Η ΠΕΡΙΦΟΡΑ ΛΕΙΨΑΝΩΝ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΩΝ ΑΝΑ ΤΗΝ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑ ΚΑΤΑΛΥΕΙ ΤΗΝ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 

Έχουμε εκφράσει πάλιν και πολλάκις την θεολογική αντίθεσή μας στην πρακτική Μητροπόλεων, Μονών και Ενοριών, να περιάγουν ανά την επικράτεια ιερά λείψανα και εικόνες (εσχάτως δε και αντίγραφα εικόνων) ευκαίρως – ακαίρως, με «πανηγυρικό» - διάβαζε κιτς και αντιεκκλησιαστικό – τρόπο. 

Δυστυχώς αυτή η πρακτική δεν αφήνει αλώβητη ούτε την περίοδο της Μ. Τεσσαρακοστής. 

Είναι γνωστό πως αυτή η λειτουργική περίοδος της Εκκλησίας μας έχει ολωσδιόλου ιδιαίτερο χαρακτήρα και τυπικό, που συνάδουν με το όλο πνεύμα της Σαρακοστής. Με την περιαγωγή και περιφορά λειψάνων από πόλη σε πόλη ή από χώρα σε χώρα, καταλύεται πανηγυρικά ο πένθιμος χαρακτήρας της Σαρακοστής, γιατί βιάζεται κυριολεκτικά το τυπικό της περιόδου. 

Η υποδοχή των λειψάνων έχει πανηγυρικό χαρακτήρα (συν οι κιτς παράτες – φιέστες που οργανώνονται), που δεν αρμόζει στην περίοδο αυτή. 

Για να …συντηρηθεί η προσκύνηση των λειψάνων, οι υπεύθυνοι μητροπολίτες ή ιερείς, τελούν καθημερινά την Προηγιασμένη Θ. Λειτουργία, ενώ κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται από το Τυπικό. Κι ακόμη τελούν και πανηγυρικές αγρυπνίες (συνήθως Παρασκευή προς Σάββατο), κάτι που είναι αδιανόητο για την λειτουργική πρακτική της Σαρακοστής. Και ακόμα, λαμβάνουν επίσης χώρα και άλλες «εκδηλώσεις», που απάδουν προς το πνεύμα της Σαρακοστής. 

Όλα αυτά, έχει σημασία, ότι γίνονται - συνήθως - από τους τάχα και παραδοσιακούς μητροπολίτες ή ιερείς, οι οποίοι θα περίμενε κανείς να είναι πιστοί τηρητές του Τυπικού της Εκκλησίας. Αλλά – φευ – αυτοί είναι τελικά οι οποίοι θεωρούν την Εκκλησία ιδιοκτησία τους και κάνουν ό,τι θέλουν.
Προβάλλουν κάποιοι κάτι αστεία επιχειρήματα του στυλ ότι "τα λείψανα συντροφεύουν και ενισχύουν τους πιστούς στον αγώνα της Σαρακοστή" κ.α. παρόμοια. Αλλά η Εκκλησία έχει προβλέψει και γι' αυτό αιώνες τώρα. Αρκεί η προσκύνηση του Τιμίου Σταυρού στο μέσον της Σαρακοστής. Τι παραπάνω θέλουν;
Ας σημειωθεί πως η όλη σαρακοστιανή φιέστα έχει και ...αγιορείτικο γαρνίρισμα, αφού πλείστοι όσοι αγιορείτες έχουν εγκαταλείψει τον Άθωνα και περιτρέχουν ανά την επικράτεια για να σώσουν τους ...άλλους. Με προεξάρχοντα, βέβαια, τον Βατοπαιδινό "αθώο", ο οποίος τόσο πολύ κόπτεται και κοπιάζει για την τήρηση του Τυπικού στη Μονή του! 

Τα παραπάνω τα έγραψα για ιστορικούς και μόνο λόγους. Η διαφθορά του Τυπικού στις μέρες μας είναι τέτοια που την θεωρώ μη αναστρέψιμη, καθώς όλα τα πανηγυριτζίδικα περί των ιερών λειψάνων έχουν πλέον καθιερωθεί ως αυτονόητα. 

Απλώς να μην κραυγάζουν περί της «παραδόσεως» οι εν λόγω, γιατί γνωρίζουμε πολύ καλά ότι μόνον ο εαυτός τους τούς νοιάζει. Τίποτα, μα τίποτα, άλλο.
Την οικονομική διάσταση του θέματος υπογραμμίζει, νομίζω, η παλαιότερη αλλά διαχρονική γελοιογραφία του Κυρ που προτάσσουμε στην ανάρτηση.