Του Χάρη Ανδρεόπουλου *
Σεβασμιώτατε Καλαβρύτων, την ευχή σας!
Κατ΄ αρχήν σας ευχαριστώ θερμά που μπήκατε στο κόπο να απαντήσετε στο άρθρο μου (http://www.amen.gr/index.php?mod=news&op=article&aid=10228).
Περιποιεί για μένα τιμή να διαλέγομαι μ΄ ένα ιεράρχη, με ορισμένες απ΄ τις απόψεις του οποίου διαφωνώ μεν, σέβομαι, όμως, το πρόσωπό του και τιμώ «τη πλούσια και διαχρονική του προσφορά στην Εκκλησία» όπως έγραψα σε προηγούμενο άρθρο μου στο «Αmen» («Έχουν δικαίωμα πολιτικών παρεμβάσεων οι Ιεράρχες;» (11 Οκτ. 2010, http://www.amen.gr/index.php?mod=news&op=article&aid=3641), όπου σχολίαζα θεολογικώς και πάλι δημόσιες παρεμβάσεις σας για εξωεκκλησιαστικά ζητήματα (χωρίς, εις εκείνην τη περίπτωση, να έχω τη τύχη να λάβω την απάντησή σας).
Σεβασμιώτατε, όταν διαλέγομαι έχω κατά νούν τη νουθεσία που μας απηύθυνε ο αείμνηστος δάσκαλός μας, καθηγητής Δογματικής και Φιλοσοφίας στο Τμήμα Θεολογίας του ΑΠΘ Νίκος Ματσούκας, ο οποίος εξηγώντας μας την έννοια της αντιπαραθέσεως μας εδίδασκε ότι αντιπαράθεση δεν σημαίνει σύγκρουση (ως νοείται συνήθως στη δημοσιογραφική προσέγγιση), αλλά σύγκριση ιδεών και απόψεων. Υπό αυτή τη έννοια, λοιπόν, κατέθεσα τις διαφορετικές μου – σε σχέση με τις δικές σας - απόψεις για το θέμα της νομοκανονικής υποστάσεως της Εκκλησίας της Ελλάδος και υπό αυτό το πνεύμα συνεχίζω το διάλογο (παρακάμποντας τους όποιους αδικαιολογήτους κατ΄ εμέ και ακόμψους χαρακτηρισμούς με τους οποίους «εστολίσατε» στη απάντησή σας για μένα και όσους άλλους θεολόγους τολμήσαμε να εκφράσουμε αντιρρητικό λόγο σε θέσεις και απόψεις σας), αφήνοντας τους ευγενείς αναγνώστες να κρίνουν, να συγκρίνουν και να βγάλουν τα δικά τους συμπεράσματα.
Και εις αυτή τη τοποθέτησή μου θα περιορισθώ και θα επικεντρωθώ στα ζητήματα που αφορούν στο νομοκανονικό πλαίσιο των σχέσεων της Εκκλησίας της Ελλάδος με το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Τα αφορώντα εις το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων είναι θέματα μιας άλλης συζητήσεως εις την οποία δεν ενεπλάκην και ούτε πρόκειται – απορώ δε τίνι λόγω μου απευθύνετε ερωτήσεις για ένα θέμα το οποίο ουδόλως αφορά στη δική μου παρέμβαση. Πάμε, λοιπόν, στα ημέτερα:
1ον) Τι λέγουν οι Εκκλησιαστικές Πράξεις και οι Νόμοι του Κράτους (εδώ και 33 χρόνια): Για το θέμα της νομοκανονικής υπόστασης της Εκκλησίας της Ελλάδος: γράφετε Σεβασμιώτατε για μένα ότι «…για την Εκκλησία μας αποδέχεται και εισηγείται δύο ονόματα, δύο τίτλους: α) Αυτοκέφαλος Εκκλησία της Ελλάδος, την οποία αποτελούν οι 44 Μητροπόλεις της παλαιάς λεγομένης Ελλάδος, και β) Εκκλησία της Ελλάδος, την οποία συγκρούν όλες, δηλ. και οι 80 Μητροπόλεις της Παλαιάς Ελλάδος και Νέων Χωρών», χρεώνοντάς μου μάλιστα και…αφέλεια! («Ω, της αφελείας του ανδρός» γράφετε - με υποτιμητική διάθεση, ανοίκεια ασφαλώς για Επίσκοπο της Ορθόδοξης χριστιανικής Εκκλησίας). Σχωράτε με Σεβασμιώτατε, αλλά θα τολμήσω να είπω ότι παρερμηνεύετε το κείμενό μου διότι για τον παραπάνω διαχωρισμό, στη σχετική εν τω άρθρω μου αναφορά περί της Εκκλησίας της Ελλάδος, μηδέ «αποδοχή» εξέφρασα, μηδέ «εισήγηση» διετύπωσα… Μια απλή παραπομπή έκανα (προς τεκμηρίωση των γραφομένων μου) στη σχετική Πατριαρχική και Συνοδική Πράξη του 1928 (την, σημειωτέον, και συνταγματικώς κατοχυρωμένη) και στη σχετική διάταξη του νόμου επι της οποίας ερείδεται και συγκεκριμένα στο Νόμο (Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας) 590/77, άρθρο 1 παρ. 3 και άρθρο 11, παρ. 1α και 1β) που ορίζει ότι «Η Εκκλησία της Ελλάδος περιλαμβάνει τας Μητροπόλεις της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ελλάδος, συμφώνως προς τον της 29ης Ιουνίου 1850 Πατριαρχικόν και Συνοδικόν Τόμον και τας από Ιουλίου 1866 και Μαϊου 1882 Πατριαρχικάς Συνοδικάς Πράξεις και τας Μητροπόλεις των Νέων Χωρών, συμφώνως προς την από 4ης Σεπτεμβρίου 1928 Πατριαρχικήν και Συνοδικήν Πράξιν του Οικουμενικού Πατριαρχείου και έχει ως μέλη πάντας τους κατοικούντας εν τη περιοχή αυτών Ορθοδόξους Χριστιανούς». Τον νόμο αυτό είχε (άρα γε αφελώς;..) εισηγηθεί ο αείμνηστος υπουργός Παιδείας Γ. Ράλλης επί κυβερνήσεως του αειμνήστου Κων/νου Καραμανλή (ο οποίος, δια του αυτού Καταστατικού Χάρτου της Εκκλησίας της Ελλάδος έβαλε τα θεμέλια για την ακώλυτη αυτοδιοίκησή της πέραν πάσης έξωθεν παρεμβάσεως) και τον είχε αποδεχθεί (άρα γε αφελώς;..) ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ και η περί αυτόν Ιερά Σύνοδος. Ο ίδιος διαχωρισμός (σε Μητροπόλεις της «Αυτοκεφάλου» από τη μία, και Μητροπολεις των «Νέων Χωρών», από την άλλη) καταγράφεται, επίσης, από το 1977 και μέχρι σήμερα, δηλ. εδώ και τριαντατρία ολόκληρα χρόνια, στα «Δίπτυχα» της Εκκλησίας της Ελλάδος. Πως είναι δυνατόν, λοιπόν, η εμή αναξιότης, να «αποδέχεται και να εισηγείται» (!) (κατά τα γραφόμενά σας), πράγματα που ισχύουν εδώ και 33 χρόνια;...
2ον) Αλήθεια, Σεβασμιώτατε, όλους αυτούς τους διακεκριμένους εκκλησιαστικούς άνδρες και επιστήμονες που αναφέρω (και δη με λεπτομερή βιβλιογραφική αναφορά, θεωρώντας τους αρίστους και απολύτως εγκύρους) όπως π.χ. ο αοίδιμος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του ΕΚΠΑ Χρυσόστομος (Παπαδόπουλος), οι μακαριστοί πανεπιστημιακοί καθηγητές Κων. Βαβούσκος (Νομική ΑΠΘ), Χαρ. Παπαστάθης (Νομική ΑΠΘ), οι ομότιμοι καθηγητές π. Γεώργιος Μεταληνός, Εμ. Κωνσταντινίδης (Θεολογική ΕΚΠΑ), Αθ. Αγγελόπουλος, Νικ. Ζαχαρόπουλος (Θεολογική ΑΠΘ), οι εν ενεργεία καθηγητές Ευαγ. Βενιζέλος (Συνταγματικού Δικαίου / Νομική ΑΠΘ) και Ιωαν. Κονιδάρης (Εκκλησιαστικού Δικαίου / Νομική / ΕΚΠΑ), όλους αυτούς που contra στις δικές σας απόψεις θεωρούν ότι «η Εκκλησία της Ελλάδος είναι εν μέρει αυτοκέφαλη» και «αποτελείται από δύο σκέλη», κλπ., εσείς τους θεωρείτε «άνδρες αφελείς»;... Και κάτι άλλο: Σεβασμιώτατε, ο διαχωρισμός («Αυτοκέφαλη» - «Νέες Χώρες») για τον οποίο ομιλούμε, εν προκειμένω, αφορά αυτονοήτως στη θεσμική, τη διοικούσα Εκκλησία (της Ελλάδος), σαν νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου και, όχι, φυσικά, την Εκκλησία ως θεοϊδρυτο οργανισμό και την - πρωτεύουσα - ιδιότητά της ως φορέα χάριτος. Μιλάμε για πλαίσιο νομοκανονικών σχέσεων, συνεπώς, ας αφήσουμε, κατά μέρος, ησύχους τους αγίους Αποστόλους και τους Ευαγγελιστές μας.
3) «Ναί ή ού;»: Σεβασμιώτατε είναι εμφανές ότι συνεχίζετε να αμφισβητείτε τις πνευματικές δικαιοδοσίες του Οικουμενικού Πατριαρχείου, στην απορία μας, όμως, για τη θέση και τη στάση σας έναντι της σχετικής αποφάσεως της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος αφήνετε τα ερωτηματικά αναπάντητα. Σας (ξανα-) θυμίζω, λοιπόν, ότι η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος στη συνεδρίαση της, της 28ης Μαϊου 2004, η οποία έδωσε τέλος στη θλιβερή διένεξη (2000 – 2004) με το Πατριαρχείο, απεφάσισε μετά από πρόταση του μακαριστού Αρχιεπισκόπου κυρού Χριστοδούλου και κατά συντριπτική πλειονοψηφία ότι "Η Iερά Σύνοδος της Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος εν αγάπη Χριστού και σταθερώ πόθω ενότητος μετά της εν Κωνσταντινουπόλει Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας διακηρύσσει τόν σεβασμόν και την τήρησιν του Πατριαρχικού Τόμου του 1850 καί όλων των διατάξεων της Πατριαρχικής καί Συνοδικής Πράξεως του 1928", αναγνωρίζοντας έτσι ξεκάθαρα τις πνευματικές δικαιοδοσίες του Πατριαρχείου στην ελληνική επικράτεια και ειδικότερα στις Ιερές Μητροπόλεις των λεγομένων «Νέων Χωρών» (Μητροπόλεις Μακεδονίας, Ηπείρου, Θράκης, Νησιών Βορείου Αιγαίου) Θυμόμαστε, βέβαια, ότι από τους ογδόντα (80) Μητροπολίτες, ένας (1) κατεψήφισε και αυτός ήσασταν εσείς Σεβασμιώτατε. Ως γνωστόν, όμως, στο Δίκαιο της Εκκλησίας μας ισχύει ο ΣΤ’ κανών της Α’ Οικουμενικής Συνόδου, ο λέγων «η των πλειόνων ψήφος κρατείτω». Συνεπώς, το ερώτημα είναι ένα και απλό: σέβεσθε και αποδέχεσθε την ως άνω απόφαση ή, μήπως, θεωρείτε (contra στον Κανόνα) πως έχετε δικαίωμα να αποστασιοποιείσθε αποφάσεων της Ιεραρχίας, να ετεροκαθορίζεσθε και να υπερασπίζεσθε αλλότριες της Ιεραρχίας γνώμες, απόψεις και θέσεις; (όπως, π.χ. ότι οι Μητροπόλεις των «Νέων Χωρών» ανήκουν στην ...Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ελλάδος);
* Είναι κάτι παραπάνω από σαφές Σεβασμιώτατε ότι οι θέσεις μας απέχουν παρασάγγας. Οι αναγνώστες των αντιπαρατιθεμένων κειμένων μας έχουν τη δυνατότητα να κρίνουν τα επιχειρήματα ενός εκάστου εξ ημών και να συγκρίνουν τα περιεχόμενα – ας τους αφήσουμε ελευθέρους να το πράξουν.
* Ο Χάρης Ανδρεόπουλος (http://religiousnet.blogspot.gr) είναι θεολόγος – δημοσιογράφος, καθηγητής (ΠΕ01) Β/θμιας Εκπαίδευσης, συνεργάτης της εφημερίδος «Ελευθερία» Λαρίσης και της πύλης Εκκλησιαστικών Ειδήσεων «Amen.gr»
14 σχόλια:
...Στου κουφού τη πόρτα (βλέπε Αμβοσίου του Λενή, πρώην ταγματάρχη της Χωροφυλακής και νυν επισκόπου (!) της Εκκλησίας της Ελλάδας) όσο θέλεις βρόντα κύριέ μου...
(...ή τον αράπη κι αν τον πλένεις, το σαπούνι σου χαλάς...)
ΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΟΣ
Μπράβο στον Καλαβρύτων για το θάρρος της γνώμης του.Σιγά-σιγά κάποιοι θα μας βγάλουν και δόγμα πίστεως τα δικαιώματα του Φαναρίου πάνω στις λεγόμενες Νέες Χώρες.
"Δόγμα πίστεως"; Τα παραλέτε κύριέ μου...
Ενα απλό θέμα ιστορίας είναι που ο θεολόγος Χ. Ανδρεόπουλος το βάζει στην ορθό του διάσταση. Τα λεγόμενα του κ. Αμβοσίου, αποτελούν απλώς ιδεολογικές προκαταλήψεις του, πσντελώς ανιστόρητες σε σχέση με το θέμα...
Είναι φανερό ότι ο άνθρωπος έχει άμεση ανάγκη ιστορικού...
ΙΕΡΕΥΣ ΚΑΡΔΙΤΣΗΣ
ευστοχη και "πληρωμενη" η απαντηση του φιλου Χαραλαμπους. τον Αμβροσιο που αρχισε να χανει το κυρος του και παιδιαριζει σαν παιδακι στο διαδικτυο, ποιος θα τον επαναφερει στην ταξη;
ενας φιλος του Χαρη
Ξέρετε, αυτό το θέμα με την ανώμαλη διοικητική κατάστασι που επικρατεί μεταξύ των Ελλήνων Ορθοδόξων θα ελύετο δια μιας εάν το Πατριαρχείο μεταφέρετο στην Δυτ. Θράκη, η οποία εξακολουθεί να αποτελή κανονικό έδαφος του ΚΠόλεως. Έτσι θα μπορούσε να ενώση υπό την αιγίδα του όλη την Εκκλησία στον ελληνόφωνο χώρο. Πείτε μου, γιατί είναι τόσο ανάγκη το Πατριαρχείο να παραμείνη στην Τουρκία; Τί το κέρδος; Μόνο απώλειες και άσκοπες παραχωρήσεις βλέπω. Οι Πατέρες μας μάς έδειξαν το σωστό φρόνημα όταν επί Τετάρτης Σταυροφορίας έφυγαν απ' την Πόλι και πήγαν στην Νίκαια, η οποία ήταν ακόμη ελευθέρα, για να μπορέσουν να ασκούν τα καθήκοντά τους χωρίς εμπόδιο απ' τους αιρετικούς Φραγκολατίνους. Γιατί δεν πράττει το ίδιο το σημερινό Πατριαρχείο; Μα τόσο εγκλωβισμένοι απ' την ιστορία και τις φαντασίες είναι οι Έλληνες, που δεν διακρίνουν το σωστό δρόμο με τίποτα;
Aγαπητέ 1.22, δεν είναι θέμα έδρας, είναι θέμα ιστορίας. Στην Πόλη καίει το καντήλι, πως να το κάνουμε;...
IEΡΕΥΣ ΚΑΡΔΙΤΣΗΣ
Πιστεύω ότι πολύ θα πρέπει να το σκεφθεί για να (αντ-) απαντήσει ο Αμβρό - και μάλιστα τη στιγμή που έχει αφήσει ΑΝΑΠΑΝΤΗΤΑ όλα τα ουσιώδη και σημαντικά για το θέμα ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ που του ετέθησαν από τον θεολόγος Χ. Ανδρεόπουλο στο πρώτο του άρθρο ( - καταπέλτη...), το "Προς Αμβρόσιον".
ΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΟΣ
στον 1:22
δεν πρεπει εν βρασμω ψυχης, αγνοια ιστορικη και εκκλησιολογια ημιτελη να εκφερουμε τετοιες θεσεις, αστηρικτες εκκλησιαστικα και επικινδυνες εθνικα. δλδ αν η Τουρκια καταλαμβανει σε καθε αιωνα και απο ενα τμημα της ελληνικης επικρατειας, το Πατριαρχειο θα πρεπει να μετακιμιζει συνεχεια προς τα κατω μεχρι να αφανιστει; παμε καλα;
και οσον αφορα στην επι φραγκοκρατιας μετακινηση του στην Νικαια, ας μην ξεχναει ο εν λογω σχολιαστης - σιγουρα σουπερορθοδοξος - πως τοτε δεν υπηρχε καμια ανοχη στους Ορθοδοξους απο τους λατινους, κατι που δε συμβαινει απο τη μερια των Τουρκων. καλυτερα το φεσι...μην ξεχναμε την λαικη αυτη παραδοσιακη φραση που καταγραφει τη θεια προνοια.
Σεβαστέ ιερεύ Καρδίτσης, σα να μου λέτε ότι ξαναγυρίσαμε στο εν Ιεροσολύμοις εστίν ο τόπος όπου δει προσκυνείν, δηλαδή ότι η Χάρις είναι γεωγραφικά περιορισμένη πια. Καλά.
Ο 1:22
Δεν είναι θέμα θεολογίας ή εκκλησιολογίας, αγαπητέ, αλλά ιστορίας και παραδόσεως.
Στη Κωνσταντινούπολη χτυπά η καρδιά του Γένους μας, της Ρωμιοσύνης. Εκεί ήταν και εκεί θα παραμείνει το Πατριαρχείο μας εις τους αιώνας.-
ΙΕΡΕΥΣ ΚΑΡΔΙΤΣΗΣ
Στον 4:47.
Ίσως έθιξα ένα τρωτό για σας σημείο, διότι η επιχειρηματολογία σας φαίνεται τόσο πενιχρή, άσχετη, και κινούμενη από συναισθηματισμό.
Κατ' αρχάς, ας κάμω και μια παράκαμψι, το παράδειγμά σας για μια Τουρκία που θα έπαιρνε συνεχώς από ένα τμήμα της ελληνικής επικράτειας μου θύμισε το "οι γαρ επτά έσχον αυτήν γυναίκα." Όπως παρατήρησα και στον καλόν εκ Καρδίτσης ιερέα, σα να έχουν έλθη κύκλο ορισμένοι. Ας αφήσουμε την Γραφή, όμως, μπας και με πείτε και Προτεστάντη, μιας και τόσα άλλα μου έχετε ήδη καταλογίσει...
Όσο κι άν σας πειράζη, το ιστορικό προηγούμενο παραμένει πασιφανές. Οι πατριάρχες οι παλαιοί το θεώρησαν σοφό--ούτε καν σκέψι--να φύγουν απ' την Πόλι για να μπορέσουν να κάνουν την δουλειά τους. Εάν οι σημερινοί Τούρκοι τόσο διακρίνονται για την ανοχή τους, γιατί όλο ακούμε για μαρτυρικά και πολυπαθή Πατριαρχεία και άλλες ιστορίες μεστές μιζέριας που μόνο καλλιεργούν αισθήματα εθνοφυλετικής εξάρσεως, πνευματικού ευνουχισμού, και κακομοιριάς; Πού είναι ο δυναμισμός και η ένδειξι ότι δεν μας εγκλωβίζει η ιστορία;
Δεύτερον, αφού επικαλεσθήκατε το "καλύτερα το φέσι," πείτε μας ποιό αντιστοιχεί στο Ελλαδικό κράτος, το οποίο υπάρχει εδώ και σχεδόν δύο αιώνες, το φέσι ή η παπική μίτρα; Τόσο παράξενο, δη άσχετο, μου φάνηκε το παράδειγμά σας.
Μακάρι το Πατριαρχείο να έδειχνε την ίδια τόλμη που έδειξαν οι προπάτορές μας, αλλά και οι Πατριάρχαι Αντιοχείας οι οποίοι πριν από πέντε αιώνες μεταφέρθηκαν στην Δαμασκό για το καλόν της Εκκλησίας. Αυτοί ήσαν άνδρες Χριστιανοί.
Ο 1:22
Αν το Οικουμενικό Πατριαρχείο φύγει από την Κωνσταντινούπολη, ιδιαιτέρως δε αν μετακομίσει στην Ελλάδα, ούτε Οικουμενικό θα είναι, αλλά και ούτε καν Πατριαρχείο.
Και μη ρωτήσετε γιατί; Δες τε τώρα, ποιοι είναι εκείνοι που το αμφισβητούν.
Φαντασθείτε από μόνο του αν ξεκόψει απ΄τις ρίζες του, τι έχει να υποστεί!
Προς σχολιαστη 9 η ωρα 30 αυγουστου . Πρωτον το πατριαρχειο πρεπει να μεινει στην Πολη μεχρι να βγαλει ο ηλιος κερατα και σορρυ για το αδοκιμο της φρασης . Αν φυγει απο την εδρα του την αλλη μερα πρωτο τη ταξει κατ ουσιαν θα γινει της Μοσχας . Δευτερον ποτε δεν πρεπει να απολογειται καποιος αν χρησιμοποιει την Γραφη σαν επιχηρημα . Η Γραφη γραφτηκε στα ελληνικα πολλους αιωνες πριν εμφανιστει ο προτεσταντισμος και ειναι το κατ εξοχην βιβλιο της ορθοδοξης εκκλησιας . Το οτι το διαβαζουν και οι ετεροδοξοι δεν την μειωνει σαν πηγη της πιστης μας . Οπως ελεγε ο Αθηναγορας επειδη οι προτεσταντες αναπνεουν εμεις πρεπει να κραταμε την ανασα μας μεχρι να σκασουμε ; Για ονομα της Παναγιας
>>>>>>>>>>>>>"Αν το Οικουμενικό Πατριαρχείο φύγει από την Κωνσταντινούπολη, ιδιαιτέρως δε αν μετακομίσει στην Ελλάδα, ούτε Οικουμενικό θα είναι, αλλά και ούτε καν Πατριαρχείο."
>>>>>>>>>>"Αν φυγει απο την εδρα του την αλλη μερα πρωτο τη ταξει κατ ουσιαν θα γινει της Μοσχας."
Καθόλου. Όπως ο Αντιοχείας δεν έπαυσε λόγω μετακομίσεως να είναι ο Αντιοχείας, ούτω και ο ΚΠόλεως δεν θα παύη να είναι ο ΚΠόλεως. Αφπύ εάν είναι στην Δυτ. Θράκη ο ΚΠόλεως θα εξακολουθή να βρίσκεται εντός των κανονικών ορίων του σύμφωνα με τις Οικουμενικές Συνόδους. Ο ΚΠόλεως όταν, το 1204, μετακόμισε στην Νίκαια της Βιθυνίας, έπαυσε να είναι ο ΚΠόλεως; Όχι βέβαια! Ποιός σας έμαθε αυτές τις τόσο λάθος θεωρίες που διατυπώνετε;
Δεύτερον, και να έπαυε να είναι ο ΚΠόλεως ο ΚΠόλεως, και συνεπώς ο Οικουμενικός, θα αναλάμβανε το "πρώτος τη τάξει" ο νυν δεύτερος, δηλ. ο Αλεξανδρείας. Οπότε θα ικανοποιούνταν οι εθνοφυλετικές σας ανάγκες.
Τέλος το τραγικό είναι ότι το "Οικουμενικός" είναι απλώς ένας τίτλος τιμής. Τίποτ' άλλο. Και εάν, μέσω κάποιας αφάνταστης διαδικασίας, γινόταν ο Μόσχας ο "πρώτος" και ο "Οικουμενικός," δεν θα σήμαινε τίποτα. Όπως και τώρα δεν σημαίνουν τίποτα. Δεν θα τον άκουγε κανένας, όπως και τώρα δεν ακούει κανένας τον ΚΠόλεως.
Οπότε, όλος αυτός ο θόρυβος, όλη αυτή η εκκλησιαστκή αταξία με μια Ελλάδα με τα πέντα εκκλησιαστικά της καθεστώτα, όλη αυτή η πολυλογία και γραμματεία μεταξύ επισκόπων, θεολόγων, λαϊκών κτλ, όλη αυτή η εξάρτησι του ασθενούς Πατριαρχείου από ξένα και αλλότρια κέντρα θρησκευτικών και πολιτικών συμφερόντων, όλες αυτές οι συνεχείς στρατηγικές παραχωρήσεις που αναγκάζεται να κάνη η Ελλάς μπας και διώξουν οι Τούρκοι το Πατριαρχείο, γίνονται μόνο και μόνο για κάποιους άδειους τίτλους και κάτι κούφιες εθνοφυλετικές φαντασίες και μυθολογίες. Ο Ελληνισμός βούλιαξε πια.
Ο 1:22
Δημοσίευση σχολίου