Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου
Ο μακαριστός Μητροπολίτης Πατρών Νικόδημος Βαλληνδράς είχε ιδιαίτερη σχέση με τον σήμερον εορταζόμενο Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη.
Αυτή την σχέση την αποτύπωσε στην Ασματική Ακολουθία του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου, την οποία συνέθεσε ως υμνογράφος, όταν ήταν ακόμη αρχιμανδρίτης.
Στην ακροστιχίδα του κανόνος του Όρθρου γράφει:
«ομώνυμον, ομόπατριν Νικόδημον υμνώ».
Ενώ στο δίστιχο που κατακλείει την Ακολουθία λέγει προς τον Άγιο:
«ύμνον δέξαι σεπτέ συμπολίτα,
όν προσάγει Νικόδημος θύτης».
Ο Άγιος και ο υμνογράφος του είχαν κοινή καταγωγή, από τη νήσο Νάξο και το ίδιο όνομα, Νικόδημος.
Η Ακολουθία εκδόθηκε στην Αθήνα το 1960, από την Εταιρεία Κυκλαδικών Μελετών. Το υπ' αριθμόν 2 τεύχος της Βιβλιοθήκης της Εταιρείας Κυκλαδικών Μελετών, περιλαμβάνει την εορτή που πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα του Παρνασσού στις 21/12/1959, επί τη συμπληρώσει 150 ετών από την κοίμηση του Αγίου.
Συγκεκριμένα, περιλαμβάνονται:
- Εισαγωγή του αειμνήστου καθηγητού Στυλιανού Κορρέ.
- Ομιλία του Θεοδόσιου Κ. Σπεράντσα για τον Άγιο Νικόδημο.
- Ομιλία του Αρχιμ. Νικοδήμου Βαλληνδρά, με θέμα "Νικόδημος ο Αγιορείτης και η λειτουργική ζωή της Ορθοδόξου ημών Εκκλησίας".
- Η Ακολουθία του Αγίου Νικοδήμου ποιηθείσα υπό Αρχιμ. Νικοδήμου Βαλληνδρά.
Πρέπει να αναφέρουμε εδώ ότι ο Πατρών Νικόδημος, ως αρχιμανδρίτης, ήταν ο πρώτος κληρικός, ο οποίος, κατ’ ανάθεσιν τού τότε Αρχιεπισκόπου Αθηνών Σπυρίδωνος, κήρυξε κατά τον πρώτο εορτασμό της μνήμης του Αγίου Νικοδήμου - στον Εσπερινό και την Λειτουργία - στον Ι. Ναό Αγίας Βαρβάρας Πατησίων, του οποίου το νότιο κλίτος είναι αφιερωμένο στον Άγιο Νικόδημο. Θυμίζουμε ότι ο Ναός της Αγίας Βαρβάρας είναι ο ναός των Ναξίων της Αθήνας.
Να σημειώσουμε, επίσης, ότι ο μακαριστός Μητροπολίτης Πατρών Νικόδημος προεξήρχε συχνά της πανηγύρεως του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτη στη Νάξο, προσκεκλημένος του αειμνήστου Μητροπολίτου Παροναξίας Αμβροσίου Β’, με τον οποίον διατηρούσε μακρά φιλία.
Η συμβολή του Πατρών Νικοδήμου στην διάδοση και εμπέδωση της τιμής της μνήμης του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου μαρτυρείται μέχρι σήμερα: «Σημαντικά όμως είναι τα πρόσωπα που έπαιξαν ρόλο (είτε λαϊκοί είτε κληρικοί) στην προβολή της προσωπικότητας και της συγγραφικής προσφοράς του Αγίου Πατρός Ημών Νικοδήμου του Αγιορείτου. Οι σημαντικότεροι όλων; Ο Μακαριστός Μητροπολίτης Πατρών Νικόδημος Βαλληνδράς, ο αείμνηστος καθηγητής Πανεπιστημίου Στυλιανός Κορρές, ο Ηγούμενος Νικόδημος Παυλόπουλος, ο αείμνηστος ιστοριοδίφης και συγγραφέας Ιάκωβος Καμπανέλλης, ο αείμνηστος Δάσκαλος Ιωάννης Δρύλλης και πολλοί άλλοι.» (Εφημερίδα Κυκλαδική, Παρασκευή 13 Ιουλίου 2012).
Παραθέτουμε στη συνέχεια το ρεπορτάζ που είχαμε επιμεληθεί για την ιστοσελίδα της Μητροπόλεως Πατρών τον Ιούλιο του 2000, όταν ο μακαριστός Πατρών Νικόδημος είχε συμμετάσχει σε εκδηλώσεις για τον Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη.
«Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η παρουσία και οι δραστηριότητες του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτου μας κ. Νικοδήμου στη Νάξο, όπου παρέμεινε από 13 έως 17 Ιουλίου. Ο Σεβασμιώτατος συμμετείχε ενεργώς στις εκδηλώσεις ΝΙΚΟΔΗΜΕΙΑ 2000 και στο Επιστημονικό Συνέδριο που πραγματοποιήθηκε εκεί για τον Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη, με αφορμή τη συμπλήρωση 250 χρόνων από τη γέννησή του.
Ο Μητροπολίτης μας κ. Νικόδημος συμμετείχε στην υποδοχή του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Χριστοδούλου, ο οποίος αφίχθη στη Νάξο την Πέμπτη 13 Ιουλίου το απόγευμα. Στη συνέχεια ο Μητροπολίτης μας έλαβε μέρος στον Πανηγυρικό Εσπερινό που τελέστηκε στο ναό του Αγίου Νικοδήμου, κατά τον οποίο χοροστάτησε ο Αρχιεπίσκοπος κ. Χριστόδουλος. Την Παρασκευή 14 Ιουλίου, ο Σεβασμιώτατος λειτούργησε με τον Αρχιεπίσκοπο κ. Χριστόδουλο και τους άλλους προσκεκλημένους αρχιερείς στο νεοανεγειρόμενο ενοριακό ναό των Ναξίων αγίων, Νικοδήμου του Αγιορείτου και Νικολάου του Πλανά. Το απόγευμα της ίδιας ημέρας ο Σεβασμιώτατος παρακολούθησε την έναρξη των εργασιών του Επιστημονικού Συνεδρίου, το οποίο διοργάνωσε η Ιερά Μητρόπολη Παροναξίας σε συνεργασία με την Εταιρεία Κυκλαδικών Μελετών. Το βράδυ έλαβε μέρος στον Εσπερινό και την Ακολουθία των Χαιρετισμών του Αγίου Νικοδήμου στο ναό του Αγίου.
Ο Μητροπολίτης μας κ. Νικόδημος συμμετείχε στην υποδοχή του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Χριστοδούλου, ο οποίος αφίχθη στη Νάξο την Πέμπτη 13 Ιουλίου το απόγευμα. Στη συνέχεια ο Μητροπολίτης μας έλαβε μέρος στον Πανηγυρικό Εσπερινό που τελέστηκε στο ναό του Αγίου Νικοδήμου, κατά τον οποίο χοροστάτησε ο Αρχιεπίσκοπος κ. Χριστόδουλος. Την Παρασκευή 14 Ιουλίου, ο Σεβασμιώτατος λειτούργησε με τον Αρχιεπίσκοπο κ. Χριστόδουλο και τους άλλους προσκεκλημένους αρχιερείς στο νεοανεγειρόμενο ενοριακό ναό των Ναξίων αγίων, Νικοδήμου του Αγιορείτου και Νικολάου του Πλανά. Το απόγευμα της ίδιας ημέρας ο Σεβασμιώτατος παρακολούθησε την έναρξη των εργασιών του Επιστημονικού Συνεδρίου, το οποίο διοργάνωσε η Ιερά Μητρόπολη Παροναξίας σε συνεργασία με την Εταιρεία Κυκλαδικών Μελετών. Το βράδυ έλαβε μέρος στον Εσπερινό και την Ακολουθία των Χαιρετισμών του Αγίου Νικοδήμου στο ναό του Αγίου.
Το Σάββατο 15 Ιουλίου πρωί και απόγευμα ο Μητροπολίτης μας μετείχε των εργασιών του Επιστημονικού Συνεδρίου. Την Κυριακή 16 Ιουλίου, εορτή των Πατέρων της Τετάρτης Οικουμενικής Συνόδου, ο Σεβασμιώτατος προεξήρχε της πανηγυρικής Θείας Λειτουργίας στον Μητροπολιτικό Ναό της Νάξου, Με τον Μητροπολίτη μας λειτούργησαν οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Καρπενησίου κ. Νικόλαος και Παροναξίας κ. Αμβρόσιος. Μετά τη Θεία Λειτουργία ο Σεβασμιώτατος πραγματοποίησε την εισήγησή του στο συνέδριο, με θέμα: "Η απέραντος μνήμη του Αγίου Νικοδήμου του Ναξίου", ενώ το απόγευμα της Κυριακής επισκέφθηκε μερικά χωριά του νησιού και τέλεσε την ακολουθία του Εσπερινού στο χωριό των πάππων του, στον Καλόξυλο της Νάξου.»
 |
| Η πρώτη πανηγυρική Θεία Λειτουργία προς τιμή του Ναξίου Αγίου πραγματοποιήθηκε την 14η Ιουλίου 1956 στον Ιερό Ναό της Αγίας Τριάδας στο Καλόξυλο. |
Εδώ σημειώνουμε και ένα στιγμιότυπο από την Θ. Λειτουργία της Κυριακής 16ης Ιουλίου, κατά την οποία προεξήρχε ο μακαριστός Μητροπολίτης Πατρών Νικόδημος. Έψαλε από του θρόνου, κατά τρόπον πανηγυρικόν, το περιώνυμο Δοξαστικό των Αίνων «Των αγίων πατέρων ο χορός…». Τόσο πολύ συνεπήρε το εκκλησίασμα η ψαλμωδία του, ώστε μόλις τελείωσε, έσπευσε αυθορμήτως ο καθηγητής (ακαδημαϊκός σήμερα) Στέφανος Ήμελλος, και του φίλησε το χέρι λέγοντάς του από καρδιάς το «Εις πολλά έτη δέσποτα».
Παραθέτουμε, στη συνέχεια: την ανακοίνωση του μακαριστού Πατρών Νικοδήμου στο Επιστημονικό Συνέδριο που έλαβε χώρα εκείνη τη χρονιά (2000) στη Νάξο, και την ομιλία του στο Αρχιερατικό Συλλείτουργο της Κυριακής 16-7-2000.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου