İSA PEYGAMBER BU BAHAR DA DİRİLDİ / Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΑΣΤΗΘΗΚΕ ΚΑΙ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΑΝΟΙΞΗ

İSA PEYGAMBER BU BAHAR DA DİRİLDİ!…


JÜLİDE ERGÜDER

18 Nisan 2009 gece saat 11.00 suları. Evde, TV karşısında dizi seyrederken bir taraftan da, Ercan ile benim esnemekten neredeyse çenelerimiz ayrılacak. Saati fark edince hemen şimşek gibi fırladık; alelacele giyindik. Kedilerimizin başlarını okşayıp iyi uykular diledikten sonra Panaiya Kilisesi’nin yolunu tuttuk. Hava nasıl güzel ve ılık, sanki ceketleri fazladan giymişiz…

Panaiya Kilisesi her Paskalya âyininde olduğu gibi, ağzına kadar doluydu. Ziyaretçilerin hepsinin yüzü gülüyordu. Ellerinde kocaman mumları, yanar vaziyette, gece yarısı coşkusunu bekliyorlardı. Tüm ilahiler okundu. Merasim kıyafetlerini kuşanmış minik delikanlılar ellerinde dinî sembollerle kilisenin arka avlusuna geldiler. Ve, hazırlanan göz alıcı kürsünün yanında yerlerini aldılar. Herkesin ağzından, “Hristos Anesti” haykırışı duyuldu: Ve bu sesleniş defalarca tekrarlandı. Evet, İsa Peygamber dirilmiş ve göğe yükselmişti. Herkes birbirine sarıldı, dirilişin coşkusu paylaşıldı.

Âyinden sonra koyu sohbet başladı. Sonra, arka bahçede ikram yapıldığı haberi yayıldı. Kilisenin arka bahçesine döndük baktık ki ne görelim? Ağaçların altına güzel masalar ve arkalıklı ahşap sandalyeler yerleştirilmiş. Sıcak çay, kahve, meşrubat ve şarap masalarından sürekli ikram yapılıyor. Şirin paketlerde zengin bir kumanya hazırlanmış: kocaman bir paskalya çöreği dilimi, salam, peynir, kırmızı paskalya yumurtaları ve hattâ çikolata!... Tabiî derhal, yumurta tokuşturma sahneleri yaşanmaya başladı. Kimse rakibinin yumurtasını kıranın ne kazanacağını bilmiyordu; ama olsun…

Paskalya yumurtalarının hazırlanması, neredeyse, bir hafta sürdü. Başta Rea Kalfaoğlu olmak üzere, Yeniköy Rum cemaatinin fertleri, soğan kabukları ya da Victoria marka kırmızı boya ile, taksit taksit yüzlerce yumurta boyadılar. Bu yumurtalar kırmızı tüllere sarıldı, bağlandı, sepetlere dizildi. Cumartesi gecesi büyük âyinden evvel her gün devamlı âyin vardı. Meselâ, kutsal Perşembe çok önemli; o gün her evde geleneksel olarak mercimek yeniyor. Oğlu İsa Peygamber’in çarmıha gerilmesine ağlayan Meryem Ana’nın gözyaşlarını temsil ettiği için. Perşembeden sonra Cuma da çok yaslı bir gün.


Kutsal Perşembe günü, Panaiya’da Yeniköy’e dağıtılacak paskalya çörekleri hazırlandı. Hepsinini göbeğinde birer kırmızı paskalya yumurtası vardı. Allı morlu beyazlı tüllere sarılmış çörekler sık poşetlere kondu. Kırmızılı paskalya yumurtaları poşetlere eklendi. Ve paketi, çok şık bir kart süslüyordu. Laki Vingas kartların yazılarını tamamlarken, güzel kızı İvonne da paketleri hazırladı. Çok anlamlı bir karttı bu. Kartın ön yüzünde, bir Paskalya gecesi Panaiya Kilisesi’nin ışıklandırılmış giriş kapısı ve yine ışıklı bahçe patikası görülüyor. Kartta çeşitli dillerde “Mutlu Paskalyalar” yazıyor. Arka yüzünde ise, Panaiya Kilisesi’ndeki iki ikonanın minik tasvirleri var: Meryem’in kucağında İsa ve İsa’nın göğe yükselişi. Fotoğraflar, Panaiya Kilisesi’nin tüm ikonalarını resimleyip çok zengin bir döküm çıkaran Abdullah Hekimhan’a âit.

Kilisenin arka bahçesindeki koyu muhabbet sabahın ilk saatlerine kadar sürdü. Ve, bir5 coşkulu Paskalya daha böylece son buldu. Yazıya son vermeden evvel, âyinde dağıtılan bir İncil’den okuma parçasını aktarmak istiyorum.


“MARKOS 16: 1-8

“Şabat (cumartesi) günü geçince, Mecdelli Meryem, Yakup’un annesi Meryem ve Salome gidip İsa Mesih’in cesedine sürmek üzere baharatlar satın aldılar. Haftanın ilk günü (pazar) günü, sabah çok erkenden, güneşin doğuşu ile birlikte mezara gittiler. Aralarında, ‘Mezarın girişindeki taşı bizim için kim yuvarlayacak?’ diye konuşuyorlardı.

“Başlarını kaldırıp bakınca, o kocaman taşın yana yuvarlanmış olduğunu gördüler. Mezara girip sağ tarafta beyaz kaftan giymiş genç bir adamın oturduğunu görünce çok şaşırdılar.

“Adam onlara, ‘Şaşırmayın!’ dedi. ‘Çarmıha gerilen Nasıralı İsa’yı arıyorsunuz. O dirildi. Burada yok. İşte O’nu yatırdıkları yer. Şimdi öğrencilerine ve Petrus’a gidip şöyle deyin: İsa sizden önce Celile’ye gidiyor. Size bildirdiği gibi, kendisini orada göreceksiniz.’

“Kadınlar mezardan çıkıp kaçtılar. Onları bir titreme, bir şaşkınlık almıştı.
Korkularından kimseye bir şey söylemediler.

“KORO : Yücelikler sanadır, ya Rab! Yücelikler sanadır.
“RUHANÎ : Yücelikler kutsal, aynı özden, hayat veren ve bölünmez
Üçlemeye’dir, ve şimdi, ve her zaman, ve ebedlerin ebedine değin.
“KORO : Amin.
“RUHANÎ : (Mumları kaldırarak okur ve günlükler: İsa Mesih dirildi!) İsa
Mesih dirildi, ölümü ölümle yendi ve mezarlarında yatanlara
hayat bahşetti.

(Bu yüce ilahi üç defa tekrarlanır ve bu ilahi Ruhanî ve Koro tarafından her okunduğunda bütün müminler katılırlar. Yine Ruhanî’nin her duasından Sonra Koro ve müminler “İsa Mesih Dirildi”… ilahisini tekrarlarlar.)


Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΑΣΤΗΘΗΚΕ ΚΑΙ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΑΝΟΙΞΗ ΣΤΟ ΝΙΧΩΡΙ

Από την Ζουλιντέ Εργκιουντέρ

Στις 18 Απριλίου κατά τις 11 η ώρα το βράδυ, εγώ με τον Ερτζάν στο σπίτι, παρακολουθώντας μια σειρά στην τηλεόραση, λίγο έλειψε να μας φύγουν τα σαγόνια από το χασμουρητό. Μόλις συνειδητοποιήσαμε την ώρα, τιναχτήκαμε αστραπιαία από τις θέσεις μας και ντυθήκαμε βιαστικά. Αφού χαϊδεύσαμε τις γατούλες μας και τους είπαμε καληνύχτα κατευθυνθήκαμε προς την εκκλησία της Παναγίας. Ο καιρός ήταν τόσο όμορφος και θερμός, σαν να πήραμε τα πανωφόρια μας άσκοπα…

Όπως κάθε φορά, έτσι και σε αυτή την Λειτουργία του Πάσχα, η εκκλησία της Παναγίας ήταν γεμάτη κόσμο. Τα πρόσωπα όλων των προσκυνητών ήταν χαμογελαστά. Στα χέρια τους μεγάλα άσπρα κεριά, αναμμένα, περίμεναν τον μεταμεσονύκτιο ενθουσιασμό. Αφού διαβάστηκαν όλες οι ψαλμωδίες, νεαρά παιδιά ντυμένα με άμφια, κρατώντας θρησκευτικά σύμβολα στα χέρια τους, ήρθαν στο προαύλιο τις εκκλησίας και στάθηκαν δίπλα στην μεγαλόπρεπη εξέδρα. Τα στόματα όλων γέμισαν με μια φράση, Χριστός Ανέστη, επαναλαμβανόμενη ξανά και ξανά.
Είναι γεγονός, ο Χριστός ανέστη και ανήλθε στους ουρανούς. Όλοι αγκαλιάστηκαν μεταξύ τους και μοιράστηκαν την χαρά της Ανάστασης.

Μετά την Λειτουργία όλο το χωριό έπιασε την κουβέντα. Η είδηση του κεράσματος στο πίσω κήπο της εκκλησιάς διαδόθηκε αμέσως. Μεταφερθήκαμε λοιπόν στον κήπο και τι να δούμε; Κάτω από τα δέντρα είχαν τοποθετηθεί ωραία τραπέζια και ξύλινες καρέκλες. Ζεστός καφές, τσάι, αναψυκτικά και κρασί προσφέρονταν συνεχώς. Μέσα σε χαριτωμένες συσκευασίες είχαν τοποθετηθεί πλούσια εδέσματα. Ένα μεγάλο κομμάτι πασχαλινό τσουρέκι, σαλάμι, κασέρι, κόκκινα πασχαλινά αυγά, μέχρι και σοκολάτα…! Πάραυτα άρχισαν να εκτυλίσσονται στα μάτια μας σκηνές τσουγκρίσματος αυγών. Κανένας δεν ήξερε τι θα κέρδιζε από το σπασμένο αυγό του αντιπάλου του, αλλά ας είναι…

Η προετοιμασία των πασχαλινών αυγών διήρκησε περίπου μια εβδομάδα. Με επικεφαλής την Ρέα Καλφάογλου και με την συνεισφορά και άλλα μελών της Κοινότητας Νιχωρίου, βάφτηκαν εκατοντάδες αυγά με κόκκινη μπογιά αλλά και με φλοιούς κρεμμυδιών. Αυτά τα αυγά αφού μπήκαν σε κόκκινα τούλια που δέθηκαν, τοποθετήθηκαν σε καλάθια. Επίσης και η Μεγάλη Πέμπτη ως ημέρα είναι σημαντική. Εκείνη την ημέρα σε κάθε σπίτι υπάρχει ως έθιμο το φάγωμα φακής και αντιπροσωπεύει τα δάκρυα της κλαίουσας Παναγίας εξαιτίας της Σταύρωσης του γιού της, του Χριστού. Εκτός από την Μεγάλη Πέμπτη και η Μεγάλη Παρασκευή εξίσου θεωρείται ως πένθιμη μέρα.

Την Μεγάλη Πέμπτη, τα τσουρέκια που θα μοιραζόντουσαν αργότερα ετοιμάστηκαν στην εκκλησία της Παναγίας. Στο κέντρο του καθενός υπήρχε και από ένα πασχαλινό αυγό. Τα τσουρέκια αφού τυλίχτηκαν σε άσπρα, μοβ και κόκκινα τούλια τοποθετήθηκαν σε ντελικάτες συσκευασίες, μαζί με τα κόκκινα αυγά. Οι συσκευασίες τέλος εμπεριείχαν και από μια όμορφη κάρτα. Καθ’όλη την διάρκεια που ο κ. Λάκης Βίγκας ετοίμαζε τα κείμενα των καρτών, η όμορφή του κόρη ετοίμαζε τα πακέτα.

Η κάρτα στο εξώφυλλο της απεικόνιζε το μονοπάτι που οδηγεί στην εκκλησία της Παναγίας αλλά και την είσοδό της λουσμένη στο φώς ένα Πασχαλινό βράδυ. Στο εσωτερικό της, η κάρτα περιείχε το Χριστός Ανέστη σε διάφορες γλώσσες. Τέλος στο οπισθόφυλλο απεικονίζονται δύο εικόνες που βρίσκονται στην Παναγία την Κουμαριώτισσα. Η πρώτη απεικονίζει την Παναγία με τον Χριστό στην αγκαλιά της και η δεύτερη την Ανάληψη του Ιησού. Οι φωτογραφίες ανήκουν στον Abdullah Hekimhan, ο οποίος φωτογράφησε όλες τις εικόνες της Εκκλησίας της Παναγίας και πέτυχε ένα εξαιρετικό αποτέλεσμα.
Με τις συζητήσεις που έκανε το χωριό στον κήπο του πίσω μέρους της Εκκλησίας, που διήρκησε μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες, έληξε και ο φετινός εορτασμός του Πάσχα.