ΟΙ ΠΑΡΑΛΛΑΓΕΣ GOLDBERG ΤΟΥ ΜΠΑΧ ΑΠΟ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΛΑΑΡΗ

Ο Νίκος Λαάρης στο Ίδρυμα Θεοχαράκη (22-1-2015)

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 

Άκουσα τον Οκτώβριο του 2013 τον πιανίστα Νίκο Λαάρη στο Ίδρυμα Θεοχαράκη, σε ένα αφιέρωμα στον Ρίχαρντ Βάγκνερ, με αφορμή την επέτειο των 200 χρόνων από τη γέννησή του. Ήταν μια ευφάνταστη, πρωτότυπη και γι’ αυτό εξαιρετικά ενδιαφέρουσα παρουσίαση του μικρού σε έκταση – και άγνωστου εν πολλοίς - πιανιστικού έργου του Βάγκνερ, διαλεγομένου με έργα που έγραψε – και μετέγραψε - για εκείνον ο πεθερός του, Φραντς Λιστ, ο μαιτρ του πιάνου. 

Αυτή η άλλη όψη του Βάγκνερ, θα παρουσιαστεί στο φουαγιέ του θεάτρου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, σ’ ένα πρόγραμμα που επιμελείται ο Νίκος Λαάρης με έργα Βάγκνερ και Λιστ μαζί με την υψίφωνο Τζούλια Σουγλάκου και τον βιολοντσελίστα Άγγελο Λιακάκη, την προσεχή Παρασκευή 30 Ιανουαρίου 2015. Μια παραγωγή που συνδυάζεται με την περίφημη Βαγκνερική όπερα «Τριστάνος και Ιζόλδη», η οποία ανεβαίνει αυτόν τον καιρό με μεγάλη επιτυχία από την Λυρική. 

Τον Νίκο Λαάρη, όμως, άκουσα και πρόσφατα (22/1/2015) στο Ίδρυμα Θεοχαράκη να παίζει το σπουδαίο έργο του Μπαχ “Παραλλαγές Goldberg”, για πρώτη φορά στο ελληνικό κοινό. 

Ο Ν. Λαάρης έχει μακρά θητεία στις “Παραλλαγές Goldberg”. Τις έπαιξε επανειλημμένως στο Μόναχο, σε μια σειρά παραστάσεων του Ballet Theater του Μονάχου, στην παγκόσμια πρεμιέρα της χορογραφίας του Φίλιπ Τέιλορ, και γι’ αυτή την ερμηνεία του το περιοδικό Dance Europe τον χαρακτήρισε «το αστέρι της βραδιάς». 

Έτσι νομίζω νιώσαμε όλοι όσοι βρεθήκαμε στο Ίδρυμα Θεοχαράκη την περασμένη Πέμπτη και ακούσαμε επί μιάμιση ώρα – τολμώ να πω απνευστί – τον Ν. Λαάρη να ερμηνεύει τις “Παραλλαγές Goldberg” και να μας συνεπαίρνει κυριολεκτικά. Ήταν αναμφίβολα ένα μουσικό ταξίδι σ’ ένα σύμπαν αυστηρής γεωμετρικότητας και πολυπρισματικής αρμονίας.

Η ερμηνεία του Ν. Λαάρη ήταν στιβαρή και ευαίσθητη, αυστηρή και διακριτική, εσωστρεφής μα και πανηγυρική, τολμηρή και συγκρατημένη ταυτόχρονα. Μια ισορροπία εξαιρετικά εύθραυστη, την οποία ο Λαάρης πέτυχε απολύτως. 

Στο τέλος του είπα πως η αυστηρή του ερμηνεία σε πολλά σημεία του έργου μου θύμισε την μεγάλη εκείνη Τατιάνα Νικολάγιεβα. Και ο σολίστ μου απεκάλυψε πως την είχε δασκάλα σε σεμινάρια στο εξωτερικό και πως το μόνο που είπε για την περίπτωσή του ήταν: «Αυτός είναι μουσικός»! 

Και είναι ακριβώς έτσι. Ο Νίκος Λαάρης είναι ένας ακριβός μουσικός! Ένας καλλιτέχνης με πολλά χαρίσματα. Έχει και το χάρισμα της επικοινωνίας με το κοινό, γι’ αυτό και είναι απόλαυση να τον ακούς να προλογίζει τα ρεσιτάλ του. 

Διάβασα κάπου πως οι Παραλλαγές Γκόλντμπεργκ του Μπαχ καθώς και έργα Σκαλκώτα και Janacek περιλαμβάνονται στον υπό έκδοση πρώτο σόλο δίσκο του. Γιατί ο Λαάρης ερμηνεύει θαυμάσια και Σκαλκώτα! Ελπίζουμε να μην αργήσει η εν λόγω έκδοση. 

Ο Νίκος Λαάρης σύμφωνα με τον Stephen Pettit των Times του Λονδίνου είναι «ένας εξαιρετικός καλλιτέχνης, που δεν μπορεί να παράγει ούτε έναν άσχημο ήχο». Θα συμπλήρωνα πως ο Λαάρης παράγει μόνο μουσική ποιητική. Δεν παράγει απλώς ένα καλό ήχο. Ο ήχος του είναι ποίημα, με την έννοια της δημιουργίας και της τέχνης σε μια υψηλή έκφρασή της.

[Παραθέτω ένα βίντεο που εντόπισα στο youtube: O Ν. Λαάρης παίζει John Cage από ένα αφιέρωμα στον μεγάλο συνθέτη που πραγματοποιήθηκε στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών].