«Ουδέν άλογον ότι ξυμφέρον ουδ’ οικείον ότι μη πιστόν»

Ράλλης Κοψίδης, Αγάλματα

Του Κώστα Νούση

Είναι εκπληκτική η παγίωση της φοβικότητας και της σύγχυσης, όπως αποτυπώθηκαν στον νέο εκλογικό χάρτη της χώρας. Έσπευσαν πολλοί να χαιρετήσουν το θετικό πρόσημο της πολυφωνικής και συνεργατικής πολιτικής διάθεσης του λαού μέσα από την ψήφο του. Εν μέρει σωστό και θεμιτό. Στην πραγματικότητα, όμως, πρόκειται για τον κατακερματισμό της συλλογικής και ατομικής συνείδησης του νεοέλληνα, ο οποίος βάλλεται πανταχόθεν με νέα και επιθετικά δεδομένα και χωρίς την ανάλογη αξιολογική θωράκιση απέναντι σε αυτά. 

Η τραγικά ωμή παρέμβαση στα εσωτερικά της χώρας από τα διεθνή κέντρα εξουσίας και τα φερέφωνά τους πρέπει να μας προβληματίσει στην αυξητική τάση καθιέρωσής τους, γεγονός καταλυτικό της εθνικής μορφής δημοκρατίας, όπως τη γνωρίζαμε μέχρι τώρα τουλάχιστον. Ολίγοι φάνηκαν σχολιάζοντες και ενοχλούμενοι από την καινή και δυσάρεστη τούτη πραγματικότητα. Ο αρχηγός μάλιστα του πρώτου κόμματος απευθύνθηκε χαμογελαστά αμήχανος στο αρχικό του διάγγελμα όχι προς τον ελληνικό λαό, μα προς τα ξένα διοικητικά κέντρα της «πατρίδας» του, της οποίας καλείται οσονούπω να διαχειριστεί τη διακυβέρνηση στο όνομα και προς χάριν, μάλλον, των αλλότριων αυτών συμφερόντων. Το κερασάκι στην τούρτα ήταν η ευθύς αμέσως αγγλιστί εκφορά του πρώιμου αυτού διαγγέλματος, κάτι που ίσως μεταγενέστερα δε θα πρέπει να μας ξενίσει αν λάβει τη μορφή της μονιμότητας και της αποκλειστικότητας. 

Πόσοι Έλληνες δεν αισθάνθηκαν άραγε ένα ρίγος να τους διαπερνά ψυχοσωματικά τη στιγμή που δια στόματος του πρώτου πολιτικού ανδρός σπεύσαμε να προκαταλάβουμε την ανησυχία των πραγματικών ιθυνόντων με τη δεσμευτική προκαταβολή του σεβασμού της διάτρητης υπογραφής ενίων στο όνομα πάντων ημών – διαστροφική κατάχρηση της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας – ενώ πριν λίγες ώρες διατεινόταν ο ίδιος περί του αντιθέτου σχεδόν; 

Πόσο περίεργα προσέλαβαν οι περισσότεροι την εκ νέου ανακούφιση της αξιωματικής αντιπολίτευσης με την κατάληψη της θέσης αυτής; Πόσο λογικά και ηθικά αντιφατικό είναι να κατέρχεσαι σε έναν αγώνα με μια προθετική αντίληψη νίκης πολύ διαφορετική του κοινού τόπου περί αυτής, όπως καταγράφεται στον ιστορικό και εμπειρικό χώρο της φυσιολογικότητας; Πόσο ανθίσταται στην κριτική η πατριωτική ακεραιότητα όσων προτάσσουν το κομματικό συμφέρον έναντι του εθνικού με το βλέμμα στραμμένο προς μια μελλοντικά απροσδιόριστη επιτυχία; 

Το εθνικιστικό ράπισμα, από την άλλη, όχι μόνο δεν καταγγέλθηκε στις συνειδήσεις, αλλά και επικροτήθηκε δια ψήφου. Είναι αστείο πια να μιλάμε για νεοναζιστικές διαθέσεις σε μια τόσο μεγάλη μερίδα ψηφοφόρων του λαού μας. Μπορούμε, όμως, να εξακριβώσουμε την κρίση των υγιών αισθητηρίων και προθέσεων και την κατάρρευση των προσδοκιών και των οραμάτων, την προ των πυλών άφιξη της αναρχίας, τη βεβιασμένη πια ανάσχεση του χάους και την απομύθευση του μεσσιανισμού, όπως σαρκώθηκε από πρόσωπα και ιδεολογίες τα τελευταία χρόνια, εν ολίγοις την απομάκρυνσή μας από τον Θεό. 

Η διαπόμπευση της δημοκρατίας, η απεμπόληση της εθνικής αξιοπρέπειας, η ραγδαία μετάλλαξη της κρατικής αυτοδυναμίας σε ευρύτερα παγκοσμιοποιητικά σχήματα ετερόνομου προσδιορισμού και εξάρτησης, η ανατροπή της παραδοσιακής λογικότητας και ο τρόμος ενώπιον του αγνώστου τείνουν σε εγκαθίδρυση στον ατομικό και ομαδικό ψυχισμό και σε νομική de facto κατοχύρωσή τους. 

Η υποτελειακή νεοαναγειρόμενη αυτοσυνειδησία μας φάνηκε με άδηλη και τεχνηέντως κρυμμένη ανακούφιση να απολαμβάνει την παράταση της τεχνικά υποστηριζόμενης επιβίωσής μας «μέσα στο ευρώ», παραπέμποντας στις φάσεις χημειοθεραπείας που αναστέλλουν τη συνήθως προεγνωσμένη και άφευκτη εξέλιξη. Πώς να μη μνημονεύσεις εδώ την απειλή της πτώχευσης και της στάσης πληρωμών με τα οποία ξεκίνησε ένα αδιάπτωτο μέχρι σήμερα και με ατέρμονο χρονικό ορίζοντα «κούρεμα» της οικονομικής δυνατότητας εκάστου; 

Στο μεταξύ ας νιώθουμε κάπως τυχεροί, διότι υπάρχει και η ψυχολογική βαλβίδα εκτόνωσης μέσω της εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου, δια της οποίας οσονούπω μπορούμε να πάρουμε το αίμα μας πίσω από τον μεγάλο μας δυνάστη και δια του προπονητή της οποίας αρθρώνουμε λόγο εθνικής αντίστασης και υπερηφάνειας λόγω της παράλληλης ατολμίας και αφωνίας των πολιτικών μας. 

Δεν είναι εύκολο να κριθεί ο λαός για τον τρόπο που ψήφισε. Ας μην ξεχνάμε την πολυπαραγοντική κρίση υπό το κράτος του φόβου της οποίας αποφάσισε. Οι παράμετροι, εξάλλου, που έπρεπε να λάβει υπ’ όψιν, ήταν τόσο συγκεχυμένες, αλληλοσυγκρουόμενες και συνθλιπτικές, όπου δεν καθίσταται επαρκώς προσβάσιμη η απόδοση ευθυνών για το αποτέλεσμα. Εκείνα, όμως, που θα όφειλε να αναλογιστεί το σουρεαλιστικό κυβερνητικό σχήμα το οποίο θα προκύψει εντός ολίγου είναι τα ακόλουθα λόγια - το κυνικό φιλοσοφικό υπόβαθρο και η αντίστοιχη ομολογιακή διατύπωση των ισχυρών - που μας απευθύνουν οι εταίροι δια στόματος Ευφήμου: «ανδρί δε τυρράνω ή πόλει αρχήν εχούση ουδέν άλογον ότι ξυμφέρον ουδ’ οικείον ότι μη πιστόν» (Θουκ. VI, 85, 1). 

Κ. Ν. 

Λάρισα 18/6/2012