Σάββατο 24 Σεπτεμβρίου 2011

ΑΠΟΨΕ ΣΤΟ ΑΝΔΗΡΟ ΤΟΥ ΠΙΚΙΩΝΗ: Κείμενα για την Ακρόπολη και Χορικά Αντιγόνης


Στο πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς με θέμα, Κρίσεις: Συνέχειες και ασυνέχειες στην Ιστορία, η Α΄ Εφορεία Αρχαιοτήτων συμμετέχει με προγράμματα που υλοποιούνται στους αρχαιολογικούς χώρους των λόφων Μουσών-Πνυκός-Νυμφών και στην Αρχαία Αγορά.
Ο αρχαιολογικός χώρος των λόφων Μουσών-Πνυκός-Νυμφών με θέμα «τα τείχη αφηγούνται» παρουσιάζει μια αφήγηση της ιστορίας της πόλης της Αθήνας με σκηνικό τα τείχη της.
Σήμερα Σάββατο 24 Σεπτεμβρίου 2011 και ώρα 5-8μ.μ. θα πραγματοποιηθεί από την αρχαιολόγο Όλγα Δακουρά-Βογιατζόγλου ξενάγηση στο κοινό, επικεντρωμένη στα κατάλοιπα της διαδρομής του τείχους του Διατειχίσματος που σώζεται στις κορυφογραμμές των τριών λόφων.
Η ξενάγηση εμπλουτίζεται με δρώμενο που θα πραγματοποιηθεί στο άνδηρο Πικιώνη με φόντο την τειχισμένη Ακρόπολη. Οι ηθοποιοί Ευαγγελία Κατσάλη και Μαρία Καρακίτσου θα αναγνώσουν τα κείμενα του Δ. Σουρμελή με την περιγραφή της πολιορκίας της Ακρόπολης από τον Κιουταχή, σε διδασκαλία Γιώργου Μιχαηλίδη.
Η Ελληνική Βυζαντινή χορωδία του Λυκούργου Αγγελόπουλου θα εμπλουτίσει την εκδήλωση με χορικά αποσπάσματα από την Αντιγόνη του Σοφοκλή, σε διδασκαλία Αντώνη Αετόπουλου και σύνθεση Δημήτρη Καραλή.
Σημείο συνάντησης στη συμβολή των οδών Πνυκός και Οτρυνέων (Αστεροσκοπείο Αθηνών).
Αντιγόνης χορός
Στα Χορικά μέρη από την Αντιγόνη του Σοφοκλή τραγουδούν:
Αντώνιος Αετόπουλος, Παναγιώτης Ανδριόπουλος, Πέτρος Ανδρουτσόπουλος, Κωσταντίνος Βαγενάς, Δημήτριος Καραπαναγιώτης, Παπαχρήστος Ευάγγελος, Γεώργιος Πολυχρονάκος, Δημήτριος Καραλής, Μύριαμ Μαρίνου.
Α΄. Πάροδος
Οι γέροντες της Θήβας δοξάζουν το πρώτο φως της μέρας που έφερε τη σωτηρία της πόλης από την πολιορκία των επτά. Η μάχη μπρος στα τείχη της επτάπυλης Θήβας λίγο έλειψε να φέρει στην πόλη την καταστροφή όμως, εν τέλει, ο πανίσχυρος στρατός των εχθρών ετράπη σε φυγή. Όσο και αν προσπαθεί ο χορός να το αποσιωπήσει, υπάρχουν σύννεφα που επισκιάζουν τον θρίαμβο στη μάχη και στο επινίκιο άσμα: Εχθρός της πόλης ήταν ο ίδιος ο βλαστός της, ο Πολυνείκης, ενάντιος του αδελφού του Ετεοκλή. Σκοτωμένοι ο ένας από το χέρι του άλλου αφήνουν τη Θήβα ακέφαλη δίχως διάδοχο.
Η μετρική δομή της παρόδου αποδίδει ιδανικά την παλινδρόμηση ανάμεσα στη λύτρωση και την ανησυχία διακόπτοντας τα λυρικά στροφικά ζεύγη του χορικού με απαγγελλόμενους αναπαίστους.
Β΄. Κομμός Αντιγόνης
Ο «επιτάφιος θρήνος» της Αντιγόνης ολοκληρώνει το πρώτο μέρος του δράματος διαμορφώνοντας μια κύκλεια δομή, καθώς επαναλαμβάνει τη στροφική δομή της παρόδου. Αυτή τη φορά όμως ο «διάλογος» ανάμεσα σε απαγγελτικά και λυρικά μέρη συμβαίνει μεταξύ χορού και Αντιγόνης. Η μελλοθάνατη κόρη τραγουδά τον ιερό σκοπό για τον οποίο θυσιάζεται αλλά ο χορός ψάλλοντας παραμυθητικούς αναπαίστους, δεν μετέχει στο θρήνο της παρά μόνο όταν η συγκινητική επίκληση της Αντιγόνης τον «υποχρεώνει» σε λυρικούς ιάμβους να αναγνωρίσει την ευσέβειά της και να τονίσει πως κανείς δεν πρέπει να υπερβαίνει τα όρια της εξουσίας. Σε αυτό το σημείο η Αντιγόνη φτάνει στην κορύφωση του θρήνου της που όμως διακόπτεται από τη βίαιη είσοδο του Κρέοντα.
Η προσέγγιση
Η μουσική σύνθεση βασισμένη με συστημικό τρόπο στην μετρική και προσωδιακή δραματουργία της αρχαίας τραγικής ποίησης, αποτελεί απόπειρα πληρέστερης κατανόησης της μορφής και του περιεχομένου του καθαυτό τραγικού κειμένου και όχι ιστορικής αποκατάστασης του αρχαίου ελληνικού δράματος. Η ελληνική μουσική παράδοση και εκφορά του λόγου, από το δημοτικό τραγούδι μέχρι την εκκλησιαστική λειτουργία –με τις ιστορικές τομές και αναδιπλώσεις της, διατηρεί μέσα της το σώμα του τραγικού λόγου. Αυτή ζώσα τον φέρει ως σήμερα και «αποκαλύπτει» με μια εκ θέσεως φυσικότητα τα –εν προκειμένω Σοφόκλεια- μουσικά μοτίβα και το δραματικό τους περιεχόμενο. Μέσα από αυτήν τη δουλειά αναδεικνύεται η αδιαμφισβήτητη μουσική φύση των αρχαίων τραγωδιών αλλά και η σχέση του σημερινού θεατή με αυτήν και την τελετουργία της.
Δημήτρης Καραλής

Βιογραφικό σημείωμα Δημήτρη Καραλή
Ο Δημήτρης Καραλής γεννήθηκε στην Αθήνα το 1980. Στο Μουσικό Γυμνάσιο Παλλήνης διδάχτηκε βυζαντινή/παραδοσιακή και ευρωπαϊκή μουσική θεωρία, σάζι και φλάουτο (συνέχισε τις μουσικές του σπουδές στο Ωδείο Athenaeum, τάξη φλάουτου της Στέλλας Γαδέδη, Ωδείο Φ. Νάκας).
Αποφοίτησε με άριστα από το τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Αθήνας. Ως υπότροφος του ιδρύματος Α. Ωνάσης πήρε μεταπτυχιακό τίτλο MA in Advanced Theatre Practice με άριστα από το Central School of speech and Drama, University of London, στη σκηνοθεσία Θεάτρου και το sound design, με ειδίκευση στην δραματουργία του μέτρου και της προσωδίας στην αρχαία ελληνική τραγωδία. Έχει συμμετάσχει από νεαρή ηλικία σε θεατρικές, μουσικές παραστάσεις και ευρωπαϊκά πολιτιστικά-θεατρικά προγράμματα. Το 2006 Συνεργάστηκε με τον σκηνοθέτη Lee Breuer και τους Mabu Mines της Νέας Υόρκης, για την παράσταση «Χοηφόροι» του Αισχύλου με χορικά στα αρχαία Ελληνικά (Πάτρα 2006), το 2007 συνεργάστηκε με τη χορογράφο AnaSanchez-Colberg για την παράσταση χοροθεάτρου-New Circus, «We Implicated and Complicated», Πανεπιστήμιο Στοκχόλμης.
Παράλληλα συνεχίζει να αναπτύσσει την έρευνά του πάνω στο μέτρο και την προσωδία στο αρχαίο δράμα και έχει παρουσιάσει αποτελέσματα της εργασίας αυτής σε σεμινάρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό (American repertory Theatre/Radcliff College/Χάρβαρντ, «Θεατρικοί Διάλογοι-Συνάντηση με τους δημιουργούς» Φ.Σ. Παρνασσός, Μουσικό Λύκειο Παλλήνης, Εβδομάδα Αρχαίου Δράματος στα εκπαιδευτήρια Νέα Γενιά Ζηρίδη 2010-2011, Κέντρο Σημειολογίας του Θεάτρου).

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Related Posts with Thumbnails