Ο ΤΟΤΟΣ (αποκριάτικη λογοκαρικατούρα)

Υπό Γέροντος Χαλκηδόνος Αθανασίου

Από την Απογευματινή Κωνσταντινουπόλεως (3-2-2009)

Aπό την παιδική μου ηλικία αξέχαστη παραμένει μια λαϊκή συμπαθής φυσιογνωμία, ο αγαπητός Τοτός. Αυτός είχε μια τρύπα-μαγαζί, στον πρώτο όροφο ενός παλιού μικρού χανιού που σώζεται μέχρι σήμερα στο τσαρσί του Καδήκιοϊ (Χαλκηδόνας) κοντά στο τζαμί του Osmanağa. Ήταν ο πασίγνωστος ζαχαροπλάστης (σεκερτζής). Έκαμε και τα τότε συνήθη κουφέτα (ακιντέδες). Το εργαστήρι του βρισκόταν σ’ ένα επάνω όροφο, οι δε "γλύκες" κατέβαιναν προς τα κάτω από μιά, συνήθη για την εποχή ξύλινη "αχερώντεια" σκάλα. "Ίλεως, ίλεως γενού μοι Δέσποτα".
Ο Τοτός λοιπόν αυτός ήταν μια φάτσα του τσαρσιού. Κοντός, στρογγυλός σαν τόπι, καλόκαρδος, όπως συνήθως οι παχείς, όλο γέλιο και χαρά. Αστειευόταν τους πάντες, γι’ αυτό και τον αγαπούσαν. Τότε, ως γνωστόν, ήταν άγνωστες οι κασομηχανές και τα τεφτέρια. Έτσι έβγαζε από τις τσέπες του χαρτιά και χαρτάκια με σημειώσεις και αριθμούς, σαν "ταχυδακτυλουργός" όπως ο μεγάλος Γενάρχης μας τα δωράκια, κατά τη ρήσι κάποιου.
Αναλάμβανε τις δεξιώσεις για τις περιτομές (Sunnet) με τον περίφημο Ζερντέ (πελτές με σαφράνι που προσετίθετο στο πιλάφι), στην αίθουσα Γάμων του Καδήκιοϊ (Duğun Salonu) και αλλαχού.

Είχε όμως ως σύζυγο μια κυρά πού 'ταν η μονάκριβη κόρη ενός ναλμπούρη, κοντά στο φαρμακείο του Μαλούση στο Μόδι (Τα Προμότου). Λεπτούλα με "φαγιουμικά" κάπως μάτια, μεγαλομένη με πιάνο, που και έπαιζε. Ήταν, όπως ο Σωκράτης κάπως με την Ξανθίππη; Και όχι μόνον, αταίριαστο ζευγάρι! Συχνά γκρίνιες και μουρμούρες "στεφανούμενες" από χειροθεσίες εις τον βαθμόν της "διακονίσσης" κ.ο.κ.
Κάποτε, λέγουσιν, ερρίπτετο χαμαί "κελαϊδώντας" δια δήθεν "πυροβολισμούς"! Αυτά δε γινόταν κατά τήν τότε τοπική παράδοση, και όχι μόνον, διό και ο αγώνας της σημερινής κοινωνίας και ιδίως των φεμινιστριών όπως στο ΠΣΕ κατά της βίας έναντι του "ασθενούς" φύλου.
Και μερικά ευτράπελα για τον Τοτό "ίνα γελάσει λίγο ο κόσμος" και όχι να σωθεί, αρκούν γαρ τα βάσανά μας:
1. Λέγεται, ότι κάποτε έπλυνε το "Άγιον Πνεύμα" (τις κότες κατά τον αείμνηστο Μεξικού Παύλο de Ballester Convalier) σε μια μπανιέρα, πράγμα βέβαια όχι εντυπωσιακό και για σήμερα. Άλλωστε υπάρχουν και πολύ χειρότερα όπως βλέπουμε στα ΜΜΕ καθημερινά.
2. Στο σπίτι του είχε μια γκαζόσομπα και για να μεταγγίσει το γκάζι από το πλαστικό δοχείο στη σόμπα, τραβούσε απ’ το χορτούμι τον αέρα ασπασίως. Και ότι δώσει ο Θεός!..
3. Κάποτε προσπαθούσε να καθαρίσει φυσώντας μια κλειδαριά, οπότε απεγειώθη η αλεθομηχανή!
Σ’ αυτό λοιπόν το χάνι "της Γραβιάς" και δη σ’ ένα καμαρίνι του δούλευε ο ενιστές (γαμβρός) ο παντελονοποιός για τα κονφεξιόν της εποχής εκείνης. Θύτης του Βάκχου και μετά κλαυθμωνοπαίχτης. Τί θέαμα να βλέπει κανείς τους σπονδάτορες να θρηνούν τη μοίρα τους μετά πάνω στους πάγκους, ή να γελάνε, αν και υπάρχουν πολύ χειρότερα.
Τελειώνω μ’ ένα ακόμη ευτράπελο απ’ τον γαμβρό:
Κάποιος τούφερε να ράψει ένα παντελόνι. Τό ’κανε στραβό, όπως η αρμενίζουσα ρίνα του. Ο πελάτης διαμαρτυρήθη. Και ο κατασκευαστής απήντησε απλά, ότι το "σχεδίασε" κατά το σώμα του!
Καλές αποκριές και

Αιωνία αυτών η μνήμη!

Οι φωτογραφίες της Ιδιωτικής Οδού από την Χαλκηδόνα (Ιαν. 2009)