ΜΕΓΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ: ΕΝΑ ΙΣΟΡΡΟΠΗΜΕΝΟ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΤΥΠΟ

Η περιγραφή που ακολουθεί στο "Βίο του Αντωνίου" (μετά την υπεράνθρωπη άσκησή του), δείχνει ότι ο Αντώνιος είναι ένα πολύ καλά ισορροπημένο πνευματικό πρότυπο.

"Τότε για πρώτη φορά τον είδαν έξω από το φρούριο εκείνοι που ήλθαν να τον δουν. Και αυτοί όταν τον είδαν, παραξενεύτηκαν για ό,τι είδαν, γιατί αυτός φορούσε το ίδιο ένδυμα όπως και πριν, και δεν ήταν ούτε παχύς, όπως ένας άνθρωπος που δεν ασκείται, ούτε ισχνός από τη νηστεία και τους αγώνες του με τους δαίμονες, αλλά ήταν όπως τον ήξεραν πριν από την απομόνωσή του. Και πάλι, η ψυχή του ήταν απαλλαγμένη από ελαττώματα, γιατί ούτε συστέλλονταν σαν να ήταν θλιμμένη, ούτε αναπαύονταν με ευχαρίστηση, ούτε κατέχονταν απο γέλιο ή κατήφεια, γιατί δεν ενοχλούνταν όταν έβλεπε το πλήθος, ούτε υπερευφραίνονταν όταν τον χαιρετούσαν τόσο πολλοί. Αλλά ήταν απόλυτα ήρεμος, γιατί οδηγούνταν από την λογική και βρίσκονταν σε μια φυσιολογική κατάσταση. Διά μέσου αυτού ο Κύριος θεράπευε τις σωματικές ασθένειες πολλών παρόντων και καθάριζε άλλους από πονηρά πνεύματα. Και ο Θεός έδινε χάρι στον Αντώνιο όταν μιλούσε, ώστε να παρηγορεί πολλούς που ήταν λυπημένοι, και να συμφιλιώνει αμέσως αυτούς που διαφωνούσαν, προτρέποντας όλους να προτιμούν την αγάπη του Χριστού από ο,τιδήποτε μέσα στον κόσμο. Και ενώ τους παρότρυνε και τους συμβούλευε να θυμούνται τα μέλλοντα αγαθά, και την αγάπη και φιλανθρωπία του Θεού προς εμάς, "ο οποίος δεν λυπήθηκε τον δικό του Υιό, αλλά τον παρέδωσε σε θάνατο για χάρη όλων μας" (Ρωμ. 8, 32), έπειθε πολλούς να ακολουθήσουν την ερημική ζωή. Και έτσι συνέβη στο τέλος να εμφανιστούν κελλιά ακόμα και στα βουνά, και η έρημος αποικίστηκε από μοναχούς, οι οποίοι απομακρύνθηκαν από τους συγγενείς τους, και κατέγραψαν τους εαυτούς τους στη βασιλεία των ουρανών".

π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ, Οι Βυζαντινοί Ασκητικοί και Πνευματικοί Πατέρες,

Π. Πουρνάρα, Θεσ/κη 1992, σσ. 178-179