ΜΕΛΕΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΔΗΜΗΤΡΙΟ ΚΕΡΑΤΕΑΣ

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 

Στα 2008 ο ιστορικός Ναός του Αγίου Δημητρίου Κερατέας Αττικής, μας έδωσε ένα πολύτιμο βιβλίο για την ιστορία του, το οποίο συνέγραψε ο φιλόπονος Αρχιμανδρίτης Τιμόθεος Γ. Αγγελής, γέννημα και θρέμμα της Κερατέας. Το βιβλίο αυτό – με πρόλογο του μακαριστού Μητροπολίτου πρ. Μεσογαίας και Λαυρεωτικής Αγαθονίκου – είναι ιδιαίτερα καλαίσθητο, αλλά αποτελεί και μια σημαντική καταγραφή: ιστορίας, προσώπων, γεγονότων, φωτογραφιών. 

Την ίδια χρονιά έχουμε μια έκδοση του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Μαρκοπούλου «Αφιέρωμα στα 100 χρόνια από τα εγκαίνια του Ιερού Ναού Αγίου Ιωάννου Μαρκοπούλου». Η έκδοση περιλαμβάνει ουσιαστικά τα πρακτικά της διημερίδας που είχε γίνει το 2004. Εκεί περιλαμβάνεται και μία εισήγηση του Δρος Αρχιτεκτονικής Γρηγόρη Πουλημένου, με θέμα: «Ο Άγιος Ιωάννης Μαρκοπούλου και οι καθεδρικοί ναοί των κωμοπόλεων των Μεσογείων». 

Ο ερευνητής κάνει ειδική αναφορά στον Άγιο Δημήτριο Κερατέας και, μάλιστα, προβαίνει σε μια εξαιρετική διαπίστωση. 

Γράφει για την αρχιτεκτονική του ναού: «Τη θέση του τρίλοβου εξωνάρθηκα παίρνει μια επιμήκης στοά με πεντάλοβη τοξοστοιχία που καταλαμβάνει όλο το πλάτος της πρόσοψης. Η χρήση της επιμήκους στοάς στην πρόσοψη που αντικαθιστά τον τρίλοβο εξωνάρθηκα δεν είναι συνηθισμένη στη ναοδομία της εποχής. Συναντάται σε λίγα πλούσια μνημεία που χτίστηκαν με μνημειακές προθέσεις, όπως π.χ. στον Άγιο Ανδρέα και στην Παντάνασσα στην Πάτρα και στον Άγιο Διονύσιο των Καθολικών στην Αθήνα». 

Έτσι, Κερατέα και Πάτρα συνδέονται περιέργως πως… αρχιτεκτονικώς… 

Παραθέτουμε στη συνέχεια ολόκληρη την μελέτη του Γρηγόρη Πουλημένου.

   

Στα 2010 ο Σταύρος Μαμαλούκος, καθηγητής Αρχιτεκτονικής στο Πανεπιστήμιο Πατρών, παρουσίασε στο Β΄ Επιστημονικό Συμπόσιο Νεοελληνικής Εκκλησιαστικής Τέχνης, εισήγηση με θέμα: «Ο ναός του Αγίου Δημητρίου Κερατέας. Ιστορία και αρχιτεκτονική ενός ενοριακού ναού στην Αττική». 

Τα Πρακτικά του Συμποσίου εκδόθηκαν το 2012 και παραθέτουμε στη συνέχεια αυτή την πολύ ενδιαφέρουσα, από αρχιτεκτονικής απόψεως, μελέτη. 

Ο ναός του Αγίου Δημητρίου Κερατέας, περιφερειακός και άγνωστος στους πολλούς, στέκει σήμερα αγέρωχος, συνεχίζοντας την πορεία του προς την αιωνιότητα και αποκαλύπτοντάς μας συνεχώς την ξεχωριστή, από κάθε πλευρά, ιστορία του.