...ΩΣ ΕΠ' ΑΡΜΑΤΟΣ ΕΦΡΑΙΜ

«Αφορισμοί» για το άρμα Εφραίμ Κληρικοί υποστηρίζουν ότι «θίγεται το ράσο, άρα και η Εκκλησία κι η Ορθοδοξία»
Του Νίκου Παπαχρήστου από την Καθημερινή

Στο φετινό πατρινό καρναβαλικό ξεφάντωμα, που κορυφώνεται με τη μεγάλη παρέλαση των αρμάτων και των δεκάδων χιλιάδων μασκαρεμένων αυτό το Σαββατοκύριακο, τη δόξα, αλλά ίσως και το στέμμα, του Βασιλιά Καρνάβαλου, έχει κλέψει μια ρασοντυμένη φιγούρα. Πρόκειται για το ομοίωμα του ηγούμενου Εφραίμ, το οποίο, παρά τις αντιδράσεις του θρησκευτικού συλλόγου «Αγιος Μάρκος, ο Ευγενικός» και άλλων ευσεβών ορθόδοξων «μαχητών», θα παρελάσει στους δρόμους της αχαϊκής πρωτεύουσας.
«Με ένα τέτοιο άρμα θίγεται το ράσο, θίγεται η Εκκλησία, η Ορθοδοξία», τονίζει στην «Κ» ο Αρχιμανδρίτης π. Τιμόθεος Παπασταύρου, μέλος του θρησκευτικού συλλόγου που αντιμάχεται το άρμα «Εφραίμ». «Ενα παιδάκι που θα πάει στην παρέλαση και θα δει τα άρματα, μεταξύ των οποίων και το συγκεκριμένο, ξέρει ποιος είναι ο Εφραίμ; Ξέρει τι έκανε ο Εφραίμ; Βλέπει το ράσο να σατιρίζεται, να περιγελάται, να περιυβρίζεται. Αυτός είναι ο σκοπός τελικά. Οι αποδέκτες είμαστε εμείς οι κληρικοί. Υβρίζοντας το ράσο, υβριζόμαστε εμείς, υβρίζεται ο κλήρος, η Εκκλησία. Ας μην κάνουμε ότι δεν καταλαβαίνουμε. Να μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας», δηλώνει και προσθέτει πως η πρωτοβουλία του συλλόγου, με την κατάθεση ασφαλιστικών μέτρων, «βρήκε μεγάλη παρασκηνιακή ανταπόκριση μεταξύ των πιστών».

Απέφυγε να αναμειχθεί
Το βέβαιο είναι ότι βρήκε την στήριξη της Ιεράς Κοινότητος του Αγίου Ορους, που μέσω επιστολής της ζήτησε από τον δήμαρχο Πατρέων κ. Ανδρέα Φούρα την απόσυρση του σατιρικού άρματος. Την ίδια στιγμή, η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος απέφυγε να αναμειχθεί στη «διαμάχη», προφανώς, για να μην κατηγορηθεί για συντηρητισμό σε μια περίοδο που προσπαθεί να καλλιεργήσει ένα «προοδευτικό προφίλ».
Ωστόσο, η είδηση για τη δημιουργία του άρματος έφτασε μέχρι την έρημο της Ιουδαίας, προκαλώντας τη «λύπη και την ανησυχία» των μοναχών της Λαύρας του Αγίου Σάββα. «Δεν είναι μόνο το πρόσωπο του Αρχιμανδρίτου Εφραίμ της Ιεράς Μονής του Βατοπεδίου το οποίο διακωμωδείται και εξευτελίζεται στον εφετινό καρνάβαλο, αλλά ολόκληρο το Μοναχικό Τάγμα, του οποίου το μαύρο ράσο αποτελεί τη χαρακτηριστική ενδυμασία πνευματικής μάχης, καθώς άλλωστε και του τιμημένου ελληνικού κλήρου» υποστηρίζουν οι μοναχοί, οι οποίοι, όπως λέγεται, «κινητοποιήθηκαν» από υπερσυντηρητικό έγγαμο κληρικό της βορείου Ελλάδος. «Η διακωμώδηση των ιερών χριστιανικών θεσμών είναι συστατικό στοιχείο της τελετουργίας του σατανισμού και της μαγείας. Αντιλαμβάνονται οι διοργανωτές του καρνάβαλου ποιες δαιμονικές πύλες ανοίγουν και ποιους πνευματικούς νόμους ενεργοποιούν πάνω στην πόλη των Πατρών ιδιαίτερα με τον εφετινό καρνάβαλο;», διερωτώνται εμφατικά οι μοναχοί. Αλλά και ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης κ. Ανθιμος, μιλώντας στην «Κ», εμφανίζεται αντίθετος με το άρμα που αναπαριστά τον πρώην ηγούμενο της Μονής Βατοπεδίου. «Στη συγκεκριμένη περίπτωση αποτελεί πολύ βαρύ σφάλμα το γεγονός της γελοιοποιήσεως του θέματος της Μονής Βατοπεδίου και της ανανεώσεως του σκανδαλισμού στις ψυχές των πιστών. Γι’ αυτό νομίζω ότι αυτό το συγκεκριμένο άρμα στο πατρινό καρναβάλι δεν θα έπρεπε να γίνει», τονίζει ο κ. Ανθιμος, ο οποίος όταν ξέσπασε το «σκάνδαλο της Βιστωνίδας» ήταν από τους πρώτους που ζήτησε την παραίτηση του π. Εφραίμ από την ηγουμενία της Μονής.
«Το πρόβλημα δεν είναι εάν οι καρναβαλιστές θα διακωμωδήσουν τα πρόσωπα αυτά που έχουν εκτεθεί σε σκάνδαλα. Το πρόβλημα είναι τα ίδια τα πρόσωπα που δημιουργούν σκάνδαλα με τις συμπεριφορές τους και εκθέτουν την Εκκλησία. Οι λειτουργοί της Εκκλησίας με τα σεξουαλικά, ηθικά, οικονομικά σκάνδαλα τους εκθέτουν την Εκκλησία. Οπότε να μην ψάχνουμε στον απόηχο των σκανδάλων να βρούμε εχθρούς μέσα στην κοινωνία και στις διάφορες εκδηλώσεις της», υποστηρίζει ο κ. Λαυρέντιος Ντε Τζώρτζιο, ιδρυτής και επικεφαλής της νεοσύστατης Φιλορθόδοξης Ενωσης «Κοσμάς Φλαμιάτος». Η συντηρητική οργάνωση, που εδρεύει στην Θεσσαλονίκη, αγωνίζεται, κατά δήλωσή της, «για την αυθεντικότητα της ορθοδόξου πίστεως και την ακεραιότητα της Εκκλησίας», ενώ πολλές φορές έχει ασκήσει δριμεία κριτική σε ιεράρχες που υποστηρίζουν τον διάλογο με τους ετεροδόξους. «Η κριτική κατά της Εκκλησίας, έστω και αν αυτοί που την κάνουν είναι εκκλησιομάχοι, εχθροί της ή αντί-ορθόδοξοι, δεν θα γινόταν αν δεν είχαν δοθεί οι αφορμές από τα καμώματα και τις συμπεριφορές των λειτουργών της», δηλώνει στην «Κ» με αυστηρότητα ο κ. Ντε Τζώρτζιο.
«Σκοπός μας δεν είναι να θίξουμε την Εκκλησία. Σκοπός μας είναι να σατιρίσουμε -και όχι να κατηγορήσουμε- ένα συγκεκριμένο πρόσωπο για συγκεκριμένες ενέργειες με πολιτικές διαστάσεις», ξεκαθαρίζει από την πλευρά του Δήμου Πατρέων ο αντιδήμαρχος της πόλης κ. Αλέξης Σκαρμέας, εκφράζοντας τη βεβαιότητα πως εάν κατά τη διάρκεια της αυριανής παρέλασης υπάρξουν αντιδράσεις από κάποιους συντηρητικούς, «θα τους αντιμετωπίσει ο ίδιος ο κόσμος».

Δεν συμφωνούν
Τα περί «σάτιρας» ωστόσο δεν φαίνεται να ασπάζονται κάποιοι πολιτικοί που ουδέποτε έκρυψαν τους στενούς δεσμούς τους με εκκλησιαστικούς ή παραεκκλησιαστικούς παράγοντες. «Η διακωμώδηση είτε προσώπων είτε συμβόλων που έχουν σχέση με την Εκκλησία είναι μια προσβλητική πράξη για την Εκκλησία. Φοβούμαι όμως ότι όλος ο δημόσιος βίος της χώρας έχει γίνει καρνάβαλος», επισημαίνει στην «Κ» ο πρόεδρος της Δημοκρατικής Αναγέννησης κ. Στέλιος Παπαθεμελής.
Αντιθέτως, ο καθηγητής κ. Πέτρος Βασιλειάδης, πρόεδρος του Τμήματος Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ εκτιμά πως η Εκκλησία δεν πρέπει να στρέφεται εναντίον της σάτιρας. «Μπορεί κάποιοι να χλευάσουν, να σατιρίσουν μερικές φορές. Εξαρτάται από την Εκκλησία και τους ανθρώπους της, εάν με τη στάση τους δώσουν το σωστό στίγμα. Δεν μπορεί και δεν πρέπει η Εκκλησία να απαγορεύει οτιδήποτε, πολύ περισσότερο να απαγορεύει τη σάτιρα. Γιατί το αποτέλεσμα θα είναι εντελώς αντίθετο. Πρέπει να είναι έτοιμη να δεχτεί την καλοπροαίρετη κριτική, επιθέσεις, αλλά και τη σάτιρα», τονίζει στην «Κ».