Πέμπτη 30 Μαΐου 2013

ΟΙ "ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ" ΚΑΒΑΦΗΣ ΚΑΙ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΣ


Η είδηση λέει ότι το βυζαντινής τεχνοτροπίας πορτρέτο του μεγάλου ποιητή Κ.Π. Καβάφη από τον υπερρεαλιστή ζωγράφο και ποιητή Νίκο Εγγονόπουλο πουλήθηκε για 88.500 ευρώ, σύμφωνα με την iefimerida, σε δημοπρασία του οίκου Π. Βέργος.
Ο "Βυζαντινός Καβάφης" είναι γεγονός στην επιστήμη από καιρό. Τώρα διαβάζω ότι έγινε και ταινία με αυτόν τον τίτλο (σκηνοθέτης: Πάνος Κυπαρίσσης) που θα προβληθεί στις 4 Ιουλίου στους Δελφούς, στο πλαίσιο εκδηλώσεων για το Έτος Καβάφη που διοργανώνονται στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών.
Όμως είναι και ο Εγγονόπουλος "βυζαντινός". Έτσι, από την έκδοση "Νίκος Εγγονόπουλος, ο Βυζαντινός" Αθήνα 2001, διαβάζω στην εισαγωγή το σχετικό κείμενο του καθηγητού Νίκου Ζία, όπου αναφέρεται και στον "Βυζαντινό Καβάφη" του Εγγονόπουλου. Γράφει ο καθηγητής Ν. Ζίας:
Στη δεκαετία του '40 τα έργα της βυζαντινίζουσας τεχνοτροπίας περιορίζονται πολύ. Στις αρχές και στα δύσκολα χρόνια της Κατοχής ζωγραφίζει (1942) τον ναυμάχο της Επανάστασης του '21, τον Μιαούλη , συνδυάζοντας στοιχεία από τη βυζαντινή του θητεία αλλά και την υπερρεαλιστική του δημιουργία. Το πρόσωπο, τα χέρια, αλλά μέχρι ενός σημείου και τα ενδύματά του, δουλεύονται με τη σκληρή «βυζαντινή» γραφή, και το πρόσωπο μάλιστα με δυνατές αντιθέσεις και σχηματοποιήσεις. Τα σύννεφα όμως στο γαλάζιο αδιαβάθμητο ουρανό είναι τα σπαθάτα σύννεφα της υπερρεαλιστικής του τοπιογραφίας. 
Ο Κωνσταντίνος Καβάφης είναι το δεύτερο σίγουρα χρονολογημένο (1948) έργο της περιόδου αυτής. Ο αγαπημένος ποιητής αποδίδεται από μια φωτογραφία που έδωσε ο Τόμπρος στον Εγγονόπουλο, όταν ο Καβάφης ήταν άρρωστος στο Νοσοκομείο του Ερυθρού Σταυρού. «Ήταν πολύ καταπονημένος -γράφει ο Εγγονόπουλος - αλλά είχε μια φλόγα μέσα του, αυτή τη θεϊκή φλόγα. Και αυτή τη φωτογραφία δεν ήθελα να την αφήσω έτσι και με τον πίνακα μου την καθάρισα». 
Ο ποιητής παριστάνεται κατ' ενώπιον, μέχρι τη μέση, με πλούσια μαλλιά και χαρακτηριστική χειρονομία με το αριστερό χέρι. Φοράει μεγάλο πράσινο μαντίλι στο λαιμό και καρό κόκκινο σακάκι. Το πρόσωπο του πλάθεται με τη βυζαντινοπρεπή τεχνική των λευκών γραμμών που χαρακτηρίζει τα φυσιογνωμικά του γνωρίσματα. Πίσω υπάρχει τμήμα τοιχογραφίας με άνδρα πού κρατάει ειλητό, με το κείμενο:«Δόκιμε Σοφιστή που απέρχεσαι εκ Συρίας και περί Αντιοχείας σκοπεύεις να συγγράψεις». Η επιγραφή ΚΩΝΣΤ. ΚΑΒΑΦΗΣ γράφεται με κλασικά στοιχεία.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Related Posts with Thumbnails