Δευτέρα 2 Δεκεμβρίου 2013

Ο ΜΟΥΣΙΚΟΚΡΙΤΙΚΟΣ Γ. ΛΕΩΤΣΑΚΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΕΛΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΚΑΒΑΦΗ ΠΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΑΜΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΟΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ


Ο γνωστός μουσικοκριτικός Γιώργος Λεωτσάκος τίμησε με την παρουσία του την εκδήλωση για τον μελοποιημένο Καβάφη που πραγματοποιήσαμε στην Ελληνοαμερικανική Ένωση την Τρίτη 26 Νοεμβρίου 2013, σε συνεργασία με την Ένωση Ελλήνων Μουσουργών.
Ο Γιώργος Λεωτσάκος μας τίμησε και με την κριτική του. Δημοσιεύουμε στη συνέχεια το σχετικό κείμενό του, από το Ηλεκτρονικό Περιοδικό Κριτικής Μουσικής και Θεάτρου Critics' Point
Οι φωτογραφίες από την εκδήλωση που πλαισιώνουν την ανάρτηση είναι του Σπύρου Χαμπίπη. 


ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΜΕΛΟΠΟΙΟΥΝ ΚΑΒΑΦΗ
Του μουσικοκριτικού Γιώργου Λεωτσάκου
ΣΥΜΠΛΗΡΩΘΗΚΑΝ ΦΕΤΟΣ 150 ΧΡΟΝΙΑ ἀπὸ τὴ γέννηση καὶ 80 ἀπὸ τὸ θάνατο τοῦ Μεγάλου Μοναδικοῦ τῆς ποιήσεως ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΑΒΑΦΗ (1863-1933), ἀνήμερα τὰ γενεθλίων του (29 Ἀπριλίου): ὄπως συνέβη καὶ στὸν ἄλλο Μεγάλον Αἰγυπτιώτη, τὸ συνθέτη ΓΙΑΝΝΗ ΧΡΗΣΤΟΥ (1926-1970). Ἡ καβάφεια ἐπέτειος ἐνέπνευσε στὴν Ἕνωση Ἑλλήνων Μουσουργῶν συναρπαστικὴ συναυλία μὲ αὐτονόητα ὁρισμένες μόνον μεταξὺ δεκάδων μελοποιήσεών του ἀπὸ πλῆθος συνθετῶν, μετὰ τὶς περίφημες 14 Inventions (1925) γιὰ φωνὴ καὶ πιάνο τοῦ ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ. Ἐπικυρώθηκε ἔτσι παμπάλαιη διαπίστωσή μου ὅτι τόσο, ἰδιάζων ποιητὴς ἁπλῶς… δὲν μελοποιεῖται, ὅπως ἐδήλωσε καὶ ὁ Φίλιππος Τσαλαχούρης, ποὺ μετεῖχε στὸ πρόγραμμα (βλ. πιὸ κάτω): Ἡ βραδιὰ ἐξελείχθηκε σὲ συναρπαστικὸ «μαραθώνιο» κατακτήσεως ποιητικοῦ Ἔβερεστ, πρὶν φυσικὰ τὸ πατήσουν (29.5.1953) οἱ σὲρ Ἔντμουντ Χίλλαρυ (1919-2008), Νεοζηλανδὸς καὶ Τένζινγκ Νόργκαϋ (1914-1986), Νεπαλέζος. Ἡ ἔκφραση τοῦ καβάφειου στοχασμοῦ, τὰ ἐξαχνωμένα ἀπὸ θεϊκὰ ἀπέριττη γλῶσσα βάθη του, τὸ «ὅραμά» του, σίγουρα ὄχι μὲ τὴν τρέχουσα σημασία τῆς λέξεως, ἡ περίτεχνα φιλοσοφημένη εἰρωνία του ἐμπεριέχουν τόσο «δική τους» μουσικὴ, ὥστε κάθε προσθήκη ὀργανικοῦ ἤχου, ἢ ἀλλαγὴ τονικοῦ ὔψους φωνῆς-ῶν πάνω στὶς λέξεις, κινδυνεύει νὰ φανοῦν γελοία. Du sublime au ridicule il n’ y a qu’ un pas (γαλλ. «Ἕνα μόνο βῆμα ἀπέχει τὸ ὑψηλὸ ἀπὸ τὸ γελοῖο»): ἐδῶ ταιριάζει ἡ σοφότατη ναπολεόντεια ρήση. 6 ἀνεπίληπτης λεκτικῆς ἀρθρώσεως, ἑρμηνευτὲς-ἄτλαντες ἐπέλεξαν τὸ διδακτικὰ πρωτότυπο πρόγραμμα καὶ ἐπωμίσθηκαν ἡρωϊκὰ τὸ καβάφειο ποιητικὸ Σύμπαν: Ἰουλίττα Ἡλιοπούλου-ἀπαγγελία, Παναγιώτης Ἀνδριόπουλος-μουσικὴ ἀπαγγελία, Δάφνη Πανουργιᾶ-τραγοῦδι, Νικὸλ Καραλῆ καὶ Πέτρος Μπούρας-πιάνο καὶ μουσικότατη ὁσοδήποτε ἀκατάληπτη στοὺς περισσοτέρους μας ἀπαγγελία ἀραβικὰ (Κανάρης) Roni Bou Saba. Κακοὶ συνθέτες; Ἄπαγε τῆς βλασφημίας! Οὔτε ἕνας! Διοργανωτικὴ παράλειψη: τὸ πρόγραμμα ἀποσιωποῦσε χρονολογίες συνθέσεως τῶν ἔργων, ἐπηρρεάζοντας κάπως τὴν ἀξιολόγησή τους. Τὴν ἐκδήλωση ἄνοιξε σύντομη πυκνὴ εἰσήγηση-χρονικὸ τῶν καβάφειων μελοποιήσεων ἀπὸ τὸν κ. Ἀνδριόπουλο: ἐπιβάλλεται δημοσίευση κειμένου πυκνότατου καὶ ἐμπεριστατωμένου. 


Τὰ ἔργα: 
1) ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ, ΑΝΤΙΟΧΟΣ (1903-1981): «Θερμοπύλες», ἀπὸ τὰ 4 καβαφικὰ γιὰ μεσόφωνο καὶ ἔγχορδα ἢ πιάνο (1964). Ἀπὸ τὰ ὡραιότερα ἔργα συνθέτου ἀδίκως παραμερισμένου, πυκνῆς μεταρρομαντικὰ διάφωνης γραφῆς προσεγγιζούσης ἐντιμότατα τὸ ποίημα. 
2) ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ, ΓΙΑΝΝΗΣ Α. (1910-1989): «Κεριά» (1953).Ἔργο τῆς α΄ περιόδου συνθέτου πολυγράφου. Πιανιστικὰ ἐμφατικό, φωνητικὰ ἄσχετο μὲ τὴν ποίηση, ἁπλῶς λειτουργήσασα προσχηματικῶς. 
3) ΚΟΥΡΟΥΠΟΣ, ΓΙΩΡΓΟΣ (γ. 1942): «Ἀπολείπειν ὁ Θεὸς Ἀντώνιον». Κάπως ξένο στὴν ποίηση, φωνὴ καὶ πιάνο μὲ μακρινοὺς ἀπόηχους γαλλικῆς mélodie. 
4) ΚΑΝΑΡΗΣ, ΛΕΩΝΙΔΑΣ (γ. 1963): 3 ἀπὸ 4 «καβάφεια» τραγούδια, πρῶτο καὶ τρίτο α΄ ἐκτέλεση· α) « Ἰδανικὲς φωνὲς» β) «Τείχη» γ) «Ἡ Πόλις» (προδήλως 2013). Ὁ πρῶτος μέχρι στιγμῆς ποὺ ἀντιμετώπισε τὴν κρυφὴ δραματουργία ποιήσεως τρομερῆς, μὲ εὐαισθητοποιημένη στὰ κείμενα πιανιστικὴ γραφὴ καὶ φωνητικὴ γραμμή. Συνθέτης μὲ προσωπικότητα σὲ ὅ,τι δικό του ἔχω ἀκούσει, ἀξίζει μείζονα προσοχή. 
5) ΑΝΤΩΝΙΟΥ, ΘΟΔΩΡΟΣ (γ. 1935): α) «Ὅταν διεγείρονται». β) Γιὰ νἄρθουν». γ) «Περιμένοντας τοὺς βαρβάρους». δ) «Ἡ δόξα τῶν Πτολεμαίων». Καίτοι πολυγραφότατος, ὁ Ἀντωνίου σχεδὸν πάντα αἰχμαλωτίζει. Συνδυάζοντας ἀπαγγελία, τραγοῦδι καὶ «προετοιμασμένο» πιάνο, προσέγγισε χάρη καὶ σὲ πεῖρα πλουσιότατη τὴν ἑκάστοτε ποιητικὴν οὐσία. 
6) ΤΣΑΛΑΧΟΥΡΗΣ, ΦΙΛΙΠΠΟΣ (γ. 1969): «Τὸ Νιχῶρι». Σώφρων μελοποίηση νεανικοῦ, ποήματος «παραδοσιακῆς» δομῆς, μὲ ἔκδηλο τὸν τσαλαχούρειο ἔρωτα γιὰ τὸν Καλομοίρη, λεπτότερα ὅμως ἐμπρεσσιονιστικό. 
7) ΚΟΝΙΤΟΠΟΥΛΟΣ, ΙΑΚΩΒΟΣ (γ. 1963): «Chè fece…il gran rifiuto» (2013). Πάνω στὸ «ὀστινάτο» διαστήματος ὀγδόης (πιάνο στὴν ψηλὴ περιοχὴ), σχόλιο μὲ σαφεῖς τονικὲς νύξεις ἀλλὰ καὶ παράδοξα ξενίζουσα, ἀνάλαφρη, θὰ ἔλεγα, φωνητικὴ προσέγγιση, 
8) ΜΠΑΛΤΑΣ, ΑΛΚΗΣ (γ. 1948) «Ἡ Πόλις» (2013). Εὐφυὴς συνδυασμὸς ἀφηγητοῦ, φωνῆς καὶ πιάνου σὲ εὔγλωτο σχολιασμὸ ποιήσεως καὶ ἐνυπαρχούσης δραματουργίας. 
Γενικὰ: ὑποδειγματικὰ σημαντικότατη ἐκδήλωση τῆς περιόδου, ποὺ εὐχαρίστως ξανακούγαμε μόλις τελείωσε. Πρὸς παραδειγματισμὸν (ἐμένα μοῦ λές;) ὤτων μονίμως καὶ σκοπίμως μὴ ἀκουόντων… (Ἑλληνοαμερικανικὴ Ἕνωση, 26.11.2013).


Να σημειώσουμε, αγαπητοί συνοδίτες ότι στην συναυλία ήταν παρόντες οι συνθέτες: Θόδωρος Αντωνίου, πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών, Άλκης Μπαλτάς, Ιάκωβος Κονιτόπουλος, Λεωνίδας Κανάρης, Γιώργος Χατζημιχελάκης. Επίσης, ο μουσικοκριτικός Γιώργος Λεωτσάκος, ο μουσικογράφος Θωμάς Ταμβάκος, υπεύθυνος του Αρχείου Ελλήνων Μουσουργών, η Αγγελίνα Τκάτσεβα (σολίστ στο τσίμπαλο), Σύλβια Κουτρούλη (σολίστ στο Νέυ), Ελένη Στογιάννη (πιάνο), Γκαλίνα Μπράτουσκα (βιολί), μουσικοί από τα Μουσικά Σχολεία Παλλήνης και Ιλίου, ο Διευθυντής του 1ου Γυμνασίου Γέρακα Παναγιώτης Δημαράς κ.α.


8 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Ο Σπανουδάκης ούτε στον ύπνο του δεν είχε τέτοιες υψηλού κύρους κριτικές !
Είναι φανερό, ότι τον έχει ξεπεράσει ο Ανδριόπουλος !

Ανώνυμος είπε...

Το ετος Καβάφη κυριε Ανδριοπουλε ποσα χρόνια κρατάει?
ΕΝΑ? ΔΥΟ? ΤΡΙΑ?
Έλεος επιτέλους, βάλε και κάτι άλλο!

Ανώνυμος είπε...

Το έτος Καβάφη κρατάει μέχρι 31 Δεκεμβρίου. Υπομονή για 27 ημέρες ακόμη.
Μετά όμως θα ακολουθήσει το έτος Χατζηδάκη .....

Ανώνυμος είπε...

Όχι.. ρε παιδιά λυπηθείτε μας!
Καλά πάντως εγώ θα το ρίξω στο black metal και ας εχει πατέρα του το διάβολο!
Ο καλός Θεός θα με συγχωρέσει!
Άλλο Χατζηδάκη και Καβάφη δεν αντέχω!!!

Ανώνυμος είπε...

Οχι ρε παιδί μου !
Μην πέσης στο black metal και κολάζεσαι !
Καλύτερα να ακούς Ross Daly, Πετρολούκα Χαλκιά μόνο του ή με τους Ινδούς, Στέλιο Πετράκη, Χρίστο Τσιαμούλη, Νίκο Γράψα, Σωκράτη Σινόπουλο, Σαββίνα Γιαννάτου, Haris Lambrakis Quartet, Βόσπορος, κλπ.
Είσαι και πιο ποιοτικός έτσι !

ΜΠΛΑΚΟΜΕΤΑΛΑΣ είπε...

BLACK METAL ! BLACK METAL!

ΟΥΑΟΥ!!!

KI AN ΣΑΣ ΑΡΕΣΕΙ!

ΚΑΙ ΝΑ ΞΕΡΕΤΕ ΟΤΙ ΕΣΕΙΣ Κ. ΑΝΔΡΙΟΠΟΥΛΕ ΘΑ ΕΙΣΤΕ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΛΑΣΜΟ ΜΟΥ!!!
ΓΙΑΤΙ ΘΑ ΜΕ ΡΩΤΗΣΕΙ Ο ΚΑΛΟΣ ΘΕΟΣ!!!!!

ΚΑΛΑ! ΒΡΕ ΠΑΙΔΑΚΙ ΜΟΥ ΚΙ ΕΣΥ !!!!
ΣΤΟ ΒLACK METAL ΤΟΡΙΞΕΣ ΠΟΥ ΜΕ ΠΟΛΕΜΑΕΙ!!!!
ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΝΑΚΟΥΓΕΣ ΤΗΝ ΑΤΖΕΛΑ, ΤΟΝ ΓΟΝΙΔΗ Ή ΕΣΤΩ ΤΟΝ ΧΡΗΣΤΟΔΟΥΛΟΠΟΥΛΟ ΤΟ ΜΑΚΗ...!
ΚΑΛΟΣ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟΣ ...ΕΧΕΙ ΚΑΙ ΡΙΖΕΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ!!!!

Ή ΤΟΝ ΝΟΤΗ ΜΑΣ, ΒΡΕ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ, ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΤΗΣ ΧΡΥΣΗΣ ΑΥΓΗΣ , ΠΟΥ ΑΓΑΠΑΝΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ!!!!!!!!!

ΑΛΛΑ BLACK METAL!!!!!!

ΕΞΩ ΑΠΟ 'ΔΩ ΚΟΛΑΣΜΕΝΕ ΜΠΛΑΚΟΜΕΤΑΛΑ, ΣΤΟ ΠΥΡ ΤΟ ΕΞΩΤΕΡΟΝ!!!!...

ΓΙΑ ΝΑ ΜΑΘΕΙΣ!!!!!

ΑΧ! ΑΧ! ΣΥΜΦΟΡΑ ΠΟΥ ΜΑΣ ΒΡΗΚΕ!!!!!!!

Ανώνυμος είπε...

11-06
Εγώ πάντως σου έδωσα συμβουλές τι πρέπει να ακους, για να είσαι και ποιοτικός, και να μην κολάζεσαι !
Πάντως μην τραβάς τα πράγματα στα άκρα, γιατί σε άλλη ανάρτηση διάβασα μία πρόταση για αφιερώματα ΚΑΙ στον Θεοδωράκη ΚΑΙ στον Μαρκόπουλο !
Τί θα κάνεις τότε ?

Ανώνυμος είπε...

11:06
Αν θες να πας στο παράδεισο να ακούς Σπανουδάκη!

Related Posts with Thumbnails