Γεύσεις «φαναρόψαρου»

Του Μ. Πρωτοπρεσβυτέρου Γεωργίου Τσέτση 

Ο φίλος Μητροπολίτης Γέρων Χαλκηδόνος και ομογάλακτος, από τις μέρες της Χάλκης, αδελφός Αθανάσιος, είχε την καλή τύχη να προικισθεί από τον Θεό με το τάλαντο του γράφειν. Τάλαντο το οποίο αξιοποιεί εδώ και δεκαετίες τώρα, ακολουθώντας την προτροπή του Κυρίου στην Παραβολή των ταλάντων (Ματθ. 25, 14-30). Τοιουτοτρόπως, γράφει και συγγράφει ακαταπόνητα και αδιάλειπτα επί ποικίλων θεμάτων Εκκλησιαστικής, κοινωνικής ή ακόμη, καλλιτεχνικής επικαιρότητος. Συνήθως γράφει ξεκάθαρα. Πολύ συχνά, όμως, «εν παροιμίαις λαλεί»! Σε βαθμό που οι μη ειδότες, άμα τη αναγνώσει μερικών μόνο αρχικών προτάσεων, αρχίζουν να διερωτώνται: «άραγε πού το πάει ο Δεσπότης»! Ένα τέτοιο αμφίπλευρο κείμενό του, είναι και αυτό που αναρτήθηκε πρόσφατα στην «Ιδιωτική Οδό», υπό τον τίτλο «Το Φανάρι». 

Δοθέντος ότι, για όσους παρακολουθούν τα Εκκλησιαστικά δρώμενα είναι «φως φανάρι» ποιούς φωτογραφίζει και σε τι στοχεύει το δεύτερο μέρος του άρθρου αυτού, θα αρκεσθώ στον σχολιασμό μόνο του πρώτου μέρους του, όπου ο φίλτατος άγιος Χαλκηδόνος ομιλεί περί της πεσκανδρίτσας, του φαναριού ή φαναρόψαρου (fener balıḡı κατά την Τουρκική έκφραση), του ειδεχθούς στην όψη, αλλά τερπνού στη γεύση, σπάνιου αυτού ψαριού. 

Στην αρχή λοιπόν του άρθρου, ο φίλος Ιεράρχης, αφού πρώτα περιγράφει τήν παράξενη ανατομία του φαναρόψαρου και κάμει λόγο για τις θρεπτικές του ιδιότητες, στην συνέχεια μάς πληροφορεί ότι η λιχουδιά αυτή παρασκευάζεται στην κατσαρόλα ή στο φούρνο, καρυκευμένη με διάφορα μπαχαρικά. Σωστά! 

Ωστόσο, στην Εσπερία όπου ζω, η πεσκανδρίτσα (baudroie ή lotte στα γαλλικά), χαρακτηριζόμενη και ως «αστακός της φτωχολογιάς» (hommard du pauvre) λόγω της νοστιμιάς της, μπορεί να παρασκευασθεί και «εν ετέρα μορφή», ως σαλάτα! Η συνταγή; Απλούστατη. Ψήνουμε στον ατμό φέτες από την ουρά της πεσκανδρίτσας ή καλλίτερα, (καί αν βρεθούν στην αγορά), τα περιζήτητα ευμεγέθη τραγανά μάγουλά της (joues de baudroie), για 6-7 περίπου λεπτά (ανάλογα με το μέγεθος των φιλέτων ή των παρειών). Tα αφήνουμε να κρυώσουν. Σε μια πιατέλα ή σε ατομικά μεγάλα πιάτα, τοποθετούμε μια στρώση ανάμεικτων σαλατικών, ήτοι μαρούλι, ρόκα, γλιστρίδα, φέτες αγγουριού («δροσερού» στα Ρωμαίικα της Πόλης»!) και ωμών «μανιταριών Παρισιού» (champignons de Paris), τεμαχισμένα ρεπανάκια (για την γεύση και το κόκκινο χρώμα!), και ψιλοκομμένο φρέσκο κρεμμύδι. Ετοιμάζουμε λαδολέμονο, στο οποίο προσθέτουμε λίγη μουστάρδα, μαϊντανό και ανάλογο αλάτι. Τοποθετούμε το ψάρι πάνω στο στρώμα των σαλατικών και περιχύνουμε το λαδολέμονο. Την τελευταία στιγμή, προσθέτουμε πάνω στο πιάτο λίγα φύλλα πλατύφυλλου βασιλικού.

Το παρασκεύασμα αυτό μπορεί να προσφερθεί ως «πρώτο πιάτο» ενός γεύματος ή δείπνου, αλλά και ως κυρίως φαγητό, μάλιστα τις ζεστές θερινές βραδυές, με τη συνοδεία ενός λευκού μπρούσκου κρασιού. [Παράκληση προς «ευλαβείς» Ορθοδόξους: Αδελφοί και αδελφές, μη σκανδαλισθείτε από την περιγραφή της ως άνω συνταγής και μην αρχίσετε να ομιλείτε περί gourmets και bon vivants (ο όρος bon viveur είναι αδόκιμος!) του Εκκλησιαστικού μας χώρου! H προτεινόμενη συνταγή είναι λιτή και απλούστατη, ωχριά δε μπροστά στην γαστρονομική εφευρετικότητα και μαεστρία των Μοναχών-μαγείρων πολλών Ιερών Μονών μας!]. 

Και τώρα μια λακωνική κατάληξη, με αφορμή αυτά που γράφει ο αγαπητός άγιος Χαλκηδόνος περί το τέλος του εν λόγω άρθρου του. Αν, όντως, κάπου υπάρχουν άνθρωποι που ορέγονται να καταβροχθήσουν Φανάρι, θα είναι φρόνιμο να το καλοσκεφθούν. Διότι, αν το αποπειραθούν, ενδέχεται να παρουσιάσουν συμπτώματα δυσπεψίας ή, χειρότερα, να σπάσουν τα δόντια τους, όπως πλειστάκις συνέβη κατά τον ρουν της ιστορίας. Είναι προτιμότερο, λοιπόν, αντί Φαναρίου, να γευθούν «φαναρόψαρο». Διότι είναι εύκολο στο μάσημα και, ασφαλώς, πιο εύπεπτο!