Η ΡΩΣΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΠΡΟΣ ΤΟ ΒΑΤΙΚΑΝΟ

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου

amen.gr

Από τους “αντι-οικουμενιστικούς” κύκλους στην Ελλάδα αναπαράγεται τελευταία η “άποψη” ότι ευτυχώς που υπάρχει η Μόσχα και οι αξιώσεις της μέσα στην Ορθοδοξία, διότι η Ρωσική Εκκλησία αποτελεί έτσι ανάχωμα στα “οικουμενιστικά”, οιονεί σατανικά (!) κατ' αυτούς, “σχέδια του Φαναρίου”!

Μια ομάδα ελληνοφώνων ορθοδόξων, λοιπόν, μακαρίζουν την Μόσχα και αναθεματίζουν το Φανάρι, με φόντο τις σχέσεις τους με το Βατικανό. Αν και βέβαια είναι ηλίου φαεινότερον ότι το πρόβλημά τους είναι η οικουμενικότητα του Φαναρίου, η οποία δεν μπορεί να γίνει κατανοητή από μικρόψυχους εθνικιστές και σκληροκάρδιους “αντι-οικουμενιστές”, οι οποίοι θεωρούν τους πάντες, εκτός από τους εαυτούς τους, προδότες της Ορθοδοξίας.

Όμως για όσους γνωρίζουν στοιχειωδώς τα πράγματα η κατάσταση είναι ολωσδιόλου διαφορετική. Η Ρωσική Εκκλησία κόπτεται για τις σχέσεις της με το Βατικανό και είναι πια θέμα χρόνου η συνάντηση του νέου Πατριάρχη Μόσχας Κυρίλλου με τον Πάπα Βενέδικτο.

Ο Πατριάρχης Κύριλλος, όσο ήταν επικεφαλής του Τμήματος Εξωτερικών Υποθέσεων της Ρωσικής Εκκλησίας, προχώρησε σε ανοίγματα και προς τη Δυτική Εκκλησία. Επισκέφθηκε πολλές φορές με διάφορες αφορμές το Βατικανό, όπου συναντήθηκε με τους Πάπες Ιωάννη Παύλο Β΄ και Βενέδικτο XVI'. Αυτές οι επαφές του Σμολένσκ, τότε, Κυρίλλου είχαν ως αποτέλεσμα τη συνεργασία της Μόσχας και του Βατικανού για κοινωνικά θέματα, όπως η φτώχεια, η ανεργία και τα ναρκωτικά.
Τον Δεκέμβριο του 2007 ο τότε Σμολένσκ και νυν Πατριάρχης Κύριλλος επισκέφθηκε πάλι το Βατικανό και είχε ιδιαίτερη συνάντηση με τον Πάπα Βενέδικτο. Κατ' αυτήν έγινε ευρύτατη συζήτηση για τις σχέσεις Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας με την Ρωμαιοκαθολική ανά τον κόσμο.

Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ (25 – 2- 2007) ο τότε Σμολένσκ και Καλίνιγκραντ Κύριλλος δήλωνε κατηγορηματικά για τις σχέσεις Μόσχας και Βατικανού:
“Πρώτα απ' όλα θέλω να υπενθυμίσω ότι ακόμη και στις πιο δύσκολες περιόδους σχέσεων μεταξύ της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας ποτέ δεν αποκλείσαμε - ως θέμα αρχής - τη δυνατότητα επίσκεψης του Πάπα της Ρώμης στη Ρωσία ή της συνάντησής του με τον Αγιότατο Πατριάρχη Μόσχας και Πάσης Ρωσίας Αλέξιο Β΄ στο έδαφος μιας τρίτης χώρας. Ωστόσο αποτελεί βαθιά μας πεποίθηση ότι ένα τέτοιο ιστορικό γεγονός πρέπει να σηματοδοτήσει θετικές αλλαγές στις σχέσεις ανάμεσα στις Εκκλησίες”.

Αξίζει, εδώ, να σημειωθεί το γεγονός ότι ο ισχυρός Καρδινάλιος Βάλτερ Κάσπερ επισκέφθηκε την Μόσχα τον Δεκέμβριο του 2005 επί Πατριαρχίας Αλεξίου Β' σε μια προσπάθεια εγγύτητος των δύο Εκκλησιών και έγινε δεκτός με τιμές από τον μακαριστό Πατριάρχη.

Μόλις τον περασμένο Ιούνιο ο νέος επικεφαλής του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών σχέσεων Αρχιεπίσκοπος Βολοκολάμσκ Ιλαρίων δήλωσε χαρακτηριστικά:

“Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία και η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία θα πρέπει να αφήσουν πίσω τους το πνεύμα εχθρότητας που δηλητηριάζει εδώ και χρόνια τις σχέσεις τους, ώστε από κοινού να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που απασχολούν τις σύγχρονες κοινωνίες”.

Δήλωση ενδεικτική του ανοίγματος του νέου Πατριάρχη Μόσχας προς την Καθολική Εκκλησία.

Ένα σημαντικό ζήτημα για τις σχέσεις Μόσχας – Βατικανού είναι οι σχέσεις της Αγίας Έδρας με την Ρωσική Ομοσπονδία. Τον περασμένο μήνα ο πρόεδρος Ντμίτρι Μεντβέντεφ δήλωσε για το θέμα: “Έχουμε σχέσεις με το Βατικανό σε επίπεδο Γραφείων Αντιπροσωπείας. Συζητούμε το θέμα της ανύψωσης του επιπέδου σχέσεων σε πλήρη μορφή, για να κάνουμε αυτές τις σχέσεις πρεσβευτικές, πραγματικά διπλωματικές”.

Και βέβαια ο πρόεδρος Μεντβέντεφ στοιχείται στη γραμμή του προκατόχου του Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος δήλωνε από το 2000 ότι “οι σχέσεις Μόσχας – Βατικανού είναι σε πολύ καλό επίπεδο, επισημαίνοντας ότι υπάρχουν περιθώρια ενδυνάμωσης των δεσμών μεταξύ των δύο πλευρών”.
Η Ρωσική Εκκλησία διατηρεί άριστες σχέσεις με τους προέδρους Μεντβέντεφ και Πούτιν και νομοτελειακά πια, η συνάντηση Πατριάρχη Μόσχας και Πάπα δεν είναι μακριά, ίσως δε και η επίσκεψη του Πάπα στη Ρωσία, κάτι που επιθυμεί σφόδρα το Βατικανό.

Ο Πατριάρχης Κύριλλος, ο οποίος, είναι ολοφάνερο, επιθυμεί να παίξει ηγετικό ρόλο στην Ορθοδοξία και να μην αφήσει μόνο του το Οικουμενικό Πατριαρχείο να διαλέγεται ισοτίμως με το Βατικανό, δεν έχει κάνει καμία δήλωση εναντίον της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και του Πάπα.
Ούτε, φυσικά, καταδικάζει τον Οικουμενισμό, αφού ο ίδιος υποστήριξε έργοις και λόγοις τον διάλογο των Εκκλησιών.
Σίγουρα, δεν λησμονεί ούτε στιγμή ο Ρώσος Πατριάρχης ότι οι Ρώσοι της Διασποράς, το ποίμνιό του που κατά τον ίδιο είναι μεγαλύτερο απ' αυτό της Ρωσικής γης, δεν θα δεχθούν εύκολα από την Εκκλησία τους αφορισμούς και αποκλεισμούς που δεν συνάδουν με τη σύγχρονη πραγματικότητα.

Όλα τα παραπάνω είναι άκρως ενδεικτικά της “φιλοπαπικής” στάσης της Ρωσικής Ορθοδoξίας.

Ας ελπίσουμε ότι ο Πατριάρχης Κύριλλος θα ξεπεράσει τις ενστάσεις ολίγων επισκόπων του και θα συμβάλλει και ο ίδιος, περισσότερο ουσιαστικά, στο διάλογο που διεξάγεται με την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, υπό τον συντονισμό, εκ μέρους των Ορθοδόξων, του Οικουμενικού Πατριαρχείου και με την σύμφωνη γνώμη και συμμετοχή ΟΛΩΝ των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών. Αυτό, άλλωστε, υπογράμμισαν στο κοινό ανακοινωθέν τους μετά τη Σύναξή τους στο Φανάρι τον περασμένο Οκτώβριο, ότι δηλαδή ο διάλογος είναι μονόδρομος. Και είναι μονόδρομος όσο και αν αντιδρούν ορισμένοι "αντι-οικουμενιστές" στην Ελλάδα και αλλαχού, οι οποίοι ανορθοδόξως, βλέπουν "καλούς" και "κακούς" Ορθοδόξους.