ΓΕΝΕΘΛΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΘΟΔΩΡΟ ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΜΕ ΜΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΑ ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΜΕ ΕΡΓΑ ΤΟΥ

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου

Το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών τίμησε απόψε, Δευτέρα 10 Φεβρουαρίου 2020,  τα 85 χρόνια από τη γέννηση του Θόδωρου Αντωνίου (10/02/1935 – 26/12/2018) με ένα σπουδαίο αφιέρωμα που πραγματοποιήθηκε στην Αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος και το οποίο εντασσόταν στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του κύκλου Μουσικά πορτρέτα. 

Μια συναυλία γενεθλίων! 

Είναι γνωστό πως ο αγαπημένος μας συνθέτης, μαέστρος και δάσκαλος Θόδωρος Αντωνίου άφησε πίσω του ένα τεράστιο συνθετικό έργο – μουσική δωματίου, συμφωνική μουσική, όπερες, χορωδιακά, μουσική για τον κινηματογράφο και το θέατρο κ.ά.–, ενώ η παιδαγωγική του προσφορά ανέδειξε γενιές νέων δημιουργών. Αποφασιστικής σημασίας υπήρξε η συμβολή του στην υλοποίηση των Εργαστηρίων Νέων Ελλήνων Συνθετών, με στόχο την προώθηση της δημιουργικής συνεργασίας ανάμεσα στον μαέστρο, τον νέο συνθέτη και τους μουσικούς, τα οποία πραγματοποιούνται κάθε χρόνο από το 1997 έως σήμερα στο Μέγαρο Μουσικής. 

Το αποψινό αφιέρωμα όντως μας έδωσε σημαντικούς σταθμούς της μεγάλης διαδρομής του Θόδωρου Αντωνίου. 

Ο πρώτος, υπό τον τίτλο Octet (1986), είναι ένα θέμα με ευφάνταστες παραλλαγές. Ο δεύτερος, το Three Likes για σόλο κλαρινέτο (1973, Τρία Σαν: Σαν εισαγωγή, Σαν θρήνος, Σαν παραλλαγές), αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου κύκλου πειραματικών συνθέσεων του Αντωνίου. Το έργο ερμήνευσε ο εξαιρετικός κλαρινετίστας Γιάννης Σαμπροβαλάκης, ένας άνθρωπος που προσφέρει πολλά στη σύγχρονη ελληνική μουσική και όχι μόνο. 

Στον τρίτο σταθμό του αφιερώματος συναντήσαμε το διαπολιτισμικό East–West για ενόργανο σύνολο και μαγνητοταινία (1993), που βασίζεται σε ένα λαϊκό ταϊβανέζικο τραγούδι και στον Επιτάφιο του Σείκιλου. Έργο πρωτοποριακό ακόμα και σήμερα, από κάθε άποψη. 

Τελευταίος σταθμός της βραδιάς, οι Βάτραχοι (1990), σκηνική μουσική για αφηγητή, χορωδία και ενόργανο σύνολο, μια σύνθεση στην οποία το μουσικό κείμενο του Αντωνίου συμβαδίζει αρμονικά με την αριστοφανική γραφή και την αριστοτεχνική μετάφραση του Παύλου Μάτεσι (Ανοιχτό Θέατρο – Φεστιβάλ Επιδαύρου 1990). Στον ρόλο του αφηγητή ήταν ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Τηλέμαχος Κρεβάικας, στενός συνεργάτης για χρόνια του Θ. Αντωνίου. 

Συμμετείχε η θαυμάσια Χορωδία Rosarte, σε διδασκαλία της ακάματης εργάτριας της χορωδιακής τέχνης Ρόζης Μαστροσάββα. Η Rosarte είχε κερδίσει τον αείμνηστο συνθέτη, ο οποίος απολάμβανε, κυριολεκτικά, την απόδοση συνθέσεών του από την περίφημη παιδική και νεανική χορωδία. Και είναι τόσο σημαντικό νέα παιδιά να έρχονται σε επαφή "από μέσα" με μουσικές υψηλού επιπέδου, όπως αυτές του Θ. Αντωνίου. 

Το Ελληνικό Συγκρότημα Σύγχρονης Μουσικής διηύθυνε, "με λογισμό και μ' όνειρο" ο Ιάκωβος Κονιτόπουλος, μαθητής και άμεσος συνεργάτης του Θόδωρου Αντωνίου για πολλά χρόνια.
Αυτά τα έργα πρέπει να τα βλέπεις επί σκηνής κι έτσι να τ' ακούς. Ολόκληρος! Μόνο ο ήχος τα αδικεί...

Έπαιξαν με πάθος οι ιστορικοί, θα λέγαμε, μουσικοί του Θόδωρου Αντωνίου: Στέλλα Τσάνη, βιολί Ι / Μπρουνίλντα Μάλο, βιολί ΙΙ // Ηλίας Λιβιεράτος, βιόλα // Κωστής Θέος, βιολοντσέλο // Γιώργος Σκριβάνος, φλάουτο // Γιάννης Τσελίκας, όμποε // Γιάννης Σαμπροβαλάκης, κλαρινέτο// Γιώργος Φαρούγγιας, φαγκότο // Χρήστος Καλούδης, κόρνο // Ανδρέας – Ρολάνδρος Θεοδώρου, τρομπόνι // Βίκυ Στυλιανού, πιάνο // Μαξίμ Μανκόβσκι, κρουστά Ι // Παναγιώτης Κολιαβασίλης, κρουστά ΙΙ.

Ήταν μια συναυλία αντάξια του συνθέτη. Με τις δικές του προδιαγραφές, τους δικούς του συνεργάτες, την δική του αισθητική. 

Αισιοδοξούμε ότι το έργο του Θόδωρου Αντωνίου, χάρη στους μαθητές και τους συνεργάτες του, θα έχει ρίζα και διάρκεια.