Colin J. Humphreys, Η ημέρα που σταυρώθηκε ο Ιησούς. Ανασυνθέτοντας τις τελευταίες ημέρες του πάθους, (μτφρ. Α. Κλήμη-επιμ. Μ. Γκουτζιούδης), εκδόσεις Μέθεξις, Θεσσαλονίκη 2015
Από το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου
Αναμφισβήτητα η εβδομάδα κατά την οποία ο Ιησούς πέθανε είναι η πιο σημαντική εβδομάδα στην ιστορία του κόσμου. Πιθανόν πιο πολλά έχουν γραφτεί για αυτήν την εβδομάδα («Εβδομάδα των Παθών» ή «Μεγάλη Εβδομάδα») από οποιαδήποτε άλλη εβδομάδα στην ιστορία. Πιθανόν η σταύρωση του Ιησού είναι το θέμα που απεικονίζεται στους ζωγραφικούς πίνακες συχνότερα από οποιοδήποτε άλλο ιστορικό γεγονός. Ωστόσο, προκύπτει ένα πρόβλημα. Οι κύριες πηγές πληροφοριών που έχουμε για την τελευταία εβδομάδα του Ιησού, τα τέσσερα ευαγγέλια δηλαδή, φαίνονται να αντικρούονται μεταξύ τους. Ο σκοπός αυτού του βιβλίου είναι να παρουσιάσει νέες πληροφορίες που αποκαλύπτουν ότι τα τέσσερα ευαγγέλια στην πραγματικότητα δίνουν μία εξαιρετικά μεθοδική περιγραφή των τελευταίων ημερών του Ιησού. Αυτό μας δίνει τη δυνατότητα να ανασυνθέσουμε αυτές τις ημέρες με κάθε λεπτομέρεια. Επίσης οι νέες πληροφορίες που παρουσιάζονται σε αυτό το βιβλίο θα διαφωτίσουν την αντίληψή μας για τα λόγια και τις πράξεις του Ιησού.
Ο Richard Dawkins, καθηγητής στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης γράφει: «Παρόλο που ο Ιησούς προφανώς υπήρξε ιστορικά, διακεκριμένοι βιβλικοί ερευνητές δεν θεωρούν γενικά την Καινή Διαθήκη (και φυσικά ούτε την Παλαιά Διαθήκη) ως αξιόπιστη πηγή σχετικά με το τι πραγματικά συνέβη στην ιστορία… Η μόνη διαφορά ανάμεσα στον Κώδικα Ντα Βίντσι και στα ευαγγέλια είναι ότι τα ευαγγέλια αποτελούν μυθιστοριογραφία της αρχαιότητας ενώ ο Κώδικας Ντα Βίντσι σύγχρονη μυθιστοριογραφία… Όταν εγώ πιστεύω κάτι, ως επιστήμονας (η εξέλιξη για παράδειγμα) δεν το πιστεύω επειδή διάβασα κάποιο ιερό βιβλίο αλλά επειδή μελέτησα τα στοιχεία». Με τον τρόπο που το βιβλίο αυτό εξετάζει τα στοιχεία, θα δούμε αν ισχύει στην πραγματικότητα ότι η μόνη διαφορά ανάμεσα στον Κώδικα Ντα Βίντσι και στα ευαγγέλια είναι ότι τα ευαγγέλια αποτελούν μυθιστοριογραφία της αρχαιότητας ενώ ο Κώδικας Ντα Βίντσι σύγχρονη μυθιστοριογραφία.
Πιστεύω, όπως και ο Dawkins, στην σπουδαιότητα των στοιχείων και αυτό το βιβλίο βασίζεται σε αυτά. Χρησιμοποίησα έναν συνδυασμό από ιστορικά και επιστημονικά λογικά επιχειρήματα για να δω τι μπορούμε να συμπεράνουμε για το τελευταίο δείπνο και τις τελευταίες ημέρες του Ιησού λαμβάνοντας υπόψη όλα τα διαθέσιμα στοιχεία, όχι μόνο από την Καινή, αλλά και από την Παλαιά Διαθήκη, από τα Χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας, από αρχαία αιγυπτιακά, βαβυλωνιακά, ρωμαϊκά και ιουδαϊκά κείμενα και την χρήση της αστρονομίας για να ανασυνθέσουμε ιουδαϊκά ημερολόγια. Συμβουλεύτηκα εκτενώς, διακεκριμένους βιβλικούς επιστήμονες και έναν διακεκριμένο νομικό ανωτάτου δικαστηρίου του Λονδίνου, ο οποίος είναι ειδικός στην αξιολόγηση στοιχείων.
Γράφω αυτό το βιβλίο και για το ευρύ κοινό και για τους βιβλικούς ερευνητές. Το κύριο μέρος του απευθύνεται στο ευρύ κοινό και δεν προϋποθέτει ειδικές γνώσεις. Οι υποσημειώσεις, οι οποίες αναφέρονται σε δύσκολα ή αμφιλεγόμενα ζητήματα, αφορούν ιδιαίτερα τους βιβλικούς ερευνητές και θεολόγους γενικότερα. Στο τέλος κάθε κεφαλαίου υπάρχει μία περίληψη και τα σημαντικότερα συμπεράσματα του βιβλίου συγκεντρώνονται στο κεφάλαιο 13.
Αν διαβάσει κανείς τις διηγήσεις των τελευταίων ημερών του Ιησού στα τέσσερα ευαγγέλια, θα βρει ότι υπάρχουν αρκετά σημεία τα οποία φαίνεται να αντικρούονται μεταξύ τους. Για παράδειγμα, ο Ματθαίος, ο Μάρκος και ο Λουκάς ισχυρίζονται ότι το τελευταίο δείπνο του Ιησού με τους μαθητές του ήταν πασχάλιο, ενώ ο Ιωάννης ισχυρίζεται ότι το τελευταίο δείπνο, καθώς και η δίκη του Ιησού και η σταύρωσή του, έγιναν όλα πριν το πασχάλιο δείπνο των Ιουδαίων. Εξαιτίας τέτοιων προβλημάτων, πολλοί βιβλικοί ερευνητές πιστεύουν ότι τα τέσσερα ευαγγέλια είναι γεμάτα από αντιφάσεις και ανακολουθίες.
Ωστόσο, μήπως είναι πιθανόν να μην ισχύει κάτι τέτοιο; Δηλαδή οι ευαγγελικές διηγήσεις των τελευταίων ημερών του Ιησού να μην είναι γεμάτες με αντιφάσεις, αλλά εμείς να μην καταλαβαίνουμε τις ευαγγελικές περικοπές επειδή δεν γνωρίζουμε την καθημερινή ζωή στο Ισραήλ τον πρώτο αιώνα μ.Χ.; Μήπως η άγνοια μας εμποδίζει από το να ερμηνεύσουμε μερικούς σημαντικούς στίχους των ευαγγελίων με τον τρόπο που σκόπευαν οι συγγραφείς τους να ερμηνευτούν; Αυτές οι εμφανείς αντιφάσεις κατέληξαν σε σημαντικά μυστήρια που περιβάλλουν το τι πραγματικά συνέβη στον Ιησού τις ημέρες πριν την σταύρωσή του, τα οποία δεν έχουν λυθεί μέχρι σήμερα.
Ο Μόσχος Γκουτζιούδης, Επίκουρος Καθηγητής Τμήματος Θεολογίας ΑΠΘ, εξηγεί στον πρόλογο της ελληνικής έκδοσης:
Κάθε Πάσχα σε όλον τον χριστιανικό κόσμο, η μνήμη των περισσοτέρων ανατρέχει σε όσα συνέβησαν κατά την τελευταία εβδομάδα του Ιησού στην Ιερουσαλήμ. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως τα γεγονότα των τελευταίων ημερών του Ιησού, όπως καταγράφονται στα ευαγγέλια, δημιουργούν πολλά και αναπάντητα ερωτήματα, όχι μόνο στους βιβλικούς ερευνητές αλλά και στους απλούς πιστούς. Ερωτήματα που αφορούν το τελευταίο δείπνο και τον χαρακτήρα του, τις δίκες του Ιησού και τη νομιμότητά τους και φυσικά την ημερομηνία της σταύρωσης. Αν αναρωτιέστε τι έχει να μας πει για όλα αυτά ένας διακεκριμένος φυσικός του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ, η απάντηση είναι πολλά και μάλιστα με τρόπο που θα μας μείνει σίγουρα αξέχαστος.
Ο Colin Humphreys μελετά εδώ και τριάντα χρόνια με πάθος τις ευαγγελικές διηγήσεις και ισχυρίζεται ότι βρήκε επιτέλους τη λύση για τις αντιφάσεις που παρατηρούνται μεταξύ των συνοπτικών και του Ιωάννη, καθώς αυτοί διηγούνται τα όσα διαδραματίστηκαν κατά τις τελευταίες ημέρες του Ιησού. Ανασυνθέτοντας τα αρχαία ημερολόγια με τη συνδρομή της αστρονομίας και διαβάζοντας προσεκτικά τα βιβλικά, αλλά και τα εξωβιβλικά κείμενα, ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι μπορούμε πλέον σήμερα να υπολογίσουμε την ακριβή ημέρα του θανάτου του Ιησού. Δεν πρόκειται για ένα λογοτεχνικό βιβλίο, αλλά για μια επιστημονική μελέτη, προϊόν μιας πολύχρονης εξαντλητικής έρευνας ενός ικανότατου συγγραφέα, ο οποίος καταφέρνει να κρατά το ενδιαφέρον του αναγνώστη αμείωτο μέχρι το τέλος. Το βιβλίο προσφέρεται για ανάγνωση από ένα ευρύ κοινό και δεν απευθύνεται μόνο σε θεολόγους. Για το λόγο αυτό πρότεινα τη μετάφρασή του στα ελληνικά. Ο Humphreys αναζητά στοιχεία στα ευαγγέλια σαν αστυνομικός επιθεωρητής που προσπαθεί να εξιχνιάσει έναν φόνο, αναλύει και συνθέτει όσα ανακαλύπτει με την ακρίβεια ενός φυσικού επιστήμονα, πάνω απ’ όλα όμως, σέβεται και αναγνωρίζει τον ιδιαίτερο χαρακτήρα των θρησκευτικών κειμένων σαν πιστός που αναζητά σε αυτά τον Θεό του.
Βρήκα το βιβλίο αυτό εξαιρετικά ενδιαφέρον, όταν το διάβασα για πρώτη φορά και πρότεινα στον εκδοτικό οίκο Μέθεξις να αναλάβει τη μετάφραση και έκδοσή του στην Ελλάδα. Το βιβλίο έχει ήδη μεταφραστεί στα γερμανικά και τα πορτογαλικά. Ασφαλώς μπορεί κανείς να μη συμφωνεί με τα πορίσματα του συγγραφέα ή τη μέθοδο προσέγγισης των βιβλικών κειμένων που αυτός ακολουθεί. Όπως και να έχει όμως, πρόκειται για ένα καλογραμμένο βιβλίο, το οποίο παρουσιάζει με πρωτότυπο τρόπο πως εκτυλίχθηκαν τα γεγονότα της εβδομάδας του πάθους του Ιησού, χωρίς να αφήνει ποτέ την προσοχή του αναγνώστη να χαλαρώσει, ούτε για μια στιγμή. Το δύσκολο έργο της μετάφρασης ενός τέτοιου βιβλίου ανέλαβε η κ. Ανίτα Κλήμη, ιδιοκτήτρια φροντιστηρίων ξένων γλωσσών με μεταφραστικές σπουδές και θεολόγος με μεταπτυχιακές σπουδές στην Καινή Διαθήκη και την ερμηνεία της. Καταλληλότερος μεταφραστής δεν θα μπορούσε να βρεθεί και το αποτέλεσμα ήταν να παραδοθεί ένα κείμενο ποιοτικά ανώτερο από κάθε αντίστοιχη προσπάθεια. Την ευχαριστώ θερμά, όπως και τον εκδότη κ. Ιωάννη Καραδέδο που μας περίμενε καρτερικά να του παραδώσουμε το κείμενο. Όσο και αν ο χρόνος τον πίεζε ασφυκτικά, εκείνος έκανε εξαιρετική δουλειά με τους πίνακες, τα σχέδια, τις εικόνες και γενικά τη σελιδοποίηση του βιβλίου.
Αποφασίσαμε να αλλάξουμε τον τίτλο του βιβλίου και ενώ θα έπρεπε να είναι: Το μυστήριο του τελευταίου δείπνου του Ιησού, προτιμήσαμε να εκδοθεί αυτό ως: Η ημέρα που σταυρώθηκε ο Ιησούς. Ο υπότιτλος παρέμεινε ως έχει στο πρωτότυπο. Ο λόγος αυτής της αλλαγής ήταν για να μην προκληθεί σύγχυση στο ευρύτερο κοινό που δεν γνωρίζει την προβληματική σχετικά με το τελευταίο δείπνο του Ιησού με τους μαθητές του. Αυτό που αναζητά όμως ο συγγραφέας δεν είναι μόνο η ημέρα και ο χαρακτήρας του τελευταίου δείπνου αλλά και η ημέρα που σταυρώθηκε ο Ιησούς, αφού τα δύο περιστατικά συνδέονται άρρηκτα μεταξύ τους.
Περιεχόμενα βιβλίου
Κάθε Πάσχα σε όλον τον χριστιανικό κόσμο, η μνήμη των περισσοτέρων ανατρέχει σε όσα συνέβησαν κατά την τελευταία εβδομάδα του Ιησού στην Ιερουσαλήμ. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως τα γεγονότα των τελευταίων ημερών του Ιησού, όπως καταγράφονται στα ευαγγέλια, δημιουργούν πολλά και αναπάντητα ερωτήματα, όχι μόνο στους βιβλικούς ερευνητές αλλά και στους απλούς πιστούς. Ερωτήματα που αφορούν το τελευταίο δείπνο και τον χαρακτήρα του, τις δίκες του Ιησού και τη νομιμότητά τους και φυσικά την ημερομηνία της σταύρωσης. Αν αναρωτιέστε τι έχει να μας πει για όλα αυτά ένας διακεκριμένος φυσικός του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ, η απάντηση είναι πολλά και μάλιστα με τρόπο που θα μας μείνει σίγουρα αξέχαστος.
Ο Colin Humphreys μελετά εδώ και τριάντα χρόνια με πάθος τις ευαγγελικές διηγήσεις και ισχυρίζεται ότι βρήκε επιτέλους τη λύση για τις αντιφάσεις που παρατηρούνται μεταξύ των συνοπτικών και του Ιωάννη, καθώς αυτοί διηγούνται τα όσα διαδραματίστηκαν κατά τις τελευταίες ημέρες του Ιησού. Ανασυνθέτοντας τα αρχαία ημερολόγια με τη συνδρομή της αστρονομίας και διαβάζοντας προσεκτικά τα βιβλικά, αλλά και τα εξωβιβλικά κείμενα, ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι μπορούμε πλέον σήμερα να υπολογίσουμε την ακριβή ημέρα του θανάτου του Ιησού. Δεν πρόκειται για ένα λογοτεχνικό βιβλίο, αλλά για μια επιστημονική μελέτη, προϊόν μιας πολύχρονης εξαντλητικής έρευνας ενός ικανότατου συγγραφέα, ο οποίος καταφέρνει να κρατά το ενδιαφέρον του αναγνώστη αμείωτο μέχρι το τέλος. Το βιβλίο προσφέρεται για ανάγνωση από ένα ευρύ κοινό και δεν απευθύνεται μόνο σε θεολόγους. Για το λόγο αυτό πρότεινα τη μετάφρασή του στα ελληνικά. Ο Humphreys αναζητά στοιχεία στα ευαγγέλια σαν αστυνομικός επιθεωρητής που προσπαθεί να εξιχνιάσει έναν φόνο, αναλύει και συνθέτει όσα ανακαλύπτει με την ακρίβεια ενός φυσικού επιστήμονα, πάνω απ’ όλα όμως, σέβεται και αναγνωρίζει τον ιδιαίτερο χαρακτήρα των θρησκευτικών κειμένων σαν πιστός που αναζητά σε αυτά τον Θεό του.
Αποφασίσαμε να αλλάξουμε τον τίτλο του βιβλίου και ενώ θα έπρεπε να είναι: Το μυστήριο του τελευταίου δείπνου του Ιησού, προτιμήσαμε να εκδοθεί αυτό ως: Η ημέρα που σταυρώθηκε ο Ιησούς. Ο υπότιτλος παρέμεινε ως έχει στο πρωτότυπο. Ο λόγος αυτής της αλλαγής ήταν για να μην προκληθεί σύγχυση στο ευρύτερο κοινό που δεν γνωρίζει την προβληματική σχετικά με το τελευταίο δείπνο του Ιησού με τους μαθητές του. Αυτό που αναζητά όμως ο συγγραφέας δεν είναι μόνο η ημέρα και ο χαρακτήρας του τελευταίου δείπνου αλλά και η ημέρα που σταυρώθηκε ο Ιησούς, αφού τα δύο περιστατικά συνδέονται άρρηκτα μεταξύ τους.
Περιεχόμενα βιβλίου
Πρόλογος στην ελληνική έκδοση
Πρόλογος του καθηγητή Ι. Howard Marshall
1. Τέσσερα μυστήρια που περιβάλλουν την τελευταία εβδομάδα του Ιησού
2. Χρονολογώντας τη σταύρωση του Ιησού – τα πρώτα στοιχεία
3. Το πρόβλημα του τελευταίου δείπνου του Ιησού με τους μαθητές του
4. Μπορούμε να ανασυνθέσουμε το ιουδαϊκό ημερολόγιο της εποχής του Χριστού;
5. Η ημέρα που σταυρώθηκε ο Ιησούς
6. Το φεγγάρι θα γίνει κόκκινο σαν αίμα (Πραξ. 2:20)
7. Χρησιμοποίησε ο Ιησούς το ηλιακό ημερολόγιο της κοινότητας του Κουμράν για να γιορτάσει το τελευταίο δείπνο με τους μαθητές του ως πασχάλιο;
8. Έχει η αρχαία Αίγυπτος το κλειδί για να λυθεί το πρόβλημα του τελευταίου δείπνου του Ιησού με τους μαθητές του;
9. Ανακαλύπτοντας το χαμένο ημερολόγιο του αρχαίου Ισραήλ
10. Χρησιμοποιούνταν το χαμένο αρχαίο ιουδαϊκό ημερολόγιο στο Ισραήλ κατά την εποχή του Ιησού;
11. Η ημερομηνία του τελευταίου δείπνου του Ιησού με τους μαθητές του: Τα στοιχεία που κρύβονται στα ευαγγέλια
12. Από το τελευταίο δείπνο του Ιησού με τους μαθητές του μέχρι τη σταύρωση: Μία νέα ανάλυση των ευαγγελικών διηγήσεων
13. Μία νέα ανασύνθεση των τελευταίων ημερών του Ιησού
1 σχόλιο:
Μία μελέτη που πρέπει εξάπαντος να διαβαστεί!
Διογένης(Ε.Μ.)
Δημοσίευση σχολίου