Το Μουσείο Σολωμού & Επιφανών Ζακυνθίων τίμησε την Παγκόσμια Ημέρα Μουσείων

Το Μουσείο Σολωμού & Επιφανών Ζακυνθίων, συμμετέχοντας στον επίσημο εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Μουσείων, που για την φετινή χρονιά έχει ως θέμα του: «Η Δύναμη των Μουσείων», οργάνωσε εκδήλωση, την Τετάρτη 18 Μαΐου στις 11.00 π.μ., στην οποία παρουσιάστηκε η ψηφιακή έκθεση: «Επτανησιακός Πολιτισμός: Από το Χθες στο Σήμερα». 

Στην παρουσίαση της έκθεσης, η οποία αποτελεί μια συνέργεια του Μουσείου Σολωμού και του πυρήνα του Δικτύου Μουσείων Ιονίων Νήσων (ΔιΜΙΝ), μαζί με έξι σύγχρονους καλλιτέχνες που δραστηριοποιούνται στον ίδιο γεωγραφικό χώρο, χαιρετισμό απεύθυνε η Πρόεδρος του Δ.Σ. του Μουσείου, κ. Ελένη Διον. Πυλαρινού, Μαθηματικός και προλόγισε ο κ. Διονύσης Φλεμοτόμος, Λογοτέχνης, Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. και Υπεύθυνος για τα πολιτιστικά του Μουσείου. 

Την έκθεση παρουσίασαν: 

- η κ. Έλενα Βασιλάκη, Πολιτικός Μηχανικός Τ.Ε., Επιμελήτρια έκθεσης- Ερευνήτρια, 

- η κ. Κατερίνα Δεμέτη, Αρχαιολόγος, Διευθύντρια Μ.Σ.&Ε.Ζ. και 

- ο κ. Ιωάννης - Πορφύριος Καποδίστριας, MSc Μουσειολογίας Συντηρητής Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης. 

Για την έκθεση μίλησαν: 

ο κ. Σταύρος Βλίζος. Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Αρχειονομίας, Βιβλιοθηκονομίας και Μουσειολογίας του Ιονίου Πανεπιστημίου, Συντονιστής του ΔιΜΙΝ και Διευθυντής των Μουσειακών Συλλογών του Ιονίου Πανεπιστημίου και 

ο κ. Ανδρέας Γιαννακουλόπουλος, Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Τεχνών Ήχου και Εικόνας του Ιονίου Πανεπιστημίου και Δ/ντής Εργαστηρίου Διαδραστικών Τεχνών inArts. 

Στην εκδήλωση. την οποία μπορείτε να δείτε ολόκληρη εδώ, συνδέθηκαν διαδικτυακά καλλιτέχνες και συντελεστές της έκθεσης, ενώ παρουσιάστηκε για πρώτη φορά δια ζώσης, μέσα στο Μουσείο, το έργο της κ. Ελένης Γούναρη «Ψηφιακοί Διάλογοι».

Ιωάννης - Πορφύριος Καποδίστριας: 

Δημιουργώντας την οπτική ταυτότητα της έκθεσης Επτανησιακός Πολιτισμός από το χτες → στο σήμερα 

Κυρίες και κύριοι, 

Στην σημερινή εισήγηση μου θα προσπαθήσω να σας παρουσιάσω την δημιουργική διαδικασία της οπτικής ταυτότητας της έκθεσης «Επτανησιακός Πολιτισμός από το χτες στο σήμερα», που συναντά κανείς μέσα στο ψηφιακό περιβάλλον της ιστοσελίδας αλλά και στο προωθητικό υλικό και στην καμπάνια της έκθεσης.

Ήδη οι αγαπητές συνάδελφοι, κα Δεμέτη και κα Βασιλάκη, σας ανέλυσαν την εξελικτική πορεία του ψηφιακού εκθεσιακού σχεδιασμού. Όπως είπαν, η έκθεση εκτείνεται μέσα στο χρονοτοπικό μοτίβο των Ιονίων Νήσων, σε απόλυτη συνάρτηση με το πρόσωπο του «Μεγάλου Επτανησίου» Διονυσίου Σολωμού. 

Μονόδρομο λοιπόν αποτέλεσε το γεγονός ότι η οπτική ταυτότητα της έκθεσης έπρεπε να στηρίζεται πάνω στον Ποιητή. Και σε αυτό το σημείο έρχεται το έργο του σχεδιαστή… πώς δηλαδή θα μπορέσει να εμπνευστεί από τον Σολωμό ώστε να δημιουργήσει ένα οικείο brand που θα έχει την δυνατότητα να δημιουργεί στον ψηφιακό επισκέπτη συναισθηματικούς και συμβολικούς συνειρμούς, κοινούς για όλα τα Επτάνησα… έτσι προκύπτει ένα βασικό ερώτημα: Τι χαρακτηρίζει τον Διονύσιο Σολωμό οπτικά; 

Ψάχνοντας μέσα στην μόνιμη συλλογή του Μουσείου Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων, του φορέα που οργάνωσε όλη την έκθεση, για το τι θα μπορούσε να συγκινήσει ως οπτικό ερέθισμα τον επισκέπτη (εκτός φυσικά από την ίδια του τη μορφή στο πορτραίτο του)… τα χειρόγραφα είναι αυτά που μας καλούν κοντά τους να τα εξερευνήσουμε και να αντλήσουμε την εικαστική έμπνευση που χρειαζόμαστε. Αν το καλοσκεφτούμε, τα χειρόγραφα του Ποιητή δεν αποτελούν απλά προσωπικά αντικείμενα ή τεκμήρια του σπουδαίου έργου του… αλλά και έναν καμβά πάνω στον οποίο παρουσιάζεται και απεικονίζεται ο ψυχικός κόσμος του. 

Η ιδέα ήταν πλέον ξεκάθαρη: ο ίδιος ο Σολωμός, μέσα από την γενική ακαταστασία των σημειώσεων και των σχεδιασμάτων του, μας «εικονοποίησε» την νέα ελληνική γλώσσα. Για να μιλήσω με τους όρους του «σήμερα», ο Σολωμός, χωρίς να το ξέρει, μας άφησε στην αιωνιότητα τη δική του γραμματοσειρά. Ύστερα από την επιλογή των κατάλληλων χειρόγραφων, τα οποία είναι ψηφιοποιημένα και διαθέσιμα σε όλους μέσα από την επίσημη ιστοσελίδα του Μουσείου zakynthos-museumsolomos.gr και φυσικά παρουσιάζονται και στην ψηφιακή έκθεση past2future.gr, απομονώθηκαν τα γράμματα και ξανασυνδέθηκαν ώστε να σχηματίζουν τις λέξεις «Επτανησιακός Πολιτισμός». Σαν δηλαδή, ο ίδιος ο Ποιητής να συμμετείχε στον σχεδιασμό της έκθεσης μαζί μας και να έγραψε τον τίτλο για εμάς. 

Επίσης, το λογότυπο που σχεδιάστηκε συνοδεύεται και από τον υπότιτλο «από το χτες στο σήμερα». Επιλέχθηκε μια σύγχρονη γραμματοσειρά αυτή τη φορά, η οποία αν κι έρχεται σε αντίθεση με το χειρόγραφο του Σολωμού, με την απλή και λιτή μορφή της γεφυρώνει χρονικά το έργο του με το σήμερα. Μέσα στη φράση διακρίνεται ένα βέλος που συμβολίζει: • τόσο την πορεία από το «χτες» στο «σήμερα», • όσο την αφετηρία της έκθεσης από την Ζάκυνθο στα Επτάνησα και το άνοιγμα των Ιονίων Μουσείων στον παγκόσμιο ιστό. 

Όλο αυτό το εικονίδιο που σχεδιάστηκε κοσμεί το προωθητικό υλικό και την ιστοσελίδα της έκθεσης, συνοδευόμενο φυσικά και από κάποια καθορισμένα χρώματα. Τα χρώματα και αυτά με την σειρά τους δεν επιλέχθηκαν τυχαία. 

Βασικές αποχρώσεις το άσπρο και το μαύρο, σε φόντο και γράμματα αντίστοιχα. Κλασσικές επιλογές για ένα μινιμαλιστικό ψηφιακό περιβάλλον, ώστε μέσα του να μπορεί να φιλοξενήσει την ποικιλομορφία των εκθεμάτων, τα οποία είναι διαφόρων υλικών, περιόδων και τεχνοτροπίας. Για τις ηλεκτρονικές λεπτομέρειες όπως υπογράμμιση τίτλων ενοτήτων, επισκεπτόμενοι σύνδεσμοι, κουμπιά σημαντικών ενεργειών (όπως «περισσότερα», «περιγραφή αντικειμένων») κ.α., επιλέχθηκε ένα σκούρο τιρκουάζ χρώμα, σαφής αναφορά στην γαλαζοπράσινη θάλασσα του Ιονίου, και χαρακτηριστική απόχρωση με την οποία έχει αποδοθεί το σημείο της Ζακύνθου στο λογότυπο του συνεργαζόμενου φορέα με την έκθεση, Δικτύου Μουσείων Ιονίων Νήσων. Συνοδευτικό χρώμα, στην αρχική σελίδα και σε διάφορες ψηφιακές ταμπέλες σημαντικών σημείων, είναι το βαθύ κοραλί. Αυτό το χρώμα είναι που ο φυσικός επισκέπτης βλέπει να αγκαλιάζει τον Ανδριάντα του Σολωμού μόλις μπει στο Μουσείο Σολωμού στη Ζάκυνθο και κατά συνέπεια είναι και το πρώτο χρώμα που καλωσορίζει τον ψηφιακό επισκέπτη ως φόντο στην έκθεση του Επτανησιακού Πολιτισμού. Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο χρώμα συναντάται και στο λογότυπο του Δικτύου Μουσείων Ιονίων Νήσων. 

Όπως προαναφέρθηκε, η γραμματοσειρά του υποτίτλου είναι αυτή που χρησιμοποιείται και για την καμπάνια και για την ιστοσελίδα. Πρόκειται για την γραμματοσειρά Bahnschrift, μια καθαρή και σύγχρονη γραμματοσειρά που συνοδεύει τα εκθέματα στο εποπτικό υλικό της έκθεσης. 

Τέλος για την αφίσα της έκθεσης και για όλη την καμπάνια, εκτός από το λογότυπο και τα χρώματα που παρουσιάστηκαν παραπάνω, χρησιμοποιήθηκε ως φόντο το αυθεντικό χειρόγραφο, που αποτελεί ένα από τα βασικά εκθέματα της μουσειακής αφήγησης. Θα ήθελα να κλείσω την σύντομη αυτή εισήγηση με ένα κομμάτι από την συνέντευξη της «Σολωμίστριας» ζωγράφου κας Μάριας Μπαχά, που δόθηκε πριν λίγους μήνες στον Παναγιώτη Ανδριόπουλο. Σημειώνει: 

«Βλέποντας τα χειρόγραφα του Σολωμού, μου θύμισαν έργα σύγχρονης ζωγραφικής• μεγάλες μουτζουρωμένες επιφάνειες με κείμενα και λέξεις… το μουτζουρωμένο νόημα αποτυπώνεται ως εικαστικό συμβάν… τυχαία γίνεται ένας ζωγράφος…». Σαν ένα εικαστικό συμβάν, εν κατακλείδι, αντιμετωπίστηκε και από τον υποφαινόμενο η αποπεράτωση του έργου της σχεδίασης. 

Με αυτά τα λόγια σχολιάζεται επιτυχώς και η δική μου πρόθεση να αντιμετωπιστούν τα χειρόγραφα του Ποιητή μας (πέρα από την φιλολογική τους αξία) ως εικαστικά έργα τέχνης, που μου έδωσαν έμπνευση για την δημιουργία της οπτικής ταυτότητας της ψηφιακής αυτής έκθεσης. 

Σας ευχαριστώ!

Παραθέτουμε στη συνέχεια την συνέντευξή μας με την ζωγράφο Μάρια Μπαχά.