Ο ΓΕΡΩΝ ΧΑΛΚΗΔΟΝΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΤΙΜΗΣΗ ΤΟΥ J.P.SARTRE ΣΤΟ ΩΡΑΙΟ ΦΥΛΟ

J. P. Sartre - Simone de Beauvoir

ΕΠΑΙΝΟΣ ΤΗΣ ΖΩΟΠΗΓΗΣ ΥΠΟ ΑΓΝΩΣΤΙΚΙΣΤΟΥ 

ὑπὸ Γέροντος Χαλκηδόνος Ἀθανασίου 

"Αἱ γενεαὶ πᾶσαι μακαρίζομέν Σε τὴν μόνην Θεοτόκον". 

Μὲ αὐτὸ τὸ ἔξοχον Μεγαλυνάριον ὑμνεῖται διαχρονικὰ ἡ ἱερὰ καὶ εὐκλεὴς τῆς Παρθένου μνήμη, τῆς Σκέπης τοῦ κόσμου, Πλατυτέρας νεφέλης, τῆς δευτέρας Εὔας, ἡ ὁποία ἀποτελεῖ τὸ αἰώνιον σύμβολον τῆς μητρότητος, τῆς γονιμότητος, τῆς ἀνιδιοτελοῦς ἀγάπης, τῆς ἀρετῆς, τῆς σωτηρίας τῶν Χριστιανῶν, τῆς γέφυρας τῶν λαῶν (Βαρθολομαῖος Α’) κ.ἄ. 

Ἕνεκα τούτου, ἡ γυνὴ γενικότερον χαρακτηρίζεται ὡς πηγὴ τῆς ζωῆς, ὡς κέντρον τοῦ κόσμου (G. Courbet), ὡς ἡ προσωποποίησις τῆς ὡραιότητος, ἡ ὁποία ἐνέπνευσεν διαχρονικὰ τὴν τέχνην, καὶ ἄλλα πολλά. 

Δι’ αὐτὸ καὶ ὁ J. P. Sartre1 ἠρέσκετο νὰ περιβάλλεται καὶ δὴ ὑπὸ εὐειδῶν ἐκπροσώπων τοῦ δῆθεν "ἀσθενοῦς", ἀλλὰ καὶ ὡραίου φύλου, ἐνῶ αἱ δύσμορφοι ἦσαν ἀποκρουστικαὶ δι’ αὐτὸν καίτοι ἐντρέπετο διὰ τοῦτο. Ἁπλῶς διότι ἀκόμη καὶ εἰς τὴν πλέον ἀσύνδετον καὶ ἀδιάφορον μορφήν, ἡ σχέσις ἑνὸς ἀνδρὸς πρὸς μίαν γυναῖκα ἐνέχει τι τὸ σεξουαλικόν. 

Μία δυσειδὴς δηλονότι κυρία, ἐγείρει μὲν ἐκείνην τὴν ἰδιαιτέραν εὐφορίαν, τὴν ὁποίαν χαρίζει εἰς ὑμᾶς ἡ ἐπικοινωνία μετὰ μιᾶς γυναικὸς – ὅμως καταστρέφει αὐτὴν διὰ τῆς ἀσχημίας της. Ὅταν λοιπὸν ἡ σχέσις μεταξὺ ἀνδρὸς καὶ γυναικὸς ἐνοχληθεῖ διὰ τῆς δυσμορφίας, τοῦτο εἶναί τι ὅλως ἐπαχθές. 

Βεβαίως ὑπάρχουν καὶ οἱ ὑποστηρίζοντες, ὅτι τὸ ἄσχημον ἔργον καλῶς ἐκτελεσθὲν εἶναι ὡραῖον2, τὸ ὁποῖον ἐνίοτε ἀποβαίνει ἄχαρες, ὅπως πως εἰς τὰς φυσικὰς ξανθὰς "καλλονάς", λόγῳ τῆς ὑψηλῆς στάθμης οἰστρογόνου εἰς αὐτάς3, αἱ ὁποῖαι δὲν διακρίνονται καὶ διὰ τὴν εὐφυΐαν των. Στεροῦνται δὲ οὐχὶ σπανίως καὶ ψυχικῆς ὡραιότητος, τὴν ὁποίαν ἠμπορεῖ κανεὶς νὰ ἀπαντήσει εἰς τὰς δυσειδεῖς, ἀκόμη δὲ καὶ συμπαθοῦς ὁμιλίας καὶ φωνῆς. 

Ὁ κύριος ὅμως λόγος τῆς περιβολῆς τοῦ φιλοσόφου ὑπὸ γυναικῶν καὶ ἡ ἀποφυγὴ τῶν ἀνδρῶν, εἶναι διότι αὐτοὶ ἀποβαίνουν βαρετοί. Ἔχουν ἰδιαιτέρας εὐαισθησίας καὶ ὁμιλοῦν συχνάκις διὰ τὴν ἐργασίαν καὶ τὰ προβλήματά των ἢ ἐπιχειροῦν μίαν διανοητικὴν γυμναστικήν, τὴν ὁποίαν καὶ ἕκαστος ἠμπορεῖ νὰ πραγματοποιήσει μόνος. Βασικῶς δὲ εἶναι ἀξιολογότερον νὰ παλαίει τις μὲ τὰς λέξεις καὶ τὰ ζητήματά του. Συζητήσεις μετ’ ἀνδρῶν δὲν εἶναι διασκεδαστικαί. 

Ἀντιθέτως ἡ γυναίκα κατέχει ἰδιότητας, προερχομένας ἐκ τῆς "κοινωνικῆς της ὑποτελείας", ἐκ τῆς πραγματικότητος, ὅτι εἶναι "δούλη" καὶ "ἔνοχος" συγχρόνως, τοὐλάχιστον κυρίως εἰς τὸ παρελθὸν – καθ’ ὅτι ὑπάρχουν πολλαὶ ἀκόμη περιοχαὶ κοινωνικῆς ἀθλιότητος. Διὰ τοῦτο εἶναι μεγαλυτέρα καὶ ἡ εὐαισθησία της. Αὐτὴ "ταυτίζεται" μὲ τὸν σύντροφόν της. Φέρει εἰς τὸν ἄνδρα τὴν εὐαισθησίαν ἑνὸς ἑτέρου ὄντος, μίαν εὐφυΐαν ἴσως ἀνωτέραν τῆς τοῦ ἀνδρός, ἡ ὁποία δὲν περιορίζεται μὲ τὰ αὐτὰ ἐνδιαφέροντα. 

Παρόμοιόν τι συμβαίνει, κατὰ τὸν Sartre, καὶ μὲ τοὺς φίλους Ἰουδαίους: Διαθέτουν μίαν εὐγένειαν καὶ λεπτότητα προερχομένην ἐκ τῆς ἐπιδράσεως τοῦ ἀντισημιτισμοῦ. Τοὺς ἀγαπᾶ ὅπως αὐτοὶ ἔχουν διαμορφωθεῖ διὰ τῆς καταδιώξεώς των. Ὅμως ἕνας Ἰουδαῖος θὰ ἀντέτασσεν: Τοῦτο εἶναι μία φυλετικὴ προκατάληψις. Ὀφείλετε νὰ μᾶς ἀγαπᾶτε ὡς ἀνθρώπους, ἢ ὡς μίαν θρησκευτικὴν κοινότητα καὶ ὄχι ὡς ἐπιβιώσαντας κατόπιν ἀφορήτων μαρτυρίων. 

Καὶ ἐπιστρέφων ὁ φιλόσοφος εἰς τὰς γυναῖκας, νομίζει, ὅτι ἔχει εἰς τὴν φύσιν του ὁρισμένα γυναικεῖα στοιχεῖα, ὅπως καὶ αἱ γυναῖκες ἀνδρικά λόγῳ ὁρμονικῶν (τεστοστερόνης) καὶ λοιπῶν αἰτίων, πρᾶγμα τὸ ὁποῖον ἀρέσκει εἰς αὐτάς. Εἶναι δὲ ὑπὲρ τῆς τελείας χειραφετήσεώς των. Ὅταν βεβαίως γίνει αὐτὸ πλήρως, διότι τμηματικῶς ἔχει ἤδη ἐπιτευχθεῖ, τότε ἡ ἰδιαιτέρα εὐαισθησία τῶν γυναικῶν ἐν τῇ ἐπικοινωνίᾳ, θὰ εἶναί τι ὅλως τυχαῖον, τὸ ὁποῖον ἐνίοτε θὰ ἔχουν αὐταί, ἐνίοτε δὲ οἱ ἄνδρες. Δὲν θὰ εἶναι ὅμως πλέον οὐδὲν γυναικεῖον προνόμιον. 

Εἴθε αἱ θεαὶ τῆς ὡραιότητος νὰ συνεχίσουν νὰ κοσμοῦν τὸν πλανήτην μας, ἐπωφελούμεναι καὶ ἐκ τῶν συγχρόνων ἐπιτευγμάτων τῆς αἰσθητικῆς, καὶ καθιστάμεναι συνήθως ὡραιότεραι, τοὐλάχιστον δι’ ἓν διάστημα. 

 _____________________________________
1- J. P. Sartre, Interview πρὸς τὸ περιοδικὸν Playboy, Μάϊος 1985.

2- H. Sedlmayr, Kunst und Wahrheit zur Theorie und Methode der Kunstgeschichte, Ἁμβοῦργον 1959, 128-130. 

3- A. – B. Pease, Warum Männer nicht zuhören und Frauen schlecht einparken, Βερολῖνον 2010, 247, 282-283.