"ΟΙΚΟΣ ΑΣΑΡΩΤΟΣ" Ή ΠΕΡΙ ΑΠΟΡΡΙΜΑΤΩΝ

Λεπτομέρεια από το μωσαϊκό της Περγάμου

"ΟΙΚΟΣ ΑΣΑΡΩΤΟΣ" 

ὑπὸ Γέροντος Χαλκηδόνος Ἀθανασίου 

"Οἱ ἄνθρωποι εἶναι τὰ μόνα ἔμβια, 

τὰ ὁποῖα πίνουν χωρὶς νὰ διψοῦν" 

(Plinius) 

Ὁ ἀνωτέρω ὅρος ἐμφανίζεται κατὰ τὸν 2ον π.Χ. αἰῶνα δ’ ἓν μωσαϊκὸν τοῦ διαπρεποῦς ἐκ Περγάμου ψηφιδογράφου Σώσου. Παριστᾶ δὲ δάπεδον κατόπιν συμποσίου, ἐπὶ τοῦ ὁποίου εἰκονίζονται διάσπαρτα ὑπολείμματα φαγητῶν (ὀστὰ ζώων καὶ ἰχθύων, μισοφαγωμένα φροῦτα, τὰ ὁποῖα γεύονται καὶ μύες! κ.ἄ.). Τοῦτο δὲ ἴσως νὰ ὀφείλεται καὶ εἰς τὴν ἄφθονον ἐκροὴν τοῦ "νέκταρος" τοῦ Διονύσου κατὰ τὸ συμπόσιον! 

Καὶ ἐὰν λάβει τις ὑπ’ ὄψιν τὰ πολλὰ καὶ ποικίλα ἀπορρίματα τῆς ἐποχῆς μας, τὰ ὁποῖα συμβάλλουν εἰς τὴν καταστροφὴν τοῦ περιβάλλοντος, μολύνοντα τὴν ἀτμόσφαιραν, τὰ ὕδατα, τὸ ἔδαφος καὶ τὰ τρόφιμα, ἴσως δὲν θὰ ἦτο ἄσκοπον νὰ χαρακτηρίσει ὁλόκληρον τὸν κόσμον μας καὶ τὸ περιβάλλον εἰσέτι αὐτὸν διάστημα, ὡς "οἶκον ἀσάρωτον". Πρβλ. τὰ πλαστικὰ ρινήματα τῆς Gardasee καὶ οὐχὶ μόνον, τὰ ὁποῖα φθάνουν διὰ τῶν ὀψαρίων εἰς τὸ πινάκιόν μας! 

Ταῦτα δὲ διότι οἰκήτορές του εὑρίσκονται εἰς ἑτέραν διαρκῆ μέθην τῆς ἐξουσίας, τοῦ χρήματος, τοῦ κέρδους κλπ. Μὲ τὴν διαφορὰν ὅτι ὁ μὲν ἡμέτερος οἶκος -ἐξαιρέσει τῶν "boudoir" ἐνίων "κυριῶν"-, κατὰ τὸ μᾶλλον ἢ ἧττον εὐκόλως σαρώνεται, οὐχὶ ὅμως καὶ ὁ τοῦ κόσμου "πεποικιλμένος (ἀντὶ) τῇ θείᾳ δόξῃ", διὰ πυρηνικῶν καὶ ραδιενεργῶν στοιχείων ἀδιασαρώτων εἰς τὸν αἰῶνα. 

Ὡς ἀπορρίματα πάντως ἢ ἀπόβλητα ὁρίζονται ὑπολείμματα τροφῶν καὶ ἀντικείμενα ἄχρηστα.

Διακρίνονται δὲ εἰς στερεὰ ἢ ὑγρὰ (ἢ λήμματα). Ἰδιαιτέρως ἐπικίνδυνα διὰ τοὺς βιολογικοὺς ὀργανισμοὺς εἶναι τὰ τοξικὰ καὶ πυρηνικά. 

Διὰ τὴν μείωσιν τῆς ρυπάνσεως τοῦ περιβάλλοντος καὶ τὴν οἰκονομικὴν ἀξιοποίησιν αὐτῶν, ἐφαρμόζεται ἡ ἀνακύκλωσις. Διὰ τὰ ὑγρὰ ἡ βιολογικὴ ἐπεξεργασία καὶ τὰ στερεὰ ἡ ἀξιοποίησις τῶν ἀνακυκλωσίμων ὑλικῶν. 

Ὅμως διεπιστώθη, ὅτι πολλάκις δὲν γίνεται πλήρης καταστροφὴ τῶν προϊόντων διὰ διαφόρους λόγους -κατασχέσεις, δικαστικὰς ἀποφάσεις κ.ἄ. καὶ οὕτως παιδία, τὰ ὁποῖα ἀναζητοῦν εἰς τὰς χωματερὰς π.χ. τῆς Ἄκκρας καὶ οὐχὶ μόνον, χρήσιμα τμήματα πολυτίμων μετάλλων, ὑποφέρουν μετὰ ἀπὸ πονοκεφάλους, ζάλην καὶ δερματικὰ ἐρεθίσματα. Ἂς ἀφήσωμεν τὰς μακροχρονίους συνεπείας. Οἱ δηλητηριώδεις ἀτμοὶ ἐκ τῆς καύσεως τῶν ἠλεκτρικῶν καταλοίπων, συρρικνώνουν τὸν μυελόν, ὁδηγοῦν εἰς τὸν καρκίνον, τὰς παθήσεις τῶν νεύρων καὶ εἰς νεφρικὰς φθοράς. 

Ἔχει δὲ ἐξακριβωθεῖ, ὅτι περὶ τοὺς 250.000 τόνους ἠλεκτρικῶν ἀπορριμμάτων φθάνουν ἐτησίως στὴ Δυτικὴ Ἀφρικὴ -τὸ μεγαλύτερο δὲ τμῆμα ἐξ αὐτῶν προέρχεται ἐκ τῆς Εὐρώπης1! Εἰς τὴν ΕΕ ὑπάρχουν νόμοι ἀπαγορεύσεως τῆς ἐξαγωγῆς των. Ὅμως αἱ ρυθμίσεις αὐταὶ ὑπερπηδῶνται διὰ τοῦ ὅτι κατεστραμμένα ἠλεκτρικὰ μηχανήματα χαρακτηρίζονται ὡς "χρηστικὰ" - ὁπότε ἠμποροῦν νὰ ἐξαχθοῦν! 

Διὸ Ἀφρικανοὶ κρατικοὶ ἐκπρόσωποι ἀπεφάσισαν νὰ ἀλλάξουν τοὺς νόμους των, οὕτως ὥστε αἱ εἰσαγωγαὶ ἠλεκτρονικῶν προϊόντων νὰ ἐλέγχονται αὐστηρότερον. Ἐπίσης ἡ ΕΕ πρὸ διετίας ἔκαμε ὁρισμένα βήματα διὰ νὰ ἐμποδίσει τὴν παράνομον ἐξαγωγὴν ἠλεκτρικῶν ἀποβλήτων εἰς τὴν Ἀφρικήν. Ἐπίσης ἐπεξεργάσθη τὰς ἀρχὰς ἐπὶ τῶν παλαιῶν ἠλεκτρο-ἠλεκτρονικῶν συσκευῶν. 

Τὰ κράτη τῆς ΕΕ ὀφείλουν νὰ ἀνυψώσουν τὸν βαθμὸν ἐπαναχρήσεως τῶν ἀπορριμμάτων τούτων σημαντικῶς καὶ νὰ γίνουν αὐστηρότεροι οἱ ἔλεγχοι ἐξαγωγῆς των. Ὅμως μόνον πέντε κράτην μέχρι τοῦδε ἐνσωμάτωσαν τὰς νέας ρυθμίσεις εἰς τὸ κρατικὸν των δίκαιον! 

Ὑπάρχουν βεβαίως καὶ ἄλλοι τρόποι ἀποφυγῆς τῶν ἀπορριμμάτων. Οὕτω ἡ Εὐρωπαϊκὴ Βουλὴ ἐψήφισε ἕνα νόμον, ὁ ὁποῖος προβλέπει ἐνιαῖον φορτιστὴν κινητῶν τηλεφώνων μὲ μείωσιν 51.000 τόνων ἀποβλήτων. Ἀλλὰ μετρᾶ καὶ ἡ χρῆσις ἑκάστου χωριστά. Ἐξηκριβώθη π.χ. ὅτι οἱ Δυτικοαφρικανοὶ ἀγοράζουν διαρκῶς περισσοτέρας ἠλεκτρικὰς συσκευάς. Οἱ πολῖται κατὰ τὸ Motto: Geiz ist geil (ἡ φυλαργυρία εἶναι ὀργασμός), δὲν πρέπει νὰ ἀφήνουν ἡ φορολογία των νὰ χρησιμοποιεῖται διὰ τὴν καταστροφὴν τῆς φύσεως. Καὶ εἶναι παρήγορον ὅταν ἐμφανίζονται πάλιν ρουντίστρες (ράφτρες) καὶ τσαγκάρηδες, ἔστω καὶ λόγῳ τῆς κρίσεως!

_________________________________ 
1- E. Rheinheimer-Chabbi, Unser Schrott für Afrika, Publik-Forum 9 (2014) 7.