Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ Ο ΚΩΣΤΗΣ ΜΟΣΚΩΦ

Κωνσταντίνος Μαλέας, Ακρόπολη (1918-20). Λάδι σε χαρτόνι

Του Roni Bou Saba

Είμαι ήδη στην τρίτη μέρα της διαμονής μου στην χώρα μου τον Λίβανο. Όσους έχω δει, με έχουν ρωτήσει για την "κρίση" στην Ελλάδα. Κάποιοι μάλιστα έχουν σχηματίσει και μια άποψη για το θέμα με βάση τα όσα λένε τα ΜΜΕ. Τα δικά μας λιβανέζικα ΜΜΕ δεν έχουν ανταποκριτές στην Αθήνα και ό,τι αναπαράγουν είναι των διεθνών πρακτορείων. Η άποψη που στηρίζεται στην ενημέρωση που αντλεί κανείς από εκείνα τα μέσα είναι πολύ ζοφερή. Δεν είναι σύμφωνα με όσα είδα και γνώρισα αληθή. Μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι είναι μια συκοφαντική δυσφήμιση της Ελλάδας.

Συζητώ με τους φίλους μου και τις παρέες που συναντώ για τα πράγματα που συμβαίνουν στην Ελλάδα. Πιστεύω στην Ελλάδα που είδα, και αυτήν υπερασπίζομαι. Η Ελλάδα αυτή δεν μοιάζει με εκείνη των ΜΜΕ. Είναι μια Ελλάδα που πάντοτε είχε μια μεγαλοψυχία προς τους πάντες. Μιλώ έχοντας σπουδάσει στην Θεολογική Σχολή στο Λίβανο, όπου μας έστελνε το Ελληνικό Κράτος καθηγητές για να σπουδάσουμε και μιλώ έχοντας επίσης σπουδάσει στην Ελλάδα με υποτροφία του Ελληνικού Κράτους και εν καιρώ "κρίσης", σε καιρό δηλαδή που θα μπορούσε η Ελλάδα να κόψει την υποτροφία μου και των άλλων υποτρόφων και να μας ζητήσει να επιστρέψουμε στις χώρες μας ο καθένας.

Η Ελλάδα έχει όμως ένα δυνατό χαρτί στο χέρι της- όχι μόνο ένα αλλά για ένα θα μιλήσω- το οποίο είναι ο μακραίωνος πολιτισμός της. Η λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου είναι εν πολλοίς προϊόν του ελληνικού πολιτισμού, που διαλεγόμενος με τους άλλους πολιτισμούς της περιοχής διαμόρφωσε ένα ξεχωριστό τρόπο σκέψης και έκφρασης της ανθρώπινης ύπαρξης. Ο ελληνικός πολιτισμός ανήγαγε την ελληνική γλώσσα σε ένα υψηλό πεδίο, όπου δύνανται να εκφραστούν οι ανθρώπινες εμπειρίες με πολλή ακρίβεια, όπου δύνανται, συνεπώς, να τεθούν ερωτήσεις περί αυτών των εμπειριών και να γεννηθεί η φιλοσοφία, όπου δύνανται να τεκμηριωθούν οι απαντήσεις και οι λύσεις και να εκπορεύεται η τέχνη (αρχιτεκτονική, γλυπτική, κ.λπ.) και η δημοκρατία. 

Αυτή η Ελλάδα του μεγάλου πολιτισμού πρέπει να εμπιστευτεί τον εαυτό της σε σημαντικούς ανθρώπους όπως ήταν ο Κωστής Μοσκώφ. Φέτος στα Καβάφεια τιμήθηκε η μνήμη του, και είχα την ευκαιρία να υποτιτλίσω το βίντεο που προβλήθηκε εκεί (παρακάτω παρατίθεται χωρίς υποτιτλισμό), και ταυτόχρονα να θυμηθώ και να σκεφτώ τα όσα είχα ακούσει γι' αυτόν από φίλους που τον γνώρισαν από κοντά. Ο Κωστής Μοσκώφ πήγε στην Αλεξάνδρεια και βρήκε κάτω από τη στάχτη μια σπίθα ελληνισμού που περίμενε κάποιον να την αναζωπυρώσει πάλι. Δεν είναι τυχαίο ότι ήταν ιστορικός και ήξερε τον πλούτο της Ελλάδας. Γι' αυτό και βρήκε τον τρόπο η Ελλάδα να ξαναμπεί στις καρδιές των Αιγυπτίων, και να φέρει την Αίγυπτο στην καρδιά των Ελλήνων. Αυτή η κίνησή του προς τις δύο κατευθύνσεις  ωφέλησε, εν τέλει, την Ελλάδα πάρα πολύ. Έδωσε ώθηση στο άνοιγμα των Αιγυπτίων προς την Ελλάδα από τη στιγμή που είδαν ότι η Ελλάδα τους άνοιξε την καρδιά της.

Αυτή η σχέση βοηθάει την Ελλάδα στην αντιμετώπιση της δυσφήμισης που δέχεται από τα ΜΜΕ, γιατί μέσω αυτής της σχέσης μεταδίδεται η αληθινή Ελλάδα και την γνωρίζει ο κόσμος με το πραγματικό της πρόσωπο. Θεωρώ ότι ο Κωστής Μοσκώφ δημιούργησε ένα μοντέλο που προβάλλει την Ελλάδα με ένα διαφορετικό τρόπο, ένα τρόπο ουσιαστικό, και αποτελεί αντίδοτο στην συκοφαντική δυσφήμιση που παρατηρείται.

Οι χώρες της Ανατολικής Μεσογείου είναι ιστορικά κοντά στην Ελλάδα, αλλά τελευταία οι πολιτιστικές σχέσεις έχουν μειωθεί. Ο Κωστής Μοσκώφ απέδειξε ότι όλοι χάνουμε όταν δεν γνωρίζουμε την Ελλάδα και δεν μας γνωρίζει η Ελλάδα. Σ’ αυτές τις κρίσιμες στιγμές του αναβρασμού των αράβων σε διάφορες χώρες θα ήταν πολύ σημαντική η γνώση της ελληνικής σκέψης, που θεμελίωσε τις ελευθερίες- ατομικές και κοινωνικές. Και σ’ αυτή την λασπολογία εναντίον της Ελλάδας η Ανατολική Μεσόγειος θα μπορούσε να υπερασπιστεί την πολιτιστική της πρωτεύουσα εφ’ όσον την θυμάται ως τέτοια. Εδώ ο Κωστής Μοσκώφ μπορεί να είναι καθοδηγητής, και οι σχέσεις όπως εκείνος άρχισε να τις θεμελιώνει είναι περισσότερο από αναγκαίες.