ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ Ο ΑΥΤΟΚΛΗΤΙ ΠΑΡΑΓΕΝΟΜΕΝΟΣ

Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, Ο Απόστολος Ανδρέας (1610-14)
Μουσείο Ελ Γκρέκο, Τολέδο

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου

Τιμούμε, δυο χιλιάδες χρόνια τώρα, τον Απόστολο Ανδρέα ως Πρωτόκλητο. Διότι όταν ο Πρόδρομος Ιωάννης εβόησε το «Ίδε ο Αμνός του Θεού», ο μαθητής του Ανδρέας «γέγονε προς την δείξιν αυτόμολος» (Μ. Αθανάσιος), δηλ. αμέσως αναγνώρισε στο πρόσωπο του Ιησού τον αναμενόμενο Μεσσία του κόσμου, τον οποίο οι Προφήτες αιώνες πριν προκατήγγειλαν, και αμέσως «τον παιδευτήν (Ιωάννη τον Πρόδρομο) καταλείψας προς τον κηρυττόμενον έδραμε» (Μ. Αθανάσιος). Έγινε λοιπόν και ονομάστηκε Πρωτόκλητος ο Ανδρέας επειδή «αυτοκλητί παρεγένετο». Στην πρόσκληση του Χριστού «Δεύτε οπίσω μου» ο Ανδρέας πρώτος απάντησε με αφοπλιστική βεβαιότητα: «Ευρήκαμεν τον Μεσσίαν». Γιατί η ψυχή του εν αγωνία προσδοκούσε Αυτόν που θα ερχόταν να σώσει τον κόσμο. Κι έτσι ο Πρωτόκλητος την πρώτη κλήσι στην κλήσι του, και την πρώτη ορμή και την πρώτη ένδοση στην εκλογή της αποστολικής χάριτος την έλαβε αφ’ εαυτού του. Κατά την εκλογή του ο Ανδρέας αναδεικνύεται ένας αστέρας, κατά κάποιο τρόπο, αυτολαμπής και αυτόφωτος. Αυτή η δυναμική κίνηση του Πρωτοκλήτου είναι που λείπει από τους ανθρώπους του καιρού μας, δηλ. όλους εμάς. Αδιαφορούμε για τον Χριστό και την Εκκλησία Του επειδή περιμένουμε σημεία για να πειστούμε, όπως οι Ιουδαίοι, ή ζητάμε σοφία, όπως οι Έλληνες, δηλ. απτότατα δείγματα που θα ικανοποιήσουν πάραυτα την πεπερασμένη – φευ – διάνοιά μας. Κι αυτός ο αφόρητος εγωκεντρισμός είναι που μας τυφλώνει και δεν μπορούμε να πλησιάσουμε την Αλήθεια Χριστός. Ο Απόστολος Ανδρέας, όπως άλλωστε και ο Διδάσκαλός του Ιησούς, δεν έγραψε τίποτα. Απλώς κήρυξε. «Και ους ουκ έπεισεν δημηγορών, τούτους αναιρεθείς εδυσώπησεν· και ους λαλών ουχ είλκυσε, παθών εσαγήνευσε» (Μ. Αθανάσιος). Στην Ορθοδοξία το μαρτύριο πιστοποιεί τη μαρτυρία. Δεν υπάρχει ανακολουθία έργων και λόγων. Αλλά η θυσία μέχρι θανάτου έρχεται να μιλήσει ευγλωττότερα από οποιαδήποτε διδασκαλία. Και ο Απόστολος Ανδρέας γίνεται ο μιμητής του Πάθους του Χριστού. Γράφει με το τίμιο αίμα του την ιστορία του Χριστιανισμού στην Αχαΐα και με όλη του τη δύναμη φωνάζει από το Σταυρό στους χριστιανούς όλων των εποχών: «πάντων απαξαπλώς των προσκαίρων καταφρονήσατε» (Μαρτύριον Αγ. Ανδρέου).

Σήμερα όντες δούλοι των προσκαίρων, του εφήμερου, του ασήμαντου, ουδόλως μας απασχολεί το διαχρονικό και το αιώνιο, γιατί δεν είναι άμεσο, δεν είναι ελέγξιμο. Μα ο Χριστός στην αιωνιότητα μας οδηγεί, στη ζωή που δε σταματάει με το θάνατο, αλλ’ είναι ατελεύτητη, και δε μπορεί να είναι αλλιώς, αφού τότε θα ήταν ανόητη η πίστη μας στον Αναστημένο Θεάνθρωπο. Σ’ αυτή την προοπτική καλεί ο Απόστολος Ανδρέας τους πάντες. Δηλαδή να παρουσιαστούν αυτόκλητοι μπροστά στον Χριστό ζητώντας να γίνουν μαθητές Του, εγκαταλείποντες τα πρόσκαιρα, προσβλέποντες στα αιώνια, μόνο επειδή πιστεύουμε απολύτως ελεύθερα και πλήρως ενσυνείδητα ότι «Ευρήκαμεν τον Μεσσίαν ό εστι μεθερμηνευόμενον Χριστός».