Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου
Διαβάζοντας το ποίημα του Οδυσσέα Ελύτη «Άνεμος της Παναγίας», από την περίφημη συλλογή «Προσανατολισμοί», στέκομαι σε δύο στίχους:
...Η ευχή που λαχτάρησε μέσ’ απ’ τους κόρφους τού βασιλικού
Να τη φυσήξει ο άνεμος της Παναγίας!
Και στο τέλος του ποιήματος:
…κι όπου είχες την ευχή
Εκατόφυλλη, ανοιχτή στον άνεμο της Παναγίας!
Η Ελλάδα γιορτάζει την Κοίμηση της Θεοτόκου και το μήνυμα της ελπίδας ότι η Παναγία «και μετά θάνατον ζώσα» σώζει αεί την κληρονομίαν της, δηλαδή τους Χριστιανούς, το μεταφέρουν οι άνεμοι και τα μελτέμια σ’ όλες τις ψυχές που είναι ανοιχτές στον άνεμο της Παναγίας. Η Παναγία μεθίσταται εκ γης προς ουρανόν και «σού τη διαβάσει ευλογείται μεν αήρ, αιθήρ δε καθύπερθεν αγιάζεται» και επίσης «τη καταθέσει του σώματος της Θεοτόκου, αήρ σκιρτάτω τη αναβάσει του πνεύματος, πνείτωσαν αύραι δροσοειδείς και χάριτος έμπλεοι».
Δεν ξέρω αν ο Ελύτης είχε υπ’ όψιν του τις παραπάνω ποιητικές εικόνες του Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού (από τα Εγκώμιά του στην Κοίμηση της Θεοτόκου). Το σίγουρο είναι πως ο άνεμος της Παναγίας υπάρχει! Λεπτός, αγιασμένος, δροσερός για τις ψυχές, καθαρτικός και κατά πάντα ευεργετικός.
Να φυσήξει ο άνεμος της Παναγίας το πρόσωπό μας μήπως και ζωοποιηθούμε πάλι, αναδημιουργούμενοι (βλ. Γένεσις, 2,7: και ενεφύσησεν εις το πρόσωπον αυτού πνοήν ζωής, και εγένετο ο άνθρωπος εις ψυχήν ζώσαν).
Να φυσήξει ο άνεμος της Παναγίας και να δροσίσει «ως δρόσος Αερμών» (Ψαλμός ρλβ’) τις φλογιζόμενες από τον καύσωνα της αμαρτίας ψυχές μας, χαρίζοντας αναψυχή στις συνειδήσεις μας.
Να φυσήξει ο άνεμος της Παναγίας και να μας εμφυσήσει θεόπνευστη λογική. Οι άρχοντες και οι ισχυροί και οι «θεσμοί» του κόσμου τούτου, προσπαθούν να επιβάλλουν τη λογική της ιδιοτέλειας και της πρόσκαιρης δύναμης. Οι Χριστιανοί, όντες ανοιχτοί στον άνεμο της Παναγίας, «ιταμώ θυμώ τε και πυρί», αντιτάσσουν τον θείο έρωτα, που τους κάνει ολοκαύτωμα για τον πλησίον.
Να φυσήξει ο άνεμος της Παναγίας και όλα να τα καθαρίσει.
Πλημμυρισμένος δάκρυα ο βοριάς να εξαφανίσει τα πάθη, τις μικροψυχίες, τις έριδες, την απανθρωπιά, την ευτέλεια, τους καιροσκοπισμούς και τους κάθε λογής τυχοδιωκτισμούς.
Να φυσήξει ο άνεμος της Παναγίας και να τα σκεπάσει όλα και να τα εξαγνίσει «δια να μη παρασταθούν όλα γυμνά και τετραχηλισμένα εις το όμμα του Κριτού, του Παλαιού Ημερών, του Τρισαγίου» (Αλέξ. Παπαδιαμάντης).
Διαβάζοντας το ποίημα του Οδυσσέα Ελύτη «Άνεμος της Παναγίας», από την περίφημη συλλογή «Προσανατολισμοί», στέκομαι σε δύο στίχους:
...Η ευχή που λαχτάρησε μέσ’ απ’ τους κόρφους τού βασιλικού
Να τη φυσήξει ο άνεμος της Παναγίας!
Και στο τέλος του ποιήματος:
…κι όπου είχες την ευχή
Εκατόφυλλη, ανοιχτή στον άνεμο της Παναγίας!
Η Ελλάδα γιορτάζει την Κοίμηση της Θεοτόκου και το μήνυμα της ελπίδας ότι η Παναγία «και μετά θάνατον ζώσα» σώζει αεί την κληρονομίαν της, δηλαδή τους Χριστιανούς, το μεταφέρουν οι άνεμοι και τα μελτέμια σ’ όλες τις ψυχές που είναι ανοιχτές στον άνεμο της Παναγίας. Η Παναγία μεθίσταται εκ γης προς ουρανόν και «σού τη διαβάσει ευλογείται μεν αήρ, αιθήρ δε καθύπερθεν αγιάζεται» και επίσης «τη καταθέσει του σώματος της Θεοτόκου, αήρ σκιρτάτω τη αναβάσει του πνεύματος, πνείτωσαν αύραι δροσοειδείς και χάριτος έμπλεοι».
Δεν ξέρω αν ο Ελύτης είχε υπ’ όψιν του τις παραπάνω ποιητικές εικόνες του Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού (από τα Εγκώμιά του στην Κοίμηση της Θεοτόκου). Το σίγουρο είναι πως ο άνεμος της Παναγίας υπάρχει! Λεπτός, αγιασμένος, δροσερός για τις ψυχές, καθαρτικός και κατά πάντα ευεργετικός.
Να φυσήξει ο άνεμος της Παναγίας το πρόσωπό μας μήπως και ζωοποιηθούμε πάλι, αναδημιουργούμενοι (βλ. Γένεσις, 2,7: και ενεφύσησεν εις το πρόσωπον αυτού πνοήν ζωής, και εγένετο ο άνθρωπος εις ψυχήν ζώσαν).
Να φυσήξει ο άνεμος της Παναγίας και να δροσίσει «ως δρόσος Αερμών» (Ψαλμός ρλβ’) τις φλογιζόμενες από τον καύσωνα της αμαρτίας ψυχές μας, χαρίζοντας αναψυχή στις συνειδήσεις μας.
Να φυσήξει ο άνεμος της Παναγίας και να μας εμφυσήσει θεόπνευστη λογική. Οι άρχοντες και οι ισχυροί και οι «θεσμοί» του κόσμου τούτου, προσπαθούν να επιβάλλουν τη λογική της ιδιοτέλειας και της πρόσκαιρης δύναμης. Οι Χριστιανοί, όντες ανοιχτοί στον άνεμο της Παναγίας, «ιταμώ θυμώ τε και πυρί», αντιτάσσουν τον θείο έρωτα, που τους κάνει ολοκαύτωμα για τον πλησίον.
Να φυσήξει ο άνεμος της Παναγίας και όλα να τα καθαρίσει.
Πλημμυρισμένος δάκρυα ο βοριάς να εξαφανίσει τα πάθη, τις μικροψυχίες, τις έριδες, την απανθρωπιά, την ευτέλεια, τους καιροσκοπισμούς και τους κάθε λογής τυχοδιωκτισμούς.
Να φυσήξει ο άνεμος της Παναγίας και να τα σκεπάσει όλα και να τα εξαγνίσει «δια να μη παρασταθούν όλα γυμνά και τετραχηλισμένα εις το όμμα του Κριτού, του Παλαιού Ημερών, του Τρισαγίου» (Αλέξ. Παπαδιαμάντης).
Να μας φυσήξει ο άνεμος της Παναγίας και να γίνει η ζωή μας μαθητεία στην ομορφιά! Αυτή η Κεχαριτωμένη, που από την άπειρη ομορφιά δεν μπορούμε ν’ ατενίσουμε, να μας μάθει, όταν θα είμαστε ανοιχτοί, πώς να διηγούμαστε «το θείον και άρρητον κάλλος» του Υιού της και Θεού μας.
Να μας φυσήξει ο άνεμος της Παναγίας για να μάθουμε να σκύβουμε ν’ ακούσουμε μέσα μας. Για να προφέρουμε σωστά την πραγματικότητα. Για να μη ζούμε με αυταπάτες, μα με αυτεπίγνωση.
Να φυσήξει ο άνεμος της Παναγίας για ν΄ αποκτήσει η ζωή μας διαφάνεια και διάσταση θεϊκή! Να μη μένουμε στα εφήμερα και πρόσκαιρα, αλλά να διψούμε «για λίγη λάμψη όρους Θαβώρ» (Ελύτης).
Να φυσήξει ο άνεμος της Παναγίας και να μας πάει μακρυά, στα πέρα μέρη…
«Αν θέλουμε αυτή την κρίσιμη ώρα να είμαστε Ορθόδοξοι, χρειάζεται βάζοντας στην πάντα τον ναρκισσισμό μας και τις εγωπάθειές μας, να νιώσουμε στο πετσί μας τα σημερινά αδιέξοδα του κόσμου (ευρωπαϊκού και μη) και να φροντίσουμε να μεταγγιστεί στον κόσμο αυτό κάτι από την «αύρα λεπτή» που περιφέρεται στα αγιασμένα μέρη της Εκκλησίας μας…» (Σωτήρης Γουνελάς).
Ας είμαστε ανοιχτοί! Για να μας φυσήξει ο άνεμος της Παναγίας!
1 σχόλιο:
Υπέρκαλο το εγκώμιό σου προς την Παρθένο! Και άκρως ανεμίζον!!!
Χαίρε και υγίαινε ταις πρεσβείαις Της, αγαπητέ!
Δημοσίευση σχολίου