ΜΝΗΜΗ ΚΑΘΗΓΗΤΟΥ ΗΛΙΑ ΒΟΥΛΓΑΡΑΚΗ

Θανάσης Ν. Παπαθανασίου 

Το μπρίκι του Ηλία Βουλγαράκη  

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Πάντα τα Έθνη» 117 (2011), σ. 11. 

Ο Ηλίας Βουλγαράκης, πρώτος και τελευταίος καθηγητής Ιεραποστολικής στη Θεολογική Σχολή Αθηνών, σαλπάρισε απ' τη ζωή αυτή τον Νοέμβριο του 1999, πράγμα που σημαίνει ότι δεν έπλευσε στα πελάγη του 21ου αιώνα. Όμως τα πολύτιμα των ανθρώπων δεν προσαράζουν. Διεμβολίζουν τον χρόνο και φτάνουν στο σήμερά μας, ως διδαχή, ως παράδειγμα, ως πολιτεία. Ή αλλιώς, σαν παραμύθι που έρχεται από παλιά, για να χουχουλιάσει αλήθειες εντελώς σημερινές. 

Μια φορά κι έναν καιρό, λοιπόν, ένας μαθητής του Ηλία Βουλγαράκη ανέβηκε στο γραφείο του καθηγητή, στη Σχολή. Ήταν φθινόπωρο του 1989 και ξεκινούσε μια νέα φάση συνεργασίας τους, καθ’ όσον ήταν η πρώτη μέρα της πολυπόθητης εκπαιδευτικής άδειας που επί τέλους είχε πάρει ο εργαζόμενος νέος για την εκπόνηση της διδακτορικής του διατριβής. Ήταν πρωί. Μπήκαν ταυτόχρονα στο γραφείο, έβγαλαν τα πανωφόρια, ακούμπησαν τις τσάντες και... ο Βουλγαράκης γυρνά και του λέει: «Να πιούμε καφέ;». 

Ήταν γνωστό ότι το γραφείο του Ηλία Βουλγαράκη ήταν εκ των πλέον καλοοργανωμένων και εξοπλισμένων. Πέρα από τον φοβερό "Θησαυρό" του (την αποδελτίωση πατερικής γραμματείας αιώνων), υπήρχαν σε μια γωνιά όλα τα σύνεργα καφενείου: ηλεκτρικό ματάκι, μπρίκι, καφέδες, ζάχαρη, ψυγειάκι, νερό, φλυτζανοκούταλα κλπ. Ανάμεσα σ΄ αυτή τη γωνιά και τον μαθητή εκείνη τη στιγμή παρεμβάλλονταν μόλις δυο μέτρα (πανεύκολο1 να δρασκελιστούν, παρεμβαλλόταν όμως κι ένα αόρατο τείχος (πανδύσκολο να υπερπηδηθεί): ένα εσώψυχο τσίτωμα του μαθητή, λόγω της πεποίθησής του ότι η μετατροπή των υποψηφίων σε καφετζήδες του πάτρωνα, αποτελούσε σπορ ανυπόφορο. Για απάντηση στο ερώτημα του δασκάλου, λοιπόν, ο μαθητής μούγκρισε μεν κάτι σαν «ναι», αλλά μαρμάρωσε. Δεν κινήθηκε προς το καφενεδάκι, το οποίο εκείνη τη στιγμή έπαιρνε μέσα του εμβληματικές διαστάσεις, για το πώς ξεκινά η δυσμένεια, για το τι θα χάσεις, για το τι θα σώσεις κλπ κλπ. Και παρέμεινε μαρμαρωμένος. 

Ο Βουλγαράκης σηκώθηκε ευθύς – κυριολεκτικά ευθύς! Ούτε ξαναρώτησε, ούτε υπέδειξε, ούτε καν περίμενε. Έσπευσε στο κουζινάκι κι έφτιαξε τους καφέδες, και δη κατά την παραγγελία των συνδαιτυμόνων: αραιό τον δικό του, βαρύ τον άλλον. Το παγοθραυστικό χαμόγελό του δεν συρρικνώθηκε, η δε κουβέντα για τη διατριβή ξεκίνησε με το άναμμα του ματακίου, κανονικά. Ο μικρόσωμος Βουλγαράκης ήταν μεγάλος για να φοβηθεί το κύρος του. 

«Τι εκπροσωπεί το περιστατικό αυτό;», συνέχιζε τις προάλλες ο μαθητής, με το βάρος πλέον μιας διαδρομής πάνω από είκοσι χρόνια. «Στον κόσμο περισσεύουν οι κοντόσωμοι που μανιάζουν να ψηλώσουν χρίζοντας καφετζήδες. Οπότε, τι πα' να πει η κληρονομιά του Βουλγαράκη;». Και απάντησε ο ίδιος: «Το να ‘σαι έτοιμος να επιλέγεις ανάμεσα σε μπρίκι και σε μπρίκι. Καθ’ όσον, μπρίκι, ως γνωστόν, είναι κουζινικό σκεύος, αλλά είναι και είδος ιστιοφόρου. Να επιλέγεις, λοιπόν, το δεύτερο μπρίκι! Χίλιες φορές καραβίσιο καφέ, παρά καφέ πατρώνων».

_______________________________________

1 Στο σημείο αυτό ένα τεχνικό αβλέπτημα είχε αφαιρέσει μερικές λέξεις στην πρώτη δημοσίευση του κειμένου, στο περιοδικό «Πάντα τα Έθνη».

Σημείωση Ιδιωτικής Οδού:

Αναδημοσιεύσαμε το παραπάνω κείμενο του Θανάση Παπαθανασίου σήμερα, ημέρα της αναχώρησης του αείμνηστου Ηλία Βουλγαράκη για την Βασιλεία. 

Επίσης, δημοσιεύουμε και το βίντεο μιας εκδήλωσης μνήμης για τον Ηλ. Βουλγαράκη, που οργανώσαμε πριν κάμποσα χρόνια (Νοέμβριος 2002) στην Διακίδειο Σχολή Λαού Πατρών, αφού ο καθηγητής ήταν Πατρινός. Ανάμεσα στους ομιλητές και οι προσκεκλημένοι μας: ο Δρ Νομικής και θεολόγος Θανάσης Παπαθανασίου, Διευθυντής του περιοδικού Σύναξη, και η κόρη του αείμνηστου καθηγητή Εύη Βουλγαράκη, Δρ Θεολογίας, υπεύθυνη των εκδόσεων Μαϊστρος μαζί με τον σύζυγό της Δημήτρη Πισίνα.