ΚΩΣΤΑΣ ΛΟΓΑΡΑΣ: "Κάνε αυτό που αναπαύει την ψυχή σου αλλά συνυπάρχοντας..."

αποτυπώματα
Επιμέλεια: Γιάννης Δημογιάννης

Κώστας Λογαράς
Φιλόλογος-Συγγραφέας

Ιχνηλατώντας μέσα από το σώμα των λέξεων τον ανθρώπινο βίο

Γ.Σεφέρης: "Είναι παιδιά πολλών ανθρώπων τα λόγια μας..."

Κι όχι μόνο τα λόγια μας, αλλά και τα έργα μας και η ζωή μας. Δεν μπορούμε να υπάρξουμε χωρίς τους άλλους. Μέσα στη γλώσσα τους, τη συμπεριφορά τους, στα έργα τους βλέπουμε σαν σε καθρέφτη τα ψεγάδια μας και τα συνειδητοποιούμε. Στο λόγο τους –τον υποκριτικό ή τον καθαρό– ανιχνεύουμε τις δικές μας αλήθειες και το δικό μας ψέμα. Η αποδοχή και η απόρριψη εκ μέρους τους καθορίζει την ύπαρξή μας.

Είμαστε, επίσης, απόρροια ενός παρελθόντος με το οποίο συνομιλούμε, θέλοντας και μη, αφού κουβαλάμε τη μνήμη της γλώσσας: το αίσθημα, τον τρόπο της σκέψης, την αντίληψη της ζωής. Είμαστε λοιπόν καταδικασμένοι να συνυπάρχουμε με τον άλλον, με τον διαφορετικό, με τον ξένο. Όσο πιο γρήγορα το κατανοήσουμε και το δεχτούμε, τόσο πιο γρήγορα θα ισορροπήσουμε. Σαν άτομα και σαν κοινωνίες.

Τ.Πατρίκιος: "Να ρίξω λίγο φως στην πλαστογραφημένη μας ζωή..."

Να ξέραμε τουλάχιστον τι είναι «πλαστογραφημένο» στη ζωή μας, καλά θα ήτανε. Τότε ναι, θα μπορούσαμε -ως ένα βαθμό- να το αλλάξουμε. Και να αναζητήσουμε τη δική μας πραγματικότητα. Η ανίχνευση όμως αυτή απαιτεί εσωτερικό διάλογο και εσωτερική ζωή. Ενώ σήμερα τα φώτα του ενδιαφέροντός μας στρέφονται αποκλειστικά στη βιτρίνα… Ποτέ άλλοτε δεν ήταν ο άνθρωπος τόσο μακριά από τον δικό του εαυτό.

Κ. Π. Καβάφης: "Μα τα παράθυρα δεν βρίσκονται, ή δεν μπορώ να τάβρω... Ίσως το φως θα ναι μία νέα τυραννία ..."

Αλλά, πες ότι κάποιος βρίσκει την αλήθεια του. Την αντέχει άραγε; Δεν το πιστεύω. Αντιθέτως, τον πιάνει πανικός, όταν διαπιστώνει ότι κάπου διαφοροποιείται, σε κάτι παρεκκλίνει από τις νόρμες και τα κοινωνικά κλισέ. Και φοβισμένος σπεύδει να ενσωματωθεί στην αγέλη, στο ρεύμα της μάζας… Ενώ, αντιθέτως, η ελευθερία θέλει αρετή και τόλμη. Και δεν εννοώ να βγει κανείς να κραυγάσει τα ιερά του και τα όσια. Αλλά, να δεχτεί συνειδητά -τουλάχιστον αυτός- και να ομολογήσει στον εαυτό του την αλήθεια του.

Μ. Ανανωστάκης: "Η αγάπη είναι ο φόβος που μάς ενώνει με τους άλλους..."

Κι όμως, «η αγάπη έξω βάλλει τον φόβο» λέει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, νομίζω… Πολλές φορές μας ενώνει η δυστυχία μας, ενώ την επιτυχία των άλλων δύσκολα την αντέχουμε. Λόγω φθόνου, κυρίως. Στην ευτυχία οι άνθρωποι αποστασιοποιούνται. Η αδιαφορία και η ιδιωτεία υπερτερούν. Δείτε πόση είναι η διάσπαση της κοινωνικής συνοχής σήμερα, στην εποχή της ευδαιμονίας. Απ’ την άλλη, αναλογιστείτε πόσο κοντά υπήρξαμε σε εποχές οικονομικής δυσπραγίας και ανέχειας, λ.χ. στις δεκαετίες του ’50 και ’60.

Κ. Λογαράς. Ένα δικό σου αγαπημένο αποτύπωμα:

Κάνε αυτό που αναπαύει την ψυχή σου αλλά συνυπάρχοντας -όσο γίνεται- ισορροπημένα με τους άλλους. Πιστεύω ότι αυτό είναι η ευτυχία και η τέχνη της ζωής.

Έργα του ιδίου: Πάτρα, Μια πόλη στη λογοτεχνία (Μεταίχμιο, 2001), Στη χώρα του Νεντίμ μύριζε πεύκο (Μεταίχμιο, 2003), Να έρχεσαι όποτε θες (Μεταίχμιο, 2004)

Θέατρο: Η τελευταία μάσκα – Fallimento (Πάτρα, πολιτιστική πρωτεύουσα, 2006)