Στην ιστορική εφημερίδα "Πελοπόννησος" των Πατρών, την Κυριακή, 20.10.2019, στην ειδική σελίδα ΓΡΑΦΕΙΟΝ ΠΟΙΗΣΕΩΣ, που επιμελείται ο ποιητής Αντώνης Σκιαθάς, παρουσιάστηκε ολοσέλιδα το ποιητικό πορτρέτο του π. Παναγιώτη Καποδίστρια, στο οποίο περιλαμβάνεται ευσύνοπτη συνέντευξη, μικρό βιογραφικό, προσωπικές φωτογραφίες του και μια φωτό της συγκεντρωτικής έκδοσης των ποιημάτων του (Καμένες πεταλούδες, 2010), ένα χειρόγραφο ανέκδοτου ποιήματος κι ένα ποίημά του από τα μέχρι τώρα εκδεδομένα.
"Μια ζωή στη μειονότητα"
Ας υποθέσουμε ότι έχετε απέναντί σας τον εαυτό σας όταν ήταν παιδί και πρέπει να τον συστήσετε σε άλλους. Τι θα λέγατε; Άλλαξε κάτι από τότε;
Από παιδί ένοιωθα ότι ανήκω σε μειονότητα: Κατ' αρχήν, στη μειονότητα αυτών που ποιητεύουν. Των ελαχίστων, δηλαδή. Έγραφα πάντα για να μπορώ ν' αναπνέω, με κάθε έννοια. Ακολούθως εντάχτηκα και σε μιαν άλλη μειονότητα: Των άλλων ελαχίστων που επιθυμούσαν να γίνουν ιερείς. Πολύ νωρίς ιερώθηκα. Τουτέστιν, δεν ήμουν εκ του συνήθους κόσμου... Πάντως, δε μετανιώνω για τη μακρά ήδη θητεία μου στις μειονότητες. Το έχω, άλλωστε, παραδεχθεί και σ' ένα ποίημα γράφοντας: “Μια ζωή στη μειονότητα | με σώμα ή χωρίς”.
Πώς ακούτε την ποιητική φωνή σας διαβάζοντας τους στίχους σας;
Δεν διαβάζω τους στίχους μου πια. Τους αποφεύγω. Είναι χελιδόνια που αναθάρρεψαν και ήδη πέταξαν απ' τη φωλιά μας, παιδιά που ενηλικιώθηκαν κι έφυγαν απ' το σπίτι μας οριστικά. Κι αν κάποτε συναντώ εδώ κι εκεί ποιήματα ή βιβλία μου, κάνω τα στραβά μάτια και τα προσπερνώ. Διότι, αν ενδώσω και τα εναγκαλισθώ, η ανάμνηση των ωδίνων της γέννησής τους γίνεται οδύνη αμετάκλητη.
Επίγονο ποιων ποιητών θεωρείτε τον εαυτό σας;
Ας μη μεταχειρισθούμε τη λέξη “επίγονος”. Μπορώ να πω ποιοι ποιητές αναπαύουν την ψυχή μου ή επιθέτουν τις αλήθειες τους στο καθ' ημέραν ψέμα με το οποίο αντιπαλεύω: Οι μεγάλοι Ζακύνθιοι πρωτοψάλτες της νεοελληνικής ποίησης Διονύσιος Σολωμός και Ανδρέας Κάλβος, ο αλήτης των νεανικών ονείρων μου Οδυσσέας Ελύτης, ο διά βίου βιγλάτορας του Πύργου της Ηλείας Γιώργης Παυλόπουλος και η ριζοσπάστρια λέξεων και εννοιών Κική Δημουλά.
Η ποίηση αδικεί τον ποιητή καθώς δεν μπορεί να τον θρέψει. Εσείς πώς την αντιμετωπίζετε επαγγελματικά στο βίο σας;
Παρότι ουδέποτε με έθρεψε η Ποίηση, με την κοσμική έννοια, όντως με ανέθρεψε και με άνδρωσε πνευματικά, χαλυβδώνοντας τις αντιστάσεις μου έναντι ορατών και αοράτων κινδύνων. Ήταν και είναι ο τρόπος και ο τόπος μου. Επαγγελλόταν ανέκαθεν για μένα καινό ουρανό, όντας σχεδία ασφαλούς φυγής ή επιδέξιας διαφυγής.
Πώς σας επισκέπτονται οι ιστορίες που γράφετε γι’ αυτές;
Νοιώθω ερανιστής ιστοριών απ' την παρασκιά της ιστορίας, σταχυολόγος εφήμερων -πλην πονετικών- ψυχοκαταστάσεων, διασώστης μυστικών κινημάτων του έσω βίου. Με άλλα λόγια, οι ιστορίες δεν με επισκέπτονται, αλλά τις υποκλέπτω απ' την παλέτα μιας καθημερινότητας αδυσώπητης, ευελπιστώντας μάλιστα πως τις αθανατίζω.
Η αρματωσιά των ποιητικών σας διαδρομών σε τι διαφέρει από αυτές των ομότεχνών σας;
Δεν με απασχόλησε ποτέ αν θα κομίσω κάτι νέο στην τέχνη ή κάτι το διαφορετικό από τους όμαιμους της Ποιητικής, αν και κάποιοι θα υποστηρίξουν ενδεχομένως ότι θα έπρεπε να μεριμνώ για κάτι το ιδιαίτερο και ξεχωριστό στην τέχνη που υπηρετώ. Όμως το μόνο που με νοιάζει, στο κάτω-κάτω της γραφής, είναι η μετακίνηση της εσώτατης ταφόπετράς μου (που είναι μεγάλη σφόδρα), αποβλέποντας σε ανά(σ)ταση, αρεσκόμενος μάλιστα να μεταχειρίζομαι συχνά-πυκνά εκπλήξεις στην πλοκή των λέξεων.
Ο χώρος της ποίησης και της λογοτεχνίας, όπως έχει δείξει η ιστορία, είναι τόπος μικρών και μεγάλων αψιμαχιών. Εσείς πώς τις βιώνετε;
Μόνο αψιμαχίες; Πόλεμος είναι και μάλιστα εμφύλιος. Διότι ο ποιητής αντιμάχεται κυρίως τον εαυτό του. Στέκεται ενώπιον ενωπίω και γράφει αυτοκαταγγελλόμενος, αυτοπροδιδόμενος, αυτοδικαζόμενος, αυτοπυροβολούμενος. Ο ποιητής, για να είναι όντως δημιουργός και να βηματίζει εντέλει την τέχνη του λόγου, σε κάθε του έκφανση χρειάζεται να αληθεύει. Και με την έννοια της μη Λήθης!
Η ποίηση έχει διάρκεια και διαδρομή. Εσείς πώς έχετε σχεδιάσει την πορεία σας προς την ολοκλήρωση του έμμετρου αγώνα που επιτελείτε;
Σχεδιασμός πορείας; Ποιος μπορεί να κάνει σχέδια; Οι ποιητές ζούμε το εδώ και τώρα μας, χωρίς οδικό χάρτη. Συχνά ο βίος είναι αβίωτος και οι στίχοι παυσίλυπα. Κάθε ποίημά μου είναι το τελευταίο μου, εκείνο με το οποίο ολοκληρώνομαι. Ασχέτως, αν προκύψει και κάποιο επόμενο, που με αποτελειώνει.
Στον επέκεινα χρόνο, πού νομίζετε ότι θα βρίσκατε το πορτρέτο που ο ίδιος φιλοτεχνείτε;
Κατά πάσα βεβαιότητα ουδείς θα με θυμάται, ουδείς θα με γνωρίζει. Θα μπω στο Τίποτά μου αξιοπρεπώς, αδειάζοντας τη γωνιά, έτσι που να λάβουν τη θέση κάποιοι επόμενοι. Άλλοι προ εμού, ανθεκτικότεροι στον Χρόνο-Κρόνο μνημειώθηκαν ήδη στην αιωνιότητα με τη δύναμη του λόγου και των συν-αισθήσεών τους. Προσωπικά δεν ενδιαφέρομαι για την υστεροφημία. Πασχίζω όσο δύναμαι ν' αυτοπαρηγορούμαι και να δροσίζω με τον λόγο μου κάποιους ενδιαφερόμενους. Μου αρκεί αυτό.
Πώς ορίζετε το ποίημα που "αντέχει τον χρόνο";
Χωρίς να είναι πρωταρχική μέριμνά μου το ποίημα που θ' αντέξει στον χρόνο, αν αντέξει, άξιον εστί! Το φαντάζομαι, λοιπόν, να είναι παράγωγο αυτογύμνωσης και αυτομαστίγωσης. Όταν ορθώνεις με ειλικρίνεια τον εαυτό σου μπροστά στον καθρέφτη της Ποίησης, δικαιούσαι ακολούθως να μιλήσεις για τα μεγάλα θέματα της ζωής και την περιπέτεια της ύπαρξης. Ποίημα ανθεκτικό στον χρόνο είναι εκείνο που διασώζει και κληροδοτεί (αν μπορέσει να κληροδοτήσει), στοιχεία αθανασίας, “αντίδοτα του μη αποθανείν”. Άλλωστε, κατά τας γραφάς, “άλλος εστίν ο σπείρων και άλλος ο θερίζων”! Μακάρι κάποιος να βρεθεί να θερίσει και τα δικά μας σπαρτά! Όμως και να μη συμβεί, αδιάφορο! Κάποιοι μεταγενέστεροι ποιητές θα χαράξουν τον δικό τους δρόμο, ιδρύοντας συνάμα τον χρειαζούμενο βηματισμό τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου