Τρίτη 1 Ιανουαρίου 2013

ΜΙΑ ΜΟΥΣΙΚΗ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ...ΝΟΣΗΡΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΣΤΡΟΦΙΚΩΝ ΤΕΡΨΕΩΝ...


Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 
φωτογραφίες: Ιδιωτική Οδός 
Τι να περιμένω από τον φίλο μου τον τσεμπαλίστα Μάρκελλο Χρυσικόπουλο
Πάντα τα καλύτερα από πλευράς μουσικής, αλλά και τα χείριστα από πλευράς νοσηρών σκέψεων και τέρψεων!... 
Προχθές, 30 Δεκεμβρίου το απόγευμα, στο φουαγιέ του Παλλάς, μας καθήλωσε με μια εκπληκτική μουσική ποιητική που έστησε, για τρία πρόσωπα: ο ίδιος στο τσέμπαλο, η μέτζο Θεοδώρα Μπάκα στο τραγούδι και ο ηθοποιός Αντώνης Καφετζόπουλος στην αφήγηση. 
Τι ...διαστροφική σύλληψη είχε ο Μάρκελλος; 
Τα Αναγνώσματα του Σκότους (Leçons de Ténèbres) που παρουσιάζονταν σε ολονυχτίες της Μεγάλης Εβδομάδας και είναι από τα πιο χαρακτηριστικά είδη θρησκευτικής μουσικής στη Γαλλία την εποχή του Λουδοβίκου ΙΔ΄ (βασίζονται στους Θρήνους του Ιερεμία και πραγματεύονται την παρακμή και την απώλεια), τα συνδύασε με μια επιλογή απο τις Αναμνήσεις του αββά de Choisy  και την Ιουστίνη του μαρκησίου de Sade!


Η Θεοδώρα Μπάκα ερμήνευσε εκπληκτικά - δεν υπάρχουν λόγια για την εκφραστικότητά της - τα Leçons de Ténèbres των Fr. Couperin, M.A. Charpentier, και M.R. de Delalande, και ανάμεσα στους Θρήνους του Προφήτη Ιερεμία, ο Αντώνης Καφετζόπουλος διάβασε αποσπάσματα από αμαρτωλά αναγνώσματα! Νομίζω πως τού ήταν ταιριαστά. 
Ο Τιμολέον ντε Σουαζύ –αββάς, ιστορικός, συγγραφέας που έγινε δεκτός στη Γαλλική Ακαδημία– παρά την ιδιότητα του κληρικού, συνήθιζε να φοράει γυναικεία ρούχα προκαλώντας ίντριγκες και σκάνδαλα. Ακόμη πιο σκανδαλώδης, η ζωή και το έργο του ντε Σαντ. Ήταν ένα ερωτικοφιλοσοφικό παραλήρημα με τα χαρακτηριστικά τριών εποχών: του γαλλικού Ancien Régime, του Διαφωτισμού και της Επανάστασης. 
Στο τέλος της συναυλίας ο Δημήτρης Γκινοσάτης, εντεταλμένος λέκτωρ Φιλοσοφίας και Αισθητικής,  Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών Αθηνών, πολύ σύντομα, αλλά περιεκτικά, αναφέρθηκε στις νοσηρές τέρψεις που ευδοκίμησαν στην Δυτική Εκκλησία και τη σχέση του Καθολικισμού με τη διαστροφή. Μια παράσταση όντως ακατάλληλη, όχι μόνο για ανηλίκους - όπως έγραφε το πρόγραμμα - αλλά και για "ευσεβείς" παντός είδους. 

Μάρκελλος Χρυσικόπουλος και Θεοδώρα Μπάκα

Εγώ, τώρα, θέλω δημόσια να προκαλέσω τον Μάρκελλο με μια ιδέα για εκδήλωση που αφορά στις ακρότητες του μοναχισμού της Ανατολικής Εκκλησίας. 
Διαβάζουμε στον βίο της Αγίας Ευφροσύνης (η μνήμη της 25 Σεπτεμβρίου) της εν Αλεξανδρεία. Όταν έγινε δεκαοκτώ ετών ο πατέρας της θέλησε να την παντρέψει με έναν νέο υψηλής κοινωνικής τάξης. Η Ευφροσύνη όμως είχε εκλέξει τον δρόμο της κατά Χριστόν παρθενίας και η απόφασή της ήταν σταθερή και αμετάκλητη. Γι’ αυτό κάποια ημέρα, αφού μοίρασε τα υπάρχοντά της στους πτωχούς έφυγε κρυφά, και για να μη την ανακαλύψει ο πατέρας της και την υποχρεώσει να επιστρέψει στον κόσμο και να παντρευτεί παρά την θέλησή της, μεταμφιέστηκε και εγκαταβίωσε σε ανδρικό μοναστήρι με το όνομα Σμάραγδος. Έζησε στο ανδρικό μοναστήρι τριάντα οκτώ ολόκληρα χρόνια (!!) χωρίς κανείς να καταλάβει το παραμικρό. Στην άσκηση και την αρετή ξεπέρασε κατά πολύ τους συμμοναστές της με αποτέλεσμα όλοι να θαυμάζουν τον θεάρεστο τρόπο ζωής του Σμάραγδου και αρκετοί να αγωνίζονται να τον μιμηθούν. 
Η αγία Ευφροσύνη συγκαταλέγεται σε μια ομάδα αγίων γυναικών οι οποίες, μεταμφιεσμένες σε μοναχούς, μόνασαν σε ανδρικά μοναστήρια ή σε ερημητήρια, αποκρύπτοντας το φύλο τους και επιδεικνύοντας ανάλογες με τους άνδρες ασκητικές αρετές. Οι Βίοι τους συντάχθηκαν στην Αίγυπτο, τη Συρία και την Παλαιστίνη και εντάχθηκαν στη συνέχεια στα μηνολόγια και τα συναξάρια. 
Λοιπόν, αγαπητέ μου Μάρκελλε, ελπίζω να βρεις την πρότασή μου αρκούντως προκλητική. 
Το επ' εμοί την βρίσκω πιο "διαστροφική" από τα κείμενα του μαρκήσιου ντε Σαντ.

Ο τσελίστας Άγγελος Λιακάκης συγχαίρει την Θεοδώρα Μπάκα, η οποία ήταν όντως απίθανη!

11 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Αυτη η ιστορια με τον Σμαραγδο μου θυμισε την Παπισα Ιωαννα του Ροιδη . Σε ενα σημειο λεει ο Ροιδης οτι η Ιωαννα μεταμφιεσμενη σε Ιωαννη πριν γινει Παπισα πηγε στην Αθηνα οπου φιλοξενηθηκε σε ενα αντρικο μοναστηρι . Εκει παρατηρησε οτι ολοι οι μοναχοι θελαν ιδιαιτερα την συναναστροφη της μη γνωριζοντας φυσικα το πραγματικο της φυλο . Και σκεφτηκε μεσα της ποσο πιο πολλους θαυμαστες θα ειχε αν τους φανερωνε το οτι ηταν γυναικα . Και παρατηρει σαρκαστικα ο Ροιδης οτι δεν ειχε καταλαβει η Ιωαννα οτι οι Ελληνες καλογεροι ηταν αληθως απογονοι του Πλατωνα . Και αρα αν φανερωνε το γυναικειο της φυλο θα επαυαν και οι θαυμαστες και οι συναναστροφες . Α.Μ

O Φίλος είπε...

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΙ ΛΟΓΟΙ ΕΝΟΣ ΠΙΑΝΙΣΤΑ

Μουσική δεν μαθαίνεις στο Ωδείο. Στο Ωδείο μαθαίνεις τον τρόπο της, την τεχνική της. Μουσική μαθαίνεις, όταν ανακαλύπτεις τον εαυτό σου.
Η μελέτη στο πιάνο μοιάζει πολύ με τη προσευχή στον Θεό Είναι πορεία πνευματικής εξέλιξης και ανόδου του ανθρώπου. Ο δρόμος αυτής της εξέλιξης όμως είναι στενός, μα έτσι πρέπει. Μη σε φοβίζει αυτό.
Μάθε να μη χαίρεσαι, όταν τρέχουν τα δάχτυλά σου στα πλήκτρα γρήγορα. Δεν είναι σπουδαίο. Μάθε καλύτερα να τρέχει ο νους σου γρήγορα και τότε τα δάχτυλά σου θα υποτάσσονται σε αυτόν.
Τα χέρια σου δεν παίζουν από μόνα τους. Τα οδηγεί το μυαλό σου. Μα και εκείνο δεν μπορεί να κάνει πολλό πράγματα από μόνο του, αν δεν ακούει την καρδιά σου.
Τα χέρια σου να είναι καθαρά όταν ακουμπάς το πιάνο σου. Πιο καθαρή όμως να είναι η καρδιά σου.
Να νιώθεις πάντα πως καλείσαι να κατανοήσεις ένα έργο που δεν έγραψες εσύ. Πρώτο σου μέλημα να είναι η κατανόηση και οτι κρατάς στα χέρια σου κάτι που δεν σου ανήκει. Το έργο κάποιου δημιουργού. Σεβάσου το.
Όσο πιο πολύ ταλέντο έχεις, τόσο να κρατάς τη σεμνότητα και την ταπεινότητά σου. Το ταλέντο είναι παραχώρηση. Δεν σου ανήκει! Προσπάθησε να το διαχειριστείς σωστά, με σύνεση, με φόβο, κάποιες στιγμές, με μεγάλη χαρά κάποιες αλλες, αλλά πάντα σα να είναι κάτι που το φιλοξενείς στο σπίτι της καρδιάς σου. Εκείνο μπορεί να φύγει όταν το θελήσει ο Θεός. Δέξου το αυτό ήρεμα και με αγάπη. Τότε, οι στιγμές που θα περνάς μαζί του θα είναι ανεπανάληπτες.
Ρώτα τον εαυτό σου τον λόγο που παίζεις πιάνο, που ασχολείσαι με τη μουσική. Πρέπει να σου έρθει ένα χαμόγελο και ένα αίσθημα αγάπης στην καρδιά σου, πριν ορίσεις την απάντηση. Να ανησυχήσεις αν δεν συμβεί...
Είναι πολύ διαφορετικό να παίζεις, απλά, πιάνο, από το να είσαι στα αλήθεια πιανίστας - εκτελεστής. Αυτός που παίζει, απλά, πιάνο είναι σαν κάποιον άνθρωπο που ξέρει τάχα τα πάντα και μιλάει για όλα εύκολα…, για την αγάπη, την αλήθεια, τους ανθρώπους… Ο πραγματικός μουσικός εκτελεστής μοιάζει με Μοναχό. Γιατί; Γιατί εχει σκυμμένο το κεφάλι. Δε μιλάει... Γιατί ξέρει που βρίσκεται.
Μάθε την αξία της σιωπής. Μη φλυαρείς, όταν παίζεις. Μη ναρκισσεύεσαι. Μάθε να ακούς τις παύσεις σα μουσική. Φαντασου σε δύο λεπτά να τα πεις όλα…, πως θα σε ακούσει ο άλλος για μια ώρα… Να είσαι εγκρατής στην προσφορά σου, αλλά γενναιόδωρος στον τρόπο που τη δίνεις….
Δίνεις πνευματική τροφή στο ακροατήριό σου! Πρόσεξε λοιπόν! Έχεις ευθύνη για την υγεία του. Προφύλαξέ το! Μην προσπαθείς να αρέσεις. Δώσε του αυτό που η καρδιά σου γνωρίζει σαν αλήθεια. Άφησέ το μπροστά του με αγάπη. Μη σε απασχολεί, εάν θα γινει απόδεκτή αυτή η προσφορά. Αρκέσου στη χαρά που παίρνεις, μέσα από αυτήν.
Κάνε υπακοή με χαρά στους δασκάλους σου. Όχι με εξαναγκασμό. Άφησέ τους να σε βοηθήσουν να βρεις τον τρόπο να ακούσεις, μέσα από τα δικά σου αυτιά, τη μουσική.
Η τεχνική είναι ένα κουτί με εργαλεία. Παίρνε μόνο αυτό που χρειάζεσαι κάθε φορά. Μην επιλέγεις κατάλληλες ώρες για να μελετάς. Βρες κατάλληλες στιγμές που θα νιώθεις τον σκοπό της μελέτης. Να χαίρεσαι όταν πονάει το σώμα σου.
Να ανησυχείς όταν όλα έρχονται εύκολα….
Και το πιο σημαντικό! Δεν μπορείς να αγαπάς τη μουσική και να μην αγαπάς τον Θεό. Και δεν μπορεί να αγαπάς τον Θεό και να μην αγαπάς τη μουσική. Πάνε μαζί…, πάντα…, από την αρχή! Αν το καταλάβεις, τότε κάθε νότα που θα παίζεις, θα περικλείει έναν κόσμο αγάπης, δοσμένο από Αυτόν.
Ελπίζω να σε βοήθησα… Αυτός είναι ο τρόπος μου που βλέπω το πιάνο και τη μουσική.
Αυτές είναι οι κλίμακες που προσπαθώ να μάθω και πάντα θα προσπαθώ...

πηγή http://vtsabropoulos.blogspot.gr

Παναγιώτης Τελεβάντος είπε...

κ. Ανδριόπουλε,

Χρόνια πολλά.

Τι σόι ανάρτηση είναι αυτή;

Αντί να διαβάζουμε τους βίους των Αγίων για να ωφελούμαστε τους διαβάζεις για να απολαμβάνεις διαστροφές;

Και τι είδους σχέση έχουν οι ανωμαλίες του γνωστού μαρκήσιου με τον καθόλα ανεπίληπτο βίο της Αγίας Ευφροσύνης;

Ο Φίλος είπε...

Φίλε Παναγιώτη Τελεβάνο,

έχουμε σχέση και με τα δύο, διότι είμαστε διχασμένες προσωπικότητες. Δεν γνωρίζετε, ότι όλοι είμαστε κατά φαντασία ανώμαλοι και πραγματικά άγιοι;

Ευτυχώς που ο φιλάνθρωπος Κύριος μας δίνει χρόνο, δυνατότητες και ευκαιρίες να αλλάξουμε, αν θέλουμε, τα προσωπικά μας δεδομένα.

Ανώνυμος είπε...

http://youtu.be/Azt-0StLZOk καλη χρονια προς τον Φιλος . Μια που περι μουσικης ο λογος γιακαλη χρονια σου βαζω στο σχολιο το λινκ για μουσικη οπως την καταλαβαινω εγω . Keep on chooglin απο CCR στο Woodstock . Kαλη χρονια την υγεια μας να εχουμε να διαφωνουμε . Α.Μ Υ.Γ Φιλος ακουσε το ειναι κομματαρα old school

Ο Φίλος είπε...

@Α.Μ Υ.Γ

Ευχαριστώ γιά την καλή σας διάθεση φίλε μου και αντεύχομαι. Άκουσα το κομμάτι, ως ένα κομμάτι του εαυτού σας και με άγγιξε.

Άνθρωπος του Θεού, είναι εκείνος, που είναι απ΄όλα και όλους χωρισμένος και όμως με όλους και με όλα συνταιριασμένος.

Το να διαφωνούμε δεν σημαίνει ότι δεν ταιριάζουμε, αλλά ότι προσπαθούμε να τα βρούμε και θα τα βρούμε στό Πρόσωπου του Χριστού μέσα μας.

Παναγιώτης Τελεβάντος είπε...

Οχι καλέ μου φίλε!

Δεν γνώριζα ότι η Αγία Ευφροσύνη κατέφυγε σε ανδρικό μοναστήρι επειδή είχε ανώμαλες φαντασίες.

Νόμιζα - και εξακολουθώ να νομίζω - ότι κατέφυγε σε ανδρώα μονή για να κρυβεί αποτελεσματικά σε ένα χώρο όπου δεν θα μπορούσαν να την βρουν οι γονείς της και να την εξαναγκάσουν να απομακρυνθεί από το μοναχισμό.

Ούτε και πιστεύω ότι όλοι είμαστε Αγιοι.

Δυνάμει Αγιοι αν εγκεντρισθούμε στην Εκκλησία και αγωνισθούμε Θεαρέστως οπωσδήποτε, αλλά ότι όλοι είμαστε όλοι Αγιοι ειλικρινά δεν νομίζω.

Ούτε και είναι αυτή η πίστη της Εκκλησίας.

Ανώνυμος είπε...

Προς Φιλος . Βασικα για την διαφωνια δεν ενοουσα εσενα αλλα αλλους . Και για αυτο ειπα την υγεια μας να εχουμε να διαφωνουμε . Αλλωστε φανταζομαι οτι μια που δεν γνωριζομαστε καν οι σχολιαστες ουτε αν ειμαστε ψηλοι η κοντοι στην διαφωνια θα μεινουμε και δεν θα φτασουμε για ονομα της Παναγιας στην εχθροτητα . Α.Μ

Ανώνυμος είπε...

Μα κυριε Τελεβάντε από εναν διεστραμμένο τύπο σαν τον Ανδριόπουλο τι περιμένετε;

Ο Φίλος είπε...

Φίλε Παναγίωτη Τελεβάνο,

ο καθένας πιστεύει γιά τον άλλον αυτό που είναι ο ίδιος, ή αυτό που δεν είναι.

Πως θα γίνετε λοιπόν άγιος, τι στιγμή που δεν έχετε την ανάλογη πίστη στόν Κύριο;

Πιστεύετε στον εαυτό σας και αυτό είναι το πρόβλημά σας, φίλε.

..............

@ 2 Ιανουαρίου 2013 6:21 μ.μ.

Φίλε, εκείνος που εν Χριστώ αγαπά, περιμένει από τον Π. Ανδριόπουλο, να γίνει αυτό που είναι, άγιος.

Αν λοιπόν τον αποκαλείτε διεστραμμένο τύπο, είναι ο καθρέφτης σας.

Markellos Xrysikopoulos είπε...

Το σχόλιο από το μπλόγκ του εξαιρετικού μουσικού Β. Τσαμπρόπουλου μου θύμησε στα λόγια και στο ύφος την αείμνηστη Δασκάλα μου, την Μ. Δαλμάτη. Διαφωνώντας μαζί της μόνο - και πάλι μόνο - τυπικά, παραθέτω κι εγώ κάποιες σκέψεις σκόρπια -επιθυμώντας να δηλώσω παρών στις παρατηρήσεις που άθελά μου η συναυλία μας έσπειρε.

"Μουσική δεν μαθαίνεις στο ωδείο. Στο ωδείο ίσως μάθεις το συντακτικό, την γραμματική και την προσωδία της - όπως μια γλώσσα. Αν θες να μάθεις μουσική μην πας σε ωδείο. Γίνει ποιητής, ή μάγειρας ή θηριοδαμαστής. Γίνε πρώτα κοινωνός και μετά ξαναπροσπάθησε. Επίμενε. Η μελέτη στη μουσική μοιάζει με τα καταναγκαστικά έργα των σκλάβων. Μην σου δημιουργεί αποστροφή αυτό. Σπουδαία έργα της ανθρωπότητας δημιουργήθηκαν με τον ιδρώτα και το αίμα τους. Απεναντίας μάθε να χαίρεσαι όταν τα δάχτυλά σου τρέχουν γρήγορα στα πλήκτρα. Μάθε να χαίρεσαι και όταν ειναι δυσκίνητα. Και ακόμη όταν παίζεις μια λάθος νότα - διότι μόνο έτσι θα απολαύσεις έστω την μία και μοναδική στιγμή που δικαιούσαι. Αν η στιγμή ξανάρθει να είσαι ευγενικός. Πές και ευχαριστώ, καθώς τέτοιες στιγμές δεν περισσεύουν απο κανέναν. Τα χέρια σου να είναι βρώμικα όταν ακουμπάς το όργανο. Απο τα νύχια μέχρι τους αγκώνες τουλάχιστον. Με τους λεκέδες που άφησε η νύχτα και η μέρα. Μην προσεγγίζεις το μουσικό σώμα αποστειρωμένος σαν χειρούργος, δεν είναι άρρωστος. Το σώμα της μουσικής δεν ειναι αντίδωρο για να γίνεται ψίχουλα. Λάδι ειναι και αφήνει μούργα. Απο μόν�
� του ειναι πικρό και λερώνει. Εσύ πιο εύκολα πες το ήχο, πηλό, ή μαρμαρόσκονη. Μπετόν ή λάσπη. Αν σε φοβίζει η λάσπη μην κάνεις μουσική διότι θα βρεθείς να συναλλάσσεσαι με νόμισμα που δεν κατέχεις. Ξέχασα να πώ οτι τό ταλέντο δεν θα σου φτάσει γιατί δεν σου ανήκει. Η μουσική δεν σου ανήκει. Τίποτα δεν σου ανήκει. Ούτε τα ερωτήματα ούτε οι απαντήσεις. Είναι όλα σαν παιδιά που σε διάλεξαν για να γίνεις νονός και μάλιστα εφήμερα. Δεν είσαι πατέρας. Κάνε την βάφτιση κομψά. Κράτα τις ισορροπίες και μην φοβηθείς να αφήσεις το στίγμα σου, σε μια γωνία σαν carte de visite. Επίτρεψε στην περιέργεια να σε οδηγήσει. Σαν μικρό παιδί που με σαδιστική αθωότητα βάζει φωτιά σε ένα σκαθάρι ή κόβει τα φτερά μιας πεταλούδας, ασε τις νότες μπροστά σου ακρωτηριασμένες και υποσχέσου μια μέρα να τελέσεις αντίστροφα το θαύμα της δημιουργίας εκ του ελαχίστου. Μην βιαστείς να αθετήσεις τον λόγο σου. Έχεις χρόνο. Ο χρόνος εν τω μεταξύ ας δεχθεί το σχήμα των ακροδακτύλων σου. Πάρε τον από το χέρι. Έπειτα μεταμόρφωσέ τον από τσίχλα σε φούσκα. Ανάπνευσε επι τούτου. Είπαμε μην βιαστείς και μην διστάσεις. Η μουσική είναι εκεί γύρω και περιμένει να την πάρ
εις ως τραίνο έν κινήσει. Θυμήσου, δεν είσαι μύστης. Είσαι τελετάρχης στο μυστήριο κάποιου που χρειάστηκε να απουσιάσει. Εισαι και η μηχανή και ο θεός μαζί αλλά υπολοίπεσαι δραματικά του αθροίσματος των μερών σου. Και μην ξεχνάς, οι νότες εν τέλει ειναι σαν τις συλλαβές. Μην αποσπάσει πολύ την προσοχή σου ότι ακουσες και ότι μόλις διάβασες. Το κόλπο του ζογκλέρ λαμβάνει χώρα από κάτω."

Μάρκελλος Χρυσικόπουλος

Related Posts with Thumbnails