ΤΑ ΠΟΛΥΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΑ ΣΥΛΛΕΙΤΟΥΡΓΑ ΚΑΙ ΤΑ ΟΝΟΜΑΣΤΗΡΙΑ ΤΩΝ ΑΡΧΙΕΡΕΩΝ

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου

amen.gr

Μια Συνοδική εγκύκλιος που εκδόθηκε επί μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου, προέτρεπε τους Αρχιερείς να φροντίζουν στις τοπικές πανηγύρεις τους (των πολιούχων) να συλλειτουργούν μέχρι πέντε αρχιερείς, με σκοπό να περιοριστεί το φαινόμενο της “πολυαρχιερατικής” Θ.Λειτουργίας, που ενίοτε προκαλούσε το “χριστεπώνυμο πλήρωμα”.

Είναι αλήθεια ότι τα πολυαρχιερατικά συλλείτουργα επληθύνθησαν σφόδρα επί Αρχιεπισκοπίας Χριστοδούλου, ο οποίος και τα ενεθάρρυνε με την παρουσία του, και τελούνταν ευκαίρως ακαίρως.Κάτι τέτοιο δεν συνέβαινε επί Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ, ο οποίος, ούτως ή άλλως, δεν εξερχόταν εύκολα των ορίων της Αρχιεπισκοπής, και εντός αυτής λειτουργούσε συνήθως με τους βοηθούς Επισκόπους, το πολύ τρεις.

Ο μακαριστός Σεραφείμ ουδέποτε λειτούργησε στα ονομαστήριά του. Ήταν συμπροσευχόμενος στο ιερό βήμα. Ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος, αντιθέτως, εγκαινίασε το πολυαρχιερατικό – τριάντα αρχιερείς τουλάχιστον – συλλείτουργο στα ονομαστήριά του, με απευθείας τηλεοπτική μετάδοση και όλα τα συμπαρομαρτούντα.

Αυτή η πρακτική του “Πρώτου” απετέλεσε παράδειγμα προς μίμησιν για πολλούς αρχιερείς, οι οποίοι άρχισαν να εορτάζουν τα ονομαστήριά τους με την συμμετοχή πληθώρας αδελφών τους, επαρχιούχων και τιτουλαρίων (έως και 25 σε κάποια περίπτωση!). Έτσι, είχαμε το παράδοξο φαινόμενο στην τοπική πανήγυρη μιας πόλεως οι αρχιερείς να είναι μέχρι πέντε (όπου αυτό τηρήθηκε), και στα ονομαστήρια του Επισκόπου δεκαπέντε!

Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος δεν είναι της “σχολής” Χριστοδούλου και φαίνεται πως απλώς υποχώρησε στα προσφάτως καθιερωθέντα, όταν προεξήρχε πολυαρχιερατικής Θ. Λειτουργίας.

Σε μέρες δύσκολες για τη χώρα, σαν τις σημερινές, το να εορτάζει ένας Μητροπολίτης πανηγυρικά τα ονομαστήριά του αποτελεί μια ...παραφωνία, αφού το γενικότερο κλίμα δεν είναι και τόσο ...πανηγυρικό. Με τον λαό να προσπαθεί να ορθοποδήσει μέσα σ' αυτή την πρωτοφανή κρίση.

Γι' αυτό και πριν λίγες ημέρες ο Θηβών Γεώργιος εόρτασε, σύμφωνα με πληροφορίες, απολύτως ιδιωτικά, δηλ. αρνήθηκε την “φιέστα” των ονομαστηρίων. Πληροφορίες φέρουν και τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο να θέλει να εορτάσει τα ονομαστήριά του (15 Ιουνίου) όσο πιο διακριτικά γίνεται, χωρίς πολυαρχιερατικό συλλείτουργο.

Τα παραπάνω παραδείγματα, συν την κρίση που θα αργήσει να μας αφήσει, ίσως οδηγήσουν και άλλους ιεράρχες σε μια πιο σεμνή πρακτική, που δεν θα προκαλεί το δημόσιο αίσθημα. Νομίζω πως ακόμα και οι κατά τόπους πανηγύρεις θα πρέπει να μπουν σε μια τέτοια λογική, πιο συνεσταλμένη.

Ίσως θα έπρεπε η Εκκλησία της Ελλάδος να ακολουθήσει το Πατριαρχικό Τυπικό. Τρισαρχιερατική Θ. Λειτουργία στις πανηγύρεις και στις χειροτονίες (γιατί και στις χειροτονίες αρχιερέων στην Ελλάδα παρατηρείται πρωτοφανής ...συνωστισμός!), στα δε ονομαστήρια του Πατριάρχου απλή Πατριαρχική Χοροστασία.

Κάποτε σε ένα Λειτουργικό Συνέδριο της Ιεράς Συνόδου, παρουσία του μακαριστού Χριστοδούλου, ο αείμνηστος καθηγητής Ιωάννης Φουντούλης, μέγιστος λειτουργιολόγος του καιρού μας, εξήγησε γιατί το Τυπικό δεν προβλέπει συλλείτουργα – και δη πολυαρχιερατικά – παρά μόνο τις μεγάλες ημέρες, ήτοι ελάχιστες φορές το χρόνο, προεξάρχοντος του Πρώτου. Ο καθηγητής απέδειξε επιστημονικά τη θέση του αυτή, με την οποία συμφώνησαν όλοι οι σύνεδροι.

Την επόμενη μέρα, μια καθημερινή, “επί τη λήξει του συνεδρίου”, τελέστηκε πολυαρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του Αρχιεπισκόπου!...