Ο Γ. Μπαμπινιώτης για τα Θρησκευτικά

* Ένα σχόλιο μ΄ αφορμή τη συνέντευξη του Καθηγητή στα "NEA" και τις ανησυχίες που προκάλεσαν οι δηλώσεις του για το μάθημα των Θρησκευτικών

Του Χάρη Ανδρεόπουλου *

Aνησυχίες, οι οποίες μάλλον είναι αβάσιμες, για το μάθημα των Θρησκευτικών στο Νέο Λύκειο προκάλεσαν δηλώσεις του Kαθηγητή και μέλους της Επιστημονικής Επιτροπής για το Νέο Λύκειο κ. Γ. Μπαμπινιώτη. Θεωρούμε ότι αν βάλει κανείς τις δηλώσεις αυτές στο “μικροσκόπιο” της κριτικής ανάλυσης θα διαπιστώσει ότι το περιεχόμενό τους όχι μόνο δεν είναι αρνητικό για το μάθημά μας – όπως, προφανώς εκ παρερμηνείας, εμφανίσθηκε από μερίδα (καλοπροαιρέτως ανησυχούντων) συναδέλφων - αλλά κατά το μάλλον θετικό, προδιαγράφοντας έτσι εξελίξεις οι οποίες όχι μόνο δυσφορία δεν θα πρέπει να μας προκαλέσουν, αλλά, αντιθέτως, συγκρατημένη αισιοδοξία ότι το αγαπημένο μας μάθημα θα έχει καλύτερη τύχη σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό να ενταχθεί στα προαιρετικά. Eχουμε και λέμε, λοιπόν:

Σε συνέντευξή του στα “ΝΕΑ” (βλ. αναδημοσίευση στην Alfavita) γύρω από το νέο σύστημα για τις εισαγωγικές εξετάσεις στα ΑΕΙ, ο καθηγητής – τέως πρύτανης του ΕΚΠΑ και μέλος της ad hoc Επιστημονικής Επιτροπής του υπ. Παιδείας κ. Γ. Μπαμπινιώτης, αναφερόμενος στη γκάμα των μαθημάτων που θα έχουν τη δυνατότητα να εξετάζονται οι υποψήφιοι διευκρίνισε ότι, σύμφωνα με τους μέχρι τώρα σχεδιασμούς της Επιτροπής “τα βασικά μαθήματα θα είναι η Γλώσσα, η Ιστορία και τα Μαθηματικά”, συμπληρώνοντας δε την απάντησή του είπε ότι “όλα τ΄ άλλα μαθήματα, μεταξύ αυτών και τα Θρησκευτικά, θα είναι επιλεγόμενα”.

Τι σημαίνουν όλα αυτά:

1ον) Κατά τη γνώμη μας το μόνο που δεν σημαίνουν είναι ότι "το μάθημα γίνεται επιλεγόμενο σε όλο το Λύκειο", ότι "εξοβελίζεται από το Λύκειο", κλπ., όπως ερμηνεύθηκε από μερίδα συναδέλφων και διατυπώθηκε σε σχετικά άρθρα τους στο διαδίκτυο. O καθηγητής κ. Μπαμπινιώτης αναφερόταν, όχι σ΄ όλες τις λυκειακές τάξεις, αλλά στην Γ΄ Λυκείου και μάλιστα όχι στο θέμα των διδασκομένων μαθημάτων Γενικής Παιδείας της τάξεως αυτής, αλλά στο ειδικότερο θέμα των μαθημάτων που θα εξετάζονται οι υποψήφιοι στις εισαγωγικές για τ΄ ΑΕΙ από το 2015 και εκείθεν. Στη αρχή της ίδιας συνέντευξής του ο Γ. Μπαμπινιώτης αναφέρει ότι οι υποψήφιοι θα εξετάζονται σε 3 – 5 μαθήματα (τους συντελεστές βαρύτητας των οποίων θα ορίζουν τα τμήματα των ΑΕΙ) εκ των οποίων, όπως διευκρινίζει στις επίμαχες δηλώσεις του, τα βασικά θα είναι η Γλώσσα, η Ιστορία και τα Μαθηματικά. Δεν θα΄ ναι, όμως, μόνον αυτά τα εξεταζόμενα.

2ον) Εχει ιδιαίτερη αξία, άλλο σημείο της συνέντευξής του στο οποίο επισημαίνει ότι “πέρα από τα 3 – 5 μαθήματα που θα προβλέπονται θα μπορεί ο κάθε υποψήφιος να δώσει περισσότερα μαθήματα, π.χ. αν κάποιος είναι καλός στη Φυσική ή στα Οικονομικά θα έχει τη δυνατότητα να δώσει ένα αντικείμενο ακόμα και να είναι υποψήφιος γι΄ αυτά”. Τι μπορεί να σημαίνει αυτό πρακτικά και για το δικό μας μάθημα στη Γ΄ Λυκείου: ότι πέραν από τους υποψηφίους για τα Τμήματα Θεολογίας και τα Τμήματα Ποιμαντικής Θεολογίας των ΑΕΙ καθώς και τα Τμήματα Ιερατικών Σπουδών των Ανωτάτων Εκκλησιαστικών Ακαδημιών που θα πρέπει να εξετασθούν και στα Θρησκευτικά (για τα οποία θα υπάρξει συντελεστής βαρύτητας, ορισθησόμενος από τα αντίστοιχα τμήματα των Θεολογικών Σχολών και των ΑΕA), το μάθημα θα επιλέγεται ως εξεταζόμενο και από πολλούς άλλους υποψηφίους της θεωρητικής κατεύθυνσης. Kαι το λέμε αυτό καθώς, όπως έχει αποδειχθεί από τα στατιστικά δεδομένα του υπ. Παιδείας, οι πλείστοι εξ αυτών των υποψηφίων (για τμήματα των Φιλοσοφικών, Νομικών, και λοιπών θεωρητικών σχολών) στα μηχανογραφικά τους δελτία έχουν ως συνήθως εναλλακτική δεύτερη επιλογή τους τα Θεολογικά Τμήματα (όπως και πολλοί υποψήφιοι των Θεολογικών Τμημάτων έχουν ως δεύτερη επιλογή τους Τμήματα των Φιλοσοφικών Σχολών, Τμήματα Ιστορίας, κλπ., λόγω συναφείας).

3ον) Eξ όλων των ανωτέρω προκύπτει το λογικό συμπέρασμα ότι το μάθημα των Θρησκευτικών θα υπάρχει στο κανονικό κορμό του ωρολογίου προγράμματος της Γ΄ Λυκείου και θα εξετάζεται (όπως και τα άλλα “μη βασικά” για τις πανελλαδικές εξετάσεις) μαθήματα (Φυσική, Χημεία, Κοινωνιολογία, Αρχές Οικονομίας, κλπ) σε ενδοσχολικό επίπεδο για τους μαθητές που θέλουν να πάρουν το απολυτήριο του Λυκείου, ενώ θα επιλέγεται (όπως και τ΄ άλλα “μη βασικά” μαθήματα) και ως πανελλαδικώς εξεταζόμενο για τους υποψηφίους των Θεολογικών και συναφών Τμημάτων των ΑΕΙ και των ΑΕΑ.

4ον) Θεωρούμε ότι αν τα πράγματα δρομολογηθούν ως ανωτέρω βάσει των δηλώσεων του κ. Μπαμπινιώτη οι εξελίξεις θα είναι κατά το μάλλον θετικές για τα Θρησκευτικά, σε σχέση με τα μέχρι πρότινος σχεδιασμούς τους οποίους είχε ανακοινώσει πέρυσι τον Μάρτιο το υπ. Παιδείας που ήθελαν το Θρησκευτικά ως ένα απλώς προαιρετικό / επιλεγόμενο σε ενδοσχολικό επίπεδο μάθημα και χωρίς ρόλο ειδικής βαρύτητας ως κατ΄ επιλογήν εξεταζομένου (όπως ανακοινώνει τώρα ο κ. Μπαμπινιώτης) στις πανελλαδικές για την εισαγωγή στα Θεολογικά και τα συναφή

πανεπιστημιακά (“Ποιμαντικής Θεολογίας”, “Κοινωνικής Θεολογίας”) και μη πανεπιστημιακά Τμήματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (Ανώτατες Εκκλησιαστικές Ακαδημίες).

5ον) Πιστεύουμε ότι η παρουσία του καθηγητή κ. Γ. Μπαμπινιώτη στην Επιστημονική Επιτροπή για το Νέο Λύκειο από μόνη της αποτελεί θετικό οιωνό για το μάθημά μας, καθώς είναι γνωστές οι διαχρονικές απόψεις του για τη γνωσιακή και παιδαγωγική του αξία. Νομίζουμε ότι πρόθετη θετική συγκυρία αποτελεί και η παρουσία στο υπ. Παιδείας του αναπληρωτή υπουργού κ. Κων. Αρβανιτόπουλου, ο οποίος σε συνεδρίαση της Διακομματικής Επιτροπής για το Νέο Λύκειο υποστήριξε τη θέση να παραμείνει το μάθημα υποχρεωτικό και χωρίς “εκπτώσεις” στο ωρολόγιο πρόγραμμα του Λυκείου.

Συνεπώς, θα πρέπει και εμείς, ως κλάδος, να αντιμετωπίσουμε με υπεύθυνο επιστημονικό λόγο, παιδαγωγικές προτάσεις και εκπαιδευτικά επιχειρήματα τις προσπάθειες για την επιχειρούμενη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση και να προσπαθήσουμε να τις συνδιαμορφώσουμε με θετικές παρεμβάσεις, χωρίς να κλεινόμαστε αμυντικά στον εαυτό μας. Ήλθε νομίζουμε ο καιρός οι ενώσεις θεολόγων (Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων – ΠΕΘ, “KAIΡΟΣ”, συλλογικότητες αδιορίστων, καθηγητές και φοιτητές των Θεολογικών Σχολών) αφήνοντας κατά μέρος τις διαφωνίες τους (μας) να ενώσουν (- με) τις δυνάμεις τους (μας) για να υποστηρίξουμε όλοι μαζί το μάθημα, σύμφωνα με το πλαίσιο που όλους μας ενώνει: να διατηρηθεί ως 2ωρο στην Α΄ και τη Β΄ ΓΕΛ και να παλέψουμε να γίνει (από μονόωρο σήμερα) 2ωρο και στη Γ΄ ΓΕΛ. Ακόμη να παλέψουμε για την αναβάθμισή του στο υπό σύσταση Τεχνολογικό Λύκειο. Και να παλέψουμε όλοι μαζί τώρα, σήμερα – γιατί αύριο μπορεί να είναι αργά.

* ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Ο Χάρης Ανδρεόπουλος είναι θεολόγος καθηγητής (http://religiousnet.blogspot.com )