Ο ΕΛΥΤΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΩΝ ΓΕΝΕΘΛΙΩΝ ΤΟΥ

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου

Το ποίημα ΑΚΙΝΔΥΝΟΥ, ΕΛΠΙΔΟΦΟΡΟΥ, ΑΝΕΜΠΟΔΙΣΤΟΥ, του Οδυσσέα Ελύτη από ΤΑ ΕΛΕΓΕΙΑ ΤΗΣ ΟΞΩΠΕΤΡΑΣ, έχει δίκιο ο εραστής του Ελύτη ποιητής π. Παναγιώτης Καποδίστριας πως είναι "κατ' εξοχήν αυτοβιογραφικό".

Οι άγιοι της 2ας Νοεμβρίου, οι αθλήσαντες εν γη Περσίας. Ακίνδυνος, Πηγάσιος, Αφθόνιος, Ελπιδοφόρος και Ανεμπόδιστος, είναι οι άγιοι της ημέρας των γενεθλίων του Ελύτη (γεννήθηκε 2 Νοεμβρίου 1911).

Ο ποιητής - ποιητική αδεία, προφανώς - κάνει το πεντάριθμον σύνταγμα των μαρτύρων τριάδα! Ο Πηγάσιος και ο Αφθόνιος τίθενται εκτός. Αισθητική, μα όχι μόνο, θαρρώ, η προτίμηση. Θα 'λεγε κανείς πως ο ποιητής καταθέτει την "αφοβιά" - Ακινδύνου, την ελπίδα - Ελπιδοφόρου - και την ελευθερία - Ανεμποδίστου, σαν προμετωπίδα στο ταξίδι του που μέλλει να κάνει με μια βάρκα...

Ο στίχος από το ποίημα, "Λάμπει μέσα μου εκείνο που αγνοώ. Μα ωστόσο λάμπει", μου θυμίζει το Παύλειον προς Αθηναίους: "ον αγνοούντες ευσεβείτε" (Πραξ. ιζ' 23).

Μα υπάρχει κι άλλο ένα στοιχείο που ενώνει Ελύτη και τους Αγίους της 2ας Νοεμβρίου, που δεν ξέρω πόσο το γνώριζε ο ποιητής. Στην αγαπημένη του Λέσβο, απ' όπου και καταγόταν, στην κοινότητα Μιστεγνά (γύρω στα 22 χλμ. απόσταση από την πρωτεύουσα Μυτιλήνη) κάθε τέταρτη Κυριακή μετά το Πάσχα γιορτάζουν στο μικρό ξωκλήσι, το χαμένο μες στους ελαιώνες, τη μνήμη των Αγίων Ακινδύνων με θυσία ταύρου! Όπου "Άγιοι Ακίνδυνοι" η πενταυγής ομήγυρις των μαρτύρων της 2ας Νοεμβρίου.

Γι' αυτό το λαϊκό δρώμενο με ρίζες ειδωλολατρικές, συνδυαζόμενο με μνήμη αγίων, δείτε εδώ.
Πάντως στο ποίημα "Ακινδύνου, Ελπιδοφόρου, Ανεμποδίστου" κυριαρχεί το θέρος! 
"Θα 'ναι νύχτα και Αύγουστος...", επαναλαμβάνει ο ποιητής και γενικά το κλίμα του ποιήματος μόνο Νοέμβριο δεν θυμίζει...

Ας κρατήσουμε τον στίχο του ποιητή από το ποίημα των αγίων των γενεθλίων του:

Δεν εγεννήθηκα ν' ανήκω πουθενά.

Τιμαριώτης τ' ουρανού κει πάλι ζητώ ν' αποκατασταθώ

Στα δίκαιά μου.
Ας ακούσουμε το ποίημα του Ελύτη από τον Χρήστο Γιανναρά.