Η ΚΛΙΜΑΚΑ ΤΟΥ ΑΝΩ ΒΥΘΟΥ...

Παραπέμπω σας, φίλοι μου, σε διάφορους δικτυακούς τόπους όπου έχουν προ ετών δημοσιευθεί κείμενά μου σχετικά με το μέλος και την εικόνα της Μ. Εβδομάδος και του Πάσχα. Τα κείμενα αυτά χρήζουν αναθεωρήσεως, αλλά ...αλληλοτρογώμαστε εγώ κι ο χρόνος, που λέει κι ο ποιητής.

Το μέλος της Μεγάλης Εβδομάδος κατά τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη, το οποίο μνημονεύεται σε πολλές ιστοσελίδες

http://www.i-m-patron.gr/keimena/papadiam_pasxa.html

http://www.phys.uoa.gr/~nektar/arts/tributes/alexandros_papadiamantis/papadiamantis_pasxa_panagiotis_andriopoulos.htm

Η Βαϊοφόρος

http://www.i-m-patron.gr/keimena/texnh/vaioforos.html

Η Σταύρωσις

http://www.i-m-patron.gr/keimena/texnh/stavrosis.html

Η εις Άδου Κάθοδος

http://www.i-m-patron.gr/keimena/texnh/anastasis.html

Τέσσερις νεοελληνικές εκδοχές της Ανάστασης

http://www.i-m-patron.gr/keimena/texnh/neoellhn.html

Παραθέτω εδώ ένα απόσπασμα από μια αναθεωρημένη μορφή του άρθρου για το μέλος της Μ. Εβδομάδος, που ακόμα επεξεργάζομαι. Μέχρι την τελική μορφή έχω δρόμο…

Και η αύρα πραεία εκίνει ηρέμα τους πυρσούς, χωρίς να τους σβήνη και η άνοιξις έπεμπε τα εκλεκτότερα αρώματά της εις τον παθόντα και ταφέντα, ως να συνέψαλλε και αυτή ω γλυκύ μοι έαρ γλυκύτατόν μοι τέκνον και η θάλασσα φλοισβίζουσα και μορμύρουσα παρά τον αιγιαλόν επανελάμβανε οίμοι γλυκύτατε Ιησού (Παιδική Πασχαλιά).

Οι ύμνοι της Μ. Εβδομάδος σαρκώνουν την χαρμολύπη. Είναι πένθιμοι και φαιδροί μαζί, γιατί το πένθος ταιριάζει στην ωραιότητα. Έτσι, στο μυρολόγι της φώκιας, την ώρα που ο Παπαδιαμάντης περιγράφει ένα βασίλεμα του ήλιου σχεδόν δοξαστικό πάνω στα πάλλευκα μνήματα που λάμπουν, η γρια – Λούκαινα «με ψίθυρον φωνήν έμελπεν έν πένθιμον βαθύ μυρολόγι…», με δεδομένη εδώ την αρχική σημασία του ρήματος «μέλπω», που είναι τραγουδώ, υμνώ με τραγούδι και χορό.

Αυτό είναι το μέλος της Μ. Εβδομάδος: μια απρόσμενη συμφωνία του θρήνου και του πένθους με την ελπίδα της Ανάστασης. Τότε η μουσική καταλήγει σε μιαν εσωτερική αρμονία που δεν σκορπίζει τον άνθρωπο. Του δίνει τη δύναμη ν’ ανέβει πάλι στον επάνω κόσμο. Η μουσική του είναι προανάκρουσμα της επερχόμενης αυγής, δε χάνεται μέσα στη νύχτα, αν και πρέπει να περάσει μέσα απ’ αυτή. Είναι η μουσική του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, η λεπτή αύρα που από τα χείλη του ανεβαίνει την κλίμακα του άνω βυθού.