Τετάρτη 19 Μαρτίου 2008

ΕΝΕΚΕΝ ΑΛΗΘΕΙΑΣ

Στον φίλο της Ιδιωτικής Οδού που ρωτάει τι έγινε με την δίκη της Πολυφωνικής του απαντώ. Ζήτησαν και πήραν αναβολή. Η εκδίκαση μετά από ένα χρόνο. Για την ιστορία του πράγματος παραθέτω ένα παλαιότερο κείμενό μου που εξηγεί την όλη κατάσταση. Δια τους βουλομένους.

Ήταν Ιούλιος του 2005 όταν ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Πολυφωνικής Χορωδίας Πάτρας Σταύρος Σολωμός, πρότεινε με επιστολή του στον τότε Καλλιτεχνικό Διευθυντή του φορέα «Πάτρα 2006 – Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης» Θάνο Μικρούτσικο την πραγματοποίηση μιας συναυλίας του Βυζαντινού Χορού της Πολυφωνικής (στην ενότητα «Θρησκεία και Τέχνη»), με θέμα: «Πατρινοί συνθέτες Βυζαντινής μουσικής». Στο τέλος της πρότασής του εκτιμούσε ότι «το κόστος της παραγωγής αυτής εκ μέρους της Πολιτιστικής, δεν υπερβαίνει το ποσόν των 10.000€». Η εν λόγω συναυλία πραγματοποιήθηκε τελικά την Πέμπτη 16 Νοεμβρίου 2006 στον χώρο του Πτωχοκομείου.
Ας δούμε όμως προσεκτικά την πορεία αυτής της συναυλίας, με δεδομένο το γεγονός ότι οι συντελεστές της ήταν μάλλον ανυποψίαστοι για το εγχείρημά τους.

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΑ
16ος, 17ος ή 18ος;
Η συναυλία θα περιλάμβανε «έργα Πατρινών Συνθετών από τον 16ο αιώνα έως σήμερα». Προφανώς διότι είχε συμπεριληφθεί στον αρχικό σχεδιασμό και ο Παλαιών Πατρών Διονύσιος (γράφει περί τα μέσα του 16ου αιώνος), ο οποίος τελικά αφαιρέθηκε. Στην καταχωρημένη στον τύπο ολοσέλιδη διαφήμιση της Πολιτιστικής (ενότητα «Θρησκεία και Τέχνη») διαβάσαμε τον εξής τίτλο για την συγκεκριμένη συναυλία: «Βυζαντινή Μουσική του 16ο (sic) αιώνα», ενώ στο έντυπο πρόγραμμα της ενότητας «Έργα Πατρινών συνθετών Βυζαντινής Μουσικής του 16ου αιώνα». Τελικά στο δισέλιδο πρόγραμμα που διανεμήθηκε στη συναυλία μαθαίνουμε ότι πρόκειται για έργα «Υμνογράφων – Μελοποιών που έζησαν και έδρασαν στην Πάτρα από τον 17ο αιώνα μέχρι σήμερα» (ο 17ος αιώνας αναφέρθηκε και στην σχετική συνέντευξη τύπου που παραχώρησαν οι «υπεύθυνοι» πριν τη συναυλία, ενώ σημειωνόταν και στην αφίσα της εκδήλωσης). Πώς προέκυψε όμως ο 17ος αιώνας; Η συναυλία άρχισε με μία δοξολογία του Διονυσίου Φωτεινού, ο οποίος πιθανότατα γεννήθηκε το 1777. Οι «υπεύθυνοι» της Πολυφωνικής θεώρησαν, όπως φαίνεται, ότι το 1777 είναι 17ος αιώνας, ενώ, για τους στοιχειωδώς γνωρίζοντας, μιλάμε για τέλος 18ου αιώνα!!
Αυτή η «Βαβυλωνία» της χρονολόγησης είναι, νομίζουμε, ενδεικτική της ασχετοσύνης των «ιθυνόντων» της Πολυφωνικής με το θέμα.

TO ΘΕΜΑ
Το θέμα της συναυλίας ανήκει, φυσικά, στον γράφοντα (Π.Α. Ανδριόπουλο). Στο πλαίσιο της έρευνάς του για την Εκκλησιαστική Μουσική στην Πάτρα πραγματοποίησε στο παρελθόν δύο εκδηλώσεις με έργα Πατρινών μελοποιών, τα οποία έψαλε χορός ψαλτών υπό τον σημερινό χοράρχη του Βυζαντινού χορού της Πολυφωνικής Ιωάννη Κόττορο (βλ. λεπτομέρειες στο δημοσιευθέν άρθρο του Π.Α. στον τοπικό τύπο (8/11/06) και στην εξώδικη διαμαρτυρία κατά των Στ. Σολωμού και Ιω. Κόττορου).

ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
Στην συναυλία το μέλος του Βυζ. Χορού Λουκάς Καρτέρης αναφερόταν στα βιογραφικά των Πατρινών συνθετών. Στα δημοσιεύματα του τύπου μετά την συναυλία διαβάζαμε για «εμπεριστατωμένη παρουσίαση των βιογραφικών των υμνογράφων – μελοποιών που επιμελήθηκε ο πρωτοψάλτης και θεολόγος Λουκάς Καρτέρης» (βλ. ενδεικτικά εφημ. Η ΓΝΩΜΗ, 26/11/06). Τα βιογραφικά προήλθαν, άραγε, από κάποια έρευνα του Λ. Καρτέρη ή του Ιω. Κόττορου (όπως επίσης γράφτηκε στον τοπικό τύπο); Προφανώς όχι, αφού ουδείς από τους προαναφερθέντες έχει ασχοληθεί με το συγκεκριμένο θέμα. Έτσι, λοιπόν, ο Λ. Καρτέρης λεηλάτησε κυριολεκτικά όσους έχουν γράψει κάτι για τους Πατρινούς μελοποιούς που επέλεξε να παρουσιάσει η Πολυφωνική.
Ειδικότερα:
Α. Για τον Κλεομένη Αθήνη, ο Λ. Καρτέρης διαβάζει αυτούσιο το κείμενο του Ιωάννη Δακαλάκη, από το βιβλίο του «Αρχιδιάκονος Άνθιμος ο Πρωτοψάλτης και η Βυζαντινή Μουσική Σχολή της Αιτωλίας» (Μεσολόγγι 1991) κι ακόμα αυτούσια μία παράγραφο από κείμενο του Κων/νου Πανά για τον Κλ. Αθήνη (βλ. εισαγωγή Κ.Ι.Πανά στο βιβλίο του «Τριώδιον», Αθήναι 1981).
Β. Για τον Χρήστο Σπηλιόπουλο, ο Λ. Καρτέρης διαβάζει ολόκληρο το κείμενο του Φίλιππου Αθ. Οικονόμου, από το βιβλίο του «Βυζαντινή Εκκλησιαστική Μουσική και ψαλμωδία» τόμος Β’ (Αίγιο 1994) και ένα απόσπασμα από την εφημερίδα «Φόρμιγξ» (1906), όπως δημοσιεύτηκε από τον Π.Α. Ανδριόπουλο σε ειδικό τεύχος που εξέδωσε ο Μητροπολιτικός Ναός Ευαγγελιστρίας (1996) με συνθέσεις του Χ. Σπηλιόπουλου.
Γ. Για τον Δημήτριο Κουτσαρδάκη, διαβάζεται αυτούσιο το κείμενο του Φίλιππου Οικονόμου από το προμνημονευθέν βιβλίο του (σ. 189-190). To ίδιο συμβαίνει και για τον Ηλία Μπογδανόπουλο (Φ. Οικονόμου, οπ.π. σ. 230). Μια επιπλέον παράγραφος είναι παρμένη από την ιστοσελίδα για τον αείμνηστο υμνογράφο (http://www.orthodoxhymns.net/), που επιμελείται ο γιός του Δρ. Κων/νος Μπογδανόπουλος.
Δ. Για τον Κων/νο Πανά χρησιμοποιείται επίσης, στο μεγαλύτερο μέρος του, το κείμενο του Φ. Οικονόμου (οπ.π. σ. 258-9). Τα υπόλοιπα που διαβάζει ο Λ. Καρτέρης είναι λόγια του ιδίου του Κ.Πανά και του Μητροπολίτου Νικοδήμου Βαλληνδρά.
Ε. Για τον Μητροπολίτη πρ. Πατρών Νικόδημο, διαβάζεται αυτούσιο το κείμενο του Φ. Οικονόμου (οπ.π. σ. 91) και επίσης αποσπάσματα από το άρθρο του Π.Α. Ανδριόπουλου «Ο Μητροπολίτης Πατρών Νικόδημος ως μελωδός» (βλ. τιμητικός τόμος "Εικοσαέτηρος Αρχιερατεία Μητροπολίτου Πατρών Νικοδήμου Α’ 1974-1994", σ. 101-124).
Φυσικά οι «υπεύθυνοι» της συναυλίας δεν μνημόνευσαν τις πηγές τους. Αντίθετα, τις οικειοποιήθηκαν κατά τρόπο απροκάλυπτο, αφού τα βιογραφικά στοιχεία και οι φωτογραφίες των ψαλτών γράφτηκε ότι προέρχονται «από το προσωπικό αρχείο και κατόπιν έρευνας του χοράρχη κ. Κόττορου» (βλ. εφημ ΑΛΛΑΓΗ 18/11/06). Μάλιστα η εφημερίδα ευχαριστεί τον κ. Ιωάννη Κόττορο «για την ευγενή παραχώρηση των φωτογραφιών»!! Πάντως, η φωτογραφία του αειμνήστου Χρ. Σπηλιόπουλου, που σφετερίστηκε η Πολυφωνική, είναι δημοσιευμένη στο τεύχος – αφιέρωμα στον Χ.Σ. που επιμελήθηκε ο Π.Α. Ανδριόπουλος και παραχωρήθηκε στον επιμελητή της έκδοσης από τον ποιητή Δημήτρη Κάββουρα, συγγενή του Χ.Σ.

ΤΑ ΜΟΥΣΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Α. Η Δοξολογία του Διονυσίου Φωτεινού σε ήχο πλ.α’ ερμηνεύτηκε από τον Βυζαντινό χορό της Πολυφωνικής στην επεξεργασία του Κ.Ι. Πανά (βλ. Ανθοδέσμη Εκκλησιαστικής Βυζαντινής Μουσικής, Αθήναι 1979, σ. 183-188). Το μέλος αυτό είχε ψαλεί από χορό ψαλτών υπό τον Ιω. Κόττορο στην εκδήλωση που διοργάνωσε ο Π.Α. Ανδριόπουλος στην Διακίδειο Σχολή Λαού (19/1/02) για την Εκκλησιαστική Μουσική στην Πάτρα. Φυσικά εψάλη καθ’ υπόδειξιν του Π.Α.
Β. Το δοξαστικό των αποστίχων της εορτής του Αγίου Ανδρέου στο μέλος του Χρ. Σπηλιόπουλου πρωτοδημοσιεύθηκε στο τεύχος που επιμελήθηκε ο Π.Α. και προέρχεται από το αρχείο του Χ.Σ. που παραχώρησε προς αξιοποίησιν στον Π.Α. ο ποιητής Δημήτρης Κάββουρας. Εψάλη από χορό ψαλτών υπό τον Ιω. Κόττορο σε εκδήλωση – αφιέρωμα στον Χ.Σ. που διοργάνωσε στις 27/12/1996 ο Π.Α. Ανδριόπουλος. Το αυτό ισχύει και για το μεγαλυνάριο του Ευαγγελισμού, το οποίο έδωσε ο Π.Α. στον Ιω. Κόττορο από το έντυπο Θεωρητικό του Χ.Σ.
Γ. Το οκτάηχο «Άξιον εστί..» του Μητροπολίτου Νικοδήμου δημοσιεύθηκε από τον Π.Α. στην μνημονευθείσα ήδη εργασία του για την μουσική προσωπικότητα του Μητροπολίτου ( βλ. Εικοσαέτηρος οπ. π.).

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Από όλα τα παραπάνω εξάγεται αβίαστα το συμπέρασμα ότι ο Ιωάννης Κόττορος παρουσίασε ένα πρόγραμμα βασιζόμενος σε έρευνες άλλων – κυρίως των Φ. Οικονόμου και Π.Α. Ανδριόπουλου – χωρίς να μνημονεύσει ούτε μία φορά τις πηγές του. Αυτό αποδεικνύει περίτρανα το άηθες ήθος του, το οποίο εκδηλώνεται σε κάθε ευκαιρία. Όταν του ζητήθηκε από συντάκτη εφημερίδας να σχολιάσει τις αντιδράσεις του Π.Α. Ανδριόπουλου για το θέμα «χαρακτήρισε τα όσα συμβαίνουν αστειότητες και αρνήθηκε να σχολιάσει περαιτέρω» (Η ΗΜΕΡΑ 14/12/06). Τεράστια ευθύνη φέρει και ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Πολυφωνικής Σταύρος Σολωμός, ο οποίος, με περισσή ανευθυνότητα, δήλωσε στην ίδια εφημερίδα ότι «τα κείμενα που χρησιμοποιήθηκαν ήταν παρμένα από άλλες πηγές και βιβλία και όχι από δημοσιεύσεις του κ. Ανδριόπουλου». Ομολογεί δηλ. ότι χρησιμοποίησε πηγές τις οποίες δεν ανέφερε πουθενά!
Λυπάται κανείς για την ατολμία της αναγνώρισης ενός εξόφθαλμου λάθους… Ή μήπως τελικά επρόκειτο για εσκεμμένη ενέργεια σε βάρος του Π.Α. Ανδριόπουλου, από τον οποίο ο Ιω. Κόττορος έκλεψε την ιδέα για τη συναυλία και υλικό από την προσωπική του έρευνα; Και γι’ αυτές τις ενέργειες πληρώθηκε και από την Πολιτιστική!… Με το διόλου ευκαταφρόνητο ποσό των 12.500 ευρώ!

3 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Θα τρελαθούμε εντελώς...Χάθηκε μία συγγνώμη να λήξουν όλα;

panagiotisandriopoulos είπε...

Αγαπητέ ανώνυμε,

Ο γίγαντας Πολυφωνική θα ζητήσει συγγνώμη από το νάνο Ανδριόπουλο; Μη τρελαθούμε τελείως!...

Εδώ ο Σύλλογος Ιεροψαλτών (βλ. Κόττορος και πάλι) έχασε τη δίκη με Γνώμη και δεν θέλει να το χωνέψει! Προχωράει σε έφεση! Για το ποιος έψαλε στην ενθρόνιση του Δεσπότη!!!

Πού ζεις φίλτατε;

Ανώνυμος είπε...

Κ. Ανδριόπουλε,

Είναι γνωστόν οτι ο Ιωάννης Κόττορος ουδέποτε ασχολήθηκε με την έρευνα. Η μόνη του διδακτορική διατριβή είναι η οσφυοκαμψία στους διάφορους τινές πρωτοπρεσβυτέρους για την αποκόμιση ιδιίου προσωπικού οφέλους. Γνωστόν επίσης,ως διαδίδτεαι, ότι ο εν λόγω "καθηγητής" σε κύκλους μη εκκλησιαστικούς, όχι μόνο δεν υπερασπίζετε τις απόψεις του πρωτοπρεσβυτέρου, αλλά τον λοιδορεί και τον εμπαίζει σκληρότατα. Το συμφέρον όμως συμφέρον. Τόσα έχει κερδίσει δίπλα του.

Υγιένετε

Related Posts with Thumbnails