ΕΦΗ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ / Effie Papanikolaou

Την Έφη Παπανικολάου, καθηγήτρια Μουσικολογίας στο Πανεπιστήμιο Bowling Green του Οhio της Αμερικής σήμερα, την γνώρισα πριν είκοσι και κάτι χρόνια. Συγχορωδοί στην περίφημη, τότε, χορωδία του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εκείνη η «φουρνιά» ανέδειξε πολλούς άξιους μουσικούς που σήμερα κάνουν λαμπρή καριέρα, εντός και εκτός συνόρων.
Η Έφη ήταν πάντα αριστοκράτισσα και ευγενής, αλλά με ισχυρή άποψη και, ως απεδείχθη, με ατσάλινη θέληση. Τελειώνοντας στην Αθήνα Αγγλική Φιλολογία έφυγε για την Βοστώνη όπου σπούδασε μουσικολογία. Άλλωστε η μουσική ήταν η αγάπη της πάντα, γι’ αυτό και στην Ελλάδα πραγματοποίησε όλες τις σχετικές μουσικές σπουδές και έκανε και τραγούδι καθώς διαθέτει μια εξαιρετική φωνή σοπράνο.
Μόνη, λοιπόν, στην Βοστώνη, δουλεύει σκληρά και ανακηρύσσεται διδάκτωρ. Το θέμα της: «Κριτικές προσεγγίσεις στη Συμφωνική Λειτουργία του 19ου αιώνα».
Έγραψε μελέτες με εξαιρετικά ενδιαφέρον περιεχόμενο και σύγχρονη ματιά: Αρχαία Ελληνική Μουσική, Τραγούδια της Κάτω Ιταλίας, Λειτουργίες του Χάϋδν, Missa Solemnis του Μπετόβεν, Ballet Russes του Ντιαγκίλεφ, «Εφτά σκηνές από τον Φάουστ του Γκαίτε» του Σούμαν, η σχέση της χορωδιακής μουσικής του Μπράμς με την αρχαιότητα και την ζωγραφική, συμφωνίες αρ. 2 και 6 του Μάλερ, κινηματογραφική μουσική κ.α.
Ήταν πάντα ένα ανοιχτό μυαλό, χωρίς στεγανά και παρωπίδες, αυστηρή στην κρίση της, γνήσια Ελληνίδα και γι’ αυτό ανθέλλην.
Μας συνδέουν βαθιά ο Χατζιδάκις, ο Μάλερ (είχαμε κάνει βιβλίο και εκδήλωση μαζί για τα είδωλά μας αυτά), ο Μενέλαος Καραμαγγιώλης (γράφαμε σαν τρελοί τις εκπομπές του από το Τρίτο Πρόγραμμα «Πού πάει η μουσική όταν δεν την ακούμε πιά» τον καιρό της νιότης μας), η σύγχρονη μουσική (έχουμε θητεύσει ποικιλοτρόπως), το σπίτι της στου Ζωγράφου, όπου έχουμε κάνει ατέλειωτες συζητήσεις, η Νατάσα και ο Μιχάλης, πιστοί φίλοι με τους οποίους ακόμα κοινωνούμε εν πνεύματι και αληθεία.

Η Έφη πρόσφατα δημοσίευσε ένα πολύ πρωτότυπο κείμενο σε μια Ανθολογία δοκιμίων πάνω στην τηλεοπτική σειρά επιστημονικής φαντασίας Battlestar Galactica. Τίτλος του άρθρου της: «Περί ντουντούκ και Ντύλαν: Διερευνώντας το ηχητικό διάστημα στο BG». Καλά τον Ντύλαν τον ξέρουμε. Το ντουντούκ όμως; Είναι ένα όργανο χαρακτηριστικό της αρμενικής μουσικής (κάτι σαν όμποε) με θρηνητικό ηχόχρωμα.
Κι αυτό το άρθρο ήταν η αφορμή για μια συνέντευξη της Έφης Παπανικολάου εφ’ όλης της ύλης στην αμερικανική εφημερίδα Sentinel – Tribune (6-12-08), η οποία κυκλοφόρησε με την Έφη πρωτοσέλιδο και με τίτλο: «Ο κόσμος της μουσικής ανοίγει ένα κόσμο»!
Χαίρομαι τόσο για την φίλη μου! Ανήκει στους οδίτες της Ιδιωτικής Οδού: «Η Ιδιωτική Οδός κόβει μέσ’ απ’ τον χρόνο. Πας πιο γρήγορα σπίτι σου από την Κωνσταντινούπολη». Η Έφη πήγε μέσω όχι μιας πολιτείας αλλά των Η.Π.Α.!

Την ευχαριστώ για την σχέση άπεφθης καθαρότητας που έχουμε τόσα χρόνια τώρα. Και την ζηλεύω. Για την ακριβολογία στη σκέψη και στα αισθήματα.