Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου
Ο Γιώργος Χρονάς, ως ποιητής μοναχός που είναι, έχει γράψει τον Κοινό Βίο!
Την απάντηση στο γιατί έγραψε αυτά τα ποιήματα, μου την έδωσε – άθελά του – ο Χρήστος Γιανναράς:
"Σε άλλες εποχές ο πολιτισμός (ο κοινός τρόπος του βίου) είχε άξονα την εναργή συνείδηση της θνητότητας, τη «μνήμη θανάτου». Γιατί; Eπειδή γεννάει πλούτο ζωής η ανάληψη της ευθύνης του χρόνου, ευθύνης για την ψηλάφηση «νοήματος» (αιτίας και σκοπού) της ύπαρξης και του θανάτου. Σήμερα ο κοινός τρόπος ή πολιτισμός είναι μια πανικόβλητη (και αφελέστατη) προτροπάδην φυγή από το πρόβλημα".
Ο Χρονάς αλληλοτρώγεται με τον χρόνο – χρόνια τώρα – και κατάλαβε ότι μόνο «ο κοινός τρόπος του βίου», μπορεί να τον κρατάει ποιητή και οδίτη αμετανόητο της Οδού Παν[τ]ός.
Ο Μάνος Χατζιδάκις, κοινοβιάρχης κι αυτός, έβαλε μπρος να μελοποιήσει τον Κοινό Βίο του Χρονά (έργο 33, 1977).
Είπε ο Χρονάς γι’ αυτή τη συνάντηση:
"Με τον Μάνο Χατζιδάκι συναντήθηκα και ετοιμάζαμε τον Κοινό Βίο, που το θεωρούσε έργο της ζωής του, δυστυχώς, διασώθηκαν μόνο 4 τραγούδια που ακούγονται στο CD – εξαντλημένο – 2.000 Μ.Χ. και τραγουδά ο ίδιος. Ο Χατζιδάκις ήταν ένα παιδί, που αν θύμωνε, σηκωνόταν η θάλασσα. Αν καθόσουν δίπλα του άκουγες ένα ηφαίστειο έτοιμο να εκραγεί."
Κι αλλού λέει πάλι ο Χρονάς: "Δεν ξέρω πώς του μπήκε η ιδέα να κάνουμε αυτό το διπλό δίσκο. Έχει πολλά μουσικά και θεατρικά μέρη. Το έβλεπε σαν το «West Side Story» στο Σταθμό Λαρίσης. Ήθελε να παίζει η μπάντα της αστυνομίας, να είναι το έργο κάπως «κλέφτες κι αστυνόμοι». Τότε ο Σταθμός Λαρίσης δεν είχε καμία σχέση με το σημερινό Σταθμό – όχι αρχιτεκτονικά, αλλά από την άποψη του κόσμου. Όπως τώρα είναι άνθρωποι από το εξωτερικό, Αλβανοί και λοιποί, τότε ήταν Έλληνες που ερχόντουσαν από χωριά και μέναν εκεί ή στα γύρω μέρη, επειδή περιμένανε να βρουν παρέα, επειδή ήταν φτηνά ενοίκια.Τον τίτλο «Κοινός Βίος» εκείνος τον έδωσε. Μοιάζει δηλαδή να είναι απλή ζωή, αλλά και ταυτόχρονα ιδιαίτερη. Σημαίνει και το «μαζί». Έχει πολλά σημαινόμενα. Του άρεσε λοιπόν αυτή η ιδέα και τη συζητούσαμε τα βράδια που βρισκόμασταν στα cafe, και προχωρούσαμε. Δε μπορούσε όμως να βρει τραγουδιστή. Επειδή ήταν έρωτας μεταξύ ανδρών ή έτσι εφαίνετο να είναι, ιδίως στο τραγούδι – φινάλε, δε δεχόταν να το κάνει κανείς. Γι` αυτό, όταν στο τέλος του 1999 ο γιος του Γιώργος κυκλοφόρησε το «2.000 μ.Χ.», τραγουδάει ο ίδιος τέσσερα τραγούδια, χωρίς να γνωρίζουμε πού τα ηχογράφησε, ποιοι μουσικοί έπαιξαν και πότε. Κι εγώ δεν τα είχα ξανακούσει. Τα άκουσα όταν βγήκε το cd.
Το «Έπρεπε να `ρχόσουνα» είναι ένα τραγούδι – ποταμός, όπου δεν επαναλαμβάνεται κανένας στίχος. Είναι κατά τη γαλλική μορφή του τραγουδιού. Τέσσερις ή πέντε στροφές, που κάθε φορά συμπυκνώνουν την ίδια ιδέα."
Κι αλλού λέει πάλι ο Χρονάς: "Δεν ξέρω πώς του μπήκε η ιδέα να κάνουμε αυτό το διπλό δίσκο. Έχει πολλά μουσικά και θεατρικά μέρη. Το έβλεπε σαν το «West Side Story» στο Σταθμό Λαρίσης. Ήθελε να παίζει η μπάντα της αστυνομίας, να είναι το έργο κάπως «κλέφτες κι αστυνόμοι». Τότε ο Σταθμός Λαρίσης δεν είχε καμία σχέση με το σημερινό Σταθμό – όχι αρχιτεκτονικά, αλλά από την άποψη του κόσμου. Όπως τώρα είναι άνθρωποι από το εξωτερικό, Αλβανοί και λοιποί, τότε ήταν Έλληνες που ερχόντουσαν από χωριά και μέναν εκεί ή στα γύρω μέρη, επειδή περιμένανε να βρουν παρέα, επειδή ήταν φτηνά ενοίκια.Τον τίτλο «Κοινός Βίος» εκείνος τον έδωσε. Μοιάζει δηλαδή να είναι απλή ζωή, αλλά και ταυτόχρονα ιδιαίτερη. Σημαίνει και το «μαζί». Έχει πολλά σημαινόμενα. Του άρεσε λοιπόν αυτή η ιδέα και τη συζητούσαμε τα βράδια που βρισκόμασταν στα cafe, και προχωρούσαμε. Δε μπορούσε όμως να βρει τραγουδιστή. Επειδή ήταν έρωτας μεταξύ ανδρών ή έτσι εφαίνετο να είναι, ιδίως στο τραγούδι – φινάλε, δε δεχόταν να το κάνει κανείς. Γι` αυτό, όταν στο τέλος του 1999 ο γιος του Γιώργος κυκλοφόρησε το «2.000 μ.Χ.», τραγουδάει ο ίδιος τέσσερα τραγούδια, χωρίς να γνωρίζουμε πού τα ηχογράφησε, ποιοι μουσικοί έπαιξαν και πότε. Κι εγώ δεν τα είχα ξανακούσει. Τα άκουσα όταν βγήκε το cd.
Το «Έπρεπε να `ρχόσουνα» είναι ένα τραγούδι – ποταμός, όπου δεν επαναλαμβάνεται κανένας στίχος. Είναι κατά τη γαλλική μορφή του τραγουδιού. Τέσσερις ή πέντε στροφές, που κάθε φορά συμπυκνώνουν την ίδια ιδέα."
Ο ίδιος ο Χατζιδάκις γράφει για το έργο αυτό:
«Ένα έργο πάνω σε μια ποιητική ιδέα μου, που χρησιμοποιώντας ποιήματα του Γιώργου Χρονά, να σχηματίζεται ένα ειδικό κλίμα διαφορετικού «κοινού βίου», ποιητικά τοποθετημένου με περιγραφές ενός ακριβού κινηματογράφου. Έχουν γραφεί τέσσερα τραγούδια, μα ολόκληρο το έργο μένει ανολοκλήρωτο.» (σημείωμα στο cd).
Να σημειώσουμε ότι στον ψηφιακό δίσκο ΜΑΝΟΣ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ 2.000 Μ.Χ. (απ' όπου προέρχεται και το φωτογραφικό υλικό που δημοσιεύουμε εδώ) ο ίδιος ο Χατζιδάκις ερμηνεύει τα τέσσερα ποιήματα του Χρονά και πρόκειται για την πρώτη ηχογράφηση του έργου.
Έχουν τους τίτλους:
-Περί πάθους
- Οχτώ
-Έπρεπε να ‘ρχόσουνα
- Η εκδρομή
Ο Γιώργος Χατζιδάκις - Θεοφανόπουλος και ο Νίκος Κυπουργός, που επιμελήθηκαν την έκδοση, αναφέρουν στο σημείωμά τους: «Ο Κοινός Βίος είναι ίσως το μόνο από τα ημιτελή έργα του συνθέτη, που μέσα από τα τέσσερα τραγούδια του ολοκληρώνεται. Σκόπευε δε, να το εκδώσει με τη φωνή του». Και προσθέτουν: «Ζητούμε συγνώμη από τους μουσικούς που έλαβαν μέρος στην ηχογράφηση του έργου, διότι παρά τις προσπάθειές μας δεν καταφέραμε να μάθουμε τα ονόματά τους. Την ίδια δυσκολία αντιμετωπίσαμε και με τους ηχολήπτες του studio όπου ηχογραφήθηκε.»
Πάντως, αυτό το ανολοκλήρωτο χατζιδακικό έργο, με τα τέσσερα μόλις τραγούδια (που παραθέτουμε στη συνέχεια), παίζεται και στις μέρες μας, γεγονός που αποδεικνύει την διαχρονικότητα τους.
Πάντως, αυτό το ανολοκλήρωτο χατζιδακικό έργο, με τα τέσσερα μόλις τραγούδια (που παραθέτουμε στη συνέχεια), παίζεται και στις μέρες μας, γεγονός που αποδεικνύει την διαχρονικότητα τους.
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου