ΜΑΡΙΑ ΚΑΛΛΑΣ ΚΑΙ ΜΑΡΙΑ ΧΟΡΣ ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ...

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 

Δύο οικουμενικές Μαρίες του νεώτερου Ελληνισμού έφυγαν σαν σήμερα… 

16 Σεπτεμβρίου 1977 η αξεπέραστη ντίβα της όπερας Μαρία Κάλλας, 16 Σεπτεμβρίου 2015 η Μαρία Χόρς, η εμβληματικότερη Ελληνίδα χορογράφος, που συνέδεσε το όνομά της με την τελετή αφής της ολυμπιακής φλόγας, την οποία επιμελούνταν για περίπου 50 χρόνια. 

Συνυπήρξαν το 1961 στην περίφημη Μήδεια του Λουίτζι Κερουμπίνι, όταν η Μαρία Χορς υπέγραψε τη χορογραφία στην παράσταση που ανέβηκε τον Αύγουστο στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου και, στη συνέχεια, στη Σκάλα του Μιλάνου, με τη Μαρία Κάλλας στον ομώνυμο ρόλο, σε σκηνοθεσία Αλέξη Μινωτή και σκηνικά και κοστούμια του Γιάννη Τσαρούχη. 

Μουσική διεύθυνση: Maestro Nicola Rescigno 

Ερμηνευτές: J.Vickers, S.Glantzi, G.Modesti, Κική Μορφονιού.  

Παραθέτουμε εδώ δύο σελίδες από τα ιστορικά προγράμματα της παράστασης με τους συντελεστές στην Επίδαυρο και στην Σκάλα του Μιλάνου, όπου φαίνεται ότι η Μαρία Χορς υπογράφει την διδασκαλία της χορογραφίας, αλλά συνυπογράφει την σύνθεση της χορογραφίας με τον Αλέξη Μινωτή. Αυτό είναι ένα ενδιαφέρον θέμα, που χρήζει ειδικής έρευνας. 

Πάντως το όνομα της Χορς αναγράφεται δύο φορές στο πρόγραμμα. 

Παραθέτουμε και δύο ιστορικές φωτογραφίες: Πρόβα κοστουμιών για την "Μήδεια" του Cherubini, με την Κάλλας στην Επίδαυρο. 

Οι συνεργάτες της παράστασης: Αλέξης Μινωτής (σκηνοθέτης), Γιάννης Τσαρούχης (σκηνικά-κοστούμια), Μαρία Χορς (χορογραφίες). Εργαστήρι κοστουμιών Εθνικής Λυρικής Σκηνής Αθήνα, καλοκαίρι 1961. Φωτογράφος: Δημήτρης Παπαδήμος. 

Στην Επίδαυρο το κοινό αποθέωσε την Κάλλας μαγεμένο. 

Τον ρόλο είχε ερμηνεύσει η Κάλλας πρώτη φορά, τον Ιούνιο του 1953, στη Φλωρεντία και την επόμενη χρονιά θριάμβευσε στη «Σκάλα» με μαέστρο τον Λέοναρντ Μπέρνσταϊν. Για εννέα χρόνια η Μήδεια ήταν μέρος του ρεπερτορίου της που την τραγούδησε 31 φορές. Με αυτό το ρόλο έκανε και τη μοναδική εμφάνισή της στον κινηματογράφο, όταν στα δύσκολα χρόνια της απόσυρσής της, ο Πιερ Πάολο Παζολίνι την έπεισε να ενσαρκώσει την σπαρακτική ηρωίδα. Με παραγωγό τον άλλο μεγάλο θαυμαστή της, τον Ρομπέρτο Ροσσελλίνι, τα γυρίσματα έγιναν τους καλοκαιρινούς μήνες του 1969 και η πρεμιέρα δόθηκε στη Ρώμη λίγους μήνες αργότερα (9.1.1970), χωρίς την επιτυχία που όλοι ανέμεναν. Η ταινία, όμως, παραμένει ένα μοναδικό ντοκουμέντο!

Μνημονεύουμε λοιπόν Μαρία Κάλλας και Μαρία Χορς, δύο γυναίκες που πάλεψαν σε δύσκολους καιρούς και αναδείχθηκαν πανάξιες της κλήσης τους! 

Αλέξης Μινωτής και Γιάννης Τσαρούχης μπροστά από την αφίσα της Μήδειας 
στην Σκάλα του Μιλάνου. Διακρίνεται και το όνομα της Μαρίας Χορς.