοσης, παράλληλα με νεότερα ρεύματα, συμπεριλαμβανομένης της λόγιας ελληνικής μουσικής. 
Την Κυριακή 25 Μαΐου 2025, το βράδυ, πραγματοποιήθηκε στην κατάμεστη αίθουσα της Φιλαρμονικής μία ξεχωριστή συναυλία - αφιέρωμα στα 100 χρόνια από τη γέννηση του Μάνου Χατζιδάκι και του Μίκη Θεοδωράκη (1925-2025). 
Το κιθαριστικό ντουέτο, Γιάννης Πετρίδης και Αλεξάνδρα Χριστοδήμου, ερμήνευσε τις "10 Μινιατούρες" του σπουδαίου συνθέτη Θόδωρου Αντωνίου (στενού φίλου του Μ. Χατζιδάκι) για δύο κιθάρες και το έργο του Μ. Χατζιδάκι "Για μια μικρή λευκή αχιβάδα", σε μεταγραφή δική τους. 
Το κιθαριστικό ντουέτο συνέπραξε, στη συνέχεια, με τη σοπράνο Δάφνη Πανουργιά στο περίφημο Romancero Gitano του Μίκη Θεοδωράκη, σε ποίηση Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα και στην απόδοση του Οδυσσέα Ελύτη, σε μεταγραφή για δύο κιθάρες, που επιμελήθηκαν οι ερμηνευτές.
Παραθέτουμε το πλήρες πρόγραμμα της συναυλίας. 


Τρίτη 27 Μαΐου 2025

ΜΙΑ ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΥΝΟΔΟΣ ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΓΕΩΡΓΙΟ ΝΕΟΥ ΨΥΧΙΚΟΥ (ΒΙΝΤΕΟ)


Η Χορωδία Παραδοσιακής Μουσικής Ροδιά και το Πολυφωνικό Εργαστήρι Ροδιάς, υπό τη διεύθυνση της Μάρθας Μαυροειδή, η Μικρή Ροδιά, υπό τη διεύθυνση της Διονυσίας Παππούλη και η Ορχήστρα Παραδοσιακής Μουσικής Δεντρί, υπό την διεύθυνση του Τάσου Πούλιου, έδωσαν μια μεγάλη συναυλία την Κυριακή 25 Μαΐου 2025 το βράδυ, στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου Νέου Ψυχικού, όπου τα μουσικά αυτά σχήματα πραγματοποιούν και τις πρόβες τους (στο Πνευματικό Κέντρο του Ναού). 
Την συναυλία προλόγισε προϊστάμενος του Ναού, Αρχιμ. Μιχαήλ Σταθάκης, ο οποίος σημείωσε ότι η μεγάλη αυτή συναυλία είναι αφιερωμένη στην επέτειο των 1700 χρόνων από την σύγκληση της Α’ Οικουμενικής Συνόδου (Νίκαια της Βιθυνίας, 325μ. Χ.). 
Την συναυλία – Μουσική Σύνοδο - παρακολούθησε πλήθος κόσμου που κατέκλυσε τον Ναό του Αγίου Γεωργίου και χειροκρότησε τους συντελεστές. 
Ακολουθούν χαρακτηριστικά στιγμιότυπα από την συναυλία σε επιμέλεια π. Μιχαήλ Σταθάκη.

 

Δευτέρα 26 Μαΐου 2025

ΜΝΗΜΗ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Θ. ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΗΝ ΣΤΕΓΗ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ "ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ" ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΑ


Το Σάββατο 24 Μαΐου 2025 και ώρα 7.30 το απόγευμα, στη Στέγη Γραμμάτων «Κωστής Παλαμάς» στην Πάτρα πραγματοποιήθηκε ένα αφιέρωμα στον Γεώργιο Θ. Γιαννόπουλο (1932-2025), δικηγόρο και συγγραφέα, πραγματικό λόγιο των Πατρών. 
Μίλησαν για το έργο του αειμνήστου ο Παναγιώτης Ανδριόπουλος, Θεολόγος, Μουσικός και η σύζυγός του Χαρά Παπαδάτου - Γιαννοπούλου, Αρχιτέκτων, η οποία διάβασε και ένα κείμενο του δικηγόρου Γιώργου Καραμέρου, φίλου του εκλιπόντος. 
Ο Π. Ανδριόπουλος αναφέρθηκε στον έμπυρο διαχρονικό λόγο του Γιώργου Θ. Γιαννόπουλου, παραθέτοντας χαρακτηριστικά παραδείγματα από την περιοδική εφημερίδα «Πολιτική-Φιλολογική των Πατρών», που ο ίδιος εξέδιδε. 
Η κα Χαρά Γιαννοπούλου αποκάλυψε τα έκτακτα διοικητικά του χαρίσματα ως νομάρχου στην Βέροια, την Λάρισα και την Λευκάδα, κατά την περίοδο της Μεταπολίτευσης. 
Στο τέλος, ο γιός του αειμνήστου, πανεπιστημιακός Θεόδωρος Γιαννόπουλος, ανακοίνωσε την δημιουργία ιστοτόπου, όπου θα αναρτηθεί το σπουδαίο συγγραφικό έργο του πατέρα του, προσβάσιμο στο ευρύ κοινό. 
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε με την ευγενική υποστήριξη του Βιβλιοπωλείου "Γωνιά του Βιβλίου".
Παραθέτουμε, στη συνέχεια, την ομιλία του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου. 


Ο ΕΜΠΥΡΟΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Θ. ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ 
Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 
Η «Πολιτική – Φιλολογική των Πατρών» ήταν μία περιοδική έκδοση, έργο του νομικού και λογίου Γεωργίου Θ. Γιαννόπουλου (1932-2025), που εκδιδόταν συνεχώς στην πόλη των Πατρών, από τον Απρίλιο του έτους 1989 έως τον Σεπτέμβριο του 2020. Ήταν τετρασέλιδη και τετράστηλη ανά σελίδα. Τυπωνόταν πάντα σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων, αλλά διαβαζόταν από πολύ περισσότερους. Προσφερόταν δωρεάν και κυκλοφορούσε με δαπάνη του εκδότου, περίπου ανά δίμηνο. ΕΙΝΑΙ ΦΥΛΛΟΝ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΟΥ ΑΓΩΝΟΣ ΚΥΡΙΩΣ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΗΣ. Η εφημερίδα γραφόταν εξ ολοκλήρου από τον εκδότη, αείμνηστο Γεώργιο Θ. Γιαννόπουλο, ο οποίος είχε, φυσικά, την επιμέλεια της ύλης κάθε φύλλου. Τα θέματα ήταν πραγματικά ποικίλα και ενδιαφέροντα: πολιτικά, φιλολογικά, φιλοσοφικά, γλωσσικά, ιστορικά, λογοτεχνικά, ποιητικά, θεολογικά κ.α. Γενικά ήταν – σύμφωνα με τον εκδότη – «φύλλον ιδεολογικού αγώνος κυρίως υπέρ της γλώσσης». Δε λείπουν φυσικά και τα «Πατρινά» θέματα. 
Τα πολύτιμα αυτά 170 φύλλα της εφημερίδας «Πολιτική – Φιλολογική των Πατρών», τα εξέδωσε σε μία δίτομη συλλεκτική έκδοση η σύζυγος του Γεωργίου Θ. Γιαννοπούλου, η γνωστή αρχιτέκτων και πολεοδόμος κ. Χαρά Παπαδάτου – Γιαννοπούλου. Ο πρώτος τόμος περιλαμβάνει το υλικό από το 1ο φύλλο της συγκεκριμένης περιοδικής έκδοσης – εφημερίδας έως και το 85ο και ο Β’ τόμος το υλικό από το 86ο έως και το 170ο. Τα φύλλα της εφημερίδας έχουν αναρτηθεί και στο ίντερνετ, σε ένα ιστολόγιο που έφτιαξε η κ. Χαρά Γιαννοπούλου, στο politiki-philologiki.blogspot.com. 
Ερανίζομαι, λοιπόν, από την πολύτιμη «Πολιτική – Φιλολογική των Πατρών» σε μια προσπάθεια καταδείξεως της μοναδικής σκέψης του ανδρός. 
Πάτρα, Σεπτέμβριος 2016 
Το ατέρμον Παλαιστινιακόν 
(Δεσμία αυτού ολόκληρος η γηϊνη σφαίρα) 
Έχομεν πολλάκις υποστηρίξει, ότι αν δεν ευρεθή λύσις υπό πάντων αποδεκτή εις το παλαιστινιακόν, δεν πρόκειται να υπάρξη ειρήνη. Όχι μόνον εις την Μέσην Ανατολήν, αλλ’ εις την υφήλιον. Η λύσις του Παλαιστινιακού εκκρεμεί. Καθ’ ημάς ΔΕΝ δύναται να επέλθη, άνευ ιδρύσεως διεθνώς αναγνωριζομένου (και υπό του Ισραήλ) κράτους. Κράτους, με όλα τα προαπαιτούμενα. Όχι υποτελούς διοικήσεως. Κράτους, με σύνορα και πρωτεύουσαν και εδαφικώς ενιαίον χώρον, μη διακοπτόμενον από περιοχάς κατεχομένας υπό ισραηλινών ή αμφισβητουμένας υπό εποίκων. Να μη υπάρχουν πλέον «λωρίδες Γάζης» ή «δυτικαί όχθαι». Αλλά χώρα και γη ελευθέρου και ανεξαρτήτου παλαιστινιακού κράτους. Ίνα τούτο συντελεσθή, αναγκαίον αποβαίνει, να ρυθμισθή το πρόβλημα της πρωτευούσης, της Ιερουσαλήμ. Ως προς την ιεράν πόλιν, φρονούμεν ότι πρέπει να παύσουν αι διεκδικήσεις των Αράβων. Δεν απετέλεσεν ιερόν χώρον της ιδικής των θρησκείας. Δεν έκλαυσαν αυτοί επί των ποταμών Βαβυλώνος ορκιζόμενοι «εάν επιλάθωμαί σου Ιερουσαλήμ, επιλησθείη η δεξιά μου, κολληθείη η γλώσσα μου τω λάρυγγί μου, εάν μη σου μνησθώ». Δοθέντος όμως ότι εις τα ανθρώπινα επιθέτει πάντοτε την σφραγίδα της η Ιστορία, ορθόν, λυσιτελές και δίκαιον είναι, η αγία πόλις να διεθνοποιηθή. Εκτός των Εβραίων και των Αράβων, την πόλιν «δικαιούται» όλη η χριστιανική ανθρωπότης.
Μάρτιος 2014 
Το μήλον της έριδος [Το Ουκρανικόν]  
Μετά την εγκαθίδρυσιν του σταλινικού κομμουνισμού η Ουκρανία υπέστη δεινά. Αρχικώς με την δίωξιν της Εκκλησίας και παντός πράγματι ή καθ’ υπόθεσιν διαφωνούντος και μετά ταύτα με τον εφιαλτικόν λιμόν, ο οποίος κατά την δεκαετία του 1930 μετέβαλε την πλουτοφόρον Ουκρανίαν, τον «σιτοβολώνα της Ευρώπης» εις Κρανίου τόπον. Ήδη, η Ουκρανία εμφανίζεται ως διχοτομημένη… Πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα, ουδείς ημπορεί να προφητεύση. Ωρισμέναι, όμως, εκτιμήσεις φαίνονται δυναταί. 
1. Εκτίμησις πρώτη. Η Ρωσία είναι αδύνατον ή σφόδρα απίθανον, να χάση την Ουκρανίαν. Όχι μόνον, διότι αυτό θα ήτο αντίθετον προς την μακράν ιστορίαν της, προς κοινούς αγωνας και δεσμούς αίματος, ούτε μόνον διότι η Κριμαία (τμήμα της Ουκρανίας) είναι ο ναύσταθμος του ρωσικού στόλου, αλλά και ως εκ των ανεξαντλήτων πηγών πάση φύσεως ορυκτών του υπεδάφους της, τα οποία μία υπερδύναμις ως η Ρωσία ΔΕΝ θα αφήση επ’ ουδενί να περιέλθουν εις άλλον. 
2. Εκτίμησις Δευτέρα. Η τυχόν de facto διχοτόμησις της Ουκρανίας θα σημάνη ασφαλώς απώλειαν της όλης περιοχής δια την Ρωσίαν, ρεαλιστικώς εκτιμώσαν τα πράγματα. Αλλόκοτος φαίνεται η άποψις ή η σκέψις ότι η Ρωσία θα κοιμάται τον ύπνον του δικαίου με την ημίσειαν Ουκρανίαν (το υπογάστριόν της) ανήκουσαν εις το ΝΑΤΟ ή επί το αθωώτερον εις την Ε.Ε. 
3. Υπάρχει όμως και η δυσοίωνος εκτίμησις: ότι η Ρωσία …ίσως αποφασίσει να επέμβη. Οπότε πιθανώτατα, θα έχομεν επανάληψιν των γεγονότων της Ουγγαρίας και της Τσεχοσλοβακίας κατά την εποχήν του ψυχρού πολέμου. 
Σεπτέμβριος 2020 
Το τελευταίο φύλλο της εφημερίδος 
«Η ύψωσις του τιμίου Σταυρού» (Μία ακραιφνώς βυζαντινή εορτή) 
Αφού αναφέρεται στα ιστορικά γεγονότα που οδήγησαν στην καθιέρωση της εορτής, τελειώνει με κάτι εντελώς σύγχρονο. Αναφερόμενος στο γνωστό τροπάριο – το και απολυτίκιο – της εορτής «Σώσον Κύριε τον λαόν σου», σημειώνει: Ο θαυμάσιος αυτός παιάν, λυρικόν σύμβολον της θρησκευτικής παραδόσεως του ελληνικού λαού, υπέστη μετά την πτώσιν της δικτατορίας εν Ελλάδι (1974) οικτράν ταλαιπωρίαν. Η αριστερά αδύνατον ήτο να υποφέρη την δέησιν υπέρ βασιλέων («νίκας τοις βασιλεύσιν») και εξ ανάγκης απεδέχετο την ηττοπαθή λύσιν της Εκκλησίας, καθ’ ήν υπήρξε εξαλλαγή, αντί τοις βασιλεύσιν εις «τοις ευσεβέσιν». Υπήρξαν και επεισόδια κατά την εκφώνησιν της ενοχλητικής φράσεως. Τόσος υπήρξεν ο πολιτικός φανατισμός, ώστε να ποδοπατούνται και τα διαιώνια τροπάρια της Εκκλησίας, εν προκειμένω δε τα αυθεντικότερα κείμενα της ιστορίας». 
Τον Ιανουάριο 2017 δημοσιεύει το κείμενο Ρωμανός ο μελωδός (Η αηδών του μεσαιωνικού ελληνισμού). Εγκωμιάζει τον μεγάλο ποιητή των Κοντακίων τη συνδρομή των μεγάλων βυζαντινολόγων και νεοελληνιστών: Κρουμβάχερ, Κουκουλέ, Ζακυθηνού, Βέη. Και στο τέλος αποφαίνεται: «Η βυζαντινή θρησκευτική ποίηση είναι η ευθεία, η αδιάσπαστη συνέχεια της κλασσικής ποιήσεως του ελληνικού έθνους. Έχει την ίδια με εκείνη έμπνευση, αρτιότητα, καλλιέπεια, μεγαληγορία και μεγαλοφυία…». 
Ο αείμνηστος κ. Γιώργος ίσως δεν γνώριζε το δοκίμιο του Ελύτη για τον Ρωμανό τον Μελωδό. 
Ο ποιητής εκφράζει ακριβώς τις ίδιες θέσεις: Θεωρεί πως ο Ρωμανός «παραμένει μοναδικός, ο πλησιέστερος και προς τους αρχαίους και προς τους σύγχρονους ποιητές μας· ένας κρίκος ανοξείδωτος ανάμεσα σε δύο μεγάλες περιόδους ενός και του ίδιου πολιτισμού… πρόκειται για ρήσεις όπου τα μέταλλα της γλώσσας και των εικονιστικών στοιχείων συγχωνεύονται. Και όπου η διατύπωση μιας αλήθειας είναι και η διέγερση ενός κόσμου αφομοιώσιμου από την προσληπτικότητα της φαντασίας μας. Αυτές είναι που ψηλαφώ τώρα στο Ρωμανό… Το σχέδιο διαγράφεται καθαρά στον ποιητικό ορίζοντα: τρεις κολώνες που συγκρατούν τις καμπύλες των αψίδων σε μίαν από τις προσόψεις του ενιαίου ελληνικού λόγου: Πίνδαρος, Ρωμανός ο Μελωδός, Ανδρέας Κάλβος».  Σύμφωνα με τον Ελύτη, ο Ρωμανός «επέτυχε να διατηρήσει και ν’ ανανεώσει τους εκφραστικούς πυρήνες που πρέπουν στο ήθος του ελληνικού λόγου». 
Και από τον Ρωμανό στον Γερμανό, τον γνωστό σε όλους μας Παλαιών Πατρών (Μάρτιος 2013 και Φεβρουάριος 2020). 
Ο Γεώργιος Γιαννόπουλος έχει μελετήσει βαθιά και την περίοδο της Τουρκοκρατίας γι’ αυτό και γράφει για λογίους του Γένους, αλλά και για άλλα ιστορικά γεγονότα της εποχής. Μετά, λοιπόν, από μια κατατοπιστική εισαγωγή, δημοσιεύει – στα προαναφερθέντα φύλλα - ένα κείμενο του φίλου του ιστορικού Σαράντου Καργάκου, με τον τίτλο «Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός» και υπότιτλο «Το curiculum vitae ενός γνωστού …αγνώστου». 
Εδώ έχουμε μια πολύ ενδιαφέρουσα παρατήρηση σχετικά με τον εθνεγέρτη – μύθο: «Ο Γερμανός στα Απομνημονεύματά του κάνει ό,τι μπορεί – κατ’ αντίθεσιν με τον Μακρυγιάννη και άλλους – να αποκρύψει τη δράση του, χωρίς να ενδιαφέρεται να εξωραϊσει ή να προβάλει τον εαυτό του. Εκφράζεται με ωμή ειλικρίνεια. Δεν προσθέτει ψιμύθια, αφαιρεί και όσα θέλησαν να του προσθέσουν αργότερα άλλοι». Όντως, ο Παλαιών Πατρών Γερμανός παραμένει εισέτι άγνωστος. 
Η νεότερη έρευνα έφερε στο φως πτυχές που δεν υποπτευόμασταν, όπως ότι ως πεπαιδευμένος που ήταν, επιδόθηκε και στη σύνθεση ερωτικών ασμάτων. H Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής παρουσίασε, τον Νοέμβριο του 2021, τη φιλόδοξη παραγωγή A Greek Songbook, ένα ελληνικό βιβλίο τραγουδιών για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Πάνω από 30 καλλιτέχνες από τους χώρους της λόγιας και της δημοφιλούς μουσικής και των παραστατικών τεχνών επιδόθηκαν σε μια σειρά από τολμηρές μουσικές κατασκευές, τραγούδια και εικόνες. Ανάμεσά τους ο Απόστολος Κίτσος ο οποίος παρουσίασε ένα «Ιερωτικό τραγούδι» - υβριδική λέξη από το ιερατικό και το ερωτικό – και πρόκειται για μια ερωτική μπαλάντα σε στίχους του Παλαιών Πατρών Γερμανού. Το τραγούδι αυτό φωτίζει μια άγνωστη πλευρά της καθοριστικής αυτής για την Επανάσταση προσωπικότητας, η οποία τον Δεκέμβριο του 1821 εστάλη από την Προσωρινή Διοίκηση των Ελλήνων στο Βατικανό για να ευαισθητοποιήσει τον Πάπα γύρω από την Ελληνική Επανάσταση. Ο Γερμανός πήγε στην Ιταλία μαζί με τον Γεώργιο Μαυρομιχάλη, γιό του Πετρόμπεη, και έμεινε εκεί σχεδόν δύο χρόνια, πραγματοποιώντας πολλές και ποικίλες επαφές, αποστέλλοντας επιστολές σε ευρεία γκάμα προσώπων της εποχής. Ο άγνωστος Γερμανός, λοιπόν, τον οποίο είχε εντοπίσει ο αείμνηστος Γεώργιος Γιαννόπουλος. 


Πρόσφατα αγιοκατάχθηκε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο ο Παπουλάκος, δηλ. ο μοναχός Χριστόφορος Παναγιωτόπουλος, ο οποίος έδρασε στα μέσα του 19ου αιώνος στην περιοχή μας και αλλού. Ο κ. Γιώργος τον Απρίλιο του 2010 δημοσιεύει ένα κείμενο με τίτλο Οἱ δύο Παπουλᾶκοι (Ὁ ἀγύρτης καί ὁ λατρευθείς ὡς ὅσιος). 
"Ἡ ἀνακοινωθεῖσα ἐσχάτως ἐπιδίωξη τῆς Μητροπόλεως Θήρας νά ἁγιοποιηθῇ ὁ Παπουλᾶκος, ἤτοι ὁ μοναχός Χριστοφόρος Παναγιωτόπουλος (1770-1861), καί ἡ ἄμεση ἀντίδραση τοῦ μητροπολίτου Ἠλείας ἐπί τοῦ θέματος, ἐπανέφεραν στό προσκήνιο τήν μορφή, ἡ ὁποία ὑπό τό ὄνομα (ὀρθότερα: τό προσωνύμιο) Παπουλᾶκος, κυριολεκτικῶς ἀναστάτωσε τήν Πελοπόννησο κατά τά μέσα τοῦ 19ου αἰῶνος. Ἀλλά Παπουλᾶκος δέν ὑπῆρξε μόνον ἕνας. Ἁνεφάνησαν δύο μοναχοί ὑπό τό ὄνομα αὐτό, οἱ ὁποῖοι εἶχαν ὡς κοινό χαρακτηριστικό μόνον τό ὄνομα καί τόν σάλο, πού προεκάλεσαν. Κατά τά λοιπά, ὑπῆρξε χαώδης ἡ μεταξύ των διαφορά."
Και στη συνέχεια ο κ. Γιώργος παραθέτει το συναξάρι των δύο Παπουλάκων, με το δικό του μοναδικό τρόπο: 
1) Ὁ πρῶτος Παπουλᾶκος, ὁ μοναχός Εὐγένιος ἤ Ἅγιος Πατέρας, ὅπως τόν ἀπεκάλει ὁ λαός, ἐνεφανίσθη στίς ἀρχές τῆς Ἐπαναστάσεως τοῦ ᾿21 στήν περιοχή ὕπερθεν τοῦ Ρίου, στά χωριά Καστρί καί Σελά. Ὅπως ἀφηγεῖται ὁ Φωτᾶκος στά ἀπομνημονεύματά του, κατήγετο ἀπό τήν Ἰθάκη. Πρό τῆς Ἐπαναστάσεως ἐπαιτοῦσε στήν Πάτρα καί στό Αἴγιο, ἀπό ὅπου εἶχε ἐκδιωχθῆ λόγῳ κακῆς διαγωγῆς. Ἀπό τό Καστρί μετεκόμισε στό Διακοφτό, συνοδευόμενος ἀπό δύο «μοναχές», ἐκ τῶν ὁποίων ἡ μία, καταγομένη ἀπό τήν συνοικία Βλατερό τῶν Πατρῶν, ἦταν ὑπόπτου διαγωγῆς. Αὐτή ἦταν ἡ ἀρχή. Ἐν συνεχείᾳ φοβούμενος, μήπως ἀποκαλυφθῇ τό ποιόν του, ἄλλαζε ἐγκατάσταση, κυρίως σέ διάφορα χωριά τῆς ἐπαρχίας Καλαβρύτων. Τελικῶς, ἐπέλεξε ἕνα εἰδυλλιακό καί ἱστορικό σημεῖο, τά Τριπόταμα, ὅπου οἱ ἀρχαιότητες τῆς ἀρχαίας πόλεως Ψωφίδος, καί ἔκτισε μονή, ἀφιερωθεῖσα στήν Παναγία καί ἑορτάζουσα στίς 23 Αὐγούστου. 
Ἡ φήμη του ὡς ἐναρέτου, θεοσεβοῦς καί προφητεύοντος τά μέλλοντα, διέτρεξε ταχύτατα ὅλη τήν Πελοπόννησο. Βρισκόμαστε πλέον στό ἔτος 1825, ὅταν ὁ Ἰμβραήμ δέν ἄφηνε σ᾿ αὐτήν «λίθον ἐπί λίθου», ὁ ὀδυνώμενος δέ καί ἐν ἀπογνώσει λαός ἦταν ἐπιρρεπής στό νά ἀποδέχεται τίς προφητεῖες τοῦ Παπουλάκου. Πρό τῆς ἀποβάσεως τοῦ Ἰμβραήμ εἶχε «προφητεύσει» κατά τά κηρύγματά του πρός τόν λαό ὅτι: «καθώς ἐσεῖς κάμνετε καί δέν φυλάττετε τάς ἐντολάς τοῦ Θεοῦ καί διά τάς ἄλλας ἁμαρτίας σας, Ἀραπᾶδες θά στείλῃ ὁ Θεός νά σᾶς παιδεύσῃ!». 
Γενικώς «Ὁ ψευδοπροφήτης ἐθριάμβευσε καί ἐθησαύριζε. Ὁ Νικηταρᾶς, ὁ Κολοκοτρώνης, ὁ Ζαΐμης θορυβημένοι προσπαθοῦσαν νά βροῦν τρόπο ἀντιμετωπίσεως τοῦ κακοῦ, ἀλλ᾿ ἐφοβοῦντο τόν λαό. Τελικῶς, τήν (ριζική) λύση ἔδωσε ὁ Ἰμβραήμ. Αὐτός, διατρέχοντας λυσσωδῶς τήν Πελοπόννησο καί ἀκούγοντας ὅτι ὁ Ἅγιος Πατέρας εἶχε συλλέξει μυθώδη θησαυρό, ἐνέσκηψε στά Τριπόταμα στίς 14 Σεπτεμβρίου τοῦ 1826, ἔσφαξε τόν Παπουλᾶκο, αἰχμαλώτισε τήν Χρυσαυγή καί ἐλεηλάτησε τά ἀργύρια τῆς ἀγυρτείας. Αὐτό ὑπῆρξε τό τέλος τοῦ πρώτου Παπουλάκου. 
2) Ὁ δεύτερος Παπουλᾶκος, ὁ Χριστοφόρος Παναγιωτόπουλος, ἐγεννήθη στό χωριό Ἄρμπουνα τῶν Καλαβρύτων περί τό 1770. Μοναχός ἔγινε σέ μεγάλη ἡλικία, ἐπί πολλά δέ ἔτη ὑπῆρξε ἀσκητής. Οἱ γραμματικές του γνώσεις ἦσαν ἐλάχιστες. Τό 1847, δηλαδή σέ μεγάλη ἡλικία, ἄρχισε τό κηρυκτικό του ἔργο. Ἡ φήμη του ὡς συναρπαστικοῦ ἱεροκήρυκος διεδόθη ταχύτατα, ἐνῶ ἐγοήτευε τόν λαό καί μέ τήν ἀκραία πενία του. Τό κήρυγμά του ἠθικολογικό καί ἀπόλυτα ἐκκλησιαστικό στήν ἀρχή, ἄρχισε σιγά-σιγά νά ἐπεκτείνεται σέ εὐρύτερα φλέγοντα θέματα τῆς Ὀθωνείου περιόδου: νά καυτηριάζῃ τήν ἀνακήρυξη τοῦ αὐτοκεφάλου τῆς ἑλληνικῆς Ἐκκλησίας καί ἰδίως τήν διάλυση τῶν μονῶν, τήν ὁποίαν ἐπέβαλε ἡ βαυαρική Ἀντιβασιλεία. Στόχο του ἀποτελοῦσαν καί οἱ μισσιονάριοι (παπικοί καί προτεστάντες), ἀλλά καί τά σχολεῖα τῆς ἐποχῆς, προπαντός δέ τά διαβολικά, ὃπως τά ἐθεώρει, Πανεπιστήμια. 
Γενικῶς ἠρνεῖτο, ὅ,τι ἐθεώρει ὡς ὀθνεῖο, δηλαδή ξενόφερτο, μή σύμφωνο πρός τά πατροπαράδοτα τῆς χώρας καί τοῦ λαοῦ της. Ἄρχισε μέ πυρίνους λόγους νά καταγγέλλῃ τήν ἐξουσία, «τούς Λουθηροκαλβίνους, πού εἶναι πιό ἄπιστοι κι ἀπό τόν Ἰμβραήμ κι ἀπό τόν Ἀλῆ Πασᾶ». Ἡ καυστικότης τοῦ κηρύγματός του καί, προπαντός, ἡ ἔκδηλη λαϊκή του ἀπήχηση ἦταν φυσικό νά προκαλέσῃ τήν ἀντίδραση τῶν Ἀρχῶν. Ὁ Παπουλᾶκος ὅμως, δηλαδή ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, ὅπως ἔλεγε, «οὐ δέδεται». Περιοδεύει ὅλες τίς ἐπαρχίες τῆς Πελοποννήσου, ὅπου ὁ λαός τόν περιβάλλει μέ ἐκδηλώσεις λατρείας ὡς ἅγιο.... Συνελήφθη στίς 21 Ἰουλίου 1852. Ἐκλείσθη στίς φυλακές τοῦ Ρίου μέχρι τόν Ἰανουάριο 1854. Παρεπέμφθη σέ δίκη, ἡ ὁποία ὑπό τήν πίεση τοῦ λαοῦ ἀνεβλήθη καί δέν ξανάγινε ποτέ. Τελικῶς, ἡ ἱερά Σύνοδος τόν ἐξώρισε σέ μονή τῆς Ἄνδρου, ὅπου ἀπέθανε στίς 18 Ἰανουαρίου 1862, δεηθείς ὑπέρ τῶν διωκτῶν του. Θά ἐλέγαμε ὅτι περιέκλειε ὅλην τήν λαϊκή εὐσέβεια τῆς τότε Ἑλλάδος, ὁ λαός τῆς ὁποίας, πλήν τῶν ὀργάνων τῆς ἐξουσίας, τόν ἐτίμησε ὡς Ἅγιο. 
Κλείνω με το πρώτο φύλλο της Πολιτικής – Φιλολογικής, του Απριλίου 1989. 
Εκεί προτείνει έργα πολιτιστικής υποδομής, που είναι και το «στίγμα» κάθε πόλης. Φυσικά μιλάει για την Πάτρα. Και γράφει ότι είναι «αναγκαίο να συντελεσθούν τα κάτωθι»: 
1. Η αποκάλυψη και αποκατάσταση του αρχαίου θεάτρου. 
2. Η πολεοδομική ενοποίησή του με το Αρχαίο Ωδείο (τι θα ήταν σήμερα η Πάτρα χωρίς το Αρχαίο Ωδείο;). 
3. Η ίδρυση μόνιμης κρατικής και λυρικής σκηνής. 
4. Η κατασκευή μιας συγχρόνων προδιαγραφών αιθούσης πολλαπλών χρήσεων. 
5. Η έκδοσις των απάντων του – ισαξίου του Φωτίου και του Ευσταθίου Θεσσαλονίκης – κορυφαίου Πλατωνιστού Αρέθα, του μεγάλου και μάλλον λησμονημένου τέκνου της πόλεως (έτος γεννήσεώς του το 850 μ.Χ.). 
Τον Ιανουάριο του 2017 ο αείμνηστος κ. Γιώργος παρατηρεί ότι ολοκληρώθηκε η αποκάλυψη του αρχαίου θεάτρου και προχωρεί η ενοποίηση των χώρων Αρχαίου Ωδείου και Θεάτρου, αλλά «το αίτημα δια την εγκατάσταση λυρικής σκηνής παραμένει απλησίαστο όνειρο, ενώ ανεκπλήρωτο παραμένει το αίτημα δια την ίδρυση (εντός της πόλεως) συγχρόνου αιθούσης πολιτισμού». 
Τέλος, «δια τα ΑΠΑΝΤΑ του μεγάλου Πατρινού του 9ου αιώνος, του Αρέθα, τι να είπη κανείς. Σήμερα, τέτοιες εισηγήσεις φαντάζουν και πιθανότατα λοιδορούνται ως εξωπραγματικές. Άλλωστε, η υλοποίησή των προϋποθέτει δημοτικούς άρχοντες υψηλής πνευματικής υποδομής, με ανάλογα οράματα, μακριά από μάταιες προτεραιότητες μικροκομματικής αναδείξεως». 
Ο Γεώργιος Γιαννόπουλος ακολούθησε πιστά την Ιδιωτική Οδό του κατά το Ελυτικόν: «Είναι ανοιχτή για τον καθένα μας η ιδιωτική του οδός. Και όμως· την ακολουθούν ελάχιστοι. Μερικοί, μόνον όταν συμβεί μια ή δυο φορές στη ζωή τους να είναι ερωτευμένοι. Κι οι υπόλοιποι ποτέ. Είναι αυτοί που αποχωρούν μια μέρα από τη ζωή χωρίς να έχουν πάρει καν είδηση τι τους συνέβη. Και είναι κρίμας. Είναι κρίμας αυτός ο ισόβιος εγκλεισμός στην κιβωτό της Ανάγκης, με καθηλωμένες τις αισθήσεις σε υπηρετικό επίπεδο». 
Ο Γεώργιος Θ. Γιαννόπουλος υπήρξε ένας άρχοντας του πνεύματος, απελευθερωμένος από την Ανάγκη. Και αυτός ούτος γλωσσικόν όργανον! Ήταν ένας εραστής της αληθινής παιδείας και της υψηλού επιπέδου κριτικής σκέψης. Η σκιά του θα πέφτει πάντα βαριά πάνω μας για να μας θυμίζει τον αληθινό προορισμό μας, ήτοι το απόθετον κάλλος.

Φωτογραφίες: Βασιλική Παπαχρήστου

Γεώργιος Θ. Γιαννόπουλος 

Ο αείμνηστος Γεώργιος Γιαννόπουλος, Νομάρχης Βεροίας, 
με τον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Αμερικής Ιάκωβο κατά την επίσκεψή του στην περιοχή 

Κυριακή 25 Μαΐου 2025

ΣΗΜΕΡΑ ΤΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΕ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙ ΚΑΙ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ ΣΤΗΝ ΦΙΛΑΡΜΟΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ - ΩΔΕΙΟ ΠΑΤΡΩΝ


Τον 28ο χρόνο διανύει ο θεσμός Μουσικός Μάϊος, ο οποίος ξεκίνησε την Τετάρτη 7 Μαΐου 2025, και είναι μια ιδέα της Βασιλικής Φιλιππαίου (Συνθέτις - Διευθύντρια του Ωδείου Πατρών) που έτυχε ανταπόκρισης και στήριξης από τη Φιλαρμονική Εταιρία Ωδείο Πατρών και διοργανώνεται από κοινού με το Ίδρυμα Ι. & Ε. ΤΟΠΑΛΗ.
Όλα αυτά τα χρόνια μέσα από τα προγράμματα του Μουσικού Μαΐου παρουσιάζεται ένα ευρύ φάσμα της μουσικής δημιουργίας, με έργα της Δυτικής μουσικής παράδοσης, παράλληλα με νεότερα ρεύματα, συμπεριλαμβανομένης της λόγιας ελληνικής μουσικής. 
Σήμερα Κυριακή 25 Μαΐου, ώρα 9 το βράδυ θα πραγματοποιηθεί μία συναυλία - αφιέρωμα στα  100 χρόνια από τη γέννηση του Μάνου Χατζιδάκι και του Μίκη Θεοδωράκη. 
Έργα των: Μ. Χατζιδάκι, Μ. Θεοδωράκη, Θ. Αντωνίου, για δύο κιθάρες και φωνή, θα ερμηνεύσουν οι: Δάφνη Πανουργιά - σοπράνο, Γιάννης Πετρίδης - κιθάρα, Αλεξάνδρα Χριστοδήμου - κιθάρα
Το κιθαριστικό ντουέτο Αλεξάνδρα Χριστοδήμου και Γιάννης Πετρίδης συμπράττουν με τη σοπράνο Δάφνη Πανουργιά στο περίφημο Romancero Gitano του Μίκη Θεοδωράκη, σε ποίηση Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα και στην απόδοση του Οδυσσέα Ελύτη, σε μεταγραφή για δύο κιθάρες, που επιμελήθηκαν οι ερμηνευτές.


Σάββατο 24 Μαΐου 2025

ΣΗΜΕΡΑ ΤΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΓΕΩΡΓΙΟ Θ. ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΑ


Σήμερα Σάββατο 24 Μαΐου 2025 και ώρα 7.30 το απόγευμα, στη Στέγη Γραμμάτων «Κωστής Παλαμάς» στην Πάτρα (Κορίνθου 241) θα πραγματοποιηθεί ένα αφιέρωμα στον Γεώργιο Θ. Γιαννόπουλο (1932-2025), δικηγόρο καί συγγραφέα. 
Συμμετέχουν: 
Γεώργιος Καραμέρος, Δικηγόρος. 
Παναγιώτης Ανδριόπουλος, Θεολόγος, Μουσικός 
Χαρά Γιαννοπούλου, Αρχιτέκτων. 
Με την ευγενική υποστήριξη του Βιβλιοπωλείου της ΓΩΝΙΑΣ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ.
Ο Γεώργιος Θ. Γιαννόπουλος σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, άσκησε δικηγορία στην Πάτρα και ήταν διακεκριμένος νομικός και άνθρωπος του πνεύματος και των γραμμάτων. Κατά την Μεταπολίτευση, από τον Σεπτέμβριο του 1974 μέχρι τον Μάρτιο του 1982, διετέλεσε νομάρχης Λευκάδος, Λαρίσης και Ημαθίας. Είχε εκδώσει σημαντικά βιβλία: 
– «Από τον Νέστο ως τον Σαγγάριο» (1988) 
– «Νεόφυτος Καυσοκαλυβίτης- ο εκ Πατρών διδάσκαλος του Γένους» (1992) 
– «Η εις Άδου Κάθοδος» (από τον Σαγγάριο ως την Λωζάνη-1996). 
Από το έτος 1989 εξέδιδε ανελλιπώς την περιοδική εφημερίδα «Πολιτική-Φιλολογική των Πατρών».
Νομικές μελέτες του είχαν δημοσιευθεί σε νομικά περιοδικά της χώρας. 


Η «Πολιτική – Φιλολογική των Πατρών» ήταν μία περιοδική έκδοση, έργο του νομικού και λογίου Γεωργίου Θ. Γιαννόπουλου, που εκδιδόταν συνεχώς στην πόλη των Πατρών, από τον Απρίλιο του έτους 1989 έως τον Σεπτέμβριο του 2020. Ήταν τετρασέλιδη και τετράστηλη ανά σελίδα. Τυπωνόταν πάντα σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων, αλλά διαβαζόταν από πολύ περισσότερους. Προσφερόταν δωρεάν και κυκλοφορούσε με δαπάνη του εκδότου, περίπου ανά δίμηνο.
Η εφημερίδα γραφόταν εξ ολοκλήρου από τον εκδότη, αείμνηστο Γεώργιο Θ. Γιαννόπουλο, ο οποίος είχε, φυσικά, την επιμέλεια της ύλης κάθε φύλλου. Τα θέματα ήταν πραγματικά ποικίλα και ενδιαφέροντα: πολιτικά, φιλολογικά, φιλοσοφικά, γλωσσικά, ιστορικά, λογοτεχνικά, ποιητικά, θεολογικά κ.α. Γενικά ήταν – σύμφωνα με τον εκδότη – «φύλλον ιδεολογικού αγώνος κυρίως υπέρ της γλώσσης». Δε λείπουν φυσικά και τα «Πατρινά» θέματα. 
Τα πολύτιμα αυτά 170 φύλλα της εφημερίδας «Πολιτική – Φιλολογική των Πατρών», τα εξέδωσε σε μία δίτομη συλλεκτική έκδοση η σύζυγος του Γεωργίου Θ. Γιαννοπούλου, η γνωστή αρχιτέκτων και πολεοδόμος κ. Χαρά Παπαδάτου – Γιαννοπούλου. Ο πρώτος τόμος περιλαμβάνει το υλικό από το 1ο φύλλο της συγκεκριμένης περιοδικής έκδοσης – εφημερίδας έως και το 85ο και ο Β’ τόμος το υλικό από το 86ο έως και το 170ο. Τα φύλλα της εφημερίδας έχουν αναρτηθεί και στο ίντερνετ, σε ένα ιστολόγιο που έφτιαξε η κ. Χαρά Γιαννοπούλου, στο politiki-philologiki.blogspot.com. 
Παραθέτουμε, στη συνέχεια, μία ιστορική φωτογραφία (από το αρχείο της κας Χαράς Γιαννοπούλου). 
Από αριστερά: Παναγιώτης Καραβίτης, Γεώργιος Γιαννόπουλος, Β. Αβραμίδης, Μανώλης Πράτσικας και Παύλος Μαρινάκης Μάρτιος 2012, Δημοτική Βιβλιοθήκη Πατρών. 


Παρασκευή 23 Μαΐου 2025

Μια ζωή σε Ονειροτροφείο: Ελληνοαραβική Μουσική Ποιητική


Παναγιώτης Καποδίστριας 
Μια ζωή σε Ονειροτροφείο 
Ελληνοαραβική Μουσική Ποιητική 

Πέμπτη 19 Ιουνίου 2025, 20:00 
Αίθουσα Γιάννης Μαρίνος του Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών 

Συμμετέχουν: 
Roni Bou Saba 
Παναγιώτης Ανδριόπουλος 
Δημήτρης Γεωργαλάς 
Δάφνη Πανουργιά 
Φένια Παπαδόδημα 
Δημήτρης Καραδήμας 
Παναγιώτης Παναγιώτου 
Κωνσταντίνος Καραμπίνος 

Παραγωγή: Καλλιτεχνικό Σύνολο Πολύτροπον
Artwork: Ιωάννης - Πορφύριος Καποδίστριας
Είσοδος ελεύθερη


Related Posts with Thumbnails