"ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ" ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΘΗΝΟΛΑΤΡΗ ΝΙΚΟ ΒΑΤΟΠΟΥΛΟ

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου

Κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μεταίχμιο το Ημερολόγιο 2021, με τίτλο "Ματιές στην Αθήνα", που επιμελήθηκε ο Αθηνολάτρης - και όχι απλώς Αθηναιογράφος - Νίκος Βατόπουλος. 

Στο προλογικό του σημείωμα είναι σαφής: 

“Το ημερολόγιο αυτό είναι μια χειρονομία αγάπης για την πόλη. Με πρωτογενές υλικό φωτογραφίες που παρουσιάζουν διαφορετικές προσεγγίσεις της αστικής εμπειρίας, οι «Ματιές στην Αθήνα» υπηρετούν την ανάγκη για αισιοδοξία. Ορίζονται από την επινοητικότητα και το ταλέντο των φωτογράφων, ενθαρρύνουν τη σύμπλευση διαφορετικών και παράλληλων θεωρήσεων, σε κάθε περίπτωση, όμως, συγκλίνουν σε μια κατάφαση. Η αγάπη για την πόλη είναι το στοιχείο που ενώνει και στην περίπτωση ενός ημερολογίου, έργο 54 φωτογράφων, είναι μια συλλογική πράξη που διασώζει αυτόνομο το ανεξάρτητο βλέμμα.”

Στο ημερολόγιο αυτό ανιχνεύουμε την μυθολογία του Αθηναϊκού βλέμματος. Από παντού αναδύεται μια πόλη αγαπημένη, "μια πόλη μαγική", σαν κι αυτή του Μάνου Χατζιδάκι και του Νίκου Κούνδουρου. Κι ας έχει αλλάξει αρκετά από την εποχή τους. Οι γωνιές που ανακαλύπτει ο Νίκος Βατόπουλος παραμένουν ίδιες κι απαράλλαχτες. 

Αίφνης θυμάμαι μια έκθεση φωτογραφίας του ίδιου του Νίκου Βατόπουλου με τίτλο «Η Αθήνα ενός αθηναιογράφου», θαρρώ πριν έξι χρόνια, το 2014, στην Αίθουσα Τέχνης "Ena", στην Βαλαωρίτου. 

Σαν  έβλεπα εκείνες τις εξαίσιες φωτογραφίες σκεφτόμουν πως οι περισσότεροι άνθρωποι όταν αναφέρονται στην Αθήνα, συνήθως ανάγονται στην Αθήνα του Περικλή! Μια αρχαιολατρεία σχεδόν πάντα στείρα. Μα ο Βατόπουλος επειδή γνωρίζει να εκτιμήσει σωστά την Αρχαία Αθήνα, επιλέγει να προβάλλει τη σημερινή. Αυτή που οι πολλοί θεωρούν άσχημη επειδή δεν την αγαπούν. Και δεν την αγαπούν γιατί αισθάνονται ξένοι σ' αυτήν την πόλη - μητρόπολη, ζώντας αναγκαστικά. 

Ο Βατόπουλος με όλες τις πρωτοβουλίες του για την Αθήνα μας καλεί να επινοήσουμε τη ζωή μας σ' αυτήν. Γράφει στην Καθημερινή για την Αθήνα, αναδεικνύει με σημαντικές εκδηλώσεις την σπάνια αρχιτεκτονική της (κάποιος ξένος μου έλεγε ότι η Αθήνα αρχιτεκτονικά είναι η "πρωτεύουσα του μοντερνισμού"), δημιουργός της διαδικτυακής ομάδας πολιτών «Κάθε Σάββατο στην Αθήνα» με αξιοζήλευτες δράσεις, ο Ν. Βατόπουλος μας υποδεικνύει ότι αυτή η πόλη είναι και σήμερα "χαρά της γης και της αυγής", που έλεγε κι ο Γκάτσος. 

Οι φωτογραφίες του Βατόπουλου αποπνέουν έρωτα για το αποκεκρυμμένον κάλλος, το οποίο καλούμαστε να σεργιανίσουμε σε γωνιές και μέρη απίθανα της αθηναϊκής γης και των κτηρίων της. Ο Βατόπουλος με τις φωτογραφίες του μας δίνει τα κλειδιά για να επανακαλύψουμε την Αθήνα, την οποία μας αποκαλύπτει σε όλο της το μεγαλείο μέσα από στιγμιότυπα! Φωτοστιγμές άδηλες και κρύφιες που είναι εν ταυτώ τόσο θετικές σα μεταφυσικές. Γιατί το φως που εκπέμπουν είναι εσώτερο αν και προέρχεται από μια καθημερινότητα που αλαζονικά προσπερνάμε. 

Η αστική ματιά του Ν. Βατόπουλου είναι εξόχως σημαντική. Τώρα που έχει σχεδόν εκλείψει η αρχοντική - όχι η επίπλαστη - αστική τάξη, ο αθηνολάτρης Βατόπουλος μας υποδεικνύει την των πραγμάτων αλήθεια. Όσοι λευκοφόροι εννοήτωσαν, που θα 'λεγε κι ο Ελύτης. 

Το αξιοσημείωτο εδώ είναι ότι ένας άνθρωπος, ο Νίκος Βατόπουλος, συνθέτει με τη δράση του τον σύγχρονο ύμνο στην Αθήνα, σε τόνο υψηλό και ύφος επίσημο. Μια δική του Ωδή στη χαρά!