Ο Οικουμενικός Διάλογος στον 21ο Αιώνα. Πραγματικότητες-Προκλήσεις-Προοπτικές. Τιμητικό Αφιέρωμα στον Ομότιμο Καθηγητή Πέτρο Βασιλειάδη, επιμέλεια έκδοσης Ι. Πέτρου-Στ. Τσομπανίδης-Μ. Γκουτζιούδης, εκδόσεις Βάνιας, Θεσσαλονίκη 2013
Στον πρόλογο του βιβλίου, που μόλις κυκλοφόρησε, διαβάζουμε:
“Η Οικουμενική Κίνησις είναι, πρωταρχικά, μια συναδέλφωσις που βρίσκεται στο δρόμο των αναζητήσεων. Είναι ένα τόλμημα ή μια περιπέτεια, και όχι ένα κατόρθωμα. Είναι δρόμος και όχι σκοπός … Η έντασις παραμένει, παρακινώντας μας να συνεχίσουμε”
π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ
Ο εικοστός αιώνας χαρακτηρίστηκε από τη δημιουργία της Οικουμενικής Κίνησης, την ίδρυση και ανάπτυξη του Παγκοσμίου Συμβουλίου των Εκκλησιών, τη συνάντηση και το διάλογο των Εκκλησιών, την πραγματοποίηση από μέρους τους κοινών δράσεων και τη διαμόρφωση νέων θεολογικών τάσεων που αναζήτησαν να διαλεχθούν με διάφορα ρεύματα σκέψης και προβληματισμού και να απαντήσουν σε ποικίλες προκλήσεις της σύγχρονης πραγματικότητας. Παράλληλα στον αιώνα αυτόν επισυνέβησαν διάφορα γεγονότα και έγιναν πολλές αλλαγές σε κοινωνικό, πολιτισμικό και πολιτικό πεδίο. Ήδη έχει διαμορφωθεί μια διαφορετική κατάσταση παγκόσμια.
Ο εικοστός πρώτος αιώνας βρίσκει την Οικουμενική Κίνηση και το διάλογο των Εκκλησιών σε ένα διαφορετικό πεδίο από ό,τι στον προηγούμενο αιώνα. Νέα προβλήματα έχουν εμφανιστεί, σε πολλές περιπτώσεις είναι απαραίτητο να αξιολογηθούν όσα έγιναν στον προηγούμενο αιώνα και να κριθεί αν υπήρξαν ορθές επιλογές στο πλαίσιο του Οικουμενικού Διαλόγου ή παρακάμφθηκαν τακτικές που θα είχαν απόδοση, προς όφελος άλλων που θεωρούνται ότι συμβάλλουν στην προώθηση της ιδιοπροσωπίας των χριστιανικών Εκκλησιών. Στην πραγματικότητα είναι απαραίτητη μια πολυπρισματική αυτοκριτική που οπωσδήποτε θα συμβάλει στη συλλογική αυτογνωσία των Εκκλησιών. Αλλά ταυτόχρονα θα παράσχει τη δυνατότητα μέσα από τη γνώση της προηγούμενης πορείας και την αξιολόγησή της να ανταποκριθεί η Οικουμενική Κίνηση στις νέες προκλήσεις του εικοστού πρώτου αιώνα.
Ανταποκρινόμενοι στην προβληματική αυτή διοργανώσαμε στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του Τμήματος Θεολογίας του Α.Π.Θ. ένα Διεθνές Συμπόσιο τον Ιανουάριο του 2013. Στο Συμπόσιο αυτό με θέμα «Ο Οικουμενικός Διάλογος στον 21ο αιώνα: Πραγματικότητες – Προκλήσεις – Προοπτικές», που ήταν αφιερωμένο στον ομότιμο καθηγητή του Τμήματος Θεολογίας Πέτρο Βασιλειάδη, συμμετείχαν πρόσωπα καταξιωμένα μέσα από την ενεργή δράση τους στον Οικουμενικό Διάλογο, μέλη του Τμήματος Θεολογίας που ασχολούνται με αυτόν, καθώς και νεώτεροι επιστήμονες που ερευνούν θέματα σχετικά με την Οικουμενική Κίνηση. Οι Εισηγήσεις που παρουσιάστηκαν στο Συμπόσιο αυτό συνθέτουν τον ανά χείρας συλλογικό αυτό τόμο.
Τα περιεχόμενα του τόμου έχουν ως εξής:
- ΜOΣΧΟΣ ΓΚΟΥΤΖΙΟYΔΗΣ, Ευχαριστία και Μαρτυρία: Βίος και Έργο του καθηγητή Πέτρου Βασιλειάδη 13
- ΠEΤΡΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙAΔΗΣ, Βίβλος και Οικουμένη 51
- π. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΣΕΤΣΗΣ, Ο Οικουμενικός Διάλογος τον 21ο αιώνα: Πορεία μετ’ εμποδίων; 75
- ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Κ. ΠΑΠΑΔΕΡΟΣ, Οικουμενικά κεκτημένα και οφειλόμενα 93
- ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΒΛΕΤΣΗΣ, Επιστροφή στην Ορθοδοξία; Ποιό είναι το μοντέλο ενότητας των Εκκλησιών για την Ορθόδοξη Εκκλησία; 115
- ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΛΑΡΕΝΤΖΑΚΗΣ, Οι Θεολογικοί Διάλογοι και ο ρόλος των Θεολογικών Σχολών στην Οικουμένη του 21ου αιώνα 133
- ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΥΓΔΑΛΗΣ, Ο Οικουμενικός διάλογος και η πολιτική – κοινοβουλευτική διάστασή του 161
- ΕΛΕΝΗ ΚΑΣΣΕΛΟΥΡΗ-ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ, Βιβλική Ερμηνευτική και Οικουμενικός Διάλογος 177
- ΔΗΜΗΤΡΑ ΚΟΥΚΟΥΡΑ, Το Παγκόσμιο Χριστιανικό Φόρουμ (Global Christian Forum) και η συμβολή του στην οικουμενική κίνηση 195
- ΑΝΕΣΤΗΣ ΚΕΣΕΛΟΠΟΥΛΟΣ, Ο διαλογικός χαρακτήρας της Εκκλησίας. Ιεραποστολική και ποιμαντική προσέγγιση 219
- ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΕΤΡΟΥ, Το Π.Σ.Ε. και τα περιβαλλοντικά προβλήματα.Μια κριτική προσέγγιση 233
- ΓΕΩΡΓΙΟΣ Δ. ΜΑΡΤΖΕΛΟΣ, Το ζήτημα της συμμετοχής της Ορθοδόξου Εκκλησίας στον Οικουμενικό διάλογο υπό το φως των πανορθόδοξων αποφάσεων 263
- ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΤΣΟΜΠΑΝΙΔΗΣ, Κοινωνική ή πνευματική και εκκλησιαστική διάσταση της Οικουμενικής Κίνησης; Η σημασία της υπέρβασης μιας παλιάς έντασης ενόψει των προκλήσεων της παγκοσμιοποίησης 281
- π. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΠΑΣΙΟΥΔΗΣ, Βιβλικές προκλήσεις και Οικουμενική Κίνηση. Μήπως τελικά τίποτε δεν είναι τυχαίο στη ζωή των ανθρώπων; 307
- ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΣΣΑΚΟΣ, Εκ βαθέων: Αναφορά στο πρόσωπο και το βιβλικό και οικουμενικό έργο του καθηγητή Πέτρου Βασιλειάδη 321
- ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΖΙΑΚΑ, Ο Διαθρησκειακός Διάλογος και η χριστιανική Μαρτυρία στο πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος Θεολογίας του ΑΠΘ. Η συμβολή του καθηγητή Πέτρου Βασιλειάδη 339
- ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΙΔΗΣ, Η εσχατολογική προοπτική στη θεολογία του Πέτρου Βασιλειάδη και οι συνέπειές της για την πολιτική θεολογία 381
- π. ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΛΑΨΗΣ, Η διαλογική μαρτυρία της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην κοινωνία των πολιτών 427
- ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 463
- ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΜΠΟΣΙΟΥ 465
- ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΤΟΥ ΠΣΕ Δρ. OLAV FYSKE TVEIT 469
- ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟ (CWME) Μητρ. GEEVARGHESE COORILOS 477
- WCC NEWS RELEASE 481
- ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ 485
Στον πρόλογο του βιβλίου, που μόλις κυκλοφόρησε, διαβάζουμε:
“Η Οικουμενική Κίνησις είναι, πρωταρχικά, μια συναδέλφωσις που βρίσκεται στο δρόμο των αναζητήσεων. Είναι ένα τόλμημα ή μια περιπέτεια, και όχι ένα κατόρθωμα. Είναι δρόμος και όχι σκοπός … Η έντασις παραμένει, παρακινώντας μας να συνεχίσουμε”
π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ
Ο εικοστός αιώνας χαρακτηρίστηκε από τη δημιουργία της Οικουμενικής Κίνησης, την ίδρυση και ανάπτυξη του Παγκοσμίου Συμβουλίου των Εκκλησιών, τη συνάντηση και το διάλογο των Εκκλησιών, την πραγματοποίηση από μέρους τους κοινών δράσεων και τη διαμόρφωση νέων θεολογικών τάσεων που αναζήτησαν να διαλεχθούν με διάφορα ρεύματα σκέψης και προβληματισμού και να απαντήσουν σε ποικίλες προκλήσεις της σύγχρονης πραγματικότητας. Παράλληλα στον αιώνα αυτόν επισυνέβησαν διάφορα γεγονότα και έγιναν πολλές αλλαγές σε κοινωνικό, πολιτισμικό και πολιτικό πεδίο. Ήδη έχει διαμορφωθεί μια διαφορετική κατάσταση παγκόσμια.
Ο εικοστός πρώτος αιώνας βρίσκει την Οικουμενική Κίνηση και το διάλογο των Εκκλησιών σε ένα διαφορετικό πεδίο από ό,τι στον προηγούμενο αιώνα. Νέα προβλήματα έχουν εμφανιστεί, σε πολλές περιπτώσεις είναι απαραίτητο να αξιολογηθούν όσα έγιναν στον προηγούμενο αιώνα και να κριθεί αν υπήρξαν ορθές επιλογές στο πλαίσιο του Οικουμενικού Διαλόγου ή παρακάμφθηκαν τακτικές που θα είχαν απόδοση, προς όφελος άλλων που θεωρούνται ότι συμβάλλουν στην προώθηση της ιδιοπροσωπίας των χριστιανικών Εκκλησιών. Στην πραγματικότητα είναι απαραίτητη μια πολυπρισματική αυτοκριτική που οπωσδήποτε θα συμβάλει στη συλλογική αυτογνωσία των Εκκλησιών. Αλλά ταυτόχρονα θα παράσχει τη δυνατότητα μέσα από τη γνώση της προηγούμενης πορείας και την αξιολόγησή της να ανταποκριθεί η Οικουμενική Κίνηση στις νέες προκλήσεις του εικοστού πρώτου αιώνα.
Ανταποκρινόμενοι στην προβληματική αυτή διοργανώσαμε στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του Τμήματος Θεολογίας του Α.Π.Θ. ένα Διεθνές Συμπόσιο τον Ιανουάριο του 2013. Στο Συμπόσιο αυτό με θέμα «Ο Οικουμενικός Διάλογος στον 21ο αιώνα: Πραγματικότητες – Προκλήσεις – Προοπτικές», που ήταν αφιερωμένο στον ομότιμο καθηγητή του Τμήματος Θεολογίας Πέτρο Βασιλειάδη, συμμετείχαν πρόσωπα καταξιωμένα μέσα από την ενεργή δράση τους στον Οικουμενικό Διάλογο, μέλη του Τμήματος Θεολογίας που ασχολούνται με αυτόν, καθώς και νεώτεροι επιστήμονες που ερευνούν θέματα σχετικά με την Οικουμενική Κίνηση. Οι Εισηγήσεις που παρουσιάστηκαν στο Συμπόσιο αυτό συνθέτουν τον ανά χείρας συλλογικό αυτό τόμο.
Τα περιεχόμενα του τόμου έχουν ως εξής:
- ΜOΣΧΟΣ ΓΚΟΥΤΖΙΟYΔΗΣ, Ευχαριστία και Μαρτυρία: Βίος και Έργο του καθηγητή Πέτρου Βασιλειάδη 13
- ΠEΤΡΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙAΔΗΣ, Βίβλος και Οικουμένη 51
- π. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΣΕΤΣΗΣ, Ο Οικουμενικός Διάλογος τον 21ο αιώνα: Πορεία μετ’ εμποδίων; 75
- ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Κ. ΠΑΠΑΔΕΡΟΣ, Οικουμενικά κεκτημένα και οφειλόμενα 93
- ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΒΛΕΤΣΗΣ, Επιστροφή στην Ορθοδοξία; Ποιό είναι το μοντέλο ενότητας των Εκκλησιών για την Ορθόδοξη Εκκλησία; 115
- ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΛΑΡΕΝΤΖΑΚΗΣ, Οι Θεολογικοί Διάλογοι και ο ρόλος των Θεολογικών Σχολών στην Οικουμένη του 21ου αιώνα 133
- ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΥΓΔΑΛΗΣ, Ο Οικουμενικός διάλογος και η πολιτική – κοινοβουλευτική διάστασή του 161
- ΕΛΕΝΗ ΚΑΣΣΕΛΟΥΡΗ-ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ, Βιβλική Ερμηνευτική και Οικουμενικός Διάλογος 177
- ΔΗΜΗΤΡΑ ΚΟΥΚΟΥΡΑ, Το Παγκόσμιο Χριστιανικό Φόρουμ (Global Christian Forum) και η συμβολή του στην οικουμενική κίνηση 195
- ΑΝΕΣΤΗΣ ΚΕΣΕΛΟΠΟΥΛΟΣ, Ο διαλογικός χαρακτήρας της Εκκλησίας. Ιεραποστολική και ποιμαντική προσέγγιση 219
- ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΕΤΡΟΥ, Το Π.Σ.Ε. και τα περιβαλλοντικά προβλήματα.Μια κριτική προσέγγιση 233
- ΓΕΩΡΓΙΟΣ Δ. ΜΑΡΤΖΕΛΟΣ, Το ζήτημα της συμμετοχής της Ορθοδόξου Εκκλησίας στον Οικουμενικό διάλογο υπό το φως των πανορθόδοξων αποφάσεων 263
- ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΤΣΟΜΠΑΝΙΔΗΣ, Κοινωνική ή πνευματική και εκκλησιαστική διάσταση της Οικουμενικής Κίνησης; Η σημασία της υπέρβασης μιας παλιάς έντασης ενόψει των προκλήσεων της παγκοσμιοποίησης 281
- π. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΠΑΣΙΟΥΔΗΣ, Βιβλικές προκλήσεις και Οικουμενική Κίνηση. Μήπως τελικά τίποτε δεν είναι τυχαίο στη ζωή των ανθρώπων; 307
- ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΣΣΑΚΟΣ, Εκ βαθέων: Αναφορά στο πρόσωπο και το βιβλικό και οικουμενικό έργο του καθηγητή Πέτρου Βασιλειάδη 321
- ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΖΙΑΚΑ, Ο Διαθρησκειακός Διάλογος και η χριστιανική Μαρτυρία στο πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος Θεολογίας του ΑΠΘ. Η συμβολή του καθηγητή Πέτρου Βασιλειάδη 339
- ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΙΔΗΣ, Η εσχατολογική προοπτική στη θεολογία του Πέτρου Βασιλειάδη και οι συνέπειές της για την πολιτική θεολογία 381
- π. ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΛΑΨΗΣ, Η διαλογική μαρτυρία της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην κοινωνία των πολιτών 427
- ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 463
- ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΜΠΟΣΙΟΥ 465
- ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΤΟΥ ΠΣΕ Δρ. OLAV FYSKE TVEIT 469
- ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟ (CWME) Μητρ. GEEVARGHESE COORILOS 477
- WCC NEWS RELEASE 481
- ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ 485
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου