φωτό: Γιάννης ΠανουσάκηςΠριν δέκα χρόνια η Ελληνική Βυζαντινή Χορωδία, υπό τη διεύθυνση του ιδρυτή και χοράρχη της Λυκούργου Αγγελόπουλου, εγκαινίαζε με συναυλία της τον νέο θεσμό: Το Φεστιβάλ Θρησκευτικής Μουσικής στην Πάτμο, που εμπνεύστηκε και υλοποιεί ο μαέστρος Άλκης Μπαλτάς.
Δέκα χρόνια μετά, η ΕΛΒΥΧ θα ανοίξει και πάλι το Φεστιβάλ στην Πάτμο, την Κυριακή 29 Αυγούστου στις 8.30 μ.μ. στον χώρο του Σπηλαίου της Αποκαλύψεως.
Λίγα λόγια για το ιδιαίτερο πρόγραμμα που θα παρουσιάσει η διεθνούς φήμης βυζαντινή χορωδία:
Το πρώτο μέλος του προγράμματος, μελισματικό στην αρχή και στο τέλος, πιο συλλαβικό ενδιάμεσα στις μονωδίες, μαζί με ένα εφύμνιο που επαναλαμβάνεται σε συντομώτερη χρονική αγωγή από όλο το χορό, έχει ως κείμενο επιλογή χωρίων από την Αποκάλυψη του Ευαγγελιστή Ιωάννη (η επιλογή από τον καθηγητή Ηλία Οικονόμου) και μελοποιήθηκε για τον εορτασμό της 1900ης επετείου της Ιεράς Αποκαλύψεως. Ο ήχος είναι πλάγιος του τετάρτου και το μέλος του Λυκούργου Αγγελόπουλου.
Τα τρία στιχηρά προσόμοια, στη συνέχεια, είναι από την εορτή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου και ψάλλονται σε αργό ειρμολογικό μέλος.
Το Δοξαστικό της Λιτής (26ης Σεπτεμβρίου) "Αναπεσών εν τω στήθει..." που ακολουθεί είναι ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα της μελοποιῒας του Ιακώβου, Πρωτοψάλτη της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας την τελευταία δεκαετία του 18ου αιώνος και περιλαμβάνεται στο Δοξαστάριό του. Η εξήγηση στην ισχύουσα μέθοδο οφείλεται στον Χουρμούζιο Χαρτοφύλακα (+1840), είναι δε μελισματική κατά τον τύπο του παλαιού στιχηραρίου. Ο ήχος είναι τέταρτος, άγια στιχηραρικός και είναι εντυπωσιακή η πλοκή του μέλους μεταξύ του άγια του στιχηραρικού και του άγια του παπαδικού, κυρίου και αντιφώνου, με ενδιάμεσες καταλήξεις είτε στον πλάγιο του τετάρτου, είτε στην τριφωνία του πλαγίου του τετάρτου. Η τελική κατάληξη γίνεται, στον λέγετο, μια φωνή πάνω από την βάση του στιχηραρικού άγια.
Το πρώτο μέλος του προγράμματος, μελισματικό στην αρχή και στο τέλος, πιο συλλαβικό ενδιάμεσα στις μονωδίες, μαζί με ένα εφύμνιο που επαναλαμβάνεται σε συντομώτερη χρονική αγωγή από όλο το χορό, έχει ως κείμενο επιλογή χωρίων από την Αποκάλυψη του Ευαγγελιστή Ιωάννη (η επιλογή από τον καθηγητή Ηλία Οικονόμου) και μελοποιήθηκε για τον εορτασμό της 1900ης επετείου της Ιεράς Αποκαλύψεως. Ο ήχος είναι πλάγιος του τετάρτου και το μέλος του Λυκούργου Αγγελόπουλου.
Τα τρία στιχηρά προσόμοια, στη συνέχεια, είναι από την εορτή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου και ψάλλονται σε αργό ειρμολογικό μέλος.
Το Δοξαστικό της Λιτής (26ης Σεπτεμβρίου) "Αναπεσών εν τω στήθει..." που ακολουθεί είναι ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα της μελοποιῒας του Ιακώβου, Πρωτοψάλτη της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας την τελευταία δεκαετία του 18ου αιώνος και περιλαμβάνεται στο Δοξαστάριό του. Η εξήγηση στην ισχύουσα μέθοδο οφείλεται στον Χουρμούζιο Χαρτοφύλακα (+1840), είναι δε μελισματική κατά τον τύπο του παλαιού στιχηραρίου. Ο ήχος είναι τέταρτος, άγια στιχηραρικός και είναι εντυπωσιακή η πλοκή του μέλους μεταξύ του άγια του στιχηραρικού και του άγια του παπαδικού, κυρίου και αντιφώνου, με ενδιάμεσες καταλήξεις είτε στον πλάγιο του τετάρτου, είτε στην τριφωνία του πλαγίου του τετάρτου. Η τελική κατάληξη γίνεται, στον λέγετο, μια φωνή πάνω από την βάση του στιχηραρικού άγια.
Το μεγαλύτερο μέρος του υπολοίπου προγράμματος προέρχεται από την ακολουθία υπέρ του περιβάλλοντος ημάς στοιχείου, που έχει συντεθεί από τον αοίδιμο Υμνογράφο της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας Γεράσιμο Μοναχό Μικραγιαννανίτη (1905-1991). Ακόμα περιλαμβάνει ένα Πασαπνοάριο ψαλλόμενο πριν από την εκφώνηση του Ι. Ευαγγελίου του Όρθρου, με κείμενο ψαλμικούς στίχους που αναφέρονται στο περιβάλλον, μέλος του Πέτρου Πελοποννησίου, Λαμπαδαρίου της ΜτΧΕ (+1778) καθώς και μέρος κρατήματος του περίφημου Βυζαντινού Μαῒστορος Ιωάννου Κουκουζέλη του Παπαδοπούλου.Είναι γνωστό ότι η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου έχει θεσπίσει από το έτος 1989 την 1η Σεπτεμβρίου, αρχή της Ινδίκτου, ήτοι του νέου εκκλησιαστικού έτους, ως ημέρα αφιερωμένη στην προστασία του περιβάλλοντος και ανέθεσε την σύνταξη σχετικής ακολουθίας στον αοίδιμο π. Γεράσιμο Μικραγιαννανίτη. Η δε Α.Θ.Π. ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. κ. Βαρθολομαίος από της αναρρήσεώς του στον Οικουμενικό Θρόνο (1991) έχει κινητοποιήσει την παγκόσμια κοινότητα για την προστασία του περιβάλλοντος. Για τον σκοπό αυτό η Ελληνική Βυζαντινή Χορωδία ηχογράφησε έναν ψηφιακό δίσκο με ένα μεγάλο μέρος της ακολουθίας του π. Γερασίμου Μικραγιαννανίτου υπέρ του περιβάλλοντος. Από την ακολουθία αυτή θα ακουστούν στιχηρά προσόμοια, τροπάρια του κανόνος, το απολυτίκιο και δύο δοξαστικά, του Εσπερινού και των Αίνων, στο μέλος του Λυκούργου Αγγελόπουλου.
Το Πασαπνοάριο του Ι. Ευαγγελίου του Όρθρου σε ήχο πλάγιο του δευτέρου είναι από τα ευφραδέστερα μέλη του Πέτρου Λαμπαδαρίου. Πλουσιότατο στη μελωδική του ανέλιξη κινείται μεταξύ πλαγίου του δευτέρου ήχου, του τετραφώνου του, και του τριφώνου του (νενανώ) με καίριες παρεμβολές του διατονικού άγια. Ένα μεγάλο κράτημα ακολουθεί το κείμενο μελωδικότατο και με αξιόλογη ρυθμική ποικιλία. Το τέλος επισφραγίζεται με την πρώτη φράση «πᾶσα πνοή αἰνεσάτω τόν Κύριον».
Το μέρος του κρατήματος που ολοκληρώνει το πρόγραμμα αναδεικνύει την ανυπέρβλητη συνθετική δεινότητα του Ιωάννη Κουκουζέλη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου