Επιμέλεια: Π.Α.Α.
Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 22 Μαρτίου 2017 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, η παγκόσμια πρώτη του νέου έργου του συνθέτη Γιώργου Κουρουπού, "Φωνή Δρυός".
Το έργο είναι ένα λυρικό τελετουργικό δράμα για σοπράνο, μπάσο, αφηγητή και ορχήστρα. Η ιδέα για τη δημιουργία του γεννήθηκε, όταν ο συνθέτης επισκέφθηκε, την άνοιξη του 2012, το νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων και το Αρχαίο Θέατρο Δωδώνης. Τα κείμενα του έργου είναι μια επιλογή από αυθεντικά ερωτήματα των επισκεπτών του Μαντείου της Δωδώνης στην αρχαιότητα. Το κείμενο της «Παράβασης» είναι μια σύνθεση - ανάπλαση της Ιουλίτας Ηλιοπούλου, βασισμένη σε κείμενα των Αισχύλου, Πινδάρου, Ευριπίδη, Ερμή Τρισμέγιστου, Κικέρωνα, Πλούταρχου, Ιάμβλιχου, Διονυσίου Σολωμού και Οδυσσέα Ελύτη.
Οι συντελεστές αυτής της παγκόσμιας πρώτης του έργου ήσαν πραγματικά εξαιρετικοί:
- Σολίστ: Άρτεμις Μπόγρη (μέτζο σοπράνο), Τάσος Αποστόλου (μπάσος)
- Αφηγήτρια: Ιουλίτα Ηλιοπούλου
- Χορωδιακό σύνολο, σε διδασκαλία του Νίκου Βασιλείου, ο οποίος έχει αναλάβει και τη μουσική προετοιμασία
- Αγγελίνα Τκάτσεβα (σόλο τσίμπαλομ [ρώσικο σαντούρι]), Λευτέρης Φραγκιουδάκης (κρητικό λαούτο)
- Κρατική Ορχήστρα Αθηνών - Μουσική διεύθυνση: Μίλτος Λογιάδης
- Εικαστική επιμέλεια προβολής: Τάκης Μαυρωτάς
Το Σάββατο 25 Μαρτίου το απόγευμα, προβλήθηκαν στο Μουσείο της Ακρόπολης, στην αίθουσα της περιοδικής έκθεσης «Δωδώνη. Το μαντείο των ήχων», δίπλα στην τεχνητή βελανιδιά της έκθεσης, βιντεοσκοπημένα αποσπάσματα από το έργο του Γιώργου Κουρουπού «Φωνή δρυός», όπως παρουσιάστηκε στο Μέγαρο Μουσικής. Προλόγισαν: ο Διευθυντής του Μουσείου Δημήτρης Παντερμαλής και ο ο συνθέτης.
Παραθέτουμε στη συνέχεια κατατοπιστικά κείμενα για το έργο:
- Απόσπασμα από κείμενο του Γ. Κουρουπού που περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα και αναφέρεται στο έργο του "Φωνή Δρυός"
Η διαδικασία της χρησμοδότησης στο πανάρχαιο Μαντείο της Δωδώνης έχει επαρκώς τεκμηριωθεί από τα αρχαιολογικά ευρήματα. Ο τεράστιος αριθμός των μεταλλικών πινακίων πάνω στα οποία οι πιστοί χάραζαν τα ερωτήματά τους, εκτός από πολύτιμες πληροφορίες κοινωνικού και ιστορικού περιεχομένου, προβάλλουν τον προαιώνιο φόβο του ανθρώπου εξαιτίας της αδυναμίας του να προβλέψει το μέλλον. Από αυτήν την άποψη οι ανησυχίες και τα ερωτήματα που διατυπώνονται στα πινάκια είναι εντυπωσιακά πανομοιότυπα μ’ αυτά που οποιοσδήποτε θνητός θα έθετε ή θέτει και σήμερα στον Θεό που πιστεύει. Η χρησμοδότηση της θεάς Διώνης, βάσει των φυσικών (ή κάποτε και τεχνητών) ήχων- άνεμος, θρόισμα φύλλων, τριξίματα κλαδιών, φωνές πουλιών, ροή νερών, μεταλλικοί ήχοι από χάλκινους λέβητες- είναι μία ακαταμάχητη πρόκληση για έναν σύγχρονο συνθέτη. Το έργο δεν στοχεύει στην ρεαλιστική αναπαράσταση της χρησμοδότησης. Επιζητεί κυρίως να εκφράσει το δέος που αισθάνεται ο κάθε άνθρωπος, όταν προσκρούει στα όρια της νόησής του, στα όρια της φύσης του γενικότερα.
- Αφηγήτρια: Ιουλίτα Ηλιοπούλου
- Χορωδιακό σύνολο, σε διδασκαλία του Νίκου Βασιλείου, ο οποίος έχει αναλάβει και τη μουσική προετοιμασία
- Αγγελίνα Τκάτσεβα (σόλο τσίμπαλομ [ρώσικο σαντούρι]), Λευτέρης Φραγκιουδάκης (κρητικό λαούτο)
- Κρατική Ορχήστρα Αθηνών - Μουσική διεύθυνση: Μίλτος Λογιάδης
- Εικαστική επιμέλεια προβολής: Τάκης Μαυρωτάς
Το Σάββατο 25 Μαρτίου το απόγευμα, προβλήθηκαν στο Μουσείο της Ακρόπολης, στην αίθουσα της περιοδικής έκθεσης «Δωδώνη. Το μαντείο των ήχων», δίπλα στην τεχνητή βελανιδιά της έκθεσης, βιντεοσκοπημένα αποσπάσματα από το έργο του Γιώργου Κουρουπού «Φωνή δρυός», όπως παρουσιάστηκε στο Μέγαρο Μουσικής. Προλόγισαν: ο Διευθυντής του Μουσείου Δημήτρης Παντερμαλής και ο ο συνθέτης.
Παραθέτουμε στη συνέχεια κατατοπιστικά κείμενα για το έργο:
- Απόσπασμα από κείμενο του Γ. Κουρουπού που περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα και αναφέρεται στο έργο του "Φωνή Δρυός"
Η διαδικασία της χρησμοδότησης στο πανάρχαιο Μαντείο της Δωδώνης έχει επαρκώς τεκμηριωθεί από τα αρχαιολογικά ευρήματα. Ο τεράστιος αριθμός των μεταλλικών πινακίων πάνω στα οποία οι πιστοί χάραζαν τα ερωτήματά τους, εκτός από πολύτιμες πληροφορίες κοινωνικού και ιστορικού περιεχομένου, προβάλλουν τον προαιώνιο φόβο του ανθρώπου εξαιτίας της αδυναμίας του να προβλέψει το μέλλον. Από αυτήν την άποψη οι ανησυχίες και τα ερωτήματα που διατυπώνονται στα πινάκια είναι εντυπωσιακά πανομοιότυπα μ’ αυτά που οποιοσδήποτε θνητός θα έθετε ή θέτει και σήμερα στον Θεό που πιστεύει. Η χρησμοδότηση της θεάς Διώνης, βάσει των φυσικών (ή κάποτε και τεχνητών) ήχων- άνεμος, θρόισμα φύλλων, τριξίματα κλαδιών, φωνές πουλιών, ροή νερών, μεταλλικοί ήχοι από χάλκινους λέβητες- είναι μία ακαταμάχητη πρόκληση για έναν σύγχρονο συνθέτη. Το έργο δεν στοχεύει στην ρεαλιστική αναπαράσταση της χρησμοδότησης. Επιζητεί κυρίως να εκφράσει το δέος που αισθάνεται ο κάθε άνθρωπος, όταν προσκρούει στα όρια της νόησής του, στα όρια της φύσης του γενικότερα.
- Απόσπασμα από το κείμενο του Τάκη Μαυρωτά «Ο Καλλιεργημένος μουσουργός Γιώργος Κουρουπός»
Η αισθητική της μουσικής συνυπάρχει με την αισθητική της ζωγραφικής, αποσκοπώντας σε μια αδιάσπαστη σύνθεση και ολότητα. Τα έργα των Παρθένη, Παπαλουκά, Μόραλη, Γκίκα, Σικελιώτη, Τάσσου, Τέτση, Ψυχοπαίδη, Μπότσογλου, Θεοχαράκη, Καρέλλα, Ξένου, Αδαμάκου, Β. Φωτόπουλου, Γουναρίδη, Μετζικώφ, Σακαγιάν, Μ. Μανουσάκη, Ρόρρη, Μποκόρου, Σ. Λύτρα και Φιλοπούλου εναλλάσσουν χρώματα με νότες, αντανακλώντας ιδέες και συναισθήματα. Έτσι, δημιουργείται μια μυστηριακή ατμόσφαιρα με «μουσικούς πίνακες». Ένα έναυσμα για μια άλλη πραγματικότητα, με βάθος και ένταση, με εξελισσόμενες πράξεις και μεταλλαγές στο χρόνο.
- Απόσπασμα από την "Παράβαση", που επιμελήθηκε και αφηγήθηκε η Ιουλίτα Ηλιοπούλου
Ο ουρανός, που καλύπτει από ψηλά ολόκληρη τη φύση, στολισμένος φάνηκε μ’ όλα τα μυστήρια του. Κι η γη, μόλις πρωτοξημέρωσε, πρόβαλε δυνατή και στέρεη, μ΄ όλα όσα την περιβάλλουν. Απόλυτη άγνοια βασίλευε, στην αρχή. Γι’ αυτό αναστέναζαν συχνά οι άνθρωποι, γιατί αισθάνονταν φόβο. Έναν φόβο παράξενο! Ένα φόβο θα’ λεγες που τον γεννούσε η ωραιότητα και η δύναμη εκείνων που αιώνια κατοικούν ψηλά στους αιθέρες! Μες στην εκπληκτική μεγαλοπρέπεια της νύχτας κανείς δεν έμεινε αμέριμνος. Ο φόβος μεγάλωνε ασταμάτητα και προκαλούσε αναζητήσεις μυστικές. Οι άνθρωποι ζητούσαν να μάθουν τι πρέπει να επιδιώκουν για να αποφεύγουν τις αποτυχίες, τον πόνο της λύπης, τις απατηλές επιθυμίες, την διάψευση των ελπίδων τους. Οι άνθρωποι, με τα αδιάκριτα μάτια, τη φλύαρη γλώσσα, την λαίμαργη όσφρηση ζητούν να δοκιμάσουν τα πάντα, να ανακαλύψουν τις μυστικές πηγές των θαυμάτων, να μάθουν κατά που φυσά ο χρυσός αέρας της ζωής, κατά που κυλά το διάφανο νερό της αλήθειας... Ο κόσμος φαίνεται να σχεδιάστηκε με τέτοιο τρόπο, ώστε συγκεκριμένα σημάδια να προηγούνται κάποιων συγκεκριμένων γεγονότων. Σημάδια που βλέπεις αν παρατηρήσεις τα πουλιά, τις αστραπές, τ’ αστέρια. Κι άλλα σημάδια που κατοικούν βαθιά στα οράματα του ύπνου. Όσοι μπορούν να διαβάζουν σωστά αυτά τα σημεία, αυτούς τους οιωνούς, συνήθως δεν αποτυγχάνουν. Αυτός που καταλαβαίνει τους παράξενους συσχετισμούς, τις συνάφειες των φυσικών φαινομένων γνωρίζει τα παρόντα, προλέγει τα μέλλοντα, κρίνει τα παρελθόντα. Αλλά ποιός έχει αυτή τη δύναμη;
 |
| Photo by Charis Akriviadis |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου