ΣΤΕΛΙΟΥ ΜΑΦΡΕΔΑ: Βήμα πριν

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου 

Από τις «Εκδόσεις των Φίλων» κυκλοφορήθηκε η νέα ποιητική συλλογή του Στέλιου Μαφρέδα «Βήμα πριν» (Αθήνα 2021). 

Ένας ακόμα Ηπειρώτης (από την Πρέβεζα) που πολιτογραφήθηκε Πατρινός, και δη ποιητής. Ξεκίνησε πριν 20 χρόνια με μία μελέτη για την Πρέβεζα στη νεοελληνική ποίηση. Και κατέληξε, λίγο μετά, να συμπεριλαμβάνεται ο ίδιος σ’ αυτήν, ως ποιητική ψηφίδα της γενεθλίου γης. 

Η νέα συλλογή ξεκινάει και τελειώνει με μια γυναικεία μορφή, όχι τυχαία. «Άλκηστις» για την αρχή και «Ναυσικά» για το τέλος. 

Ανάμεσα έχουμε στην ουσία τρεις ποιητικές συλλογές: 

ΒΗΜΑ ΠΡΙΝ – Θα έλεγα Μετέωρο Βήμα 

ΑΜΗΧΑΝΑ ΕΠΗ – Για μένα Αμήχανον Κάλλος 

ΚΟΙΝΟΣ ΠΑΡΟΝΟΜΑΣΤΗΣ – Το επ’ εμοί Κοινός Διαιρέτης ή – κατά Ελύτην – Νεφεληγερέτης. 

Πριν τη «Ναυσικά» υπάρχει κι ένας «Απόλογος» οκτώ λέξεων: τώρα ίσκιοι ραίνουν το αυτοείδωλο με άνθη ασφοδέλων. Υποπτεύομαι πως ο ποιητής γνωρίζει την λέξη «αυτοείδωλο» από τον Μ. Κανόνα του Αγίου Ανδρέα Κρήτης («αυτείδωλον εγενόμην»). 

Αλλά κι έτσι να μην είναι ο «Απόλογος» είναι αρκούντως απολογιστικός. Όμως όλη συλλογή φαντάζει σαν μια υπενθύμιση. Ακριβώς σαν το ομώνυμο ποίημα. 

ΥΠΕΝΘΥΜΙΣΗ 

Να θυμηθώ τα λόγια μας 

όσα είπαμε ενώπιος ενωπίω 

να δω αν έχουν κρυφά μηνύματα 

όμοια μ' αυτά που έρχονται απ' την απέναντι ακτή 

στην ξεχασμένη αλφάβητο του Μορς. 

Να θυμηθώ 

μήπως και γίνουν καταλύτης, 

το ηλεκτρόδιο για τη συγκόλληση ονείρων. 

Αυτών που έμειναν στου δρόμου τα μισά 

κι έμειναν ορφανά τα άλλα μισά 

κρυφά αδιέξοδα και τέρματα του χρόνου. 

Όμως, το «Βήμα πριν» του Στέλιου Μαφρέδα από τις «Εκδόσεις των Φίλων», είναι κι ένα προσκλητήριο φίλων, αν κρίνουμε και από τις αφιερώσεις ποιημάτων. Φίλων ζώντων και τεθνεώτων. Ποιητών, φιλολόγων, φιλομούσων. Επομένως, η ποίηση του Μαφρέδα είναι «φιλική». Από και για τους φίλους, που έφυγαν ή έμειναν. Είναι μια ποίηση «μετάγγιση φωνής» και «κατανομή ρόλων». 

Σίγουρα είναι μια ποίηση στέρεη. Δεν είναι φλύαρη, δεν είναι συναισθηματική, με την έννοια της κατανάλωσης. Κάπου μοιάζει «εύκολη», αλλά στην πραγματικότητα θέλει αποκρυπτογράφηση. Κι αυτή η διαδικασία είναι το κέρδος για τον αναγνώστη. Να ζει σ’ ένα «κλίμα ποιήματος». Το συγκεκριμένο ποίημα είναι διθυραμβικά ηττοπαθές. 

ΚΛΙΜΑ ΠΟΙΗΜΑΤΟΣ 

Κανείς από τους στίχους μου δεν έγινε δημοφιλής 

κανένας δεν τους έπιασε στα χείλη, 

στο μέτρο τους ποιος να περπάτησε 

ποιος θέλησε να τους απαγγείλει; 

… 

Ήμουν λοιπόν στην τέχνη ένας παρείσακτος 

ένας εφήμερος εραστής, αγνοημένος …. 

Μαζί με τον Στέλιο Μαφρέδα αναβοώ τελικά: 

Θαβώρ οι στίχοι και ο ποιητής 

θεόπτης και ετερώνυμός σου. 

Ή, όπως θα ‘λεγε κι ο Ελύτης: «Διψασμένοι για λίγη λάμψη όρους Θαβώρ».